Morgunblaðið - 01.12.2003, Blaðsíða 33

BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 1. DESEMBER 2003 33
ÉG get ekki lengur orða bundist yfir
þeirri meðferð sem blaðburðarbörn
Fréttablaðsins fá í íslensku samfélagi
og vil bæta aðeins við þá umræðu sem
verið hefur í Morgunblaðinu undan-
farið varðandi þessi mál. Ég er for-
eldri sem hef stundað blaðaútburð
með börnum mínum, sonur minn og
dóttir báru út Dagblaðið í 7 ár og hef-
ur þetta verið fjölskylduverkefni sem
allir hafa haft gaman af að taka þátt í,
vinnan tók 30 mínútur, um 30 blöð alla
tíð, ekki 7–10 eins og Fréttablaðs-
menn segja að hafi verið meðalhverfi
hjá DV. Þau fengu fyrir hvern útburð
450 kr. (6 x 450 = 2.700 á viku eða alls
10.800 kr. mán.) eða 900 kr. á klst. fyr-
ir vinnu unna á dagtíma, sé þetta sett
upp í tímakaup. Í dag er frændi minn
á unglingsaldri að bera út Fréttablað-
ið og Dagblaðið virka daga. Fyrir
verkið fær hann 14.000 kr. á mánuði
fyrir Fréttablaðið og 1.400 kr. fyrir
Dagblaðið alls 15.400 fyrir mánuðinn.
Hann er 2 klukkustundir og 30 mín-
útur með sitt hverfi (160 blöð, mjög
erfitt hverfi, mikið af tröppum og
mikil yfirferð) og fær hann fyrir
hvern útburð 770 kr. (5 x 770 á viku =
3.850 vikan = 15.400 á mánuði). Að
baki 770 kr. sem barnið fær fyrir
hvern útburð liggur 2½ klst. vinna
eða laun uppá 310 kr. á klst. fyrir
vinnu sem unnin er á næturvinnu-
tíma. Blöðin eru jú borin út á nótt-
unni, fullorðið fólk fær greitt nætur-
vinnu fyrir vinnu sem unnin er á
nóttunni þannig að launin fyrir þessa
vinnu eru algjörlega fáránleg. Hverju
sætir þessi mismunur á launum hjá
DV og Fréttablaðinu, þetta er jú
langt undir lágmarkslaunum í þessu
landi, hvað þá lágmarks næturvinnu-
launum. Nú þegar líður að jólum bæt-
ast svo við allskonar aukabæklingar
sem auka enn á þyngslin þannig að
kerrurnar sem börnin fá til að létta
sér vinnuna duga ekki til að koma
blaðabunkanum út og því þarf að
keyra drenginn í útburðinn. Það er al-
veg víst að drengurinn endist ekki 7
ár í vinnu hjá þessum vinnuveitanda,
enda að niðurlotum kominn nú þegar.
Hvernig er svo með launamál þessara
barna, fá börnin skammtað úr hnefa
laun eftir geðþótta vinnuveitandans?
(Fréttablaðið var jú mjög almennilegt
að borga 10% álag til blaðbera sinna
fyrir að bæta útburði á DV á sig, ein-
hver fékk gamla hverfið okkar, 30
blöð en ekki 7 eins og meðalhverfið
átti að vera.) Hvar eru verkalýðs-
félögin núna, geta þau ekki hjálpað
blaðberum með þessi mál? Þetta er
algjörlega til skammar fyrir nútíma-
þjóðfélag að fara svona með blaðburð-
arbörn (kallast trúlega barnaþrælkun
í siðuðum löndum), launin eru algjör-
lega óviðunandi fyrir þessa vinnu,
ekkert fullorðið fólk myndi allavega
bjóða sig fram til vinnu unna að næt-
urlagi fyrir 310 kr. á tímann. Dóttir
mín mun allavega ekki bera út fyrir
Fréttablaðið á þessum launum.
Morgunblaðið hefur gert samninga
við sína blaðbera, þeir fá t.d. þyngd-
arálag fyrir aukin þyngsli sem fylgir
auknum útburði á aukapésum en að
öðru leyti er mér ekki kunnugt um
launamál hjá Morgunblaðinu, þau
geta allavega ekki verið verri en hjá
Fréttablaðinu. Að endingu vil ég
þakka VR fyrir að taka mál blaðbera
fyrrum DV að sér í sambandi við að
innheimta laun sín sem þeir áttu inni
þegar DV varð gjaldþrota.
STEFANÍA ÁMUNDADÓTTIR,
Austurgötu 42,
220 Hafnarfirði.
Laun blaðburð-
arbarna?
Frá Stefaníu Ámundadóttur
ÖRSTUTT samantekt á rabbgrein
Baldurs Þórhallssonar í Lesbók
Morgunblaðsins 25. október 2003 og
örstutt svör við nokkrum fullyrðing-
um sem þar koma fram gagnvart
páfanum og kaþólsku kirkjunni:
1. Jóhannes Páll II ber mjög tak-
markaða virðingu fyrir grundvallar-
mannréttindum.
Svar: Grundvallarréttur mannsins
er rétturinn til lífs. Ekki verður páf-
anum brigslað um það að hafa ekki
varið þann rétt af festu – að mað-
urinn eigi þennan rétt frá getnaði til
náttúrlegs dauðdaga.
2. Páfi hefur ítrekað lýst andstöðu
sinni gegn því að konur ráði yfir lík-
ama sínum og geti farið í fóstureyð-
ingar.
Svar: „Frá þeim tíma þegar eggið
frjóvgast hefur líf hafist sem er
hvorki föðurins né móðurinnar. …
Einungis sá möguleiki að hér gæti
verið um mannlega persónu að ræða
myndi nægja til að réttlæta algjört
og skýrt bann við hverri þeirri að-
gerð sem hefur þann tilgang að
drepa mannlegt fóstur.“ – (JP II –
Evangelium vitae). Kaþólska kirkjan
berst gegn þeirri hugsun að getn-
aður eða barn sé vandamál sem þurfi
að leysa en sé ekki gjöf sem eigi að
hlúa að.
3. Fulltrúar kaþólsku kirkjunnar í
mörgum ríkum ganga jafnvel svo
langt að meina konum um fóstureyð-
ingu þó að getnaðurinn komi til
vegna nauðgunar.
Svar: Afstaða kaþólsku kirkjunnar
er skýr: barnið sem getið hefur verið
ber enga ábyrgð á því hvernig sá
getnaður fór fram. Með því að eyða
fóstrinu er verið að fórna algjörlega
saklausu lífi. Kaþólska kirkjan er
kirkja lífsins ekki dauðans og skýrir
það afstöðu hennar.
4. Páfi talar gegn notkun smokksins
og eru afleiðingarnar vægast sagt
skelfilegar sérstaklega í þeim ríkum
sem fylgja boðskap páfa.
Svar: Á Filippseyjum sem er kaþ-
ólskt land og þar sem ætla má að íbú-
arnir hlýði á boðskap páfa (sem er
skírlífi fyrir hjónaband og alger
tryggð við maka sinn í hjúskap) voru
0.02% íbúanna með HIV veiruna við
lok 2001 samkvæmt UNAIDS en aft-
ur á móti voru 1.8% íbúa Taílands
með HIV veiruna á sama tíma sam-
kvæmt sömu heimildum.
5. Páfagarður leggst jafnvel gegn
notkun smokksins í sambandi hjóna
þar sem annar aðilinn er smitaður af
alnæmi en ekki hinn.
Svar: Í viðtali við Javier Lozano
Barragán kardínála, yfirmann páfa-
ráðs er fjallar um heilsugæslufólk og
birtist á veffanginu Zenit.org 6. nóv-
ember 2003, sagði hann eftirfarandi:
„Kenning kaþólsku kirkjunnar er
mjög skýr. Til að verja eigið líf gegn
árásarmanni má jafnvel drepa.
Þannig getur eiginkona varið líf sitt
með því að nota smokk ef eiginmað-
ur hennar, smitaður af alnæmi,
krefst hjúskaparfars og kann með
þeim hætti að smita konuna af vír-
usnum sem gæti leitt hana til
dauða.“
6. Andstaða páfa við notkun smokks-
ins hefur leitt til þess að milljónir
manna eru í dag smitaðir af alnæmi.
Svar: Í fyrrnefndu samtali við kard-
ínálann segir hann: „Þeir segja að
kaþólska kirkjan sé mikill mann-
drápari vegna þessarar kenningar
[að smokkar séu ekki lausnin] en
þetta er misskilningur. Ef þú horfir
til dæmis til Botsvana sem er auðugt
afrískt land, þá eru 39% íbúa þess
smitaðir af alnæmi þótt landið hafi
mestu útbreiðslu á smokkum.“ Í við-
talinu kemur fram að kaþólska kirkj-
an ein annast 26,7% af öllum alnæm-
issjúklingnum í heimunum og leitar
leiða til að gera enn betur í þessu
líknarstarfi sínu.
7. Í boðskap páfa kristallast fyrir-
litning á tilteknum þjóðfélagshópum,
andstaða við mannréttindi og algert
skeytingarleysi um afdrif fólks.
Svar: Skrif páfa svo sem Redemptor
hominis [Endurlausnari mannsins]
(15. mars 1979) og ræða sem hann
flutti hjá Sameinuðu þjóðunum á af-
mælisári samtakanna 1995
(catholic.net/RCC/Periodicals/Doss-
ier/0708-96/document.html) afsanna
þessa fullyrðingu.
Ekki gefst rými í þessari stuttu
grein að svara öðrum fullyrðingum í
rabbgrein Baldurs Þórhallssonar.
REYNIR K. GUÐMUNDSSON,
Miklubraut 66,
105 Reykjavík.
Örstutt svör við fullyrð-
ingum í Rabbgrein
Frá Reyni K. Guðmundssyni:
segja var það nær ógerlegt. Það virt-
ist svo óraunverulegt, einsog vondur
draumur eða illur fyrirboði.
Þegar maður hefur skoðað bók
einsog Um víðerni Snæfells fyllist
maður undrun og gleði yfir því að búa
í jafn fögru landi og Íslandi. En jafn-
framt mikilli depurð og vonleysi
vegna þess að hér kemur fyrir augu
manns náttúra sem á að fórna, nátt-
úra sem á að eyðileggja um aldur og
ævi vegna skammtíma gróða. Síðustu
myndirnar í bókinni eru teknar þeg-
ar fyrst var sprengt í Dimmu-
gljúfrum. Áhrifaríkar myndir og í
hvert sinn sem maður horfir á þetta
atriði í sjónvarpinu líður manni eins-
og strengur hafi brostið í hjarta
manns. Maður fyllist örvæntingu,
vonleysi.
Ráðamönnum þjóðarinnar, for-
ráðamönnum Landsvirkjunar, sveit-
arstjórnarmönnum ýmsum og öðrum
pappírsbúkum stendur ekki einvörð-
ungu á sama um náttúru landsins;
kjör þeirra manna og aðbúnaður sem
vinna við þessa eyðileggingu kemur
þeim harla lítið við. Þegar ítalskt
mafíufyrirtæki verður uppvíst að
svikum og lygum og kúgun á hendur
verkafólki er það afsakað sem byrj-
unarörðugleikar. Þær raddir sem
ÉG VIL byrja á því að þakka Guð-
mundi Páli Ólafssyni og þeim er með
honum unnu fyrir hina fallegu og
gagnmerku bók, Um víðerni Snæ-
fells. Það hefur ekki mikið verið
fjallað um hana opinberlega og eng-
inn mér vitanlega orðið til að skrifa
um hana í þessu blaði.
Ég er í hópi þeirra fjölmörgu sem
undanfarna mánuði hafa lagt leið sína
á Kárahnjúka. Þegar maður stóð
uppá Sandfelli sem verður eyja þegar
og ef þetta Hálslón verður að veru-
leika blöstu við náttúruspjöllin og
maður fylltist óneitanleg ugg. Af
Sandfelli sér vítt yfir og við blasa
Vesturöræfi, Brúaröræfi, Brúarjök-
ull, Snæfell og Kringilsárrani sem
fram til þessa hefur verið friðlýst
svæði fyrir hreindýrin en „umhverf-
isráðherrann“ er víst búin að breyta
því vegna þess að enda þótt „...svæði
séu friðlýst þá þýðir það ekki að þau
séu algjörlega ósnertanleg um alla
framtíð,“ einsog hún hefur sjálf sagt.
Þar hefur maður það: Hvers kyns
friðlýsingar ber að taka með fyrir-
vara. Maður reyndi að gera sér í hug-
arlund þarna uppá Sandfelli hvernig
óbyggðirnar í kring litu út þegar þær
væru komnar undir vatn. Satt best að
sögðu að þessar virkjanafram-
kvæmdir væru svo atvinnuskapandi
fyrir Austfirðinga sérstaklega heyr-
ast vart lengur. Það er ekki verið að
virkja í þágu þjóðarinnar heldur fyrir
ítalska mafíósa til að græða á ódýru
vinnuafli og selja svo rafmagn amer-
ísku auðvaldi á gjafvirði.
Hvílík heimska er þetta allt saman!
Hvílík niðurlæging fyrir sjálfstæða
þjóð!
Einhver mestu verðmæti sem við
Íslendingar eigum eru einmitt fólgin
í óspilltri náttúru. Það eru vissulega
ekki verðmæti sem verða lögð á mál
og vog eða metin á mælikvarða verð-
bréfa og vísitalna enda slík verðmæti
takmörkunum háð. Ég er náttúru-
verndarsinni af því tagi sem lítur á
náttúruna, manninn og allt sem lífs-
anda dregur sem eina heild, sköpun-
arverk þar sem allt og allir hafa til-
verurétt. Það skiptir máli hvernig við
förum um sköpunarverkið. Við meg-
um ekki raska lífheildinni – annars
fer illa.
Höldum vöku okkar því baráttunni
er hvergi nærri lokið.
SIGURÐUR JÓN ÓLAFSSON,
Grettisgötu 28b,
Reykjavík.
Um víðerni Snæfells
Frá Sigurði Jóni Ólafssyni
Morgunblaðið/GolliFrá Arnarstapa.
ÞÓRHALLUR miðill er að gera það
gott nú um stundir. Virkar vel sem
skemmtikraftur en samband við
aðra heima er nú erfiðara að stað-
festa. Svo eru aðrir miðlar, fjölmiðl-
arnir sem eru að skipta um eigendur.
Hæst ber þar að herra A er að selja
herra B samskiptafélagið Norðurljós
með öllu dauðu og lifandi, þar með
talinn einnig Þórhallur miðill sjálfur.
Í mörg ár hefir hefir sá orðrómur
fylgt þessum herrum að þeirra við-
skiptaveldi eigi uppruna í fíkniefna-
gróða. Þetta er ekki bara orðrómur.
Fyrir nokkru var hér á landi hand-
tekinn fíkniefnasalinn Kio Alexander
Briggs. Sjónvarpsstöð í eigu herra A
gerði sérstaka dagskrá um mann
þennan þar sem hann sat í gæslu-
varðhaldi og beið dóms. Dagskrár-
gerðin leiddi til þess að maðurinn var
sýknaður. Nokkrum vikum seinna
var hr. Briggs svo handtekinn fyrir
svipaðar sakir í Danmörku og settur
þar á bak við lás og slá. Nokkrir
menn tóku upp á því að smygla fíkni-
efnum í gámum Samskipa sem komu
frá Kaupmannahöfn, peningarnir
sem fengust fyrir efnin voru þvegnir
í kjötvinnslunni RIMAX. Herra B
var einn af eigendum RIMAX. Fyrir
fimmtíu árum gekk leynivínsölup-
lága yfir landið. Stjórnvöld gripu til
þess ráðs að skerða mannréttindi
meintra leynivínsala, þeim var gert
að sanna sakleysi sitt, það dugði. Er
ekki komið að því að gripið verði til
svipaðra ráða varðandi fíkniefnasala.
GESTUR GUNNARSSON
tæknifræðingur,
Flókagötu 8, Reykjavík.
Miðlar
Frá Gesti Gunnarssyni