Alþýðublaðið - 30.11.1995, Qupperneq 21
HELGIN 30. NÓVEMBER - 3. DESEMBER 1995
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
21
Þeir sem trúa spádómum Nostradamusar, eða eru Vottar Jehóva og þar með sannfærðir um að orðin
„The End“ muni birtast á himninum innan skamms ættu að lesa þessa grein.
í henni rifjar Jónas Sen upp nokkra fræga heimsendaspádóma sem ekki rættust
og sýnir fram á að ekkert er að marka þessa vitleysu
Heim
ekki
sendir er
í nánd!
í gegnum tíðina birtast af og til fréttir af
fólki sem þykist vita lengra nefi sínu og
geta séð inn í framtíðina. Snemma á vorin
heyrist til dæmis gjaman í gömlum bænd-
um sem segjast geta spáð fyrir um veður-
farið á komanda sumri; vitneskjuna hafa
þeir fengið úr draumi eða frá því hversu
gigtin hafi verið slæm einhvem tiltekinn
vordag. Svo er áramótaspáin líka alltaf
vinsæl; þar hefur Vikan lengi verið í
broddi fylkingar með völvuna sína sem
varð fræg fyrir að hafa spáð gosinu í
Heimaey árið 1973. Síðan þá hefur blaðið
skartað völuspá um hver áramót, og um
leið hefur líka verið farið yfir véfrétt síð-
asta árs og talið upp allt sem völvan
blessaða hefur réttilega séð fyrir. Aðrir
tjölmiðlar fjalla líka yfirleitt um það ef
einhver reynist sannspár; en ekki þykir
eins fréttnæmt ef fólki bregst bogalistin.
Vikan sleppir því venjulega að minnast á
þá spádóma sem ekki koma fram, og er
hún ekki ein um það. Spákonan Jeane
Dixon varð fræg fyrir að hafa spáð morð-
inu á John F. Kennedy, en fæni muna
eftir því að hún sagði líka að risastór hala-
stjama myndi tortíma jörðinni í kringum
árið 1985. Enda sýndu tjölmiðlar þessari
glámskyggni hennar lítinn áhuga og hefur
það viljað brenna við í svipuðum tilfell-
um. Flestir sem faiið hafa til spákonu
þekkja svona hlutdrægni. Maður man
spádómana sem koma fram en gleymir
oftar þeim sem ekki rætast. Því ætti eftir-
talin upptalning að vera holl þeim sem
trúa spádómum í blindni. Þar em nefni-
lega riíjaðir upp nokkrir frægir heims-
endaspádómar sem ekki rættust.
Á dögum postulanna
Samkvæmt Nýja Testamentinu hefði
heimsendir átt að verða áður en síðasti
postulinn lést. Eða eins og þar stendur
skrifað: „Sannlega segi ég yður, að
nokkrir af þeim, er hér standa, munu alls
eigi smakka dauðann, fyrr en þeir sjá
manns-soninn koma í ríki sínu.“(Matt.
16:28). Þessi spádómur rætist varla úr
þessu, nema þá ef einhver postulanna sé
enn á lífi eftir öll þessi ár...
31. desember 999
Ef taka á mark á hinum svonefndu
Apókrýfubókum - sem em 14 biblíurit
varðveitt í hinni grísku þýðingu Gamla
Testamentisins, og em viðurkennd af
rómverskum kaþólikkum, en ekki af Gyð-
ingum né mótmælendum - átti hinn efsti
dagur að verða eitt þúsund ámm eftir
Krists burð. Sumir segja að margir hafi
trúað þessu, og því hafi mikil skelfing
gripið um sig þegar meintur dómsdagur
rann upp, hinn 31. desember 999. En er
hann var að kvöldi kontinn og ekkert
hafði borið til tíðinda báðust fræðimenn
afsökunar og sögðu að hér væri greinilega
einhver misskilningur á ferðinni. Auðvit-
að yrði heimsendir árið 1033 en ekki árið
999; það hefði nefnilega átt að bæta þús-
und árum við DAUÐA Krists en ekki
fæðingardag hans.
1. febrúar 1524
Breskir stjömuspekingar spáðu því í júní
árið 1523 að heimsendir myndi hefjast í
London með miklum flóðum þann 1.
febrúar árið 1524. Skömmu fyrir endalok
alls flýðu um tuttugu þúsund manns
heimili sín - og príorinn af St. Barthol-
omew lét reisa virki og fylla það af mat.
Þegar svo dagurinn langþráði rann upp og
það rigndi ekki einu sinni, fóm stjömu-
spekingamir aftur yfir útreikningana og
komust að því að þeim hafði óvart skeik-
að um hundrað ár. Heimsendir hefði átt
að verða 1624 en ekki 1524, svo nú var
spádómnum breytt í 1. febrúar 1624. En
þann dag kom ekki heldur deigur dropi úr
lofti.
1874
Söfnuðurinn Vottar Jehóva var stofnaður
árið 1872. Upphafsmaður hans hét
Charles Taze Russell (1852-1916) og
spáði heimsendi tveimur ámm síðar, eða
árið 1874. Til gamans má geta þess að
fyrir utan það að lesa Biblíuna dag
og nótt var þessi forfaðir Vott-
anna líka á kafi í pýramídafræð-
um. Pýramídalfæðm ganga út á
það að rannsaka hlutföll innan
Pýramídans mikla í Giza í Eg-
yptalandi, því þau séu táknmál
sem segi sögu mannkynsins
frá upphafi vega til endaloka
alls. Þannig sé hægt að segja
til um framtíðina og sjá hvað
muni gerast, og hvenær. Þessu
trúði Russell, og finnst Vott-
unum það hálfvandræðalegt í
dag, enda pýramídafræðin hin
argasta heiðni. Þeim er illa
við að þetta sé riíjað upp, og
má stríða þeim á þessu og
hafa gaman af.
1914
Þegar heimurinn var enn á sín-
um stað í ársbyrjun 1875 gaf
Charles Taze Russell mannkyn-
inu frest og breytti spádómi sín-
um í árið 1914. Reyndar skall
fyrri heimsstyrjöldin á það ár, en
hún varð þó ekki heiminum að
aldurtila. Og það varð til þess að
margir gengu úr söfnuðinum full
ir vonbrigða.
1936
Pýramídasérfræðingar spáðu því
að allt færi á annan endann árið
1936. Þetta byggðu þeir á
hámákvæmum, vís-
indalegum útreikning-
um. Allt kom þó fyrir
ekki, og var spádómnum
þábreyttí 1953.
1947
Maður að nafni Jolin Ballou Newbrough
var á síðari hluta níljándu aldar talinn af
mörgurn einn mesti spámaður Bandaríkj-
anna. Sagt var að oft hefði hann reynst
sannspár, og vakti það því töluverða at-
hygli er hann tilkynnti árið 1889 að hann
sæi fyrir fall allra ríkisstjóma og trúar-
bragða. Þetla ætti að gerast árið 1947;
milljónir manna myndu þá farast, lönd
eyðast og ástand allt verða hið skelfileg-
asta.
1975
Þegar
Vottar Je-
hóva
rönkuðu
við sér
eftir
meintan
heims-
endi ár-
ið 1914
og vom
enn með
lífsmarki
breyttu
þeirspá-
dómnum
eina ferð-
ina enn, og nú í árið 1975. Samt
gerðist ekkert það árið, en Vottam-
ir vom þó ekki af baki dottnir. Enn
halda þeir áfram að spá heimsendi
og ganga í hús eftir hús í von um að
sem flestir gjöri iðmn og verði hólpn-
ir í eilífðarríkinu eftir að öll ósköpin
ganga yfir. Þeir hafa þó lært af reynsl-
unni og em hættir að nefna ákveðin ár-
töl í þessu sambandi. En skiljanlega
hafa margir þeirra áttað sig á því að
það hlýtur að vera eitlhvað bogið við
söfnuð sem alltaf er að spá ein-
hverri vitleysu. Svo margir hafa
sagt skilið við Vottana, og hefur
verið stofnaður sérstakur stuðn-
ingshópur fyrir fyrrverandi safh-
aðarmeðlimi. Nefnist hann
„Vottar Jesúm“ og hefur meðal
annars aðsetur sitt á fntemetinu
(sjá http://www.icl-
net.org/pub/reso-
urces/text/apl/jw/1jw-home. h
tml).
10. ágúst 1982
Einhverntímann á áttunda ára-
tugnum birtist lítil klausa í Vísi
úm bandarískan spámann sem
þótti merkilegur fyrir þær sakir að
hafa séð fyrir morðið á Kennedy,
rétt eins og Jeane Dixon sem
minnst var á í inngangi þessar grein-
ar. Hann sagði að kjamorkustyrjöld
myndi skella á þann 10 ágúst 1982 og
útrýma öllu lífi á jörðinni á hálftíma eða
svo. Eg, höfundur þessarar greinar, man
sérstaklega vel eftir þessum spádómi, því
þegar hann birtist var ég aðeins lítið og
saklaust bam. Er ég las greinina var mér
öllum lokið, því ég trúði þessu eins og
öðm sem fullorðið fólk sagði. Ég lifði
í ógn og skelfingu í mörg ár á eftir,
og jafnaði mig eiginlega ekki fyrr
en morguninn eftir meintan heims-
endi.
1980-1989
Áhangendur breska galdrameistarans Al-
eister Crowley (1875-1947) hafa einnig
spáð heimsendi. Rétt eins og Vottar Je-
hóva byggja alla sína útreikninga á Biblí-
unni (og á Pýramídanum mikla) eiga
Crowley-áhangendur líka sitt trúarrit.
Þetta er Lögmálsbókin svonefnda sem á
að vera innblásin af æðri máttarvöldum.
Crowley sagðist hafa skrifaði hana niður
eftir einhverjum engli árið 1904, og er þar
að fínna vers sem sumir telja að sé spá-
dómur um heimsstyrjöldina síðari (Baok
ofthe Law, 111:46). I sama versi er einnig
spáð miklu meiri hörmungum - jafnvel
heimsendi - á níunda áratugnum. Galdra-
menn víða um heim höfðu af þessu mikl-
ar áhyggjur og töldu að eina leiðin til að
komast lífs af væri að opna dyr inn í aðra
vídd og láta sig hverfa. En þegar áratug-
urinn var liðinn og ekkert sérstakt hafði
komið upp á viðurkenndu kuklaramir að
þeim hafði skjátlast; versið umrædda í
Lögmálsbókinni fjallaði greinilega um
eitthvað allt annað og miklu háspeki-
legra...
1985 - eða þar um bil
Eins og sagt var frá hér fyrir ofan, spáði
Jeane Dixon því að halastjama myndi
leggja allt í rúst í kiingum árið 1985.
Þetta var árið 1970, og sagði Dixon að
hún vissi nákvæmlega hvar halastjaman
myndi rekast á jörðina. Hún gaf það þó
ekki upp og sagðist ætla að halda því
leyndu „íyrst um sinn“. Menn em nú
orðnir nokkuð óþolinmóðir, enda hefur
hún aldrei leyst frá skjóðunni. Annars
hafa fleiri spádómar hennar heldur ekki
ræst - hún spáði því líka að Ameríkanar
myndu eignast sinn fyrsta kvenkynsfor-
seta á níunda áratugnum. Og jafnvel
dauði Kennedy þykir ekki merkilegur
spádómur, því hann var bara gömul
lumma. Er Kennedy var uppi höfðu nefni-
lega allir forsetar sem voiu kosnir eða
endurkjömir með tuttugu ára millibili síð-
an árið 1840 látist í valdatíð sinni. Þetta
var kallað forsetabölvunin eða forseta-
álögin og byrjaði með William Henry
Harrison. Kennedy var kjörinn til emb-
ættis árið 1960, og vom því margir búnir
að spá honum voveiflegum örlögum. Var
það loks Ronald gamli Reagan sem leyst
málið, en hann var kosinn til forseta árið
1980. Má þá segja að álögunum hafi
linnt; honum var að vísu sýnt tilræði, en
hann lifði það af.
Og framtíðin?
Fyrir þá sem lifa í voninni eru hér þrír
spádómar sem enn gætu ræst. Sá fyrsti
kemur frá hinum fræga Nostradamusi,
sem sagði að heimsendir yrði í júh' árið
1999. Stjömuspekingar vilja heldur að
öllu ljúki þann 5. maí árið 2000, því þá
verða fimm plánetur í samstöðu - eins og
það hafi einhver áhrif. En ævafom Maya
spádómur gefur okkur frest fram á Þor-
láksmessu árið 2012. Og eftir það... hver
veit? ■