Vísir - 22.09.1980, Blaðsíða 8
VlSIR Mánudagur
22. september 1980
Útgefandi: Reykjaprent h.f.
Framkvæmdastjóri: Davfö Guómundsson.
Ritstjórar ólafur Ragnarsson og Ellert B. Schram.
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Elias Snæland Jónsson. Fréttastjóri er-
lendra frétta: Guðmundur G. Pétursson. Blaöamenn: Axel Ammendrup, Arni Sig-
fússon, Asta Björnsdóttir, Frfða Astvaldsdóttir, lllugi Jökulsson, Kristín Þor-
steinsdóttir, Oskar Magnússon, Páll AAagnússon, Sveinn Guðjónsson og Sæmundur
Guðvinsson. Blaöamaöur á Akureyri: Gisli Sigurgeirsson. Iþróttir: Gylfi
Kristjánsson, Kjartan L. Pálsson. Ljósmyndir: Bragi Guðmundsson, Gunnar V.
Andrésson, Einar Pétursson.
Útlit og hönnun: Gunnar Trausti Guðbjörnsson, AAagnús Olafsson.
Auglýsingastjóri: Páll Stefánsson.
Dreifingarstjóri: oiguröur R. Pétursson.
Ritstjórn: Sfðumúla 14 slml 86611 7 linur. Auglýsingar og skrifstofur: Slðumúla 8
slmar 86611 og 82260. Afgreiðsla: Stakkholti 2-4 simi 86611.
Askriftargjald er kr. 5500 á mánuöi innanlands og verö f lausasölu 300 krónur ein-
takiö'. Visirer prentaöur I Blaöaprenti h.f. Sföumúla 14.
Leiðtogar eða loftbðlur
Viö lestur Helgarviötals VIsis viö Ingólf Jónsson, fyrrum ráöherra, rifjast upp fyrir
mönnum, aö fyrir örfáum árum átti þjóö okkar foringja og ieiötoga sem stóöu af sér
storma og héldu áttum þegar mest á reiö. Slikir menn eru vandfundnir I seinni tfö, en
þeirra er þörf.
Áttundi áratugurinn hefur ver-
iötími upplausnar og ringulreið-
ar í íslenskri pólitík. í þeim efn-
um hefur sífellt sigið á ógæfu-
hliðina og enginn vaf i er á því, að
öngþveiti og örvænting á vett-
vangi stjórnmálanna hefur átt
stærsta þáttinn í þeirri stöðu,
sem við blasir, stöðu sem hefur
leitt til valda Alþýðubandalags-
ins og klofnings í Sjálfstæðis-
f lokki.
Glundroði í efnahagsmálum,
verðbólga og vanmáttur í þeim
efnum er að einhverju leyti or-
sök, en hitt er einnig staðreynd að
lýðskrum og tækifærismennska
hefur kallað fram stjórnmála-
menn i stíl við ástandið. Þeir
hafa vaxið upp og hreykt sér eins
og gorkúlur á fjóshaug. Dæmin
sanna að slíkir stjórnmálamenn,
sem haga seglum eftir vindi og
slá sig til riddara í gervi trúðsins
endast ekki lengi. Þeir gleymast
eins og dægurflugur og popp-
stjörnur sem detta út af vin-
sældalistanum án þess að nokkur
taki eftir.
Þetta rif jast upp þegar við er-
um minnt á, að aðeins fyrir ör-
fáum árum átti þessi þjóð for-
ingja og leiðtoga, sem stóðu af
sér storma og stríð og stýrðu
þjóðarskútunni í gegnum öldu-
ganginn af öryggi og festu. Þeir
létu ekki almenningsálit reka sig
fyrir veðrum og vindum, en
héldu áttum þegar mest á reið.
Einn þessara manna, er
Ingólfur Jónsson, fyrrum ráð-
herra og þingmaður í nær f jöru-
tíu ár. Ingólfur á Hellu tilheyrði
þessari kynslóð stjórnmála-
manna, sem raunar allir flokkar
gátu stært sig af. Þeir voru f astir
fyrir í hugsjónum sínum, tókust á
um grundvallarstefnur, og voru
brimbrjótar ogx jarðýtur þegar
kom til raunverulegra átaka.
Þeir mótuðu viðhorf, í stað þess
að draga dám af þeim. Þeir
sögðu öðrum álit sitt í stað að
lepja það upp á gatnamótum.
Þeir buðu erf iðleikunum byrg-
inn í stað þess að gef ast upp f yrir
þeim.
Ingólfur Jónsson sat i ráð-
herrastóli allt viðreisnartímabil-
ið. Hann var einn þeirra manna,
sem áttu þátt í því að skapa f estu
i íslensk þjóðmál, og virðingu
fyrir st jórnmá lastörf um .
Munurinn á sjöunda áratug við-
reisnar og áttunda áratug verð-
bólgu er eins og dagur og nótt.
Ekki vegna þess að vandamálin
hafi verið auðveldari viðfangs,
heldur af hinu að þá ríkti eining í
stað sundurlyndis, heiðarleiki í
stað tortryggni, áræði í stað upp-
gjafar.
Vísir átti viðtal við kempuna
frá Hellu í síðasta Helgarblaði.
Þar er ekki að finna þann
barlóm, og það ráðleysi, sem
ungir stjórnmálamenn hafa tam-
ið sér. Þar talar maður sem hef-
ur yfirsýn og staðfestu og stend-
ur eins og klettur úr hafinu.
Ingólfur Jónsson vísar á bug
öllu tali um nýja flokka. Hann
varar menn við klofningi og
patentlausnum. Hann minnir á
aðforsendur bættra lífskjara séu
atvinnuvegirnir, og ef ekki sé
hlúð að þeim og stoðir þeirra
treystar, þá sé allt annað til
einskis unnið.
Ingólfur á Hellu kann ekki
auglýsingabrellur nútímans.
Hann talaði ekki til fjölmiðla
þegar hann var í eldlínunni. Hann
leitaði ekki eftir vinsældum en
öðlaðist traust, og af traustinu
hlaut hann vinsældir.
Slíkir stjórnmálamenn eru
vandfundnir í seinni tíð, en
þeirra er þörf. Þjóðin þarf meira
á leiðtogum að halda en loftból-
um
ÍTérbur
;hðpnum
A sama tima og pólskur
verkalýöur hefur getaö brotist
undan kúgun kerfisþræla
kommúnismans og fær nú i
fyrsta sinn i áraraöir aö kjósa
sér forystumenn úr eigin rööum
i staö flokksskipaöra verkalýös-
rekenda meö kerfiskallasvip
má lesa i Þjóöviljanum yfirlýs-
ingu forseta ASI, Snorra Jóns-
sonar, þar sem hann útnefnir
sem eftirmann sinn i samtökun-
um hagfræöinginn og háskóla-
kennarann Asmund Stefánsson,
sem aldrei hefur veriö félags-
maöur i neinu verkalýösfélagi
þar til nú nýveriö, aö hann gekk
úr Bandalagi háskólamanna i
V.R. til þess aö öölast kjörgengi
i trúnaöarstööur hjá Alþýöu-
sambandinu. Meöal allra þeirra
þúsunda karla og kvenna, sem
eru félagsbundin i ASl-félögum,
vinna á ASt-kjörum, hafa veriö
valin af félögum sinum og jafn-
ingjum til trúnaöarstarfa og
baráttu, finnst nú aö áliti for-
seta ASI enginn maöur hæfur til
þess aö taka við af honum.
Stjórnandi skriffinnskukerfis-
ins, starfsmaðurinn, sem ráöinn
var sem tæknilegur ráögjafi og
talnaspekingur ASl-forystunnar
— og hefur vissulega staöiö sig
meö prýöi sem slikur — á nú aö
Steingrímur óskaöi eftir aö
þessi auglýsing fylgdi meö
greininni, en hún er gerð I sam-
ræmi viö óskir núverandi for-
seta ASt um eftirmann sinn til
forystu i launþegasamtökunum.
váiinnéinnúp
eða kerfiskall?
FORMANNSSTAÐA
laus til umsóknar
Fjölmenn launþegasamtök, sem m.a. hafa
innan sinna vébanda flestallt láglaunafólk
landsins, skortir nýjan formann. Umsækjandi
uppfylli eftirtalin skilyröi:
1. Hafi háskólamenntun helst I hagfræði.
2. Búi ekki viö sömu skilyrði og félagsmenn
launþegasamtakanna i lifeyrismálum,
heldur sé i verötryggðum Iffeyrissjóöi,
helst hjá rikinu.
3. Taki ekki laun samkvæmt neinum kjara-
samningum félagsmanna launþegasam-
takanna, heldur vinni á kjörum háskóla-
manna, fái fasta greiðslu fyrir ómælda
yfirvinnu og hafi helst ekki undir 1100 þús.
kr. á mán. eða ráöuneytisstjórakjör.
4. Haf i aldrei verið félagi i neinu verkalýösfé-
lagi i samtökunum fyrr en fyrir siðasakir á
allra siöustu vikum til þess aó öðlast kjör-
gengi.
5. Sé i gáfumannadeild Alþýðubandalagsins
og njóti þar trúnaðar, sem sé gagnkvæmur.
Þar sem framundan kunna að vera miklir
erfiöleikatimar fyrir samtökin og mikið kann
að liggja við að þau hafi trausta og örugga
forystu er forystumönnum i hreyfingunni og
öðru félagsbundnu fólki, sem ekki hefur há-
skólamenntun, ekki aðild að verðtryggðum
lifeyrissjóði, ekki hefur ráðuneytisstjóralaun,
ekki fær greitt fyrir ómælda yf irvinnu og ekki
hefur staðið utan verkalýðsfélaga eindregið
ráðið frá þvi að sækja — jafnvel þótt það sé í
Alþýðubandalaginu.
FRAFARANDI FORMAÐUR.
taka yfir formennskuhlutverkiö
i samtökum, sem hann hefur
ekki einu sinni veriö i. Hann á aö
leiöa lifeyrisbaráttu láglauna-
fólksins á meöan hann sjálfur er
i verötryggöum lifeyrissjóöi hjá
þvi opinbera og þekkir ekki ann-
aö af eigin raun. Hann á aö leiöa
launabaráttuna á meöan hann
sjálfur er á háskólamannataxta
og þekkir vart annaö frá starfs-
ævi sinni. Þetta er ekki sagt
manninum til lasts — siöur en
svo. Hann er vel aö öllu þessu
kominn. Hann hefur staðiö sig
vel sem hagfræöilegur ráöu-
nautur ASI. En meöal þeirra
þúsunda óháskólagenginna
manna og kvenna i verkalýös-
hreyfingunni, sem hafa þaö til
brunns að bera aö lifa viö þær
aöstæöur sem verkafólkið lifir
— er virkilega enginn þar
lengur til, sem getur sómt sér
a.m.k. jafn vel og háskóla-
menntaði sérfræöingurinn I for-
setastóli Alþýöusambandsins?
Er þaö virkilega ekki umhugs-
unar- og áhyggjuefni manna, aö
þróunin skuli vera i þá átt, aö
samtökum aöila vinnumarkaö-
arins stjórni eins konar lifandi
reikningsheilar, sem sökum
glúrni sinnar meö reiknistokk-
inn hafa gert sig svo ómissandi i
kerfinu aö menn sjá ekki annaö
ráö vænna en aö fá ráðunautn-
um ráöin. Tignum tölvurnar!
Kæru kerfiskallar i ASl-for-
ystunni: þiö, sem senduö kolleg-
um ykkar i hinu rikisrekna
pólska Alþýöusambandi stuön-
neöanmáls
Steingrimur Steingríms-
son, iðnverkamaður, lýsir
hér furðu sinni á því, að
fráfarandi forseti ASÍ,
Snorri Jónsson, skuli út-
nefna sem eftirmann
sinn á forsetastóli há-
skólakennarann og hag-
fræðinginn Ásmund
Stefánsson. „Hann á að
leiða lífeyrisbaráttu lág-
launafólksins á meðan
hann sjálfur er í verð-
tryggðum líf eyriss jóðí
hjá þvi opinbera og þekk-
ir ekki annað af eigin
raun", segir Steingrímur.
ingsyfirlýsinguna, þegar pólsk-
ur verkalýöur reyndi aö brjótast
undan áþján þeirra til frelsis-
ins: Ein spurning: Hvernig
haldiö þiö aö þeir myndu nú
kjósa — i Póllandi? Annars veg-
ar til forystu i hinu rikisrekna
þarlenda ASI? Hins vegar I þvi
frjálsa, sem nú er veriö aö
stofna? A hvorum staönum
myndi skjóta upp kollinum
kerfiskall meö háskólabréfiö,
flokksskirteiniö og ráöuneytis-
stjórakjörin. Og hvar myndi
valið falla á mann, sem „bara”
væri einn úr hópnum?