Morgunblaðið - 05.05.2003, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 5. MAÍ 2003 33
Mögnuð hrollvekja frá
Stephen King sem
engin má missa af!
Sýnd kl. 4, 6, 8 og 10.10. / Sýnd kl. 6 og 8. / Sýnd kl. 8.

X-97,7

Kvikmyndir.is
kl. 6, 8 og 10. B.i. 14. / kl. 5.20, 8 og 10.30. B.i. 14. / kl.10. B.i. 14.
ÁLFABAKKI
ÁLFABAKKI / KRINGLAN / AKUREYRIÁLFABAKKI / AKUREYRI / KEFLAVÍK
Tvöfaldur
Óskarsverðlaunahafi,
Michael Caine í
stórbrotinni kvikmynd sem
byggð er á sígildri
skáldsögu Graham Greene.
Michael Caine var m.a.
tilnefndur til
Óskarsverðlauna fyrir
hlutverk sitt í myndinni.
Sýnd kl. 5.50, 8 og 10.10. B.i. 14.
ÁLFABAKKI
Tilboðkr. 500
ÁLFABAKKI
Sýnd kl. 8. B.i. 12.
KRINGLAN
Sýnd kl. 4. ísl. tal / Sýnd kl. 6. ísl. tal
ÁLFABAKKI / KRINGLAN
Sýnd kl. 4.Sýnd kl. 4 og 6. Tilboð 500 kr.
S
HÖFUNDUR einnar athyglis-
verðustu myndarinnar á þessari fjöl-
breyttu hátíð er kvikmyndagerðar-
maðurinn Steve James, sem hefur
getið sér gott orð fyrir heimildar-
myndir á borð við Hoop Dreams,
sem fjallaði um drauma fátækra og
þeldökkra, bandarískra unglinga um
frægð og ríkidæmi fyrir tilstuðlan
körfubolta. Að þessu sinni tekur
hann fyrir persónulegra viðfangs-
efni, ungan mann, Stevie Fieldings
að nafni, en James var stuðnings-
fulltrúi, eða „stóri bróðir“ Stevie á
háskólaárunum. Stevie er bæði til-
finningalega skaddaður og ofvirkur
og hafði þá flækst á milli flestra upp-
eldisstofnana í fylkinu. Verið hafnað
af móður sinni, mátt þola einelti og
misþyrmingar, verið óvenju tætt og
lemstruð sál.
Árin líða og James orðinn frægur
kvikmyndagerðarmaður en hefur
ekki gleymt „litla bróður“. Hann
heimsækir Stevie og þeir ákveða að
gera mynd um líf hans. Stevie býr
hjá ömmu sinni sem hefur gengið
honum í móðurstað. Móðirin er ekki
langt undan og eru litlir kærleikar
með þeim mæðginum.
Líf þessa unga manns hefur verið
einkar óyndislegt og í bakgrunni
heiftarleg togstreita milli móður
hans og ömmu. Stevie er orðinn 21
árs gamall, og hálfgerður utangarðs-
maður í samfélaginu þegar gerð
myndarinnar hefst áratug eftir
fyrstu kynni þeirra James. Hann er í
sambúð með þroskaheftri konu, er
æstur og reiður og byrjaður að abb-
ast upp á lögregluna.
James er rétt nýbyrjaður á heim-
ildarmyndinni þegar viðfangsefnið
lendir í vondum málum, er grunaður
um kynferðislega áreitni við 8 ára
telpubarn. Á meðan Stevie bíður
dóms myndar James viðbrögð
mannsins, sem er í algjörri höfnun
og hans nánustu, sem er fátækt al-
þýðufólk í sveitaþorpi í Illinois. Ræð-
ir við ömmu hans, systur og móður,
sem hafa frá ýmsu misjöfnu að segja
um þennan unga ólánsmann. Eina
manneskjan sem treystir honum er
vanþroskuð sambýliskonan – sem þó
segir sínar farir ekki sléttar.
Það sem gerir sögu Stevie svo at-
hyglisverða og átakanlega er að
James dregur ekkert undan. Kvik-
myndavélin skrásetur ömurlegt lífs-
hlaup hornrekunnar miskunnarlaust
og hlífir enguum fyrir nöprum sann-
leikanum. Stevie leitar eftir láni hjá
James er honum er sleppt gegn
tryggingu á meðan á undirbúningi
dómsmálsins stendur, en James
neitar. Kvikmyndagerðarmaðurnn
leggur vináttu þeirra undir svo hann
geti skrásett atburðarásina af fullum
heiðarleika og í tilfinningaþrungnun
lokakafla þessarar löngu og áhrifa-
miklu myndar sættir Stevie sig við
það og James tjáir honum að hann
verði alla tíð hans stóri bróðir og
muni gæta hans.
Við fáum ekki aðeins innsýn í
dapran heim Stevies heldur einnig
bág kjör þeirra Bandaríkja sem
sjást almennt ekki í Holly-
woodmyndum. Hér blasir við lífið á
láglaunasvæðum dreifbýlisins í Mið-
ríkjunum þar sem fólk dregur fram
lífið á mörkum framfærslu og brauð-
strits.
Ber er hver að baki
KVIKMYNDIR
Háskólabíó – Stutt- og
heimildarmyndahátíð
Höfundur: Steve James. 140 mínútur.
Kartemquin Films. Bandaríkin 2002.
Stevie Sæbjörn Valdimarsson
SAMA, gamla steinbrýnið hefur
verið notað til að skerpa kutana í
Ófeigsfirði á Ströndum í marga
mannsaldra. Þaðan er komið nafn
þessarar fróðlegu myndar, en hún
var tekin á árunum 1997–2000. Eins
höfðar það til seiglunnar sem til
þarf að sitja slíkar jarðir því það
þarf kjark og krafta til að nýta þær
svo vel sé.
Nyrstu firðirmir á Ströndum,
Ingólfsfjörður og Ófeigsfjörður,
voru í gegnum aldirnar eftirsóttir
og fjölmennir. Býlin voru mörg og
þóttu miklar hlunnindajarðir. Gnótt
af rekavið, sel og æðarfugli. Búskap
fór hnignandi uppúr miðri síðustu
öld og nú eru þessir fögru firðir
nánast að leggjast í auðn. Um sum-
artímann vaknar þó allt af dvala og
þá fer að rjúka úr strompinum hjá
Pétri Guðmundssyni í Ófeigsfirði.
Hann og hans fólk býr nyrðra á
sumrin til að nýta landsgæðin og
myndin Gamla brýnið er afrakstur
kvikmyndagerðarmannsins Hjálm-
týs Heiðdals og félaga hans sem
fylgdust með Ófeigsfjarðarfólki í
nokkur sumur við störf sín. Pétur er
fjórði ættliðurinn sem þar gengur
um hús, börnin hans sá fimmti.
Spurningin er hvort nægur áhugi sé
hjá afkomendum hans að lifa af
landsgæðum erfðagóssins, til þess
þarf í nútímanum, auk seiglunnar,
einurð og talsverða sérvisku.
Hér er verið að skrásetja ekki að-
eins byggðasögu, heldur forn hand-
brögð og hefðir sem tengjast deyj-
andi nýtingu á sel og rekavið.
Selurinn er veiddur í net á æva-
fornum veiðistöðvum, nú einungis
vegna skinnsins. Rekaviðinum er
fleytt að sögunarmyllunni þar sem
hann er flettur og hanteraður í
fyrsta flokks söluvöru. Þá er verð-
mætur dúnninn snarasti þátturinn í
hlunnindabúskapnum en til þess að
svo megi verða þurfa Ófeigsfjarð-
armenn að halda norður á hverjum
vetri til að halda tófunni niðri. og
vinna á tugum ef ekki hundruðum
minka árlega.
Það er sumarfagurt á Ströndum
og einkar búsældarlegt. Þessi fal-
lega mynd vekur með manni eftirsjá
þeirra heillavænlegu tíma er sjálfs-
bjargarbóndinn var hornsteinn
landsins. Forfeður Péturs lifðu góðu
lífi í þessari matarkistu þar sem
flest var við hendina sem hugurinn
girntist.
Svo kom sjónvarpið.
Lifað af landsins gæðum
Gamla brýnið „vekur með manni eftirsjá þeirra heillavænlegu tíma er sjálfs-
bjargarbóndinn var hornsteinn landsins“. Pétur Guðmundsson í Ófeigsfirði.
KVIKMYNDIR
Háskólabíó – Stutt- og
heimildarmyndahátíð
Höfundur: Hjálmtýr Heiðdal. Textagerð
og þulur: Þorleifur Hauksson. 45 mínútur.
Seylan. Ísland 2002.
GAMLA BRÝNIÐ – AF HLUNNINDABÚSKAP
Á STRÖNDUM
Sæbjörn Valdimarsson