Vísir - 27.11.1980, Blaðsíða 8

8
Fimmtudagur 27. nóvember 1980
# *•#.;(» ** '"K í"5
% 4 ♦ , . -# #
rZS£K
(Jtgefandi: Reykjaprent h.f.
Framkvæmdastjóri: Davlfi Gufimundsson.
Ritstjórar:
úlafur Ragnarsson og Ellert B. Schram.
Ritstjórnarfulltrúar: Bragi Guðmundsson, Ellas Snæland Jónsson. Fréttastjóri er-
lendra frétta: Guðmundur G. Pétursson. Blafiamenn: Axel Ammendrup, Arni Sig-
fússon, Frlða Astvaldsdóttir, Gylfi Kristjánsson, lllugi Jökulsson, Kristln Þor-
steinsdóttir, Páll Magnússon. Svelnn Guðjónsson, Sæmundur Guðvinsson, Þórunn
Gestsdóttir. Blaðamafiur á Akureyri: Glsll Slgurgeirsson. Iþróttir: Kjartan L.
Pálsson, Sigmundur O. Steinarsson. Ljósmyndir: Bragi Guðmundsson, Elln Ell
.ertsdóttir, Gunnar V. Andrésson, Kristján Arl Einarsson. Útlitsteiknun: Gunnar
Trausti Guðbjörnsson, Magnús ölafsson.
Auglýsingastjóri: Pall Stefánsson.
Dreifingarstjóri: Sigurður R. Pétursson.
Ritstjórn: Slðumúli 14, slmifióóll 7 llnur. Auglýsingarog skrifstofur: Slðumúla 8,
simar 86011 og 82260. AfgreiAsla: Stakkholti 2—4, slmi 8óól 1.
Askriftargjalder kr. 5.500.- á mánufii innanlands og verfi I lausasölu 300 krónur ein-
takifi. Visirer prentafiur I Blafiaprenti h.f. SifiumúU 14.
Mpýoudandaiagiö
Flokksþing Alþý&ubandalagsins samþykkti ályktanir og kaus flokknum nýjan for-
mann. Hvorugt bo&ar nein timamót, en sta&festir aö Alþý&ubandalagiö er f sama far-
vegi þeirrar tvöfeldnisem einkennt hefur þaö ási&ariárum.
Alþýðubandalagiðer um margt
undarlegur stjórnmálaf lokkur.
Undir hans merki hafa safnast
hópar fólks ólíkir að uppruna og
upplagi. Þar má finna ungæðis-
lega byltingarmenn, snobbaða
menntamenn, hvítflibbaða
broddborgara og harðsoðna
valdastreitumenn. Þar tróna
verkalýðsrekendur og embættis-
menn, nytsamir sakleysingjar
jaf nt sem öf uguggar og of stækis-
menn. Allur þessi hópur telur sig
sjálfsagt vera sósíalista með ein-
um eða öðrum hætti, en afstaða
Alþýðubandalagsins til varnar-
liðsins, belgingur í nafni þjóð-
ernis og undirgefni við allskyns
minnihlutahópa hef ur og haft sín
áhrif.
Alþýðubandalagið hefur á
undanförnum árum tekið breyt-
ingum að þvi leyti, að f lokkurinn
sækist eftir f jöldafylgi og valda-
stólum og sjást þess glögg merki
í seinni tíð.
Flokksþing Alþýðubandalags-
ins sem haldið var um siðustu
helgi dregur dám af þessum
breytingum.
Flokknum hefur vissulega
orðið ágengt í því að draga til sín
meira fylgi en títt er um róttæka
vinstri f lokka, og völd hef ur hann
öðlast langt um fram styrkleika-
hlutföll í kosningum.
Þessi þróun hefur hinsvegar
orðið á kostnað hugsjónanna.
Þær ályktanir sem flokksþingið
hefur sent frá sér bera þess
keim, að þar er á ferðinni kerf is-
f lokkur. I stað heitstrenginga um
sæluríki sósíalismans getur nú að
líta loðmullur um ágæti ríkis-
stjórnar. ( stað tæpitungulausra
yfirlýsinga um alræði öreiganna
eru nú samþykktar klysjur um
framfarastefnu í atvinnumálum
og vaxandi þjóðartekjur.
Að öðru leyti bera ályktanir Al-
þýðubandalagsins með sér þá
tvöfeldni og þverstæður, sem er
óhjákvæmileg afleiðing af þeirri
viðleitni stjórnmálaflokks að
vera bæði róttækur og íhalds-
samur í senn.
Alþýðubandalagið þykist bera
hag verkalýðsins fyrir brjósti en
tyggur upp þann hvita sannleika
að verðbólgan sé á niðurleið og
launafólk geti vel við efnahags-
ástandið unað. Með íhaldssamri
afstöðu og forpokaðri hræsni
hefur Alþýðubandalagið átt
stærstan þáttinn í þvi, að verð-
bólgan verður óviðráðanlegri
með hverjum mánuðinum.
Alþýðubandalagið lýsir yfir
stuðningi við framfarir í at-
vinnumálum og nýtingu auð-
linda, en er í andstöðu við upp-
byggingu orkufreks iðnaðar í
samvinnu við erlenda aðila.
Flokkurinn þvælist fyrir í stór-
virkjunaráformum en boðar rán-
yrkju í fiskveiðum og landbún-
aði.
Alþýðubandalagið telur sig
berjast í anda þjóðlegs metn-
aðar, sem reistur er á minni-
máttarkennd gagnvart öllu því
sem útlent er og leiðir af sér ein-
angrun í menningarlegum
ef num.
Alþýðubandalagið boðar rétt-
læti í þjóðfélaginu, en hefur
stéttarstríð á stefnuskrá sinni.
Alþýðubandalagið segist hlýða
rödd alþýðunnar en vill ráða því
hvernig sú rödd hljómar.
Alþýðubandalagið er róttækur
sósíalistaf lokkur á tyllidögum og
kosningaræðum, en íhaldssamur
hentistefnu flokkur í atvinnu- og
efnahagsmálum, þegar á hólm-
inn er komið.
Þau foringjaskipti sem fram
fóru á f lokksþinginu þegar
Svavar tók viðaf Lúðvíkeru kyn-
slóðaskipti i aldri en óbreytt for-
ysta í raun. Svavar kann þá lúð-
vísku utanbókar sem felst í
hræsninni gagnvart verkalýðn-
um, fagurgalanum um friðinn og
alvöruleysinu gagnvart verð-
bólgunni. Formennska Svavars
boðar því enginn tímamót, enda
segir hann sjálfur að hér sé ekki
verið að breyta um stíl.
Stíll Alþýðubandalagsins mun
áfram verða sá að vera róttækur
með yfirboðum og íhaldssamur
með ábyrgðarleysi. Allt eftir því
hvað henta þykir.
AF GAFUBUM VIKINGUM
í siðustu grein minni rausaði ég dálítið um stjórn-
málamenn og aðra valdsmenn okkar, en nú langar
mig til að spjalla nokkuð um okkur hin. Það erum
við, sem veljum þá og hvers vegna höfum við valið
einhverja, sem við erum ekki ánægð með? Einn
mætasti stjórnmálamaður síðari áratuga lét ein-
hverju sinni svo um mælt, að alþingi og stjórnmála-
menn væru ekkert annað en spegilmynd af þjóðinni
og hún fengi þá alþingismenn sem hún ætti skiliö.
Ég er næstum sammála þessum mæta manni, en
þrátt fyrir að ég geti skammað stjórnmálamenn
eins og aðrir, þá er mér nær að halda að þeir séu,
þrátt fyrir allt, mun skárri en við hin eigum skilið.
Afdrifaríkur uppruni.
Hver erum viö og hvaöan
komum viö? Þaö er viötekin
söguskoöun aö viö séum afkom-
endur norrænna víkinga og sæ-
garpa sem buöu hættum At-
lantshafsins byrginn á vikinga-
skipum sínum fremur en glata
frelsi sinu og sjáffræöi. Ef viö
skyggnumst aöeins dýpra i
þessa skoöun þá voru þetta
ribbaldar, sem ekki vildu una
neinni heildarsti&rn og álpuftust
frekar út á reginhaf en aö borga
skatt. A leiöinni komu þeir
margir viö og rændu sér þræl-
um, sem þeir siöan blönduöu
blóöi viö, I landi þar sem hatur
og bræöravig viröast hluti
þjóöarsálar Og hve dásamlega
hafa allir þessir eiginleikar ekki
varöveist i okkar þjóðarsál!
Sundurþykkja, öfund og hatur
áttu stærstan þáttinn I þvi aö viö
misstum frelsi okkar og nú, að-
eins nokkrum áratugum eftir að
viö fengum það aftur, erum við
staðráöin i þvi aö missa það
frekar aftur en slá i nokkru af
kröfum okkar fyrir okkur sjálf.
Raunar höfum viö kannski ekki
gert þaö dæmi blákalt upp viö
okkur, en hegöan okkar öll er i
þá átt, aö efnahagslegt frelsi
okkar hangir á bláþræöi, ef
hann er þá ekki þegar slitinn.
Að mæla fagurt en
hyggja flátt.
Þaöerraunarekki sérislenskt
fyrirbæri aö tala um hug sér, en
miklir meistarar erum við i þvi.
Dæmin blasa viö allt i kringum
okkur. Við höfum ár eftir ár þóst
fylgja svokallaöri láglauna-
stefnu og meö skefjalausum
áróöri og lýöskrumi er búiö aö
sefja þjóöina svo i þeim málum
aö enginn vogar sér aö tala gegn
henni, á sama tima og menn
keppast um aö þverbrjóta hana
leynt og ljóst. Hvenær sem
kjarasamningum er breytt eru
allir sammála um aö hún eigi aö
gilda — nema bara ekki um þá.
Afleiðingunum hefur m.a. verið
lýst á alþýöusambandsþingi. Og
aldursforseti islenskrar verka-
lýöshreyfingar, Jóhanna Egils-
dóttir lýsti þvi i útvarpsviðtali
fyrir nokkrum dögum, að sér
þætti bilið milli láglaunafólks og
hátekjufólks aldrei hafa verið
sem nú.
öll erum við sammála um það
að verðbólgan sé að fara með
allt fjandanst til, en enginn vill
samt neinar aðgerðir, sem á
honum sjSlfum bitna. Þar hugsa
þeir eins verkamaöurinn á
dagsbrúnartaxtanum og flug-
stjórinn með lúxusbilana, gæð-,
ingana og sumarbústaðina. En
báðir — viö hin líka — erum
saltvondir yfir þvi að ekkert *
skuli gert til að kippa þessu i
lag!
öll viljum viö fá fullkomna
vegi, betri skóla, bættan aö-
búnað aldraðra, fullkomin
sjúkrahús og bætta opinbera
þjónustu á ölium sviöum, en I
hvert skipti sem skattskrá
kemur út má þakka fyrir aö vik-
ingaskip eru ekki almennings-
eign, þvi einhver afgiapinn
myndi vafalaust sigla út i hafs-
auga, ef hann ætti farkost til
þess. Mikiö mega forfeöur
okkar vera stoltir af afkomend-
unum!
Víkingar i sjón og raun.
Viö Islendingar erum vissu-
lega enn vikingar i sjón og raun.
Viö vitum allt betur en aðrir og
látum engan segja okkur fyrir
verkum. Þótt við kjósum okkur
fulltrúa til að stjórna okkur vit-
um við allan timann miklu betur
en þeir, hvað á að gera. Og ef
einhver slikur asni ætlar að
segja okkur fyrir verkum, þá er
vikingum að mæta! Liklega má
segja að stjórnmálaskoöanir
séu nær jafn margar á Islandi
og þeir landsmenn, sem komnir
eru á þann aldur að geta lesið og
skrifað. Allir eiga þeir sitt hug-
sjónafley og sigla á þvi út og
suður, jafnvel á móti stormi og
stórsjó, ef ekki vill betur.
Vikingum þótti miklu varða
að orðstir þeirra bærist viða og
varðveittist. Ég ætla ekki að
ganga svo langt að fullyröa að
arfgengur hégómaskapur hafi
einn valdið þvi að við eigum
gullaldarbókmenntir okkar, en
það fær mig enginn ofan af þvi
að hann eigi sinn þátt i þeim.
Enn i dag þykir ofckur afskap-
iega miklu varða hvaö aðrir
segja um okkur. „Min upphefö
kemur aö utan” íætur nóbels-
skáldiö okkar eina persónu sina
segja og um leið lýsti hann allri
þjóö sinni. Viö ætlum hreint vit-
lausir aö veröa af illsku ef ein-
hver útlendingur dregur ágæti
okkar i vafa og rifnum af monti
ef einhver hrósar okfcur, og enn i
dag telst það til heimsfrétta
hérlendis. Þeir menn, sem
senda „vafasamar” fréttir
héðan til eriendra fjölmiðla eru
álitnir hálfgerðir landráöa-
menn. Gott þætti okkur ef það
vitnaöist. að viö urðum næst
drýgstir norðurlandabúa að
safna fyrir sveltandi svertingja
i Afrlku en vei þeim frétta-
manni, sem sendi til útlanda
frétt um að söfnunin hefði
skagað hátt upp i brennivins-
kaup Reykvikinga eina helgi!
neöanmáls
Magnús Bjarnfreðsson
spjallar hér um Islend-
inga almennt og segir:
"Við vitum allt betur en
aðrir og látum engan
segja okkur fyrir verk-
um. Þótt við kjósum
okkur fulltrúa til að
stjórna okkur vitum við
allan tímann miklu betur
en þeir, hvað á að gera.
Og ef einhver slíkur asni
ætlar að segja ekkur fyrir
verkum þá er vikingum
að mæta".
Nú er plássið þrotið að sinni,
en mörgum eiginleikum gáfuöú
litlu stórþjóöarinnar er : enn
ólýst. Það biður betri tima. Á
meðan vonum við að
fulltrúarnir sextiu við Austur-
völl finni að minnsta kosti ein-
hverja leiö sem við hin getum
andskotast á móti af sönnu vik-
ingaeðli og gáfumennsku.
Magnús Bjarnfreðsson.