Pressan - 09.01.1992, Side 28

28
FIMMTUDAGUR PRESSAN 9. JANÚAR 1992
Veglegustu
skemmtibátar
landsins
Sval
Steinu
Stærstur hluti íslendinga
hefur sjálfsagt einhvern tíma
stigið á skipsfjöl, þótt kannski
hafi ekki verið um annað að
ræða en stutta ferð með
Akraborginni, flóabátnum
Baldri eða jafnvel Viðeyjar-
ferjunni.
En hversu mikið sem menn
hafa verið á sjó mundu sjálf-
sagt fæstir slá hendinni á
móti skemmtisiglingu á
flottri snekkju. Margir sjá ef-
laust í hillingum hversu nota-
legt væri að sigla um Miðjarð-
arhafið og geta verið á einum
stað í dag og öðrum á morg-
un, allt eftir því hvernig vind-
arnir blása og skaplyndið er.
Það þarf jafnvel ekki Mið-
jarðarhafið til. Tilhugsunin
um siglingu á Faxaflóa í stillu
á fögru sumarkvöldi er sjálf-
sagt ekki mörgum á móti
skapi. Þó er það svo að fæstir
gera annað en láta sig
dreyma um svona ævintýri.
Tala kannski um, rétt meðan
auglýsingarnar eru í sjón-
Hilmar
Þorbjörtisson við
bát sinn Ósk.
varpinu, að gaman væri að
gera eitthvað þessu líkt ein-
hvern tíma. Einhvern tíma
seinna þegar um hægist.
Þorri fólks teiur sig sjálfsagt
ekki hafa efni á slíkum mun-
aði sem skemmtibátur er. Tel-
ur þetta leikföng ríka fólksins
og sér fyrir sér skemmti-
snekkjur kvikmyndastjarna
og auðkýfinga sem ekki vita
aura sinna tal og virðast eiga
í vandræðum með að láta
tímann líða.
En er þetta munaður? Svar-
ið er að stærstum hluta nei.
Það má fá mjög failega og
skemmtilega mótorbáta og
kjölbáta fyrir viðráðanlegt
verð. Sérstaklega ef fleiri en
ein fjölskylda eru um hituna.
Fjölskyldur og hópar eiga
sumarþústaði bæði hér á
landi og annars staðar og hví
skyldu þau ekki alveg eins
geta átt fallegan bát?
20 MILLJÓNA KRÓNA
SKÚTUR
Verð fleyjanna er mjög mis-
munandi eftir stærð og út-
búnaði. Minnstu mótorbát-
arnir kosta um það bil 1,2
milljónir en verðið hækkar
jafnt og þétt og eigi menn 13
milljónir má fá mjög glæsi-
lega báta. Sama er að segja
um kjölbátana; 21 fets kjöl-
bátur kostar um 1,7 milljónir
en þeir dýrustu eru á um 20
milljónir og eru þá orðnir 51
fet. Sigfús B. Sverrisson, fram-
kvæmdastjóri Titans hf., sem
selur þessa farkosti, segir
menn sníða sér stakk eftir
vexti en algengustu bátarnir
hér á landi kosti frá þremur til
sex milljónum.
Ekki er mjög algengt að
menn sigli héðan til útlanda,
þótt bátarnir hafi margir
hverjir alla burði til þess,
menn hafa þó siglt til Færeyja
og Skotlands, en ekki er al-
gengt að lagt sé upp héðan í
lengri ferðir. Ástæða þess er
fyrst og fremst hvað það er
tímafrekt að sigla héðan til
Miðjarðarhafsins til að
mynda. Þeir sem stunda sigl-
ingar geta ekki gefið sér þann
tíma sem til þarf.
Ekki er þar með sagt að
menn geti ekki siglt um suð-
ræn höf. Að sögn Ara Berg-
manns Einarssonar, sem ver-
ið hefur viðloðandi siglingar
lengi, er mjög algengt að
menn fari héðan til Grikk-
lands, Tyrklands eða annað
og taki sér skútu á leigu til
lengri eða skemmri tíma. Oft-
ar en ekki eru þetta fjörutíu
til fimmtíu manna hópar sem
fara og eru þá sex til átta á
hverri skútu. í þessum hóp-
ferðum er með í för auka-
skúta hinum til aðstoðar, í
sambandi við viðgerðir og
annað sem upp á getur kom-
ið. Menn þurfa því ekki endi-
lega að vera fullskólaðir sjó-
menn til að fara í slíkar ævin-
týraferðir.
MEÐ HÖFRUNGA OG
HNÍSUR ALLT í
KRINGUM SIG
Hilmar Þorbjörnsson er
formaður Snarfara, félags
sportbátaeigenda. Hilmar
hefur haft siglingar að áhuga-
máli „alltof lengi" eins og
hann segir sjálfur. Hann á
norskan vélbát af gerðinni
Saga 8000, 26 feta langan
með botnskrúfu og gerðan
fyrir lengri siglingar. Hann
heitir Ósk en Hilmar gefur þá
skýringu á nafninu að hann
hafi lengi haft augastað á
honum áður en hann réðst í
að kaupa hann og hafi hann
verið hans óskaskip. Sjálfsagt
gæti hann farið á bát sínum
til útlanda þótt hann hafi ekki
látið reyna á það. „Mest hef
ég notað hann til siglinga í
Faxaflóanum, Breiðafirði og
Jökulfjörðunum. Farið út á
land og farið í frí og þá búið
alveg um borð í bátnum," seg-
ir Hilmar.
En er þetta ekki dýrt sport?
„Ég veit það ekki. Ég veit
ekki hvað menn telja dýrt.
Kostnaðurinn liggur í að
kaupa hlutinn og festa í þessu'
fé. Én eftir það þá er þetta
svona skikkanlegt. Ætli þetta
sé ekki svipað og að stunda
annað sumarsport, ég á ekki
von á að þetta sé neitt dýrara
en til dæmis þetta jeppasport
og ferðalög inn á hálendið.
Ég held að þetta sé alveg
sambærilegt, nema hvað við
skiljum ekki eftir okkur nein
hjólför."
Hilmar segir menn vissu-
lega þurfa að læra bæði sigl-
ingafræði og veðurfræði til
að geta siglt þessum tækjum
skammlaust, þótt mest komi
þetta með reynslunni. Og fari
menn varlega og séu ekki
með neina fífldirfsku sé þetta
ekki hættulegt. En menn
geta lent í slæmum veðrum
og þá þarf að kunna að
bregðast rétt við. „Þeir sem
ekki verða einhvern tíma
hræddir eiga ekki að vera til
sjós," segir Hilmar. En með til-
komu nýrra og fullkomnari
tækja, svo sem lórantækja og
staðsetningartækja, er listin
að sigla alltaf að verða auð-
veldari og auðveldari.
En hvað fá menn út úr
þessu? „Það er kyrrðin og að
vera í námunda við náttúr-
una. Mér finnst mest gaman
að vera úti þegar komið er
Steinunn, bátur
Jótts Víglundssonar,
stniðaður 1987 í
Noregi og þykir
eittn sá fallegasti
hér á landi.
undir kvöld og allt lifnar. Og
allt í kring eru höfrungar,
hnísur, háhyrningar og hvalir
sem eru að dúlla í kringum
mann meðan maður dregur
ýsu og þorsk. Þarna er kyrrð
Svalan, stærsti
kjölbátur landsins.
34 fet og klár í hvað
setn er.
og rólegheit og maður heyrir
niðinn frá landi," er svar
Hilmars.
í Snarfara eru um 400
manns og af þeim eru 200 til
250 mjög virkir, segir Hilmar.
SVALAN STÆRSTI
KJÖLBÁTUR LANDSINS
Stærsti kjölbátur landsins,
og einn sá glæsilegasti, er
Svalan. Hún er 34 fet á lengd
af gerðinni Satler 34 raiser
cruiser og er ensk.
Það eru fjórir einstaklingar
sem eiga Svöluna og Gardar
Jóhannsson er einn þeirra.
Hann segir Svöluna gott sjó-
skip en þeir félagarnir hafa
bæði notað hana til keppni
og eins til skemmtiferða.
Svaian hefur sannað sig í sigl-
ingum milli landa því þegar
hún var keypt hingað á sínum
tíma var henni siglt hingað
utan úr heimi. Svalan er útbú-
in öllum þægindum sem
nauðsynleg eru góðri skútu. í
henni eru tvö svefnherbergi,
setustofa, salerni, sturta og
eldunaraðstaða og heitt og
kalt vatn svo eitthvað sé
nefnt. Með góðu móti geta sjö
manns sofið um borð.
Garðar segir vel hægt að
sigla héðan til útlanda á
minni bátum en Svalan er.
„Stærðin er spurning um
þægindi frekar en öryggi,"
segir hann. Þeir sem PRESS-
AN ræddi við töldu allir að
ekki væri ráðlegt að leggja í
millilandaferðir á minna fleyi
en 25 til 27 feta löngu, þótt
sjálfsagt væri hægt að fara á
minni bát.
Að sögn Garðars er aðstað-
an fyrir siglingamenn nokk-
uð góð og ekki hægt að
kvarta yfir henni eftir að sigl-
ingaklúbburinn Brokey kom
upp flotbryggjum í Reykja-
víkurhöfn. Aðspurður um
kostnaðinn við þessa íþrótt
sagði hann stofnkostnaðinn
töluverðan en sjálfur rekstur-
inn væri ekki svo dýr. Eins og
áður sagði eru eigendur Svöl-
unnar fjórir og deilist kostn-
aðurinn niður á þá. Garðar
segist geta ímyndað sér að
skúta eins og Svalan kosti ný
um sjö milljónir í dag.
FALLEGASTI
MÓTORBÁTURINN
Einn glæsilegasti mótor-
bátur landsins er í eigu Jóns
Víglundssonar bakarameist-
ara en hann hefur haft sigl-
ingar að aðaláhugamáli und-
anfarin sjö ár. Jón átti áður 7
metra langan Sómabát en sá
sem hann á í dag er heldur
stærri eða 9,5 metrar að
lengd og 10,4 tonn. Það er
norskur bátur smíðaður árið
1987 af gerðinni Sandvik 945
og heitir Steinunn, í höf uðið á
konu Jóns.
Hann er útbúinn öllum
nauðsynlegum tækjum, svo
sem GPS-staðsetningartæki,
radar og fleiru. í honum eru
tvö svefnherbergi, tveggja og
fjögurra manna, setustofa,
salerni, sturta, heitt og kalt
vatn og önnur þau þægindi
sem nauðsynleg eru til að
hægt sé að búa í bátnum á
ferðalögum.
Jón segir langan aðdrag-
anda að því að eignast bát
eins og þennan og kveður
það ekki ósvipað því þegar
menn kaupa alltaf dýrari og
dýrari bíla.
Jón keypti bátinn í Noregi
og fór þá í sex vikna siglingu
í kringum Danmörku og nið-
ur til Þýskalands meðal ann-
ars. Hilmar Þorbjörnsson var
einmitt með Jóni á því ferða-
lagi. Meiningin var að sigla
Steinunni hingað heim, en af
því varð ekki vegna tíma-
skorts.
Kostnaðinn segir Jón fara
eftir því hvað menn eru til-
búnir til að leggja í þetta.
Hann segist telja að bátur
eins og hans kosti eitthvað í
kringum sex milljónir frá
framleiðanda en þá eiga eftir
að bætast við tollar og aðrar
álögur.
SJÓSTANGVEIÐI OG
FJALLGÖNGUR
Skemmtibátarnir eru af öll-
um stærðum og gerðum og
það er langt frá því að eigend-
urnir séu eintómir stórlaxar
og efnamenn. Það á við um
þetta áhugamál eins og önn-
ur að menn verða að sníða
sér stakk eftir vexti. Menn
byrja smátt og stækka síðan
við sig með tíð og tíma, en
eins og fram hefur komið
þarf það ekki að kosta neitt
óhemjufé að láta drauminn
um að vera skipstjóri á eigin
skipi rætast.
Viðmælendur PREISSUNN-
AR kváðu það engu líkt að
sigla um spegilsléttan hafflöt-
inn á kyrrlátu kvöldi. Sumir
hafa áhuga á siglingafræð-
inni, aðrir vilja stunda sjó-
stangveiði og enn aðrir hafa
mestan áhuga á að skoða
landið frá hafinu og jafnvel
bregða sér í land og ganga á
fjöll. Svo eru þeir sem láta sér
ekki skemmtiferðirnar
nægja, heldur vilja etja kappi
við aðra siglingamenn, fara
jafnvel utan til að keppa.
Utan af hafi má sjá ýmsa
hluta landsins sem ekki er
svo gott að komast að eftir
öðrum leiðum. Menn sigla út
í eyjarnar ailt í kringum land-
ið og komast eiginlega hvert
sem þeir vilja — hvenær sem
þeir vilja.