Pressan - 18.07.1991, Blaðsíða 9

FIMMTUDAGUR PRESSAN 18. JÚLÍ 1991
9
í janúar á þessu ári sendi Ólafur S. Björnsson hlutafélagaskrá
tilkynningu um aukið hlutafé í Ósi hf. - húseiningum. Nokkrum vikum
síðar kom í ljós að þessi tilkynning var innstæðulaus þar sem hlutaféð
hafði ekki verið greitt. Eftir sem áður fékk Ólafur vottorð frá
hlutafélagaskrá um 70 milljóna króna hlutafjáraukningu. Það var
skilyrði þess að fyrirtæki hans fengi skuldbreytingarlán hjá
Iðnlánasjóði.
M
i.»iikill vandi steðjar nú að Jóni
Skaftasyni borgarfógeta. Eftir að
ný lög um embættið tóku gildi um
áramót hafa tekjur
hans og embættisins
lækkað ískyggilega.
Það hefur meðal
annars leitt til tekju-
lækkunar á meðal
margra fulltrúa
borgarfógetaemb-
ættisins, sem Jón gat áður yfirborg-
að af eigin innheimtulaunum. Eftir
að þau hurfu varð að hætta yfir-
borgunum og munu heildarlaun
sumra fulltrúanna hafa hrapað um
nærri helming. Hafa tveir fulltrúar
nú þegar sagt upp og fleiri munu
íhuga uppsagnir. Þess má geta að
eftir sem áður eru innheimt þau
gjöld sem runnu til fógeta — nú fara
þau bara beint í ríkissjóð .. .
IVECO
Háteigur þessar 27 milljónir í
þrennu lagi. Árið 1990 voru 5 millj-
ónir greiddar með peningum. Þann
15. janúar, eða nokkrum dögum eft-
ir að upphaflega tilkynningin var
send til hlutafélagaskrár, tók Háteig-
ur yfir 15 milljóna króna skuldabréf
Oss. í bréfinu kemur ekkert fram um
hvaða skuldabréf þetta er eða hver
sé útgefandi þess. í þriðja lagi
greiddi Háteigur Iðnlánasjóði 7
milljónir í lok maí, eða nokkrum
mánuðum eftir upphaflegu tilkynn-
inguna og nokkrum vikum eftir að
hlutafélagaskrá óskaði bréflega eftir
skýringum.
Samkvæmt þessu er ljóst að Há-
teigur var ekki búinn að borga
nema 5 milljónir eða rétt rúm 7 pró-
sent af 70 milljóna króna hlutafjár-
aukningunni þegar tilkynningin var
send inn til hlutafélagaskráningar í
janúar síðastliðnum.
Viðskiptaráðuneytið mun auk
þess óska frekari skýringa á þessum
greiðslum, til dæmis um hvaða 15
milljóna króna skuldabréf er að
ræða. Þá mun einnig verða óskað
upplýsinga um hverjir hafa skráð sig
fyrir þeim 43 milljónum sem upp á
vantar til að allt hlutaféð sé greitt.
Ólafur S. Björnsson sagði í samtali
við PRESSUNA að þá upphæð
mundu Háteigur og hann sjálfur
greiða.
ÓS NOTAÐI LÁNIÐ FRÁ
IÐNLÁNASJÓÐI TIL ANNARS
EN ÆTLAST VAR TIL
Eins og áður sagði hefur Ólafur S.
Björnsson staðfest það í samtali við
PRESSUNA að hann hafi fengið
samþykkt fyrir lengingu lána frá
stjórnendum Iðnlánasjóðs. Eitt af
skilyrðum þess var að hlutafé fyrir-
tækisins yrði aukið. Nú hefur komið
í ljós að starfsmenn bæði hlutafé-
lagaskrár og viðskiptaráðuneytis
draga í efa að allt sé með felldu varð-
andi þessa hlutafjáraukningu.
PRESSUNNI tókst ekki að fá sjón-
armið Iðnlánasjóðs í þessu máli, þar
sem forstjóri hans og stjórnarfor-
maður eru báðir í sumarfríi, og aðrir
starfsmenn sjóðsins treystu sér ekki
til að ræða mál einstakra skuldu-
nauta.
Þegar Iðnlánasjóður lánaði fé til
Óss í upphafi var það veitt til bygg-
ingar verksmiðju sem framleiða átti
rör og steyptar einingar. Þessi starf-
semi hefur hins vegar aldrei verið
eins veigamikil og rekstur almennr-
ar steypuverksmiðju í verksmiðju-
húsinu. Áður en steypuverksmiðjan
Ós var tekin í gagnið voru fyrir tvær
aðrar á höfuðborgarsvæðinu, BM
Vallá og Steypustöðin hf. Þær eru
báðar skuldunautar Iðnlánasjóðs.
Þegar rörsteypan og húseininga-
verksmiðjan, sem Iðnlánasjóður
taldi sig vera að lána til, breyttust í
almenna steypuverksmiðju jókst
samkeppnin á þessum markaði um
allan helming og það hefur leitt til
þess að allar verksmiðjurnar þrjár
standa verr en áður.
Lán Iðnlánasjóðs til Óss veiktu þvi
í raun útlán sjóðsins, þar sem líklegt
var strax í upphafi að einhver þess-
ara þriggja verksmiðja mundi lénda
í vandræðum.
58 MILLJÓNA KRÓNA
SKULDABRÉF KOM EKKIFRAM
VIÐ SKIPTIN
Gjaldþrot Byggingarfélagsins Óss,
fyrirtækisins sem rak steypustöðina
þar til hinn nýi Ós tók við í nóvemb-
er í fyrra, er nú til meðferðar hjá
skiptarétti. Jóhann H. Níelsson bú-
stjóri hefur sent frá sér skýrslu eftir
fyrstu skoðun. í henni er megnið af
því sem fram hefur komið í fréttum
PRESSUNNAR af málinu.
En í skýrslu Jóhanns kemur einn-
ig fram að nýja fyrirtækið tók yfir
lager þess gamla. Lagerinn var
óveðsettur og því bendir margt til
þess að um brot á hlutafélagalögum
hafi verið að ræða, þar sem lagerinn
hefði að öðrum kosti komið til
skipta milli skuldunauta gamla fyr-
irtækisins.
Á skiptafundinum kom fram að
skuldabréf, sem nýja fyrirtækið
mun hafa gefið út til tryggingar á
greiðslu fyrir lagerinn, bréf upp á 58
milljónir, kom ekki fram við skiptin.
Það virðist týnt.
Jóhann H. Níelsson hefur falið
endurskoðanda að kanna sölu verk-
smiðjunnar og þá sérstaklega kaup-
in .á þessum lager. Hann vill fá að
vita til hvaða hluta þeir peningar
sem greiddir voru fyrir hann voru
notaðir og hvort kröfuhöfum í
þrotabú gamla Óss hafi verið mis-
munað á einhvern hátt.
Lagerinn er í raun það eina við
nafnbreytinguna frá nóvember
1989 sem snertir kröfuhafa í gamla
fyrirtækið, þar sem verksmiðjan
sjálf og aðrar eignir voru veðsettar
upp í topp. Ef þær hefðu lent hjá
þrotabúinu hefðu veðhafar leyst
þær til sín og andvirði þeirra aldrei
komið til almennra skipta.
s
K_/töðumælaverðir toku ekki vel a
móti Markúsi Erni Antonssyni
þegar hann tók við lyklum að borg-
arstjóraskrifstofun-
um af Davíð Odds-
syni á mánudaginn.
A meðan Markús,
Davíð og helstu
embættismenn
borgarinnar áttu
glaðan dag á borgar-
skrifstofunum gengu stöðumæla-
verðir á röðina af bílum þeirra í
Pósthússtræti og sektuðu þá alla.
Borgarstjórinn í Reykjavík hefur
ekki einkabílastæði fyrir utan skrif-
stofurnar, en stöðumælaverðir hafa
hingað til horft í gegnum fingur sér
við Davíð, þótt hann hafi lagt lengur
en mælirinn leyfir .. .
1W
JLTiiklar annir hafa hlaðist á
Brynjólf Kjartansson hæstarétt-
arlögmann. Hann er bústjóri í þrota-
búi Arnarflugs og hefur látið þung
orð falla í garð stjórnenda þess fyrir-
tækis. Og hann er einnig bústjóri í
þrotabúi Álafoss, en þar er ekki síð-
ur pottur brotinn en hjá Arnarflugi.
Brynjólfur er þó ekki alls ókunnug-
ur illa stöddum fyrirtækjum, því
hann var í stjórn Skrifstofuvéla hf.
sem voru í mikium kröggum, sam-
einuðust síðar Gísla J. Johnsen og
enduðu loks hjá Óla Kr. í Olís ...
F
M. rett PRESSUNNAR af viðskipt-
um þeirra bræðra Þórðar og Lýðs
Friðjónssona með uppsafnað tap
gamla Alafoss vakti
athygli í síðustu
viku. Framkvæmda-
sjóður, undir forsæti
Þórðar, seldi Vífil-
felii, undir fram-
kvæmdastjórn Lýðs,
tapið og Vífilfell gat
þar með lækkað skatta sína um 170
milljónir. Ríkið, eigandi Fram-
kvæmdasjóðs, tapaði hins vegar um
135 milljónum á öllu saman. Við
þetta má bæta að endurskoðunar-
skrifstofan N. Mancher sér um end-
urskoðun og ráðgjöf hjá Vífilfelli, en
einn starfsmaður hennar, Símon
Gunnarsson, hefur verið ráðinn til
Vífilfells sem framkvæmdastjóri á
meðan Lýður sér um markaðsmál
Coca-Cola á Norðurlöndunum ...
Gunnar Smári Egilsson
SEMENTSVERKSMIÐJAN OG
TOLLSTJÓRI MISSTU AF
MÖGULEGRI RIFTUN
Þar sem gamli Ós fór ekki í gjald-
þrot fyrr en í upphafi þessa árs, eða
einu og hálfu ári eftir nafnbreyting-
una, er ekki hægt að krefjast riftun-
ar á sölunni. Stærstu kröfuhafarnir,
Sementsverskmiðjan og Tollstjórinn
í Reykjavík, naga sig eflaust í hand-.
arbökin fyrir að hafa ekki knúið fyr-
irtækið í gjaldþrot fyrr, þar sem allt
frá nafnbreytingunni var ljóst hvert
stefndi. Ef þessum aðilum hefði tek-
ist að fá umræddan lager til skipt-
anna ætti búið um 60 milljónir til að
greiða kröfuhöfum. Að mati bú-
stjóra er eign búsins í dag hins vegar
ekki nema um 3 milljónir.
í skýrslu bústjóra kom fram að
hann telur eðlilegt að kannaðir
verði möguleikar á skaðabótamáli á
hendur forráðamönnum Óss, þar
sem þeir hafi með ýmsum gjörðum
skaðað hagsmuni kröfuhafa í búið.
Hann tekur meðal annars dæmi af
sölu gamla Óss á einbýlishúsinu á
Háteigsvegi 44 til hlutafélagsins Há-
teigs. Háteigur er, eins og áður
sagði, í eigu systur Ólafs S. Björns-
sonar og barna hans. Ólafur, kona
hans og börn búa í þessu húsi. í
skýrslu bústjórans segir að ljóst sé
að við þessa sölu hafi Ólafur og eig-
inkona hans tekið ákvarðanir í eigin
málefnum og sýnist hafa sniðgengið
ákvæði hlutafélaganna. Ef svo reyn-
ist við frekari skoðun séu þau án efa
bótaskyld samkvæmt hlutafélaga-
lögum.