Vísir - 31.03.1980, Síða 12

Mánudagur 31. mars 1980
iJjMinn 75
l-K- Acryseal - Butyl - Neor
HEILDSÖLUBIRGÐIR
OMAsseirsson
i ir—n rv\ /r-r^rNi i 11 i ^
HEILDVERSLUNGrensásvegi 22— Sími: 39320
105 Reykjavík— Pósthólf: 434
hárgreiösluatofan
nárgrdðslustofa
HELGU JÓAKIMS
Reynimel 34, sími 21732
Oðinsgötu 2, sími 22138
12
I
I
i
i
I
I
I
B
I
i
I
R
B
B
1
i
I
I
I
1
1
I
B
1
I
B
i
I
B
I
I
i
I
1
I
B
B
B
B
B
Aö telia niður
eoa upp
Nú hefur rikisstjornin ákveöiö
aö fara að telja niöur. Frá og
meö 20. mars skulu ekki af-
greiddar hækkanir umfram 8%.
Margir velta vöngum yfir þvi
hvernig þetta munitakast. Enn-
þá á stjórnin eftir aö afgreiða
beiðnir sem borist höföu fyrir
þennan tima og eru margar
hverjar upp á tugi prósenta.
Þaö hlýtur aö vera óheppilegt
að ekki skyldi búiö aö hrista
þetta af fyrir 20. mars. Hitt
veröur að vona að stjóminni
takist að standa við ætlun sina
þvi slikt er forsenda fyrir þvi að
kjaramál fari ekki úr böndum.
Það er einnig auðséð aö þessi
ákvörðun nú kemur vegna yfir-
standandi samninga og þess
vegna máski fyrr en stjórnin
hefði talið æskilegt.
Fjárlög eru um það bil að
hljóta samþykki. þegar þetta er
ritað og virðast ætla að hækka
minna i meðförum þings en oft-
ast áður. Þetta vekur á vissan
hátt traust á gerðum stjórnar-
innar. Hitt er svo annað mál að
ýmiskonar niðurskurður á fé til
verkefna sem eru í gangi hjá
ráðuneytum og öðrum rikis-
stofnunum hlýtur að valda
miklum vonbrigðum. Þannig
mun t.d. Rikisútgáfu námsbóka
og skólarannsóknadeild vanta
milli tvö og þrjú hundruð millj-
ónir króna til að ljúka þeim
verkefnum sem i gangi eru, þar
á meðal námsefni sem taka á i
notkun i haust. Þetta og önnur
viðlika dæmi hljóta að upphefja
deilur um hvernig fjármagninu
er skipt. Hver ætlar að svara
fyrir það þegar námsbækur
verða ekki til i haust komandi i
þeim greinum sem skólunum er
upp á lagt að kenna? Kannski
það verði fyrrverandi mennta-
málaráðherra og núverandi
fjármálaráðherra? Sú merki-
lega staða er nefnilega uppi i
fjármálum fræðslukerfisins að
Ragnar Amalds fjármálaráð-
herra hefur neitaö að sam-
þykkja fjárveitingar til verk-
efna, sem Ragnar Arnalds fyrr-
verandi menntamálaráðherra
var búinn að leggja mikla
áherslu á að fá. Fátt sýnir betur
hve menntamálaráðuneytið á
oft i miklum erfiðleikum með
fjármálaráöuneytið og sýnir i
raun hver það er sem raunveru-
lega ræður, þegar ákvörðun er
tekin.
Slik dæmi koma auðvitað upp
mun fleiri. En einhvers staðar
verður að skera á og þó að
mönnum þyki sárt sætta menn
sig við stöövun i bili ef þaðsýnir
sigað vera þáttur i heilbrigöum
aðgerðum. Menn vilja allt til
vinna til þess að snúa verð-
bólguhjólinu við og sjálfsagt að
stjórnin fái að reyna niöurtaln-
ingarleiðina. Það litur út fyrir
að stjórnin ætli aðstanda saman
um aðgerðirnar og launþega-
samtökin ætli að hætta á þetta.
Atvinnurekendur og út-
gerðin.
Þá er að sjá hvernig atvinnu-
reksturinn bregst við þessu.
Hann hlýtur út af fyrir sig að
bregðast vel við stövðun á
grunnka upsh ækkun um.
En hvernig verða viðbrögðin
við banni á hækkunum vöru og
þjónustu umfram 8%? Hvemig
bregðast atvinnurekendur við ef
rikisstjórnin stendur föst á þvi
aðhlaupa ekki undir bagga með
neóanmóls
Kári Arnórsson, skólastjóri,
segiT m.a. i grein sinni, aö sú
staða sé komin upp i fjármálum
fræðslukerfisins að Ragnar
Arnalds fjármálaráðherra hafi
neitað að samþykkja fjárveit-
ingar til verkefna sem Ragnar
Arnalds fyrrverandi mennta-
mólaráðherra hafi verið búinn
að leggja mikla áherslu á að fá.
hallarekstrinum? Þegar hafa
heyrst andvörp og stunur frá
hinum ýmsu fyrirtækjum og
jafnvel látiö i það skina að stór-
felldur fyrirtækjadauði væri
framundan ef ekki fengjust
fram meiri hækkanir.
Fiskverð er i lausu lofti og
verkföll þegar hafin. Rikis-
stjórnin neitar að fella gengið
sem fiskiðnaöurinn og annar út-
flutningsiðn aður telur
óhjákvæmilegt. Gengisfelling
hefur þó jafnan reynst hrossa-
lækning vegna þess. aö aldrei
hefur verið samkomulag um
þær hliðarráðstafanir sem gera
hefur þurft samtimis. Það er
vitað mál að all-mörg frystihús
geti skilað hagnaði við núver-
andi aðstæður. Verði rekstrar-
aðstaða frystihúsanna bætt t.d.
með gengisfellingu, hljóta þessi
hús mikinn gróða. Það hefur
jafnan verið mjörg erfitt á ís-
landi að skattleggja gróða og
þvi hefur sú aðferð verið notuð
að lappa frekar upp á
hallareksturinn. En nú virðist
rikisstjórnin ekki ætla að gera
það heldur og því eigi framboð
og eftirspurn að ráða fiskverð-
inu. Lasarusarnir veröi bara að
heltast úr lestinni. Útgeröin
megi dragast samarvþví það sé
auðvelt að ná seljanlegu afla-
magni með mun minni flota og
færri frystihúsum. Gengisfell-
ing nú mundi þýða það, segja
stjórnarsinnar, að niðurtaln-
ingarkerfið færi allt úr skorð-
um.
Þetta þrátefli leiðir ef til vill
til þess að útgerðarmál verði
tekin til endurskoðunar og
komið þar á heildarstjórn sem
meðal annars taki til stjómunar
á löndun.
í þeim aðgerðum, sem gripið
verður til, hlýtur staða lands-
byggðarinnar aö vega þungt.
Atvinnumálin geta líka neytt
rikisstjórnina til þess að fella
gengið svo mjög sem þau eru
háð sjávarafla. Það getur varla
talist ósanngjarnt að lita svo á
að aukinn afli á sóknareiningu
•sé kjarabót fyrir sjómenn og út-
gerðarmenn og þvi sé ekki jafn
mikil nauösyn á hækkun fisk-
verðs. Einhvers staðar hlýtur
pottur að vera brotinn, þegar
sum frystihúsin geta skilað um-
talsverðum hagnaði þó þau
borgi hærra fiskverð og hærra
timakaup til verkafólks en
samningar gera ráð fyrir,
meðan önnur hafa sifelldan
halla. Kári Arnórsson
Ný lækni í skipabvotti
Ný aðferð til að ná burtu
óhreinindum og grút úr lestum,
þilförum og yfirbyggingu skipa er
hafin hér á landi og var 13. mars
siöastliðinn stofnað fyrirtæki,
Skipaþvottur sf., sem tileinkað
hefur sér þessa tækni — svokall-
aðan „Grace-þvott”.
Aðferöin var þróuð i Noregi
fyrirnokkrum árum (1975) Isam-
ráði við norska fiskmatið og eru
nú starfandi þar 16 stórar
Grace-skipahreinsunarstöðvar,
að sögn forráðamanna og eigenda
Skipaþvotts sf., en þeir eru
Gunnar Gunnarsson og Viggó G.
Jóhannsson.
Tilgangur fyrirtækisins mun
vera hjgilpa til við að þrlfa allar
tegundir skipa, svo og fiskverk-
unarhús og fiskim jölsverk-
smiöjur á betri og hagkvæmari
hátt en áður var. Þannig á starf-
semin að stuðla að auknu hrein-
læti og heilnæmi.
1 dag eru skip þrifin með köldu
klórblönduðu vatni, nema hvaö
loðnuskipin hafa verið þvegin
með heitu vatni. Sá ókostur fylgdi
þó heitá vatninu, að erfitt er að
þrifa með því og einnig verður
grútar-fýlan áfram I bátnum.
Hreinsiefni þessi hafa öölast
viðurkenningu fyrir að vera
hreinsivirk og gerileyöandi. Efnið
eyðist fljótlega I umhverfinu og er
ekki eiturverkandi, þar eð þetta
eru lífræn efnasambönd. Skipa-
þvottur s.f. hefur einnig efni, sem
hæglega hreinsa svelgi og kjöl-
rúm fiskiskipa, og fjarlægja kol-
sýru og önnur óhreinindi, en það
hefur áöur verið nokkrum erfið-
leikum háð.
Háfreyðandi efninu er úðað
innan i lestir og á yfirbyggingar
skipa og gengur froðan I samband
við óhreinindin. Slðan er froðunni
skolað burt með háþrýstivatni.
Ekki á aö taka mikið meira en
15-30mínútur að losa óhreinindin.
Hreinsun á meðal stórum loönu-
bát tekur 4-6 tíma, en þrif á lest-
um togara geta tekið innan við
klukkustund.
Litrinn af efninu kostar 530
krónur og getur hann þakiö 10 fer-
metra svæði. Meöalstórt skip
myndi nota um 500 litra og er þvi
kostnaðurinn við þvottinn um 200-
300 þúsund.
Tækjakostinum er öllum
komiö fyrir á einum bíl og eru þau
leigðút, jafnframt þvl sem Skipa-
þvottur annast hreinsun skipa.
Aðferðin hefur þegar verið
reynd á nokkrum skipum og tek-
ist með ágætum, að sögn kunn-
ugra.
— H.S.