Pressan - 09.01.1992, Qupperneq 4
4
FIMMTUDAGUR PRESSAN 9. JANÚAR 1992
Á L I T
Tekjutenging ellilífeyris
ÖGMUNDUR JÓNASSON, FORMAÐUR
BANDALAGS STARFSMANNA RÍKIS OG BÆJA
„Athugasemdir mínar við þessi áform eru
þær helstar, að tekjutengingin liggur lágt og að
auki er einungis miðað við vinnutekjur en ekki
! eignatekjur. Þannig sigla fjármagnseigendur
og stóreignafólk frían sjó, en launafólk borgar brúsann sem
endranær. Ljósi punkturinn er sá að lífeyrissparnaður er und-
anþeginn skerðingu, enda hefði verið fráleitt að skattleggja
hann með þessum hætti. Þessar ráðstafanir fá slæma einkunn
hjá mér, því það er aðeins verið að skerða kjör lífeyrisþega.
Ekki bæta þau. Þetta er fyrst og fremst tekjutengdur niður-
skurður og ekkert annað en skattlagning á lífeyrisþega."
DAVÍÐ ÓLAFSSON, FYRRVERANDI SEÐLA-
BANKASTJÓRI
„Mér finnst það ekki óeðlilegt þó að þessi
grunnlífeyrir falli niður þegar menn hafa at-
vinnutekjur umfram einhverja tiltekna upp-
hæð. Þetta er bara einn liður í því að reyna að
vinda svolítið ofan af óraunhæfu velferðarkerfi."
c^h
MAGNÚS H. MAGNÚSSON, FORMAÐUR
SAMTAKA ALDRAÐRA OG FYRRVERANDI FÉ-
LAGSMÁLARÁÐHERRA
„Ég er algerlega andvígur því að skerða
grunnlífeyri almannatrygginga. Um er að
I ræða áunninn rétt eftir greiðslur sérstaks al-
mannatryggingagjalds í hverjum mánuði í þrjá áratugi eða
lengur. Það er fráleitt að skerða grunnlífeyri hjá þeim, sem
hafa atvinnutekjur yfir 65.000 krónur á mánuði en snerta ekki
á fjármagnstekjum. Menn geta allt eins haft milljón krónur á
mánuði í fjármagnstekjur og haldið samt óskertum grunnlíf-
eyri, fullri tekjutryggingu, heimilisuppbót og hvað þær nú
heita allar þessar bætur almannatrygginga."
1 PÁLL GÍSLASON, YFIRLÆKNIR OG BORGAR-
FULLTRÚI
„Mér finnst það siðferðislega rangt að skerða
! grunnlífeyrinn. Menn eru búnir að leggja inn
| og eiga þar af leiðandi rétt á að fá greitt aftur.
I Grunnlífeyririnn er ekki nein ölmusa. Hann er
ekki greiddur af því að menn eru fátækir eða ríkir, heldur af
því að menn hafa til hans unnið. í þeim efnahagserfiðleikum,
sem þjóðin á við að etja núna, er hins vegar kannski ekki
óeðlilegt að þeir, sem enn hafa tekjur, gefi eitthvað eftir af hlut
sínum og þess vegna get ég fellt mig við tekjutenginguna."
á
JÓHANNES NORDAL SEÐLABANKASTJÓRI
j „Ég hef alltaf verið þeirrar skoðunar, að nauð-
synlegt væri að samræma lífeyrissjóðagreiðsl-
| ur og greiðslur almannatryggingakerfisins. í
j því þarf meðal annars einhver tekjutenging að
I koma til. Mér finnst óeðlilegt að menn, sem
eru í starfi, fái lífeyri frá almannatryggingunum. Ég hef til
dæmis ekki tekið minn lífeyri frá því ég fékk þann rétt, þó svo
að þið hafið slegið hinu gagnstæða upp um daginn. Ég geri ráð
fyrir að svo sé um fleiri. En það er tæknilegt vandaverk að
framkvæma þetta þannig að það komi jafnt niður. Þess vegna
held ég að nauðsynlegt sé að gera átak til þess að samræma
eftirlaunagreiðslur lífeyrissjóða og greiðslur úr almannatrygg-
ingasjóðum."
cfb
HRAFN GUNNLAUGSSON
er nýskipaður formaður Menningarsjóðs útvarpsstöðva
til tveggja ára. Hann segist vonast til að sér takist að
láta sjóðinn þjóna upphaflegu hlutverki sínu; að styðja
við sjálfstæða, ínnlenda dagskrárgerð sjónvarps- og
útvarpsstöðva.
Ætlar að
hætta að
styrkja
Sinfóníuna
og láta kvikmyndagerðarmenn fá
þær 50 milljónir sem hafa runnið til
hljómsveitarinnar
Ólafur G. Einarsson
menntamálaráðherra hefur
skipað Hrafn Gunnlaugsson
kvikmyndagerðarmann for-
mann Menningarsjóðs út-
varpsstöðva. Hrafn ætlar að
breyta þessum sjóði, sem
hann segir að hafi ekki þjón-
að hlutverki sínu.
Sjóðurinn var stofnaður
þegar útvarpsrekstur var gef-
inn frjáls. Þá óttuðust menn
að nýjar stöðvar útvörpuðu
einvörðungu erlendu efni,
eins og raunin hefur orðið á
um Stöð 2, að sögn Hrafns.
„Þegar sjóðurinn var stofn-
aður varð hins vegar slys, af
því að í reglugerð um hann
sagði að einungis mætti út-
hluta til útvarps- og sjón-
varpsstöðva. Okkar hug-
mynd var alltaf að sjóðurinn
væri nokkurs konar áfrýjun-
armöguleiki, að þangað gætu
einstaklingar sótt um fé til að
gera dagskrárefni án þess að
vera ritstýrt að ofan. Þessu
hefur nú verið breytt. Það var
legið í Svavari Gestssyni að
breyta reglugerðinni og hann
gerði það skömmu áður en
hann hætti sem menntamála-
ráðherra og það er þakkar-
vert. í framhaldi af því hefur
Ólafur G. Einarsson ákveðið
að reyna að láta sjóðinn
þjóna því hlutverki sem hon-
um var upphaflega ætlað,
það er að efla sjálfstæða ís-
lenska dagskrárgerð. Ráð-
herra tók þetta mjög skýrt
fram við setningu Málþings
Félags kvikmyndagerðar-
manna í nóvember. Þar sem
ég þekki til hvernig sjóðurinn
varð til og hef verið baráttu-
maður fyrir þessum sjóði alla
tíð féllst ég á að taka að mér
formennsku nú fyrsta kastið
á meðan verið er að móta
honum nýjan farveg."
Geturðu núna látið kvik-
myndageröarmenn hafa pen-
inga beint?
„Já, nú geta ekki bara
stöðvarnar, heldur dagskrár-
gerðarmenn sótt um fé úr
sjóðnum. Við ætlum að end-
urskoða þá vinnuhefð, sem
hefur skapast, að stöðvarnar
fengju fé í hlutfalli við fram-
lag sitt, og við munum veita
úr sjóðnum eftir þeim hug-
myndum og handritum sem
berast. Það verður alveg
óháð því hvaðan sú hugmynd
kemur. Við munum ekki
horfa á það, heldur spyrja:
hvernig er hugmyndin? Ég
hef með mér prýðisfólk í
stjórn, þau Guðna Guð-
mundsson rektor og Björgu
Einarsdóttur rithöfund, og
við höfum á okkar fyrsta
fundi ákveðið að marka þá
meginstefnu að meta um-
sóknir út frá handritinu."
Annað mál sem hefur
tengst sjóðnum er Sinfóníu-
hljómsveit íslands.
„Já, þegar hugmyndin um
sjóðinn var komin langleið-
ina í gegnum þingið varð
annað slys. Því var skotið inn
í lögin um sjóðinn að hann
skyldi árlega greiða hlut Rík-
isútvarpsins í rekstri Sinfón-
íuhljómsveitarinnar, sem er
25 prósent. Þarna var í raun
vísað á sjóðinn óútfylltum
tékka og mesta óréttlætið í
því er að Sinfónían spilar svo
endurgjaldslaust fyrir Ríkis-
útvarpið, þannig að hinar
stöðvarnar eru í raun að
greiða niður Sinfóníuna svo
hún geti spilað frítt fyrir Rík-
isútvarpið. Þetta benti ég á
slag í slag þegar ég var starf-
andi dagskrárstjóri á Sjón-
varpinu og sagði að Sinfónían
ætti ekki heima í þessum
sjóði og það þyrfti að opna
hann fyrir kvikmyndagerðar-
mönnum og dagskrárfólki
við útvarp. Reynsla mín sem
dagskrárstjóri var sú að þetta
fé nýttist ekki nógu vel með
því að það væri fært af einu
skrifborðinu á annað, frá
Sjónvarpinu til sjóðsins og
svo til baka, heldur ætti féð
að fara til lifandi kvikmynda-
gerðar."
Þarftu ekki að fá lögum
breytt til að gera eitthvað í
PRESSAN stækkar og tekur breytingum
Með þessu tölublaði hefur
PRESSAN stækkað. Blaðið
hefur einnig lítillega breytt
um útlit og áherslur. Nýir
liðsmenn hafa bæst í hóp
skríbenta og ýmsir nýir
þættir hafið göngu sína. Með
þessum breytingum er ætl-
unin að gera PRESSUNA að
fjölbreyttara blaði og þjóna
betur ört stækkandi les-
endahópi.
í þessu blaði birtast er-
lendar fréttir í fyrsta sinn í
PRESSUNNl. Vonum seinna,
er ef til vill óhætt að segja,
því heimurinn er sífellt að
skreppa saman og það sem
gerist í nágrannalöndum
okkar hefur æ meiri áhrif á
líf okkar. Erlend umfjöllun
blaðsins mun bæði byggjast
upp á fréttum og dálkaskrif-
um heimsþekktra penna. Af
þeim ríður Jeane Kirkpatr-
ick, fyrrum sendiherra
Bandaríkjanna hjá Samein-
uðu þjóðunum, á vaðið. Auk
þess birtist útdráttur úr leið-
urum helstu heimsblaða í
PRESSUNNI. Lesendur
munu því bæði fá fréttir og
geta fylgst með hvernig þeir
sem lifa í hringiðunni melta
þær.
PRESSAN mun áfram
leggja mikla áherslu á inn-
lendar fréttir. Blaðið hefur
markað sér nokkra sérstöðu
meðal annarra fjölmiðla á
þeim vettvangi og mun
halda henni. Með þessu
blaði fjölgar fréttasíðum auk
þess sem margir fréttatengd-
ir þættir hefja göngu sína.
Eins og í erlendu fréttunum
munu sérfræðingar velta
fyrir sér mönnum og mál-
efnum. í þessu blaði eru það
Birgir Árnason, hagfræðing-
ur hjá EFTA, og Óli Björn
Kárason, framkvæmdastjóri
Almenna bókafélagsins. í
næsta blaði munu þeir
Mörður Árnason, blaða-
maður og íslenskufræðing-
ur, og Hreinn Loftsson, að- PRESSUNNAR.
stoðarmaður forsætisráð- I næsta blaði bætist Guð-
herra, skrifa í sömu dálka og mundur Andri Thorsson rit-
á næstu vikum sest enn nýtt höfundur einnig í hóp dálka-
fólk við þetta hringborð höfunda blaðsins. Eldri
kunningjar lesenda, Flosi
Ólafsson og Jóna Ingibjörg
Jónsdóttir kynlífsfræðingur,
halda áfram, en þeir Óttar
Guðmundsson læknir og Ól-
afur Gunnarsson rithöfund-
ur fara í frí um stundarsakir.
Þá munu teiknarar blaðsins;
Jón Óskar, Ingólfur Mar-
geirsson, Omar Stefánsson
og Þórarinn Leifsson, halda
ótrauðir áfram og nýr liðs-
maður hefur einnig bæst í
þann hóp, Helgi Sigurðsson.
Blaðamönnum við PRESS-
UNA hefur og fjölgað. Nýir
liðsmenn eru; Andrés Magn-
ússon, Anna Haraldsdóttir
Hamar, Egill Helgason, Karl
Th. Birgisson og Telma Tóm-
asspn.
A næstum vikum má síð-
an búast við fleiri nýjum
pennum á síðum blaðsins
auk annarrar nýlundu. Það
er von okkar að lesendum
falli vel við nýjan svip blaðs-
ins.
framlögunum til Sinfóníunn-
ar?
„Málið er í skoðun og ég
hef lagt ákveðnar tillögur
fram um að það dæmi verði
endurskoðað. Það er hugsan-
legt að koma málinu í betri
farveg án þess að komi til
lagabreytingar ef það er vilji
hjá ráðherrum fyrir því. Ég
hef orðið var við skilning hjá
menntamálaráðherra og met
það traust sem hann sýnir
mér og það að hann ætli sér
að láta á það reyna hvort
sjóðurinn getur þjónað því
hlutverki sem honum var
ætlað. Þá er það náttúrlega
gífurlegt fagnaðarefni fyrir ís-
lenska kvikmyndagerðar-
menn, því þetta gæti hleypt
miklu lífi í heimilda- og
fræðslumyndagerð, svo og
gerð sjálfstæðs útvarpsefnis."
Hvað hefur sjóðurinn
mikla peninga til ráðstöfun-
ar?
„Samkvæmt áætlun munu
renna um 80 milljónir í sjóð-
inn á næsta ári, þar af tæpar
50 til Sinfóníunnar og rúmar
þrjátíu til dagskrárgerðar. En
þessi sjóður er hugsaður til
að styrkja dagskrárgerð, en
ekki til að fjármagna Sinfón-
íuna. Hún er allra góðra
gjalda verð, en hún ætti að
hafa sinn eigin tekjustofn
óviðkomandi þessum sjóði.
Ef það yrði leiðrétt gæti sjóð-
urinn orðið til þess að hér
myndaðist mjög öflug grasrót
í kvikmyndagerðinni og það
vantar okkur.“
Ertu hœttur við að verða
aftur dagskrárstjóri hjá Ríkis-
útvarpinu?
„Nei, ég er í fimm ára
launalausu leyfi, tengist Rík-
isútvarpinu ekkert á meðan
og hef það opið hvort ég kem
aftur til baka. Það væri nátt-
úrlega óeðlilegt ef á þeim
tíma gæti ég ekkert komið
nálægt þessum málum. Það
traust sem félagar mínir í
kvikmyndagerðinni hafa
sýnt mér, með því að kjósa
mig formann Sambands ís-
lenskra kvikmyndaframleið-
enda — sem er einn helsti
viðsemjandi Sjónvarpsins —
og traust ráðherra, verður til
þess að ég tek þetta starf að
mér, þótt ég viti að það verði
aldrei vinsælt. Ég hef von-
andi nógu þykkan skráp og
þá reynsiu á þessu sviði að ég
get gert þetta með góðri sam-
visku. Ég lít svo á að ég hafi
þarna ákveðnu hlutverki að
gegna, en störf mín verða að
vera minn dómur.“