Morgunblaðið - 01.09.2002, Blaðsíða 23

Morgunblaðið - 01.09.2002, Blaðsíða 23
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 1. SEPTEMBER 2002 B 23 bíó Vetrartíminn er kominn Smáralind — opið alla virka daga kl. 11:00— 9:00 og einnig er opið um helgar. Skrifstofur VÍS í útibúum Landsbankans á Höfn í Horna- firði og í Ólafsvík eru opnar frá kl. 9:15—16:00. Sími 560 5000 í þjónustuveri VÍS er opinn frá kl. 8:00—19:00 alla virka daga. Skrifstofur VÍS eru opnar frá kl. 9—17 alla virka daga í vetur. Ármúla 3 · 108 Reykjavík Þjónustuver 560 5000 · upplysingar@vis.is · www.vis.is þar sem tryggingar snúast um fólk F í t o n / S Í A F I 0 0 5 2 3 2 steðja að friðsælu hversdagsfólki. Og eins og í þeirri þriðju myndast eins konar umsátursástand um hí- býli aðalpersónunnar á hápunkti sögunnar. Þessi aðalpersóna er Graham Hess (Mel Gibson). Hann missti eiginkonu sína fyrir þremur árum og syrgir hana enn. Þá var hann prestur við mótmælendakirkju en glataði trúnni á Guð á einni nóttu. Nú býr hann á bóndabæ með yngri bróður sínum (Joaquin Phoenix), ungum syni og dóttur. Lífsviðhorfum hans og heimssýn er snúið á hvolf þegar einn góðan veðurdag birtast á akri hans stór- fenglegar hringamyndanir, sem ekki eiga sér augljósar, „eðlilegar“ eða „náttúrulegar“ skýringar. Eða hvað? Í Signs notar Shyamalan hring- amyndanirnar, sem eins og kunnugt er eiga sér samsvörun á ekrum víða um lönd, ekki aðeins sem útgangs- punkt fyrir spennumögnun heldur eru þær myndlíking fyrir leit Hess að trúnni sem hann glataði. Leik- stjórinn fór að velta þessu viðfangs- efni fyrir sér þegar hann var við eftirvinnslu á Unbreakable. Hann segist gera þær kröfur til efnishug- mynda að þær „hafi merkingu, spennu, tilfinningalegt inntak og mannúð. Þær þurfa að hafa sam- mannleg skilaboð sem allir geta meðtekið, hvort heldur þeir eru í Indlandi, Japan eða Fíladelfíu.“ Eitt af því sem heillaði hann við hugmyndina að Signs var aðdrátt- arafl akurhringanna, „fegurð þeirra, mikilfengleiki og dulmögn- un. Þeir eru í rauninni aðeins stökk- pallur fyrir söguna en sem fyrir- bæri hafa þeir ávallt heillað mig.“ Opnið augun gagnvart umhverfinu Kennedy framleiðandi segir: „Menn hafa velt vöngum yfir því hvort þessi teikn væru gerð af ein- hverjum prökkurum eða af völdum afla utanúr geimnum. Það var hin upprunalega hugmynd Nights að tengja þetta við aðalpersónu sem augljóslega á í stríði við innri djöfla.“ Eins og fyrri myndir hans, Sjötta skilningarvitið og Óbrjótandi, er Teikn um venjulegt fólk sem tekst á við tilfinningalegt uppgjör and- spænis yfirskilvitlegum atburðum. „Fyrir mig er hið yfirskilvitlega æv- inlega myndlíking fyrir mannlega sögu. Það þjónar sem mælikvarði á styrk fólks, úr hverju það er gert og hvað það þarf að tjá ástvinum sín- um.“ Um þetta eðli mynda Shyamalans segir annar framleiðandi Signs, Frank Marshall: „Þegar fólk horfði á Sjötta skilningarvitið sá það fyrst kvikmynd um afturgöngur, en í annarri umferð uppgötvar það í ljósi þess sem það veit þá, að í grunninum er myndin ástarsaga. Sama gildir um Teikn – myndin er vissulega vísindaskáldskapur en einnig alvarlegt drama um trú og andans mál. Hún er raunverulega um mannlegar tilfinningar sem vakna af völdum yfirskilvitlegs at- burðar.“ „Titillinn Signs – Teikn – vísar til ólíkra efnislaga sögunnar,“ segir höfundurinn. „Hann hefur tvenns konar merkingu. Sú fyrri er akurteiknin sem persónurnar finna í umhverfi sínu og þau sem sjást víðsvegar um veröldina. Hin merk- ingin er trúarleg teikn að ofan.“ Marshall segir: „Titilinn má skilja sem merki um að fólk eigi að opna augun. Persónan Graham er í upphafi myndarinnar lokuð, ófær um að takast á við veruleikann. Fjölskyldu hans vegnar ekki sér- lega vel. Og því er það hluti af boð- skap myndarinnar, að ég held, að hvetja fólk til að opna augun gagn- vart því sem er í kringum okkur og þá munu svörin blasa við.“ Heimatilbúin kvikmyndagerð M. Night Shyamalan kýs helst að vinna að kvikmyndum eins nálægt heimili sínu og unnt er. Hann býr í Bucks County, nálægt Fíladelfíu; þar lætur hann sögu Signs einmitt gerast og þar var hún að mestu leyti tekin. Hann hafði skýra mynd af því í huganum hvernig bóndabær Hess-fjölskyldunnar ætti að líta út en slíkur bær fannst hins vegar ekki í Bucks County. Hann var því byggður í heild sinni. Á þessum slóðum eru dæmigerðir bóndabæir úr múrsteini, en Shyamalan hafði séð fyrir sér hús í amerískum, got- neskum stíl, ekki ósvipað heimili Bates-mæðginanna í Psycho eftir Hitchcock. Leikmyndahöfundurinn Larry Fulton byggði því hús í stíl sem var dálítið viktoríanskur og síð- an léku þeir Shyamalan sér að því að hlaða sjónrænum táknum inn í leikmyndina, einkum trúarlegum, eins og sjá má á veggfóðri eldhúss- ins, krossum á hurðum og þess háttar. Ekrurnar, þar sem hringamynd- anirnar verða til, urðu einnig að vera raunverulegar, ekki gerðar í tölvum. Þær fundust á öðrum stað í Bucks County, á lendum landbún- aðarskólans Delaware Valley Col- lege. Hvernig kvikmyndagerðar- mennirnir gerðu svo hringina má lesa um í annarri grein hér á opn- unni. Og spyrja má: Úr því flinkir fagmenn frá Hollywood geta skapað slík teikn án tæknibrellna hvað er þá yfirskilvitlegt við þau? Það er hins vegar ekkert yfirskil- vitlegt við yfirgengilega aðsókn, sem Teikn M. Nights Shyamalans hafa fengið vestra. Hún er teikn um hæfileika leikstjóra sem er meðal þeirra merkilegustu í Bandaríkjun- um nú um stundir og fer sjálfur að verða viðmiðun eins og Hitchcock og Spielberg. Hver verður hinn nýi Shyamalan? Furðurnar kannaðar: Graham Hess (Mel Gibson), sonur hans Morgan, dóttirin Bo og bróðirinn Merrill. Akurhringirnir í Signs: Birtast einn góðan veðurdag fyrir framan bóndabæ Hess-fjölskyldunnar. Mel Gibson: Fyrrverandi Guðsmaður í andlegri kreppu. Shyamalan hefur fengið framúrskarandi viðtökur, ekki síður en Sjötta skilningarvitið og Óbrjótandi. Teikn eru á jörðu í myndinni um að víða um heim. Hvað tákna þessi teikn á lofti og jörðu? spyr Árni Þórarinsson í tilefni af frumsýningu Signs hérlendis um helgina. ferð. Fyrir hundrað feta hring var not- að fimmtíu feta langt reipi út frá miðju akursins og svo þrömmuðu menn með hana bundna við staur til að búa til radíus hringsins. Einn maður fór fremstur en fleiri komu á eftir og þrýstu plöntunum niður með plönk- um, þremur til fjórum stilkum í einu. „Það tók okkur nokkrar klukkustundir að gera hringina,“ segir Fulton. Gróðavænlegt samsæri? Þetta virðist því vel framkvæm- anlegt. En þeir eru fjölmargir áhuga- mennirnir um furðuleg fyrirbæri sem ekki kaupa slíkt. Sumir eru einfaldlega opnir fyrir öðrum möguleikum varð- andi flóknari hringina, aðrir kalla hringagerðarmenn svindlara og lyg- ara, jafnvel útsendara leyniþjónusta sem eiga að fela hið rétta eðli fyr- irbæranna. Allt veldur þetta miklum og vaxandi áhuga. Bændur njóta góðs af því ferðamenn heimsækja akrana í hrönn- um. Að sögn Lundgrens hjá Circlema- kers afla akurhringirnir í Wiltshire hér- aðinu milljóna punda á hverju ári. Sumir ferðamenn koma af öðrum hvötum en einskærri forvitni og telja að frá hringunum stafi orka; þeir sjást þar í hugleiðslu, á bæn og fremjandi helgiathafnir. „Árið 1996 myndaðist hringur nálægt Stonehenge,“ segir Lundberg. „Bóndinn á staðnum setti upp söluskála og krafðist aðgangs- eyris. Á fjórum vikum hafði hann grætt 30 þúsund pund. Fyrir korn- uppskeruna hefði hann trúlega fengið um 150 pund.“ Þegar Lundberg er spurður hvort hann telji að allar hringamyndanir á ökrum jarðarinnar séu af mannavöld- um svarar hann: „Mér er alveg sama. Ég hef opinn huga. Best væri ef fólk liti á hringina sem listaverk. En mín vegna getur hver sem er trúað hverju sem er ef hringirnir eru vel gerðir og vel hannaðir.“ Núna, þegar kvikmynd- in Signs fer eins og eldur um akra heimsins, er almennur áhugi á þess- um fyrirbærum hraðvaxandi. Í upp- siglingu eru fjöldi bóka, kvikmynda og sjónvarpsþátta um efnið. Þegar eru tilbúnar tvær heimildarmyndir, Crop Circles: Quest for Truth eftir William Gazecki, sem frumsýnd er um þessar mundir, og A Place to Stay eftir Mar- cus Thompson. Nýjar bækur eru m.a. Crop Circles: Exploring the Designs & Mysteries eftir Werner Anderhub og Hans Peter Roth og The Deepening Complexity of Crop Circles: Scientific Research and Urban Legends eftir Eltjo H. Haselhoff. Áhugasamir geta einnig leitað fyrir sér á vefslóðum á borð við: www.cropcircleconnector.com/ index2.html, www.circlemakers.org, og www.cropcirclequest.com. Og ef menn leita áfram má líta svo á að akurhringirnir séu orðin teikn í þeirra lífi rétt eins og persónanna í Signs, myndlíking fyrir forvitni þeirra, fróðleiksfýsn, ef ekki þörf þeirra fyrir trú. Fjölbreytni: Munstrin á ökrunum geta verið með ýmsum hætti.

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.