Morgunblaðið - 28.04.2002, Síða 47

FRÉTTIR
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 28. APRÍL 2002 47
Staður Nafn Sími 1 Sími 2
Akranes Jón Helgason 431 1347 431 1542
Akureyri Skrifstofa Morgunblaðsins 461 1600
Bakkafjörður Stefnir Elíasson 473 1672
Bifröst Bára Rúnarsdóttir 435 0054
Bíldudalur Pálmi Þór Gíslason 456 2243
Blönduós Gerður Hallgrímsdóttir 452 4355 868 5024
Bolungarvík Nikólína Þorvaldsdóttir 456 7441 867 2965
Borgarnes Þorsteinn Viggósson 437 1474 898 1474
Breiðdalsvík Skúli Hannesson 475 6669 894 2669
Búðardalur Anna María Agnarsdóttir 434 1381
Dalvík Halldór Reimarsson 466 1039 862 1039
Djúpivogur Sara Dís Tumadóttir 478 8161
Egilsstaðir Páll Pétursson 471 1348 471 1350
Eskifjörður Björg Sigurðardóttir 476 1366 868 0123
Eyrarbakki R. Brynja Sverrisdóttir 483 1513 699 1315
Fáskrúðsfjörður Jóhanna Sjöfn Eiríksdóttir 475 1260/853 9437/475 1370
Flateyri Hjördís Guðjónsdóttir 456 7885
Garður Álfhildur Sigurjónsdóttir 422 7310 699 2989
Grenivík Ólína H. Friðbjarnardóttir 463 3131
Grindavík Kolbrún Einarsdóttir 426 8204 426 8608
Grímsey Unnur Ingólfsdóttir 467 3149
Grundarfjörður Bjarni Jónasson 438 6858/854 9758/894 9758
Hella Brynja Garðarsdóttir 487 5022 892 1522
Hellissandur Sigurlaug G.Guðmundsdóttir 436 6752 855 2952
Hnífsdalur Auður Yngvadóttir 456 5477 893 5478
Hofsós Jóhannes V. Jóhannesson 453 7343
Hólmavík Ingimundur Pálsson 451 3333 893 1140
Hrísey Siguróli Teitsson 466 1823
Húsavík Bergþóra Ásmundsdóttir 464 1086 893 2683
Hvammstangi Stella Steingrímsdóttir 892 3392 894 8469
Hveragerði Imma ehf. 483 4421 862 7525
Hvolsvöllur Helgi Ingvarsson 487 8172/893 1711/853 1711
Höfn Ólafía Þóra Bragadóttir 478 1786 896 1786
Innri-Njarðvík Eva Gunnþórsdóttir 421 3475 862 3281
Ísafjörður Auður Yngvadóttir 456 5477 893 5478
Keflavík Elínborg Þorsteinsdóttir 421 3463 896 3463
Kirkjubæjarkl. Birgir Jónsson 487 4624 854 8024
Kjalarnes Haukur Antonsson 566 8372 895 7818
Kópasker Hrönn Guðmundsdóttir 465 2112
Laugarás Reynir Arnar Ingólfsson 486 8913
Laugarvatn Berglind Pálmadóttir 486 1129 865 3679
Neskaupstaður Sólveig Einarsdóttir 477 1962 848 2173
Ólafsfjörður Árni Björnsson 866 7958 466 2575
Ólafsvík Laufey Kristmundsdóttir 436 1305
Patreksfjörður Björg Bjarnadóttir 456 1230
Raufarhöfn Alda Guðmundsdóttir 465 1344
Reyðarfjörður Guðmundur Fr. Þorsteinsson 474 1488/892 0488/866 9574
Reykholt Bisk. Guðmundur Rúnar Arneson 486 8797
Reykhólar. Ingvar Samúelsson 434 7783
Reykjahlíð Mýv. Pétur Freyr Jónsson 464 4123
Sandgerði Sigurbjörg Eiríksdóttir 423 7674 895 7674
Sauðárkrókur Ólöf Jósepsdóttir 453 5888/854 7488/865 5038
Selfoss Jóhann Þorvaldsson 482 3375 899 1700
Seyðisfjörður Margrét Vera Knútsdóttir 472 1136 863 1136
Siglufjörður Sigurbjörg Gunnólfsdóttir 467 1286 467 2067
Skagaströnd Þórey og Sigurbjörn 452 2879 868 2815
Stokkseyri Kristrún Kalmansdóttir 867 4089
Stykkishólmur Erla Lárusdóttir 438 1410 690 2141
Stöðvarfjörður Sunna Karen Jónsdóttir 475 8864
Suðureyri Tinna Sigurðardóttir 456 6244
Súðavík Ingibjörg Ólafsdóttir 4564936
Tálknafjörður Sveinbjörg Erla Ólafsdóttir 456 2676
Vestmannaeyjar Jakobína Guðlaugsdóttir 481 1518 897 1131
Vík í Mýrdal Hulda Finnsdóttir 487 1337 698 7521
Vogar Hrönn Kristbjörnsdóttir 424 6535 557 5750
Vopnafjörður Svanborg Víglundsdóttir 473 1289 473 1135
Ytri-Njarðvík Eva Gunnþórsdóttir 421 3475 868 3281
Þingeyri Sigríður Þórdís Ástvaldsdóttir 456 8233 456 8433
Þorlákshöfn Ragnheiður Hannesdóttir 483 3945 483 3627
Þórshöfn Ragnheiður Valtýsdóttir 468 1249
Dreifing Morgunblaðsins
Hér eru upplýsingar um þá sem dreifa blaðinu á landsbyggðinni
Anna Karenina var ung giftkona og móðir sem varð ást-
fangin af ungum og laglegum
manni og gat
ekki stillt sig
um að fylgja
þeirri tilfinn-
ingu eftir. Svo
einfalt var það.
Sagan gerist
í stéttskiptu og
stöðnuðu sam-
félagi rússneska
aðalsins áður en byltingaröflin
fóru að láta verulega á sér kræla
Anna var gift háttsettum og
efnuðum manni í hermálaráðu-
neytinu, mun eldri en hún var
sjálf. Hún var „rósin í hnappagati
hans“.
Hún hafði því úr háum söðli að
detta.
Elskhuginn Vronskí hafði líka
ýmislegt að missa. Hann var á
uppleið í metorðastiga hersins og
gat fengið gott kvonfang ef því var
að skipta.
Þetta ágæta fólk sló sér saman
með þeim afleiðingum að Anna
„datt úr söðlinum“, og Vronskí átti
litla möguleika á að komast í
hnakk hershöfðingja.
Örlög þeirra urðu útskúfun sem
þau gátu ekki þolað þegar til kom.
Anna fékk ekki skilnað þegar
hún óskaði eftir honum og var að
auki svipt syni sínum. Hún missti
og allt samband við vinkonur sín-
ar. Vronskí var hins vegar í þeirri
stöðu að geta komið innan um
fólk, en aðeins einn síns liðs. Hann
valdi þann kostinn er frá leið. Ein-
angrun og útskúfun Önnu varð
þar með algjör og hún svipti sig
lífi með því að kasta sér fyrir lest.
Þetta er mikil örlagasaga, sögð
af rússneskum ástríðuþunga og af
hæfileikaríkum íslenskum leikur-
um.
Eftir situr spurningin: Hefur
eitthvað breyst?
Er íslenskt samfélag mjög ólíkt
hinu gamla rússneska aðalssam-
félagi sem birtist okkur m.a. í bók-
um Tolstoj?
Hvernig örlög myndi Anna Kar-
enina hins íslenska nútíma hljóta?
Segjum að hún væri gift dóms-
málaráðherra sem ætti mikinn
kvóta en yrði ástfangin af ungum
og fátækum lögreglumanni.
Myndi hún fá skilnað frá ráð-
herranum?
Já, ráðherranum væri ekki
stætt á að neita til langframa, en
skilnaðurinn gæti dregist á lang-
inn t.d. vegna deilna um skiptingu
á kvótaeigninni.
Yrði Anna nútímans svipt syni
sínum?
Það er hugsanlegt, það er í það
minnsta ekki gefið að hún fengi
forsjá drengsins.
Myndi hún missa „status?“
Já, verulega – ekki síst ef hún
byggi með lögreglumanninum enn
gift ráðherranum – ef lögreglu-
maðurinn hætti þá ekki við allt
saman og fengi sér aðra.
Væru líkindi til að Anna Karen-
ina nútímans svipti sig lífi í kjölfar
skilnaðar og missis nýja unnust-
ans?
Já, tilfinningarót og örvænting
vegna þess er ekkert öðruvísi en
áður var og gæti gengið eins
nærri Önnu nútímans og hinni
rússnesku Önnu Kareninu.
Margt gæti því augljóslega
gengið Önnu Kareninu á móti í ís-
lensku nútíma samfélagi ekki síð-
ur en á mektardögum rússneska
aðalssamfélagsins.
Anna og Vronskí nútímans gætu
að vísu bæði fengið sér vinnu og
séð fyrir sér og væru ekki upp á
náð ættingja eða eiginmanns kom-
in. Hins vegar gæti mjög illvilj-
aður dómsmálaráðherra gert þeim
lífið leitt á atvinnumarkaðinum ef
hann legði sig í framkróka í þá
veru.
Og vinir þeirra gætu „farið
fjöld“. Það er hreint ekki ótítt að
vinir hjóna og aðrir í samfélaginu
sjái sig tilneydda til að taka af-
stöðu í tilfinningamálum af þessu
tagi og í framhaldi af því snúa baki
við öðrum hvorum aðilanum.
Að öllu samanlögðu myndu þó
kringumstæður Önnu Kareninu
vera til muna skárri en hinnar
fyrri Önnu – eða er það ekki? Eru
þær kannski ekki betri en svo að
hægt væri að semja harmleik um
þetta efni í íslensku nútíma sam-
félagi – bæði hörmulegan og trú-
verðugan?
Setjum dæmið upp þannig að
Anna Karenina myndi standa ár-
um saman í eignaskiptadeilum
vegna kvótaeignarinnar við eigin-
manninn fyrrverandi. Sem dóms-
málaráðherra yrði hann kannski
talinn hafa betri aðstæður til að
sjá um soninn og fengi því forsjá
hans. Lögreglumaðurinn ungi yrði
leiður á þófinu og fordómunum og
yfirgæfi Önnu, sem þá hefði end-
anlega misst allan „status“ í sam-
félaginu. Áður hafði hún misst alla
hina ágætu vini sína og ráð-
herrans. Þegar hér væri komið
sögu gæti hún svo fleygt sér fyrir
strætisvagn og endað þannig á
hörmulegan hátt líf sitt.
Formúlan virðist ganga upp –
leiðin sýnist opin og greið fyrir
nýja Önnu Kareninu í íslensku
samfélagi.
Meðan við bíðum og sjáum hvað
setur getum við velt fyrir okkur á
hvern hátt samfélagið okkar er
svipað hinu gamla rússenska að-
alssamfélagi Tolstoj - þar sem
Anna Karenina, sú eina og sanna,
var og hét.
Þjóðlífsþankar / Gæti svona lagað gerst núna?
Hin nýja Anna Karenina
eftir Guðrúnu
Guðlaugsdóttur
„SVONA lagaði gæti nú aldrei gerst núna,“ hugsaði ég á leiðinni heim í bíln-
um eftir að hafa séð sýningu Þjóðleikhússins á Önnu Kareninu – leikgerð eft-
ir sögu Leos Tolstoj. Óneitanlega vekur sagan sem þarna er sögð upp ýmsar
spurningar um ást, skyldur, lífið og dauðann.
HUGVEKJA
NORÐAN og norð-austan 10–15, enhægari vindur suð-austan til í dag. Dá-lítil snjókoma eða él
en fer að létta til suðvestanlands
síðdegis. Kólnandi veður og frost
víðast hvar í kvöld. Norðlæg átt,
3–10 m/s á morgun, en 10–15 við
norðausturströndina. Él norð-
austan til, einkum við ströndina.
Bjart veður sunnan- og vest-
anlands. Frost 0 til 7 stig, mildast
syðst.“
Þannig leit veðurspáin út á
fimmtudaginn var, 25. apríl, sum-
ardaginn fyrsta.
Ekki byrjar það vel, hugsuðu ef-
laust margir, og ég var þar engin
undantekning en mundi svo allt í
einu að í þjóðararfi Íslendinga
væri að finna sögn um að það væri
gott ef vetur og sumar hittust
þannig. Frysu saman. Og víst er
að það er mark takandi á reynslu
genginna kynslóða. Í þann tíma
hugsaði fólk á annan veg, rýndi í
náttúruna og las hana eins og opna
bók. Þetta var eitthvað sem bara
lærðist, í endalausri baráttu við
þau öfl sem réðu lengstum hluta
ársins. Eitt merki hér og annað
þar sagði hvað yrði næstu daga,
jafnvel vikur og mánuði. Fylgst
var með atferli dýra og fugla, vexti
grasa og formun skýja.
Árni Björnsson ritar m.a. í bók-
inni Saga daganna: „Sumardag-
urinn fyrsti merkti aldrei að þá
skyldi komin sumarblíða heldur
blátt áfram að þá hæfist sum-
armisseri.“ Mikilvægt er að
gleyma ekki þeirri staðreynd og
rifja upp núna þegar kaldir vindar
blása um fullyrðingu almanaksins.
Fögnuðurinn var þó mikill enda
boðaði koma þess misseris nýtt líf
innan skamms, oftar en ekki eftir
þungan og dimman vetur. Sum-
ardagurinn fyrsti var þá mesta há-
tíð landsins, að jólunum und-
anskildum. Það segir fleira en
mörg orð.
Og gömlu skáldin endurspegla
þessa tilfinningu í mörgum ljóða
sinna. Austfirðingurinn Páll Ólafs-
son er eitt þeirra:
Ó, blessuð vertu sumarsól,
er sveipar gulli dal og hól,
og gyllir fjöllin himinhá
og heiðavötnin blá.
Nú fossar, lækir, unnir, ár
sér una við þitt gyllta hár.
Nú fellur heitur haddur þinn
á hvíta jökulkinn.
Þú klæðir allt í gull og glans,
þú glæðir allar vonir manns,
og hvar sem tárin hvika’ á kinn
þau kyssir geislinn þinn.
Þú fyllir dalinn fuglasöng,
nú finnast ekki dægrin löng,
og heim í sveitir sendirðu’ æ
úr suðri hlýjan blæ.
Þú frjóvgar, gleður, fæðir allt
um fjöll og dali’ og klæðir allt,
og gangirðu’ undir gerist kalt,
þá grætur þig líka allt.
Ó, blessuð vertu sumarsól,
er sveipar gulli dal og hól
og gyllir fjöllin himinhá
og heiðavötnin blá.
Þannig var lífgjöfinni heilsað í
þá daga.
Nú á tímum gleðjast menn að
sjálfsögðu einnig, en á annan hátt.
Húsnæði og öll kjör eru öðruvísi
en á öldum áður. En það er sann-
arlega kátt í hjörtum, eins og fyrr-
um enda nokkuð ljóst hvað fram-
undan er.
Og kirkjan tekur einnig þátt í
fögnuðinum og skiptir um lit,
gerði það raunar fyrir nokkru, eft-
ir birtu jólanna, í janúar, en vék
svo frá græna litnum yfir föstu-
tímann og sunnudagana eftir
páska, en mun taka hann upp að
nýju eftir hvítasunnu og skarta
honum fram að aðventu. Um þann
lit segir Karl Sigurbjörnsson í bók
sinni, Táknmál trúarinnar:
„Grænn er litur vorsins. Litur
vaxtar og þroska og vonarinnar.
Grænt er litur hinna útvöldu, sbr.
Sálm. 92:13. Jóhannes guð-
spjallamaður er oft sýndur í græn-
um klæðum, lærisveinninn elsk-
aði.“
Já, það er gott að líta sumarið
og upplifa hlýju þess og birtu, eftir
að hafa verið í faðmi myrkurs og
kulda í níu mánuði. Gaman að
fylgjast með síauknum leik
barnanna, ást og brosi ungling-
anna, starfi hinna fullorðnu; allt er
þetta einhvern veginn með öðrum
blæ á þessari árstíð en á hinni
köldu; nú er líf í hverju spori.
Á næstu vikum og mánuðum
skulum við því njóta hinna
ómældu gjafa sumarsins, drekka í
okkur ilman trjánna, angan
blómanna og söng fuglanna, við
undirleik hörpu vorsins. Og fara
svo með gát um landið okkar, bera
ómælda virðingu fyrir því, eins og
ég ýjaði að í síðasta pistli mínum
hér.
Og ekki gleyma að þakka al-
mættinu, skapara himins og jarð-
ar, fyrir komu þessa dýrlega tíma.
Gleðilegt sumar!
Harpa vorsins
Sumarið er loksins komið og því bjartari tíð í
vændum. Sigurður Ægisson fagnar tíma-
mótunum eins og aðrir landsmenn og minnir á
að hið góða beri að þakka en ekki taka eins og
sjálfsögðum hlut.
sigurdur.aegisson@kirkjan.is