Morgunblaðið - 12.11.2003, Blaðsíða 19

SUÐURNES
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. NÓVEMBER 2003 19
Bárðardalur | Að vinna með ull, búa til skyr
og smjör ásamt því að jurtalita var mikil upp-
lifun fyrir yngri nemendur Litlulaugaskóla
sem dvöldust í skólabúðunum að Kiðagili í
Bárðardal á dögunum.
Þetta var annar hópurinn sem dvaldist í
þessum nýstofnuðu skólabúðum, en eftir að
Barnaskóli Bárðdæla var lagður niður var
ákveðið að finna húsnæðinu nýjan farveg og
lofar byrjunin góðu.
Það er Guðrún Tryggvadóttir kennari frá
Svartárkoti sem er forstöðumaður skólabúð-
anna en samstarfsmaður hennar er Magnús
Skarphéðinsson tölvuviðgerðartæknir frá
Úlfsbæ. Í sameiningu hafa þau lagt upp með
mismunandi „pakka“ allt eftir óskum þeirra
nemenda sem til dvalarinnar koma.
Að sögn Guðrúnar er um að ræða m.a.
sveitapakka þar sem boðið er upp á kynningu
á landbúnaði, en í framtíðinni verður samstarf
við nokkra bæi þar sem hægt verður að koma í
útihús og taka þátt í því sem er verið að gera.
Meginmarkmið skólabúðanna verður að leyfa
börnum að fást við eitthvað, virkja sköpunar-
gáfu þeirra, leiða þau til lausnar í verkefnum
sínum og leyfa þeim að vinna með sig sjálf og
umhverfi sitt.
Smíðuð rafstöð
Þá verður handverk þar sem börn vinna
með ull, þvo og kemba, vinna úr flóka, gera
hatta og mýs, bolta, myndir og blóm. Þá er
unnið með mjólk, notuð skilvinda, búið til
smjör og skyr m.a. auk þess sem unnið er með
jurtaliti undir leiðsögn Kristlaugar Pálsdóttur
frá Engidal.
Fyrsti hópurinn, sem var skipaður krökkum
úr 6.–7. bekk Litlulaugaskóla, fékk að fást við
það hvernig íslensk orka er beisluð og fengu
krakkarnir að smíða rafstöð undir handleiðslu
Eiðs Jónssonar frá Árteigi og er rafstöðin nú
til sýnis í skólanum þeirra. Þá gerðu þau sér-
staka verklýsingu á því hvernig rafstöð vinn-
ur.
Þriðji hópurinn, sem var væntanlegur vik-
una eftir að fréttaritara bar að garði, átti að fá
að fara í Réttarkot sem er fjallakofi á Réttar-
torfu undir Hafursstaðahlíð (13 km suður af
Svartárkoti) og gista þar og fást við allt það
sem lýtur að útivist og fjallaferðum auk þess
að vinna verkefni í skólabúðunum sem tengj-
ast þemanu.
Þá er í gangi undirbúningur að stutt-
myndagerð sem gerir nemendum kleift að fást
við það hvernig mynd verður til og gera sjálf
eina stuttmynd. Þau munu þá skrifa handrit,
leika og leikstýra, taka upp og klippa, finna
tónlist við myndina og enda á því að sýna
hana. Það er því allt ferlið tekið fyrir sem þarf
til þess að gera mynd.
Að sögn Guðrúnar er þetta tilraunastarf-
semi nú á haustdögum, en verkefnið var kynnt
á þingi Bandalags kennara á Norðurlandi
eystra nýlega svo hún vonast til að smám sam-
an komi fleiri skólar til skjalanna og starfsem-
in muni aukast þegar tímar líða.
Í Kiðagili er pláss fyrir 30–40 krakka og
möguleiki er að taka hópa frá fleiri en einum
skóla á sama tíma. Guðrún segir að ætlunin sé
að skólar víða að af landinu geti komið í heim-
sókn í Bárðardal og notið þess sem skólabúð-
irnar hafa upp á að bjóða.
Sköpunargáfan virkjuð í skólabúðum
Ánægja: Nemendur Litlulaugaskóla voru ánægðir með ullarvinnuna eins og sjá má á myndinni.
Morgunblaðið/Atli Vigfússon
Fjölbreytt: Krakkarnir fást við ýmislegt. Hér skála þau í mysu eftir að hafa skilið mjólkina.
Vinna til sveita, útivist og smíði rafstöðvar meðal verkefna að Kiðagili í Bárðardal
LANDIÐ
Garður | „Mér líst mjög vel á íbúðina. Þetta er
þægilegra þegar maður er orðinn einn og
þarf ekki eins mikið húspláss og áður,“ sagði
Ármann Eydal Albertsson sem fengið hefur
afhenta eina af tíu íbúðum fyrir aldraða sem
Gerðahreppur hefur látið byggja í nágrenni
hjúkrunarheimilisins Garðvangs í Garði.
Hann er ekki fluttur inn en fór í kaffi með
blaðamanni til nágranna síns, Bergþóru
Ólafsdóttur, sem flutt er í sína íbúð.
Bergþóra og Ármann hafa í áratugi búið í
húsum sínum í nágrenni Garðvangs. Þau
voru meðal þeirra sem fyrst sýndu áhuga á
að kaupa búseturétt í íbúðum aldraðra sem
Gerðahreppur hefur nú byggt á lóð Garð-
vangs og voru þau fengin til að taka fyrstu
skóflustunguna að byggingunum.
Ármann er vélstjóri frá Skagaströnd en
hefur búið í Garði í rúm fimmtíu ár, lengst af
þeim tíma í húsinu Vegamótum sem hann
byggði 1953. Hann sagðist ánægður með nýju
íbúðina og fjölskyldan kemur um næstu helgi
til að hjálpa honum við að flytja. „Frágangur
hér er allur til fyrirmyndar og smiðunum til
sóma,“ sagði hann. Vakti hann athygli á því
að unnt væri að komast um alla íbúðina í
hjólastól og lét þess um leið getið að menn
vissu ekki hvenær að því kæmi hjá þeim.
„Ég var ekki orðinn maður til að halda við
húsinu. Á orðið erfitt með að príla upp á þak
eins og ég gerði. Það er dýrt að kaupa þessa
vinnu og óþarfi að borga fasteignaskatta af
stóru húsi,“ sagði Ármann um ástæðu þess að
hann flytur í íbúðir aldraðra.
Bergþóra er ekki síður ánægð með þá
ákvörðun að flytja sig milli húsa. Hún hefur í
nógu að snúast þessa dagana, eins og ná-
grannar hennar. Hún flutti á laugardaginn
og hjálpuðu börnin til við það. Þótt tekið sé
við íbúðinni tilbúinni þarf ýmislegt að gera
eftir að húsgögnin eru komin, hengja upp
gluggatjöld og ljós, fá sorptunnu og láta bera
Morgunblaðið út á nýjan stað. „Þetta er heil-
mikið mál, ég tala nú ekki um hjá fólki eins
og mér sem hefur búið á sama staðnum í 63
ár,“ sagði hún.
Bergþóra er fædd og alin upp í Garði og
hefur lengst af búið í húsinu Háteigi sem hún
byggði með manni sínum fyrir 63 árum. Son-
ur hennar er að kaupa Háteig og raunar ger-
ist það sama hjá Ármanni, sonur hans keypti
Vegamót.
Bergþóra sagði að vissulega hefði mikið
safnast að henni í öll þessi ár en húsgögnin
hefðu flest komist inn í nýju íbúðina en eitt-
hvað væri eftir af drasli sem þyrfti að henda.
Hún ákvað að kaupa sér búseturétt í minni
íbúðunum, eins og Ármann. Sagði að það
væri alveg nóg fyrir sig eina. Í íbúðinni væri
alveg nóg geymslupláss. Raunar innréttaði
hún geymsluna sem lítið forstofuherbergi
þannig að þar geta gestir sofið. Hún er dug-
leg að föndra, tekur þátt í félagsstarfi aldr-
aðra en hyggst koma sér upp aðstöðu til þess
í þvottahúsinu. „Það er nú ekki mikið notað
þvottahús hjá einni mannensku,“ sagði hún.
Ármann sagði að uppbygging á íbúðum
aldraðra væri mikið framfaraspor í Garð-
inum. Nú þyrfti bara að halda áfram og lagði
áherslu á mikilvægi þess að byggja þjónustu-
kjarna. „Vonandi rætist úr því. Maður getur
fengið heimilishjálp hjá Gerðahreppi og mér
skilst að það sé hægt að fá matarbakka send-
an heim frá Garðvangi. Það væri gott ef mað-
ur gæti fengið alla þjónustu á einum stað hér
í nágrenninu og öryggisþjónustu hjá hjúkr-
unarheimilinu því það segir fátt af einum,“
sagði Ármann.
Bergþóra sagðist enn ekki þurfa á þjónustu
að halda. Hún væri sjálfri sér nóg um flest,
sæi um sig sjálf og eldaði mat fyrir sig og
gesti. „Svo eru börnin mín svo góð við mig og
nærgætin og eru alltaf að bjóðast til að hjálpa
til,“ sagði Bergþóra.
Mikið mál að flytja eftir að
hafa búið í 63 ár á sama stað
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
Nágrannar í hálfa öld: Ármann í kaffi hjá Bergþóru, nágranna sínum í gamla og nýja húsinu.
Garður | „Við ætlum að halda áfram að byggja
upp þjónustu fyrir aldraða,“ segir Sigurður
Jónsson, sveitarstjóri í Garði. Um helgina voru
afhentar sex íbúðir sem hreppurinn hefur
byggt á lóð hjúkrunarheimilisins Garðvangs.
Fjórar íbúðir til viðbótar eru tilbúnar.
Íbúðirnar eru í tveimur raðhúsum og af
tveimur stærðum, sex tveggja herbergja og
þær runnu allar út og fjórar þriggja herbergja
sem enn eru lausar. Sigurður segist viss um að
þær fari fljótlega. Húsagerðin ehf. byggði
íbúðirnar í alútboði og skilaði af sér verkinu um
helgina. Sigurður segir að framkvæmdin hafi
gengið vel og menn séu ánægðir með húsin.
Gerðahreppur hefur sótt um lán til að
byggja níu íbúðir til viðbótar og Sigurður segir
að mikill áhugi sé á að byggja þjónustukjarna í
tengslum við hjúkrunarheimilið. Til þess að
það geti orðið að veruleika þarf að ná sam-
komulagi við eigendur Garðvangs sem eru
fjögur sveitarfélög en heimilið á umrætt land.
Fulltrúar þeirra lögðust gegn upphaflegum
hugmyndum Gerðahrepps um uppbyggingu á
svæðinu, töldu að það myndi skerða um of at-
hafnarými Garðvangs.
Um helgina voru kynntar tillögur VA-arki-
tekta að skipulagi Garðvangssvæðisins. Þar er
eingöngu gert ráð fyrir starfsemi fyrir aldraða.
Hugmyndir eru um byggingu 60 til 70 íbúða,
aðallega í þriggja hæða fjölbýlishúsi, en einnig
þjónusturými og annarri aðstöðu og stækkun-
armöguleikum fyrir hjúkrunarheimilið.
„Við munum áfram reyna að ná samstöðu
meðal sveitarfélaganna um frekari uppbygg-
ingu. Mér hefur fundist eðlilegast að þau stæðu
saman að þessu verkefni, með sama hætti og
við uppbyggingu til dæmis fjölbrautaskóla í
Reykjanesbæ. Hér er fyrir hjúkrunarheimili
og þar liggur okkar sérstaða og tækifæri til að
fjölga atvinnutækifærum,“ segir Sigurður og
bendir á að mikil atvinna skapist við þjónustu
við aldraða, ekki síst fyrir konur. Þá segir hann
óumdeilt að þörfin sé brýn, nú séu liðlega 40 á
biðlista eftir plássi á öldrunarstofnun.
Ef ekki næst samstaða um sameiginlega
uppbyggingu er Gerðahreppur reiðubúinn að
stofna félag um byggingu kjarna sem hýsa
myndi þjónustu fyrir heimilisfólk á hjúkrunar-
heimilinu og í húsunum í kring og raunar fyrir
alla eldri íbúa í Gerðahreppi.
Höldum áfram
að byggja upp