Morgunblaðið - 27.02.2001, Síða 29
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. FEBRÚAR 2001 29
ÞAÐ hefur ekki fyrr hent undirrit-
aðan að þurfa nauðsynlega að yfir-
gefa tónleikasal á miðjum tónleikum,
eins og átti sér stað á tónleikum Ás-
hildar Haraldsdóttur og Nínu Margr-
étar Grímsdóttur sl. sunnudag í Nes-
kirkju. Segja má að á fyrri hluta
tónleikanna hafi Áshildur sýnt það
svo um munar, hversu leikinn flautu-
leikari hún er. Efnisskráin var að
mestu samansett af „virtúósaverk-
um“ og þrjú af fjórum fyrstu, voru til-
brigðaverk yfir fræg stef úr óperum.
Sagnfræðingar hafa það fyrir satt, að
virtúósisk tilbrigðaverk reki sögu
sína til snilldarsöngvaranna, á
snemmbarokk tímanum, er gjarnan
skreyttu endurtekninguna á A-kafl-
anum í aríunum. Seinna urðu aríurn-
ar ofast eins konar tæknisýningarat-
riði, er urðu svo fyrirmynd glæsi-
konsertanna, er á leið síðbarokkið.
Tibrigðaformið er einkar þægilegt
fyrir stutta tækniþætti og frægar arí-
ur, sem voru oftast notaðar, tengjast
forsögu hinnar skrautlegu „Da-capo“
aríu.
Fyrsta verkið á tónleikum Áshildar
og Nínu Margétar var Inngangur og
tilbrigði við Nel cor più non mi sento,
stef eftir Paisiello og
eru þetta verk eftir
Theobald Boehm
(1794–1881), flautuleik-
ara og þann er endur-
bætti klappakerfi flaut-
unnar, til þess sem hún
er í dag. Þetta er
skemmtilegt verk en
tilbrigðin voru flest
römmuð inn með sama
millispilinu en að öðru
leyti er verkið vel samið
fyrir flautuna, sem Ás-
hildur flutti með mikl-
um „bravúr“. Það ein-
kennir oft tilbrigða-
verkin, sem samin eru
fyrir frægar aríur, að
hlutverk píanósins er tíðum æði fá-
brotið, nánast einfaldur undirleikur
og millispilin sérlega „orkestral“ í rit-
hætti. Þetta var áberandi í tveimur
næstu verkum, Fantaisie Billante,
þar sem franski flautuleikarinn
Francois Borne leikur sér með stef úr
Carmen eftir Bizet og í verki sem ber
heitið „Sjónhverfing“, þar sem þýski
flautuleikarinn, Anton Bernhard
Fürstenau (1792–1852), er starfaði
við hirðhljómsveitina í Dresden og
með Weber í London, 1826, lék sér að
stefi úr Normu, eftir Bellini. Þessi
glæsiverk voru tæknilega nærri ótrú-
lega vel flutt, þar sem, eins og í seinna
verkinu, er ofið utan um lagið mögn-
uðu tónferli, er leika skal með ýtrasta
hraða og sýndi Áshildur, að hún hefur
yfirmáta mikið vald á allri tækni. Í
Paisiello og Bizet tilbrigðunum var
meira um músíkleg tilþrif, sem Ás-
hildur útfærði með mjög fallega mót-
uðum tónhendingum. Áshildur Har-
aldsdóttir er sannarlega
„vírtúós“ og leikur
henni allt í hendi, bæði
túlkunin og tæknin.
Síðasta verkið sem
undirritaður hlýddi á
var Consertino op. 107,
eftir Cécile Chaminade
(1857–1944), franskt
undrabarn, er hóf að
semja tónlist 8 ára að
aldri og debúteraði sem
píanisti 18 ára. Tónlist
hennar þykir vera í létt-
ari kantinum en er sér-
lega áferðarfalleg og
þar var nokkuð meira að
gera fyrir píanistann en
í fyrri verkunum og var
samleikur Áshildar og Nínu Margrét-
ar einstaklega fallega mótaður. Lík-
legt er að tónlist Chaminade hafi
gleymst vegna ofríkis „modernism-
ans“. Þegar hann er nú genginn yfir,
ætti að vera pláss fyrir þá sem ekki
gengust undir miskunnarlaust merki
hans, enda er nú farið að huga að
þeim verkum, sem lögð voru til hliðar
og reynist þá oftlega margt gott leyn-
ast í glatkistu tímans.
Þau verk sem Áshildur og Nína
Margrét fluttu eftir hlé, voru Agr-
estide op. 44, eftir Eugine Bozza,
Grande fantaisie, eftir Paul Taffanel
og svíta op. 34, eftir Charles Maria
Widor: Trúlega hafa þessi verk ekki
verið síður glæsilega flutt en verkin
fyrir hlé, því báðar eru listakonurnar
frábærir flytjendur og þykir undirrit-
uðum sérlega leitt að hafa nauðsyn-
lega þurft að hverfa af vettvangi eftir
hlé.
...leikur allt í hendi, bæði
túlkunin og tæknin
TÓNLIST
N e s k i r k j a
Áshildur Haraldsdóttir og Nína
Margrét Grímsdóttir fluttu verk
eftir Boehm, Borne, Furstenau,
Chaminade, Bozza Taffanel og
Widor. Sunnudagurinn
25. febrúar, 2001.
FLAUTUTÓNLEIKAR
Jón Ásgeirsson
Áshildur
Haraldsdóttir
alltaf á
fimmtudögum