Morgunblaðið - 01.02.2002, Blaðsíða 12

FRÉTTIR
12 FÖSTUDAGUR 1. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
hefði gerst í borginni undir stjórn R-
listans. Þannig ætti forsætisráðherra
ekki að tala. Hún sagði að Davíð hefði
að stærstum hluta ráðið för í borginni
frá 1982 til 1994. Hann hefði sagt að á
þessu tímabili hefðu verkin verið lát-
in tala.
Hún sagði að fyrir árið 1994 hefði
stöðugt verið í gangi vinsældakosn-
ing og minnisvarðapólitík. Ráðhúsið
og Perlan hefðu verið byggð og lóð-
um úthlutað, en ekki hefði verið búið í
haginn fyrir framtíðina.
Erfitt að fá yfirlit
yfir fjárhagsstöðuna
„Stjórnmálamenn, sem ekki huga
að framtíðinni, og hugsa líkt og Loð-
vík fjórtándi, „það lafir á meðan ég
lifi“, eiga ekki að móta samfélagsþró-
unina. Stjórnkerfið sem var hér þeg-
ar við tókum við var eins og gamall
traktor, sem var hvorki í samræmi
við þá tækni eða nútímaþankagang
sem var að ryðja sér hvarvetna til
rúms í stjórnsýslunni. Bókhaldskerfi
borgarinnar var frumstætt og erfitt
að fá yfirlit um fjárhagsstöðuna á
hverjum tíma. Upplýsingakerfið al-
mennt var nánast ekki til, skjalavist-
un var öll í skötulíki, verkferlar voru
ekki til, verkefnaskipting milli emb-
ættismanna óljós og engin skipurit.
Að vísu var til eitt skipurit frá árinu
1967 í tíð Geirs Hallgrímssonar.
Fjárhagsáætlanir voru aldrei gerðar
nema til eins árs í senn og það er lýs-
andi fyrir það hvernig menn hugs-
uðu,“ sagði Ingibjörg Sólrún.
Hún sagði skipulagsmálin einnig
hafa verið í ólestri og skólamál sömu-
leiðis. Aðeins hefðu fjórir skólar ver-
ið einsetnir haustið 1994 og í raun
„með skóhorni“, þrengslin hefðu ver-
ið slík í þeim skólum. Engin áætlun
hefði verið til um einsetningu grunn-
skólanna, þrátt fyrir lagaskyldu í þá
INGIBJÖRG Sólrún Gísladóttir
borgarstjóri sagði á opnum fundi
með framsóknarmönnum í gær að
stjórnkerfið í borginni hefði verið
„eins og gamall traktor“ þegar
Reykjavíkurlistinn tók við völdum af
Sjálfstæðisflokknum árið 1994.
Margir málaflokkar hefðu verið í
ólestri eins og skipulags- og skólamál
og R-listinn þurft að taka þar til
hendinni.
Hún hélt framsögu ásamt Alfreð
Þorsteinssyni borgarfulltrúa þar
sem þau fóru í stuttu máli yfir borg-
armálin á árunum 1994 til 2002. Fé-
lög ungra framsóknarmanna í norð-
ur- og suðurkjördæmum
Reykjavíkur stóðu sameiginlega að
fundinum í húsakynnum Framsókn-
arflokksins við Hverfisgötu og var
hann fjölsóttur.
Ingibjörg og Alfreð hófu bæði mál
sitt á því að segja að kosningarslag-
urinn að þessu sinni yrði harður í
borginni. Keppinautarnir í Sjálf-
stæðisflokknum myndu standa fyrir
óvæginni gagnrýni líkt og hann hefði
gert fyrir fjórum árum. Ingibjörg
sagði að öllu væri tjaldað til sem
hægt væri af hálfu Sjálfstæðisflokks-
ins. Því væri mikilvægt að R-listinn
undirbyggi sig vel og væri meðvit-
aður um hvernig kosningar væru
framundan.
„Í mínum huga verður kosið um
tvennt í þessum kosningum. Annars
vegar á að kjósa um verk okkar sem
höfum verið við stjórnvölinn í borg-
inni undanfarin átta ár og hins vegar
um þá framtíðarsýn og verk sem við
ætlum að vinna á komandi kjörtíma-
bili,“ sagði Ingibjörg.
Hún byrjaði á því að lýsa ástand-
inu í Reykjavík árið 1994 eins og það
var í augum R-listans. Hún gagn-
rýndi Davíð Oddsson forsætisráð-
herra fyrir þau ummæli að ekkert
veru. Ingibjörg Sólrún sagði að R-
listinn gæti státað sig af því að hafa
lagt grunn til framtíðar. Byggður
hefði verið öflugur grunnur sem
myndi nýtast borginni um langt ára-
bil, á hvaða sviði sem væri. En
kannski hefði ekki eins mikið verið
hugsað um það að „slá vinsældakeil-
ur“.
„Því betur sem grunnvinnan er
unnin þeim mun líklegra er að verkið
endist. Þannig vinnum við í Reykja-
víkurlistanum og höfum gert. Ég er
algjörlega órög við það að bera verk
okkar undir dóm kjósenda um það
sem við höfum staðið fyrir og hvað
við ætlum að gera á næsta kjörtíma-
bili. Við erum að byggja upp alþjóð-
lega borg sem byggist á íslenskum
grunni og getur verið í samkeppni við
aðrar borgir í Evrópu um fólk og fyr-
irtæki,“ sagði Ingibjörg.
Hún sagði að R-listinn hefði byggt
upp stjórnkerfi borgarinnar og end-
urskipulagt. Allar stofnanir stæðust
nú fjárhagsáætlanir af mikilli ábyrgð
og þær hefðu sett sér stefnumið til
framtíðar.
Reykjavík
„köld borg“
Borgarstjóri rakti því næst nokkra
málaflokka sem hún taldi að R-listinn
hefði staðið vel að, eins og í skipu-
lagsmálum, skólamálum, uppbygg-
ingu íþróttamannvirkja, menningar-
málum og orkumálum.
Ingibjörg sagði að uppbygging
íþrótta- og menningarmannvirkja
renndi stoðum undir heilsutengda
ferðaþjónustu og menningarstarf-
semi.
„Til marks um hvað Reykjavík er
mun skemmtilegri en hún var, þá er
Reykjavík eins og krakkarnir segja
að verða „the coolest city in the
world“. Ferðamannafjöldi í borginni
frá árinu 1994 hefur tvöfaldast og það
er auðvitað atvinnuskapandi og býr
til gjaldeyristekjur fyrir þjóðarbúið.“
Alfreð Þorsteinsson sagði að þótt
fjórir mánuðir væru til kosninga væri
titringur orðinn mikill. Sjálfstæðis-
flokkurinn legði mikið undir og augu
allra landsmanna myndu beinast að
kosningum í Reykjavík og einvígisins
milli R-listans og sjálfstæðismanna.
Það væru mikil tíðindi að maður hefði
verið kallaður til úr innsta kjarna
Sjálfstæðisflokksins.
Alfreð er stjórnarformaður Orku-
veitu Reykjavíkur og var því tíðrætt
um orkumál og Línu.Net. Fór hann
yfir nokkur verkefni og fjárfestingar
á vegum OR. Hann sagði að R-listinn
myndi berjast gegn því með kjafti og
klóm að Orkuveitan verði einka-
vædd, líkt og sjálfstæðismenn hefðu
á stefnuskrá sinni. Tekist hefði að
bjóða borgarbúum og öðrum notend-
um OR lægra raforkuverð umtals-
vert á síðustu árum. Í samanburði við
nokkur nágrannalönd væri raforku-
verð hér mun lægra, t.d. 70% lægra
en í Belgíu og 53% lægra en í Bret-
landi.
Alfreð sagði að Orkuveitan væri
verðmætasta fyrirtæki borgarbúa og
skilaði árlega um 4 milljarða kr.
hagnaði. Hann sagði ljóst að ef sjálf-
stæðismenn kæmust til valda í borg-
inni yrði þeirra fyrsta verk að einka-
væða Orkuveituna. Það væri
áhyggjuefni í ljósi þess hve einka-
væðing á vegum ríkisins hefði gengið
illa. Þannig væri fyrirhuguð sala
Landssímans orðin „hið versta mál“.
„Slagurinn um borgina verður
gríðarlega harður. Hagstæðar kann-
anir hafa birst en ég vil vara menn
við. Ýmislegt gæti gerst á næstu
mánuðum. Mestu skiptir að hafa gott
úthald því baráttan verður óvægin,“
sagði Alfreð.
Að loknum framsöguerindum tóku
þau við fyrirspurnum fundarmanna.
Meðal annars var Ingibjörg spurð
hvort borgin ætlaði að standa fyrir
frekari gjaldalækkunum. Hún sagði
að borgin hefði tekið til baka þær
hækkanir sem urðu um áramótin.
Borgin hefði átt nær engan þátt í síð-
ustu hækkun neysluvísitölunnar. Á
síðustu 12 mánuðum hefði borgin
hækkað sín gjöld um 3% á meðan
verðbólgan hefði verið 9%.
Af hverju ætti borgin
að lækka meira?
„Af hverju ætti borgin að lækka
meira af sínum gjöldum? Veldur sá
er á heldur. Við erum ekki með
stjórntækin í hagstjórninni. Það er
forsætisráðherrans að taka á þessum
málum. Við gerðum nákvæmlega það
sem var okkar skylda, að taka til
baka þær hækkanir sem settum á um
áramótin. Hafi það verið 20 milljónir
eða 30 þá var það vegna þess að við
höfðum ekki velt meiru út í verðlag-
ið,“ sagði Ingibjörg.
Í fyrirspurnartímanum sagðist
Ingibjörg hafa þá persónulegu fram-
tíðarsýn um höfuðborgarsvæðið að
sveitarfélögin myndu sameinast und-
ir eina borgarstjórn en um 20 þúsund
manna byggðakjarnar hefðu sjálf-
stæða stjórn í ýmsum málum sem
snertu íbúana beint. Stefna ætti að
þessu í framtíðinni.
Hún var jafnframt spurð hvort hún
byði sig fram til næstu fjögurra ára í
borgarstjórn og svaraði hún því ját-
andi. Annars væri erfitt að segja til
um pólitíska framtíð, hún hefði í sínu
tilfelli verið háð ýmsum tilviljunum.
Ingibjörg sagðist hafa verið í pólitík í
20 ár og hún gæti séð fyrir að fara að
taka sér hlé um tíma og koma svo inn
aftur. Hún væri heldur ekki svo göm-
ul.
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borgarstjóri á opnum fundi með framsóknarmönnum
Morgunblaðið/Kristinn
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir ásamt Alfreð Þorsteinssyni á fundi ungra framsóknarmanna í gær.
Stjórnkerfið
í borginni var
eins og gam-
all traktor
Borgarfulltrúarnir Ingibjörg Sólrún
Gísladóttir og Alfreð Þorsteinsson spá
hörðum kosningaslag í höfuðborginni
í vor. Þau höfðu framsögu á fundi hjá
framsóknarmönnum í gær.
NIÐURSTÖÐUR úttektar á skóg-
ræktarverkefninu Yrkju, í tilefni
10 ára afmælis Yrkjusjóðs, nú í
janúar 2002, sýna að verkefnið er í
góðum farvegi þótt nokkurra úr-
bóta sé þörf.
Grunnskólar landsins eru þátt-
takendur í Yrkjuverkefninu og
hafa 370 þúsund plöntur verið
gróðursettar frá árinu 1992. Rúm-
lega 66 þúsund nemendur í 189
skólum hafa gróðursett Yrkju-
plöntur á þessum tíma.
Á 10 ára afmælinu ákvað stjórn-
Yrkjusjóðs að gera úttekt á verk-
efninu og réð Herdísi Fiðriks-
dóttur skógfræðing til verksins.
Tveir heildarþættir verkefnisins
voru kannaðir sérstaklega; ann-
arsvegar aðferðir við gróðursetn-
ingu eins og tími gróðursetningar,
áburðargjöf og umönnun plantna
eftir gróðursetningu en hinsvegar
kennsla við skógrækt innan skól-
anna.
Vegna þess hve margir grunn-
skólar hafa tekið þátt í Yrkjuverk-
efninu, eða 97% allra grunnskóla
landsins, bjó Herdís til úrtak með
47 skólum, sem hún heimsótti sl.
sumar. Til að úrtakið yrði mark-
tækt voru þeir skólar sem höfðu
tekið sjaldnar en fjórum sinnum
þátt í verkefninu, ekki valdir í úr-
takið. Umsjónaraðilar verkefnisins
á hverjum stað sýndu Herdísi gróð-
ursetningarsvæðin og útskýrðu
hvernig verkefnið hefði farið fram
auk þess sem sjálfstæð könnun fór
fram á ástandi plantnanna.
Yrkjuverkefnið almennt
í góðum farvegi
„Yrkjuverkefnið er almennt í
góðum farvegi enda sýnir úttektin
að trjáplöntur sem nemendur hafa
gróðursett á liðnum árum, hafa
dafnað ágætlega,“ seg-
ir Herdís. „Hins vegar
eru til þau svæði þar
sem afföll plantnanna
eru mjög mikil og þess
vegna mættu kennarar
og nemendur gæta að
verklagi við gróð-
ursetningu og ekki síst
umönnun plantna að
lokinni gróðursetn-
ingu. Það er greinilegt
að plöntur eiga mun
betur uppdráttar þar
sem nemendur nota
skóflu við gróðursetn-
ingu og lífrænan
áburð. Notkun plöntu-
stafs við útplöntun er algengari en
notkun skóflu og
kennarar hafa borið
því við að yngri
nemendurnir ráði
ekki vel við að grafa
holur með skóflu, en
það vandamál hefur
gjarnan verið leyst
með því að láta eldri
nemendur grafa hol-
ur fyrir þá yngri.“
Í langflestum
skólum er notaður
lífrænn áburður og
ívið fleiri skólar
nota haustið til
gróðursetningar
samkvæmt könnun
Herdísar. Hún segir að best sé að
nota lífrænan áburð við haustgróð-
ursetningar en bíða með tilbúinn
áburð til vors. „Það er líka mik-
ilvægt að hlú að plöntunum seinna
meira með því að ýta niður frost-
lyftum plöntum, reyta frá gras þar
sem þess gerist þörf, auk þess að
bera á tilbúinn áburð, helst í 3-4 ár
eftir gróðursetningu,“ segir hún,
en könnunin leiddi í ljós að rétt
innan við helmingur skólanna sér
um að sinna umhirðu plantnanna
eftir gróðursetningu.
„Ég held að Yrkjuverkefnið eigi
fyllilega rétt á sér í þeim farvegi
sem það er í í dag. Nokkuð hefur
borið á því að verkefnið standi og
falli með áhugasömum kennurum
innan skólanna. Hætti þeir störfum
misferst oft að sækja um verk-
efnið. Þess vegna er æskilegt að
innan hvers skóla verði mótuð skýr
stefna fyrir verkefnið og að verk-
efninu verði skipaður fastur sess í
námskránni. Ég tel að það myndi
auðvelda framkvæmd verksins og
auka árangur í gróðursetning-
unni.“
Herdís
Friðriksdóttir
Trjáplöntur nemenda
hafa dafnað ágætlega
Yfir 66 þúsund grunnskólanemendur hafa gróðursett 370 þúsund Yrkju-plöntur á 10 árum