Morgunblaðið - 01.03.2003, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913 58. TBL. 91. ÁRG. LAUGARDAGUR 1. MARS 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Kvikmynda
Njálu
Björn Br. Björnsson leikstýrir
Njálu fyrir sjónvarp Fólk 65
Linsa
meistarans
Myndir Ólafs K. Magnússonar í
Gerðarsafni Lesbók 14
F T
T
E
R F E T
O
T P
E
O
P
E
Sér›u atvinnutæki›

sem flig langar í?

Sterk til
leiks
Vala Flosadóttir stefnir á HM í
frjálsum í París Íþróttir 60
BACHAR Sbeiti talar ar-
abísku, ensku og frönsku.
Hann kann heiti landa frá
Djíbútí til Svíþjóðar, höf-
uðborgir þeirra og fána,
upp á sína tíu fingur.
Hann getur þulið 99 nöfn
Allah.
Samt er hann aðeins
þriggja ára. „Bachar er
undravert barn,“ segir
Maysoon Khatib, sem hef-
ur skipulagt fjársöfnun í
Michigan til að dreng-
urinn geti gengið í einka-
skóla fyrir afburðagreind
börn. Söfnunin er á veg-
um nefndar sem berst gegn fordómum
gagnvart arabískum Bandaríkjamönnum.
Það er alls ekki auðvelt að ala upp undra-
barn, að sögn móður hans. „Hann talar all-
an sólarhringinn. Hann er alltaf að spyrja
spurninga,“ segir hún.
„Hann talar vissulega mikið,“ segir
Khatib á ensku. „Ég tala ekki mikið. Ég veit
margt,“ svarar Bachar – á arabísku.
Dearborn. AP.
Undrabarnið
Bachar Sbeiti með
móður sinni.
„Veit margt“
HÆGRIMAÐURINN
Vaclav Klaus, fyrrver-
andi forsætisráðherra
Tékklands, var í gær
kjörinn forseti landsins í
þriðju tilraun tékkneska
þingsins frá því í janúar
til að kjósa eftirmann
Vaclavs Havels sem lét
af embætti fyrir mán-
uði. Landið hefur verið
án forseta síðan þá.
Klaus fékk 142 atkvæði, einu atkvæði
meira en hann þurfti til að ná kjöri. Heim-
spekiprófessorinn Jan Sokol, forsetaefni
stjórnar vinstri- og miðflokkanna, fékk 124
atkvæði.
Þingið hafði tvisvar sinnum áður komið
saman til að kjósa forseta en hvorugt for-
setaefnanna fékk tilskilinn meirihluta at-
kvæða. Ef þriðja tilraunin hefði misheppn-
ast hefði þingið þurft að breyta
stjórnarskránni til að heimila að forsetinn
yrði þjóðkjörinn. Það hefði tekið að minnsta
kosti hálft ár, þannig að kosningarnar hefðu
þurft að fara fram nokkrum mánuðum eftir
þjóðaratkvæðagreiðslu í júní um aðild
Tékklands að Evrópusambandinu.
Klaus kjör-
inn forseti
Tékklands
Prag. AFP.
Vaclav Klaus
EIÐUR Smári
Guðjohnsen
verður á meðal
leikmanna í
heimsúrvali sem
mætir úrvalsliði
Afríku á Reebok-
leikvanginum í
Bolton næsta
þriðjudagskvöld.
Alls munu um 40
leikmenn frá 15 þjóðlöndum skipa
heimsúrvalið og flestir þeirra
koma frá enskum liðum, kjarninn
frá Chelsea og Arsenal. Hver leik-
maður spilar því ekki mikið, enda
fyrst og fremst um sýningarleik
að ræða, þar sem allur ágóði fer
til styrktar börnum í Afríku. Það
er Nwankwu Kanu, nígeríski
framherjinn hjá Arsenal, sem
stendur fyrir leiknum en hann
hefur verið afar öflugur í hjálp-
arstarfi í sinni heimsálfu.
„Heimsliðið“ er að mestu skip-
að leikmönnum frá enskum fé-
lögum en þó mætir Ronaldinho
frá París SG, Claude Makelele frá
Real Madrid, Patrick Kluivert frá
Barcelona og Lilian Thuram frá
Juventus. Leikmenn Afríku-
úrvalsins koma hins vegar frá lið-
um víðs vegar að úr Evrópu.
Eiður Smári
í heimsúrvali
Eiður Smári
ALÞJÓÐLEG umhverfisverndar-
samtök gera nú tilraun til að
koma í veg fyrir að fjármálafyr-
irtæki á alþjóðavettvangi veiti lán
til byggingar Kárahnjúkavirkjun-
ar. Samkvæmt upplýsingum, sem
Morgunblaðið hefur undir hönd-
um hafa samtök er nefnast Int-
ernational Rivers Network og
starfrækt eru í Bandaríkjunum
sett sig í samband við a.m.k. eitt
þessara fjármálafyrirtækja og
hvatt til þess að lánafyrirgreiðslu
til Landsvirkjunar vegna Kára-
hnjúkavirkjunar verði hafnað.
Jafnframt hefur verið gefið til
kynna, að samtökin muni hafa
samband við önnur fjármálafyr-
irtæki, sem fyrirhugað er að komi
við sögu við fjármögnun virkjana-
framkvæmdanna.
Þetta kemur fram í bréfi, sem
Peter Bosshard, einn af forráða-
mönnum samtakanna hefur skrif-
að a.m.k. einu fjármálafyrirtækj-
anna. Peter Bosshard var hér á
landi fyrir nokkru á vegum Nátt-
úruverndarsamtaka Íslands og í
bréfi hans kemur fram, að þau
samtök hafi látið fara fram mat á
rekstrarhlið Kárahnjúkavirkjun-
ar, sem bendi til þess, að árlegt
tap á rekstri hennar verði um 36
milljónir Bandaríkjadala.
Samtökin hafa einnig gefið til
kynna, að þau muni beita sér fyrir
víðtækum tölvupóstssendingum til
fjármálafyrirtækjanna með hvatn-
ingum um hið sama.
Ætla að taka málið upp
opinberlega innan tíðar
Samtökin International Rivers
Network halda því fram í bréfi
þessu að ekki eigi að ráðast í
framkvæmdir við Kárahnjúka-
virkjun fyrr en opnar umræður
hafi farið fram um framkvæmd-
irnar og hugsanlegar aðrar leiðir
á Íslandi. Í bréfi Peter Bosshard
segir að margir Íslendingar séu
hræddir við að láta skoðanir sínar
á Kárahnjúkavirkjun í ljós opin-
berlega. Er hvatt til þess að við-
komandi fjármálafyrirtæki taki
ekki þátt í fjármögnun fram-
kvæmdanna, hvorki beint né
óbeint.
International Rivers Network
segjast ætla að taka þetta mál
upp á opinberum vettvangi innan
tíðar og hvetja stuðningsmenn
sína og samstarfsaðila til að
kynna sjónarmið þessara aðila
fyrir Landsvirkjun og Alcoa svo
og fyrir fjármögnunaraðilum.
Svo virðist skv. bréfinu sem
þessir aðilar hafi góðar upplýs-
ingar um til hvaða fjármálafyr-
irtækja Landsvirkjun muni snúa
sér vegna fjármögnunar fram-
kvæmdanna.
Reynt að hindra fjármögn-
un Kárahnjúkavirkjunar
Alþjóðleg umhverfissamtök gera
tilraun til að þrýsta á fjármála-
fyrirtæki á alþjóðavettvangi
HANS Blix, yfirmaður vopnaeftir-
litsmanna Sameinuðu þjóðanna,
fagnaði í gær loforði Íraka um að
eyða bönnuðum eldflaugum en tals-
maður Bandaríkjaforseta sakaði þá
um blekkingu.
„Þetta er mikilvægt dæmi um
raunverulega afvopnun,“ sagði Blix
eftir að embættismenn í Bagdad til-
kynntu að hafist yrði handa í dag við
að eyða eldflaugunum.
„Þetta er blekking sem við höfðum
búist við,“ sagði hins vegar Ari
Fleischer, talsmaður Bandaríkjafor-
seta. Hann bætti við að Bandaríkja-
stjórn krefðist „algjörrar afvopnun-
ar“ af hálfu Íraka sem hún sakar um
að hafa falið gereyðingarvopn.
Tony Blair, forsætisráðherra
Bretlands, tók í sama streng. „Þetta
er ekki rétti tíminn til að bregða á
leik,“ sagði hann og kvaðst hafa vitað
um leið og Saddam Hussein lýsti því
yfir að eldflaugunum yrði ekki eytt
að hann myndi fallast á það skömmu
áður en fresturinn til þess rynni út.
Utanríkisráðherra Frakklands
sagði hins vegar að loforð Íraka stað-
festi að vopnaeftirlitið skilaði ár-
angri og styrkti þá afstöðu Frakka
að halda ætti vopnaeftirlitinu áfram.
Utanríkisráðuneytið í Moskvu tók í
sama streng.
Hans Blix gaf til kynna að skýrsla,
sem búist er við að verði birt á mánu-
dag, væri jákvæðari í garð Íraka en
gert hefur verið ráð fyrir. Fulltrúar
aðildarríkja öryggisráðsins fengu
skýrsluna í gær.
Raunveruleg afvopnun?
Sameinuðu þjóðunum. AFP, AP.
BANDARÍSKIR hermenn ganga framhjá flugvél sem
notuð er til að flytja hersveitir frá Fort Campbell í
Kentucky á Persaflóasvæðið vegna hugsanlegs stríðs í
Írak. Þar eru nú 225.000 bandarískir hermenn og
20.000 verða sendir þangað í næstu viku.
Utanríkisráðherra Rússa ýjaði að því í gær að þeir
kynnu að beita neitunarvaldi sínu í öryggisráði Sam-
einuðu þjóðanna gegn nýrri ályktun sem heimilaði
hernað í Írak. Hann sagði þá tilbúna að beita neit-
unarvaldinu „þegar heimsfriðurinn er í hættu“. / 22
Reuters
Ekkert lát á liðsflutningunum
♦ ♦ ♦