Morgunblaðið - 01.02.2002, Blaðsíða 48

48 FÖSTUDAGUR 1. FEBRÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ






 



   

 
 



  


 




 

 

 

!  "
 

 

 

!  "
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
NOKKUR umræða hefur verið að
undanförnu, bæði í fjölmiðlum,
blaðagreinum og milli manna um hin
alvarlegu slys á þjóðvegum landsins,
nú í byrjun þessa árs, en það sem
mér finnst einkenna umræðuna, sem
alls konar sérfræðingar taka þátt í,
er að yfirleitt er aðalorsakavaldur-
inn, sem er hraðinn, ekki nefndur.
Það heyrist sagt í fréttum að slysið
hafi orðið við einbreiða brú, á hol-
óttum vegi eða að orsökin sé hálka á
vegi, en það er yfirleitt ekki talað um
að hraðinn hafi verið of mikill og
virðast allir einblína á 37. grein um-
ferðarlaga, sem er um leyfilegan há-
markshraða, en gleyma alveg næstu
grein á undan, þeirri 36., en þar er
sagt: „Ökuhraða skal jafnan miða við
aðstæður með sérstöku tilliti til ör-
yggis annarra. Ökumaður skal þann-
ig miða hraðann við gerð og ástand
vegar, veður, birtu, ástand ökutækis
og hleðslu, svo og umferðaraðstæður
að öðru leyti. Hraðinn má aldrei
verða meiri en svo að ökumaður hafi
fullt vald á ökutækinu og geti stöðv-
að það á þeim hluta vegar fram und-
an, sem hann sér yfir og áður en
kemur að hindrun, sem gera má ráð
fyrir.“ Er líklegt að ökumenn sem
missa vald á bifreið sinni og aka í veg
fyrir ökutæki, sem kemur á móti, eða
missa vald á bifreiðinn og aka útaf,
eða velta bifreið sinni hafi farið eftir
þessari grein umferðarlaga? Öku-
menn missa ekki vald á bifreiðinni
fyrr en hraðinn er orðinn of mikill
miðað við aðstæður. Umferðarsér-
fræðingar tala um að lagfæra gatna-
mót, breikka brýr, tvöfalda vegi og
margt fleira til þess að umferðin geti
gengið hraðar og verið öruggari, en
það mun koma í ljós og hefur komið í
ljós að með betri vegum og meiri
hraða aukast alvarlegu slysin bæði á
mönnum og skepnum. Við höfum
séð, að um verslunarmannahelgina
og aðra umferðarmikla daga er lítið
um alvarleg slys vegna þess að þá fer
umferðarhraðinn niður og ökumenn
hafa vald á ökutækinu.
Ég sá við veg skilti sem á stóð:
Hraðinn drepur og annað sem á stóð:
Liggur þér lífið á? Á þessum skiltum
er sagður hinn beiski sannleikur, það
er hraðinn, sem er orsakavaldurinn,
það er hraðinn sem drepur.
Mörg sveitarfélög hafa gert sér
grein fyrir vandanum og sett hraða-
hindranir á þær götur, sem eru lík-
legar til hraðaksturs og hvernig væri
nú ef ráðamenn þjóðarinnar og sér-
fræðingar tækju sveitarstjórnamenn
sér til fyrirmyndar og lækkuðu
leyfðan ökuhraða verulega á þjóð-
vegum landsins.
Það er tímabært að gera tilraun í
t.d. næstu tvö ár að lækka leyfðan
hraða verulega og sjá hvort alvar-
legum slysum fækkar ekki.
Það er nokkuð víst að áróður og
bygging rándýrra manvirkja í vega-
kerfinu fækka ekki slysum meðan
ekið er á hraða sem ökumenn ráða
ekki við.
Við getum ekki komið í veg fyrir
öll slys á þjóðvegum, eins og t.d. af
völdum skriðufalla eða fárviðris, en
við getum komið veg fyrir flest önn-
ur.
Ráðamenn og sérfræðingar, hætt-
ið vandræðagangi ykkar við að finna
leiðir til að fækka alvarlegum slys-
um, gerið það eina sem getur komið
að gagni strax. Það er, lækkið leyfi-
legan ökuhraða verulega.
Þegar þjóðin hefur efni á og er bú-
in að koma upp umferðarmannvirkj-
um þannig að ökutæki séu ekki að
mætast á mjóum akbrautum er tíma-
bært að tala um hækkun ökuhraða.
Liggur þér lífið á? Hraðinn drepur.
KARL GÚSTAF ÁSGRÍMSSON,
fv. bifreiðaeftirlitsmaður.
Liggur þér lífið á?
Frá Karli Gústafi Ásgrímssyni:
FYRIR rúmum áratug voru gerðir
kjarasamningar sem mörkuðu tíma-
mót í efnahagsstjórn hér á landi, svo-
kallaðir þjóðarsáttarsamningar. Þeir
áttu að tryggja stöðugt verðlag og
stighækkandi kaupmátt. Vextir á
lánsfé áttu að lækka í ca. 4% en þeir
höfðu verið um og yfir 15%. Verð-
trygging lána yrði afnumin.
Nú höfum við búið við nánast enga
verðbólgu í bráðum 13 ár. Samt eru
vextir hærri nú en þegar verðbólgan
var 50–70% og enn er allt verð-
tryggt. Atvinnulífið er mjög skuld-
sett, verslun þar með talin. Fyrir-
tækin geta ekki annað en velt
vöxtum skuldanna út í verðlag.
Verulegur hluti verðs á vöru og þjón-
ustu er því vextir. Háir vextir tor-
velda skuldsettum fyrirtækjum að
greiða góð laun. Fólk á lágum laun-
um á erfiðara en ella með að standa í
skilum, ekki síst þegar vextir eru svo
háir sem raun ber vitni.
Ekki verður annað séð en þeir sem
stjórna efnahags- og þar með vaxta-
málum hafi gleymt forsendum þjóð-
arsáttarsamninganna.
Verkalýðsforingjar eyða engu
púðri í vextina. Þeir þykjast þó til í
að setja hér allt á annan endann ef
verðlag fer yfir ákveðin mörk í maí
nk. Vaxtalækkun kæmi skuldsettri
alþýðu mun betur en launahækkun
sem hyrfi í verðhækkanir á auga-
bragði.
Í fréttum nú á dögunum kom fram
að um 30 sveitarfélög, bæði stór og
smá, væru komin í þrot með rekstur
sinn, skuldir eru búnar að sliga þau
gersamlega. Samt minnast sveitar-
stjórnarmenn sem þó fara með stór-
an hlut þjóðfélagsvaldsins ekki á
vaxtaokrið. – Af hverju mótmælir
enginn?
Sérkennilegast er þó að seðla-
bankastjórar, stjórnmála- og fjár-
málahirðin í landinu heldur því að al-
menningi að okurvöxtum sé fyrst og
fremst ætlað að aftra því að verð-
bólga fari úr böndum og tryggja
stöðugleika í kjörum og verðlagi.
Samkvæmt því er gott að slökkva eld
með bensíni.
Við lifum nú mestu okurtíð sög-
unnar. Mótmælum öll.
ÁMUNDI LOFTSSON,
verktaki,
Hlíðarvegi 23, Kópavogi.
Okurtímar
Frá Ámunda Loftssyni: