Morgunblaðið - 01.12.2003, Blaðsíða 17

DAGLEGT LÍF
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 1. DESEMBER 2003 17
JÓLADAGATAL Á ISB.IS Taktu þátt í skemmtilegum jólaleik á isb.is og þú gætir hlotið glæsilegan vinning.
Þú skráir þig á isb.is og þá birtist jóladagatalið þitt. Síðan opnarðu gluggana, einn á dag
fram að jólum. Meðal 2.400 vinninga eru 10 ferðir til Evrópu með Flugleiðum, bækur frá
bókaútgáfunni Bjarti, myndbönd frá Myndmarki og fatnaður frá 66°Norður.
Góða skemmtun.
Jólagjafabankinn á isb.is
F
í
t
o
n
F
I
0
0
8
3
5
2
2.400 vinningar – 100 vinningar daglega!
10 ferð
ir
með
Iceland
air
Spurning: Ég er með fyrirspurn sem varðar
töku blóðþrýstingslyfja. Mér var sagt að grape-
ávöxtur og blóðþrýstingslyf væru ekki æskileg
saman. Er það rétt? Eða varðar þetta ákveðin
lyf? Ég borða gjarnan grapeávöxt á morgnana
og tek mín blóðþrýstingslækkandi lyf sem eru
núna Norvasc og Aquasíð. Er það í lagi?
Svar: Upp úr 1990 fóru menn að taka eftir því
að greipaldinsafi gat haft áhrif á nýtingu sumra
lyfja eftir inntöku. Þetta lýsti sér þannig að
styrkur lyfjanna í blóði var hærri, stundum
verulega miklu hærri, ef greipaldins var neytt
samtímis. Fljótlega var farið að rannsaka þetta
nánar og leita að efnum í ávextinum sem gætu
haft þessi áhrif og einnig með hvaða hætti þetta
gæti gerst. Jafnframt hefur verið kannað hvaða
lyf gætu orðið fyrir áhrifum af greipaldinsafa
og hvort það hefði þýðingu fyrir sjúklinga. Nú
er vitað að efni í greipaldini hafa hamlandi áhrif
á umbrot sumra lyfja í þarmaslímhúð og lifur
en umbrot lyfja er það ferli þegar efnahvatar
(enzým) breyta lyfjunum í óvirk efnasambönd.
Þetta gerist þannig að líkaminn fer að fram-
leiða minna af vissum efnahvötum og þess
vegna kemst meira magn af viðkomandi lyfi
óbreytt í gegnum þarmaslímhúð og lifur og út í
blóðið en áður. Þetta getur leitt til aukinnar
verkunar lyfsins og meiri aukaverkana. Mikið
hefur verið leitað að efnum í greipaldini sem
gætu verið að verki og talið er að um geti verið
að ræða efni af flokki sem nefnast flavóníðar,
m.a. efnið naringín, en þetta er ekki fullrann-
sakað. Mikilvægt er að vita hversu hratt áhrifin
af greipaldini koma og hversu fljótt þau hverfa
og svo virðist sem þessi áhrif komi fram á fáein-
um klukkustundum eftir neyslu ávaxtarins og
geti staðið í allt að þrjá daga. Það er þess vegna
ekki hægt að losna við þessi áhrif með því að
láta nokkra klukkutíma líða milli neyslu greip-
aldins og þess að lyf er tekið inn, eins og áður
var talið. Upplýsingar um þessa milliverkun
greipaldins og sumra lyfja er í flestum tilvikum
að finna í fylgiseðli viðkomandi lyfs. Lyfin sem
um er að ræða eru allmörg og eru m.a. af flokk-
um róandi lyfja, lyfja við háum blóðþrýstingi,
blóðfitulækkandi lyfja og lyfja við alnæmi og
einnig má nefna lyf eins og Viagra. Rannsóknir
hafa þó sýnt að greipaldinsafi hefur ekki áhrif á
lyfin sem bréfritari nefnir. Í fáeinum tilvikum
er talið að neysla greipaldinsafa og taka sumra
þessara lyfja geti verið varasöm og stundum er
ástæða til að nota lægri lyfjaskammta. Þeir
sem eru í vafa ættu að ræða það við lækni. Að
lokum skal tekið fram að allt bendir til að
greipaldin sé hollur ávöxtur þó að neysla hans
með fáeinum lyfjum geti verið varasöm.
Greipaldin og lyf?
 Lesendur Morgunblaðsins geta spurt lækninn um það sem
þeim liggur á hjarta. Tekið er á móti spurningum á virk-
um dögum milli klukkan 10 og 17 í síma 5691100 og bréf-
um eða símbréfum merkt: Heilsa. Fax 5691222. Einnig
geta lesendur sent fyrirspurnir sínar með tölvupósti á net-
fang Magnúsar Jóhannssonar: elmag@hotmail.com.
Vitað er að efni í greipald-
ini hafa hamlandi áhrif á
umbrot sumra lyfja í
þarmaslímhúð og lifur

MAGNÚS JÓHANNSSON LÆKNIR SVARAR SPURNINGUM LESENDA
ÉG hef séð þörf fyrir bóksem þessa í langan tíma enþörfin hefur sjaldan verið
meiri en nú þegar offituvandinn fer
sífellt vaxandi,“ segir Ágústa sem
rekur Líkamsræktarstöðina Hreyf-
ingu.
Hvers
vegna bók
aðeins fyrir
konur? „Kon-
ur og karlar
hafa mis-
munandi
þarfir hvað
varðar lík-
amsrækt og
miðast æf-
ingakerfið
við það. Erf-
iðara er fyrir
konur að
losna við
aukakílóin
vegna þess að líkami þeirra hefur
sjálfvirkt varnarkerfi sem kemur í
veg fyrir skjótvirka fitulosun. Karl-
ar brenna hins vegar fitu hraðar og
eiga aðveldara með að losna við
aukakílóin auk þess sem þeir hafa
að eðlisfari lægra fituhlutfall en
konur. Konur eru líka öðruvísi
byggðar.“
Ágústa segir að í bókinni séu all-
ar helstu upplýsingar um hvernig á
að komast í gott form og sé þægi-
legt að hafa þær allar á einum stað.
„Æfingakerfið sjálft miðast við 10
vikur. Þetta eru alhliða styrktaræf-
ingar, teygjuæfingar og leiðbein-
ingar um þolæfingar, þ.e. heild-
stætt æfingakerfi. Í bókinni eru
líka reynslusögur og matarupp-
skriftir sem miðast við létt fæði,
aðhaldsefni eins og æfingaáætlun
og matardagbók. Og síðast en ekki
síst eru þar leiðbeiningar um
hvernig eigi að halda sér við hinn
nýja lífsstíl og viðhalda árangr-
inum.“
Æfingarnar eru sýndar af konum
á aldrinum 30–59 ára. „Þetta eru
íslenskar konur og ljóslifandi dæmi
um hvernig hægt er að hugsa vel
um heilsuna og vera í fínu formi á
öllum aldri,“ bætir hún við.
„Mér fannst mjög gaman að
vinna að bókinni, þetta er mín
fyrsta bók um líkamsrækt. Það er
aldrei að vita nema ég komi með
bók af svipuðu tagi fyrir karla en
nú þegar hafa undirtektir við það
verið mjög góðar.“

HEILSA
Meira mál
fyrir konur
að léttast
„Ég skrifa kannski bók
fyrir karla seinna,“ seg-
ir Ágústa Johnson en
hún hefur skrifað hand-
bók fyrir konur sem
vilja komast í gott form
til framtíðar.
Ágústa Johnson