Vísir - 21.06.1980, Blaðsíða 6
VISIR
Laugardagur 21. júni 1980
6
1
Þingmenn köliuðu
yfir sig hvimleiða um-
ræðu siðustu daga,
þegar þingfararkaups-
nefnd ákvað að hækka
laun þingmanna á
sama tima og kaup-
hækkunarkröfur hinna
ýmsu stéttasamtaka
eru barðar niður.
Hér skal ekkert full-
yrt um efnislegt rétt-
mæti þessarar ákvörð-
unar, en á það hefir
verið bent að þing-
menn hafa mjög dreg-
ist aftur úr sinum við-
miðunarhópi, hvað
launakjör snerir.
Húsnæftisgreiöslur, dvalarkostnaöur, slmakostna&ur, feröakostna&ur, störf f milliþinganefndum, aukastörf...... allir þessir þættir gera
launagreiöslur til alþingismanna mjög misháar. '
,,Undirstaða lýdrædisins
ad menn hafi efni á aö
vera á þinoi
99
VISIR RÆÐIR VIÐ ALÞINGISMENN UM LAUNAKJÖR ÞEIRRA
Þá er ljóst að gífur-
legur kostnaður fylgir
þingmannsstarfi og til
móts við hann fá þing-
menn greiddar ákveðn-
ar fjárhæðir eins og
sést best á yfirliti um
greiðslur til þing-
manna hér á siðunni.
í lok hinna hörðu um-
ræðna um launamál
alþingismanna þótti
Visi ekki úr vegi að
kanna afstöðu þing-
manna til launamála
sinna og tilhögunar á
greiðslum.
Visir leitaði þvi til
fjögurra þingmanna,
eins úr hverjum bing-
flokki og spurðist fyrir
um laun þeirra og það,
sem þeir teldu að mætti
betur fara i sinum
launamálum.
,, Y firvinnureikningur-
innyrði nokkuð hár”
Gu&rún Helgadóttir, alþingis-
maöur hefur auk þingfarar-
kaups, laun úr borgarstjórn
Reykjavikur. Aö hennar sögn
eru þaö 219.572 krónur á
mánuöi. Utan þingmannsstarfa
er hún ekki i launuöu starfi frá
rikinu. Miöaö viö hækkunina frá
1. júni sl. eru þvi föst laun henn-
ar rúmlega ein milljón á mán-
uöi.
,,Þaö er eitt sem alltaf er ver-
iö aö tala um, þegar aö opinber-
irstarfsmenn eru annars vegar,
aö rætt er um brúttólaun — en á
meöan sleppur helmingur þjóö-
arinnar viö skatt” — sagöi
Guörún Helgadóttir, — ,,En viö
borgum hverja krónu af þessu”.
„Viö hjónin borguöum t.d. 4,2
milljónir I skatt áiöastliönu
ári”.
Ef viö þingmenn kæmum meö
reikning fyrir yfirvinnu þá er ég
gróflega hrædd um aö sá reikri-
ingur yröi vist nokkuö hár”
Visir spuröi Guörúnu, hvort
hún fyndi mikinn launamun á
fyrra starfi sinu sem deildar-
stjóri hjá Tryggingarstofnun
Rikisins og núverandi þing-
mannsstarfi.
„Laun min hækkuöu um 150
þúsund krónur þegar ég hætti
hjá Tryggingarstofnun — sá 150
þúsund kall fer I alls konar
þætti, einsog fatnað og leigubila
þvi þeysingurinn er gifurlegur.
Og ég hef ekki séð mikinn mun á
minum fjárhag”
"Annars er ég ánægö meö min
laun. — En þingmenn útan af
landi eru ekkert of sælir af
sinum launum — tvöfalt heimil-
ishald er auðvitaö gifurlega
kostnaöarsamt”
„Þaö er undirstaöa lýöræöis i
þessu landi, aö menn hafi efni á
aö vera á þingi — þaö er meira
alvörumál en margur heldur”
sagöi Guörún Helgadóttir.
„Hjá mér er fer&akostnaöur
stærsti liöurinn” sagöi
Jón Helgason frá Seglbú&um
á Suöurlandi.—
„og þær greiöslur standa nú
ekki undir kostnaöi”
„Þá er dvalarkostnaöur fljót-
ur aö fara þegar aö hver máltiö
kostar nú meira en dagpening-
arnir allir”
Jón Helgason sagöist reyna aö
komast vikulega heim og fer
samkvæmt þvi helmingi oftar á
i fréttaljósinu
Frétta ljós.
Arni Sigfús-
son, bla&a-
ma&ur,
skrifar.
heimastöðvar en Alþingi greiöir
fyrir. Þann mismun veröur
hann aö greiða sjálfur.
Auk þingfararkaups tekur Jón
laun fyrir stjórnarsetu i Raf-
magnsveitu Rikisins, aö hans
sögn um 40 þúsund krónur á
mánuði. Föst laun hans eru þvi
tæp 860 þúsund á mánuði.
Aöspurður um það hvort hann
teldi æskilegra aö þingmenn
fengju hærri laun i stað greiöslu
á hinum útlögöu kostnaöarþátt-
um eftir ákveðnum staöli sagöi
Jón Helgason:
„Aöstaöan er mjög misjöfn hjá
mönnum og mér finnst eölilegra
aö greitt sé eftir útlögöum
kostnaöi.
„Feikilegur auka-
kostnaður,,.
Magnús H. Magnússon þing-
ma&ur og fyrrverandi ráöherra
er búsettur I Vestmannaeyjum.
Hann sagöi aö feikilegur auka
kostnaöur fylgdi þvi aö stunda
þingstörfin I Reykjavik.
„Ég þarf aö reka heimili á
tveimur stöðum og flutnings-
kostnaöur er gifurlegur vegna
þess þvi ekki er unnt aö eiga
tvennt af hverjum nauösynja-
hlut,,
Um feröakostnaö sagöi Magn-
ds:
„A meöan ég starfaöi sem
ráöherra fékk ég ekki þessar
greiðslur svo ég er nýkominn
inn á þær”
„Maður eyöir þessu — þaö er
alveg klárt”
„Til dæmis varöandi auka-
feröirnar, þá er ég þegar kom-
inn yfir hámarkiö sem greitt er
fyrir þótt þar sé miöaö viö ár.
Auk þingfararkaups fær
Magnús laun sem simstöövar-
stjóri — en hann starfar viö þaö
I sumar og gengur þvi inn á þá
reglu aö fá 30% árslauna sim-
stöðvarstjóra. Magnús sagöi að
það væru um 200 þúsund á mán-
uði. Samkvæmt þvi hefur
Magnús rúmlega eina milljón I
mnaðartekjur.
,,Það stökkva ekki allir
alskapaðir inn á þing”
Sverrir Hermannssoner þing-
maöur fyrir Austurland en hef-
ur lögheimili i Reykjavik. Auk
alþingisstarfa vinnur Sverrir
sem f o r s t ö ö u m a ð u r
Framkvæmdastofnunar Rikis-
ins.
„í þessu starfi hef ég 60% af
þjóöbankastjóra launum en
undir vinstri stjórninni 1972 var
ákveðiö aö miöa viö þau laun, en
þau eru verulega hærri en allt
þingfararkaupið, — eöa um 830
þúsund”
„Annars eru hinir ýmsu
kostnaðarliðir sem þingmenn fá
greidda, verulega, undir þvi
sem opinberir starfsmenn hafa
t.d. varöandi dagpeninga og
húsaleigu — en auövitað á ann-
aö aö gilda þegar menn setja sig
niöur til langdvalar.
„Þaö stökkva ekki allir
alskapaöir inn á þing — Ég var I
framboöi sem varaþingmaöur
frá 1963 til 1971. Ég haföi ekki
eina einustu krónu i svo kallaö-
an bitling. Ég varö aö feröast á
sumrin upp á minn eigin pung —
1 8 ár haföi ég ekkert, en var þó
eins og þingmaöur hvaö varöar
fyrirgreiöslur, feröalög og
framboösfundi— allt varö ég aö
borga sjálfur”.
Visir innti Sverri eftir þvi
hvort hann teldi laun þing-
manna hafa versnað frá þvi sem
áöur var:
„1 kringum 1964 höföu þing-
menn helming af þingfarar-
kaupi skattfrjálsan — en ekki
vildi ég búa undir þvi” svaraöi
Sverrir.
Auövitaö er miklu hreinskipt-
ara að gera dæmiö upp, sem
mest i beinum launum, heldur
en aö vera að týna upp alls kon-
ar sposlur — Það eru þó þættir
sem verður að gera upp
samkvæmt reikningi, t.d. sima-
kostnaður sem flýgur upp á
milli 2 og 3 hundruö þúsund
krónur hjá mér” sagöi Sverrir
Hermannsson.
— AS
Greiðslur til þingmanna
Föst laun: krónur
817.541-.
Þingmenn fá greitt sam-
kvæmt launaflokki BHM 120.
Þessar tölur eru frá 1. júni
slöastliönum.
Húsnæðisgreiðslur:
krónur 120.000 á mán-
uði.
a) Fyrir utanbæjarmenn allt
áriö
b) Greiðslur milli þinga fyrir
þingmenn úti á landi sem eru
búsettir I Reykjavik — en ferö-
ast um kjördæmi sitt og dvelja
þar milli þinga. Talan er miöuö
frá 1. mai s.l.
D vala rkostnaður:
krónur 6.500 á dag.
a) Greitt utanbæjarmönnum á
þingtima.
b) Greitt þingmönnum úti á
landi en búsettum I Reykjaik:
1/2 dvalarkostnaður, á milli
þinga.
c) Þingmenn búsettir I nágrenni
Reykjavikur fá einnig greiddan
1/2 dvalarkostnaö á þingtima.
Upphæöin miöast frá 1. mal s.l.
Simakostnaður: Af-
notagjald af einum
sima — umframsamtöl
og langlinusamtöl.
Aö sjálfsögöu hafa þingmenn
aögang aö slnum Alþingis á
þingtima. Auk þess fá þeir
greidd afnotagjöld af einum
sima — hvort sem hann er I
heimahúsi eöa annars staðar
þar sem þingmaöur vinnur viö
störf sin. Umfram- og langlinu-
samtöl eru þá greidd sam-
kvæmt reikningum.
Ferðakostnaður í
kjördæmi: krónur 1200
þúsund á ári.
Greidd er föst upphæö fyrir
ferðakostnaö I kjördæmi- t.d.
gisting vegna þingmálafunda ofl
Talari'er miöuö frá l. jan s.l.
Aukaferðir:
a) Feröir til þings og heim af
þingi.
b) Allir þingmenn sem fara til
fundarhalda út I kjördæmin fá
slikar feröir greiddar, hvort
sem þaö eru flugferö eöa greitt
eftir ki lómetragjaldi bifreiöar.
24 feröir á ári eru þó taldar
hámark.
Laun fyrir störf i milli-
þinganefndum.
Milli þinga eru ávallt margar
nefndir starfandi. Fyrir slik
störf fá þingmenn greidd laun
eftir ákvöröun launamála-
nefndar, en annars eru nefndar-
störf á vegum Alþingis ekki
launuö sérstaklega.
Þingmenn i öðrum
störfum á vegum rikis-
ins:
a) Þeir sem geta aöeins gegnt
þvl starfi milli þinga, t.d. sýslu-
menn úti á landi, fá greidd 30%
árslauna þess starfs.
b) Störf sem unnt er aö vinna
ásamt þingsetu og menn mæta
daglega til starfaviö eru greidd
meö 60% árslauna:
AS.