Pressan - 05.11.1992, Page 15

Pressan - 05.11.1992, Page 15
FIMMTUDAGUR PRESSAN 5. NÓVEMBER 1992 15 kvaemt mál vegna þess að allt sé í ólestri í fjármálum þeirra. Það heyrir þvert á móti til undantekn- inga að verkalýðsfélag sé rekið með tapi. Algengt er að félögin geti skilað af sér hagnaði upp á tíu og allt að sextíu prósentum af veltu. Þau fá sínar pottþéttu tekj- ur; félagsgjöld, styrktar- og sjúkrasjóðsiðgjöld, orlofssjóðsið- gjöld, fjármunatekjur og fleira. Utgjöld eru mismimandi, en eftir því sem félag er minna fer stærri póstur í laun og launatengd gjöld. Hjá BSRB og Verkamannasam- bandinu fara um fjörutíu prósent útgjalda í laun og launatengd gjöld, um þijátíu prósent hjá ASf og um sautján prósent hjá VR. Hjá Vinnuveitendasambandinu eru launin ekki sérgreind í árs- reikningi, en árið 1990 var skrif- stofú- og stjómunarkostnaður 48 milljónir af 71 milljónar króna gjöldum eða um 67 prósent. Laun eru ekki heldur sérgreind hjá Fé- lagi íslenskra iðnrekenda, en árið 1990 var skrifstofu- og stjórnun- arkostnaður FÍI nær sjötíu pró- sent af rekstrargjöldum. Hjá báð- um þessum aðilum fóru mun lægri upphæðir í fundi, ráðstefnur og kynningarstarfsemi. Árið 1989 voru laun og launatengd gjöld 43,5 prósent af gjöldum rekstrar- sjóðs Verslunarráðs fslands. ERU HAGRÆÐINGARAÐ- GERÐIR í VÆNDUM? Á komandi þingi ASf verður fjallað um fleiri mál en hver verði eftirmaður Ásmundar Stefáns- sonar, forseta sambandsins. Búast má við talsverðum umræðum um skipulagsmál verkalýðshreyfmg- arinnar. f tvö ár hafa legið tilbún- ar ýmsar tiilögur um hvað megi betur fara í þeim efnum og meg- inþemað þar samvinna og sam- eining. Atvinnurekendur eru einnig að ræða hagræðingu innan vébanda sinna. Rætt er t.d. um að byggja á þverfaglegum samtökum fyrir at- vinnuh'fið í heild með sameiningu allra þátta starfseminnar, að stofna samtök eftir atvinnugrein- um sem sjá um kjarasamninga viðkomandi greinar eða að efla at- vinnugreinasamtökin með sam- einingu. Gunnar Svavarsson við- skiptafræðingur velti þessum möguleikum fýrir sér í fféttabréfi VSIí sumar og lokaorð hans voru: „Atvinnulífið gerir þá kröfu til samtaka sinna að þau líti í eigin barm, stokki spilin og gefi á nýjan leik.“ Án efa gera umbjóðendur hagsmunasamtaka launafólks sömu kröfu til sinna samtaka. Friðrik Þór Guðmundsson Þórarinn V. Þórar- insson, fram- kvæmdastjóri VSÍ: Of lítil félög með of mikla peninga en litla pjónustu „Það er ekki minnsti vafi á því í mínum huga að það er full nauð- syn á að hagræða á vettvangi hagsmunasamtaka. í þau fara of miklir peningar með of dreifðum hætti, þar sem eru of margar litlar einingar og þar sem of stór hluti orkunnar fer í að ,Jifa af‘, en ekki í faglega virkni og góða þjónustu,“ segir Þórarinn V. Þórarinsson, framkvæmdastjóri Vinnuveit- endasambands Islands. Þórarinn segir að markviss um- ræða sé í gangi innan samtaka at- vinnurekenda um hagræðingu á þessu sviði. „Þessi mál eiga bæði við um samtök atvinnurekenda en þó miklu fremur um samtök launa- manna. Þar er um að ræða allt að 400 stéttarfélög og stéttarfélags- deildir sem ná til um 125 þúsund manna. Séu Félag starfsmanna ríkisins og Verslunarmannafélag Reykjavíkur undanskilin ná eftir- standandi félög til aðeins um 80 til 90 þúsund manna. Það er lítið vit í því og borðleggjandi að of lítil þjónusta er veitt um leið og of miklir peningar eru teknir með takmörkuðum árangri. Þetta á einnig við um lífeyrissjóðina og sveitarfélögin; rekstrarkostnaður- inn er úr öllu samhengi, það fer svo mikið í sjálft sig.“ Þórarinn viðurkennir að það sé auðvelt fýrir atvinnurekendur að halda þessu ffam, samtök þeirra séu í stærri einingum og starfið miðstýrðara. „Kannski liggur skýringin í því að samtök atvinnurekenda eru frjáls — fyrirtækjunum er ekki skylt að vera í þeim. Samtökin þurfa því að réttlæta tilvist sína og starfsemi. öðru máli gegnir um stéttarfélögin. Það má ímynda sér hvað gerðist ef skylduaðildin yrði afnumin, eða ef þessu yrði breytt þannig að skylduaðildin héldist en Það kostaryfir þrjá milljarða á ári að reka samtök launa- fólks, atvinnurek- enda og annarra hagsmunaaðila. Talsmenn VSÍ og ASÍeru sammála um aðfélögin séu ofmörg, oflítil og ofvanmáttug til að veita umbjóðend- um sínum þá þjón- ustu sem þeir eiga kröfu á. Þórarinn: „... of lítil þjónusta er veitt um leið og of miklir pen- ingar eru teknir með takmörk- uðum árangri... rekstrarkostn- aðurinn er úr öllu samhengi, það fer svo mikið i sjálft sig." menn fengju að velja sér félag. Þá kæmi upp samkeppni milli félaga um þjónustu og ársgjöld. Félögin yrðu að slást um kúnnana og þau félög mundu sigra sem gætu veitt mestu og bestu þjónustuna fyrir sem minnstan kostnað." Búnaðarfélagið og Fiskifélagið: TELJAST STJÓRNSÝSLUEININGAR EN EKKIHAGSMUNASAMTÖK Inn í meðfylgjandi samantekt um hags- rnuna- og starfsgreinasamtök vantar m.a. Búnaðarfélag Islands, Framleiðsluráð landbúnaðarins og Fiskifélag fslands. Þótt þessir aðilar skilgreinist sem hagsmunaað- ilar í hugum fólks er það ekki reyndin í at- vinnugreinaflokkun Hagstofunnar. Þar flokkast þeir undir „almenna stjórnsýslu og réttargæslu ríkisins". Þannig hefur t.d. Búnaðarfélag íslands samkvæmt þessu sömu stöðu og t.d. Tób- aksvarnarnefnd eða Jafnréttisráð. Ekkert vafamál er að félagið sinnir fyrst og ffemst hagsmunum landbúnaðar, á kostnað skattgreiðenda. í fjárlagafrumvarpi næsta árs er gert ráð fyrir 80 milljóna króna framlagi til Búnaðarfélagsins, þar sem starfa að meðaltali 43. Sömu sögu er að segja af Fiskifélaginu. Þar hefur sú grundvallarbreyting orðið að búið er að setja á laggirnar svokallaða Fiskistofu til að annast stjómsýslu ríkisins á sjávarútvegsmálum. Til þessara hluta á Fiskistofan að fá 160 milljónir á næsta ári. Fiskifélagið situr eftir sem hagsmunafélag, en framlag til þess lækkar úr 44 milljónum í 6,3 milljónir. Þar af eiga 4,3 milljónir að renna í reksturinn og 2 milljónir til að standa straum af fiskiþingi. Stjórn Búnaðarfélags- ins að störfum fyrir nokkrum árum, ásamt búnaðarmálastjóra. Búnaðarfélagið er 43 ársverka apparat sem gerir útfjölda ráðu- nauta og veitlr land- búnaðinum marg- háttaða sérfræðilega aðstoö. Það telst þó ekki til bagsmuna- samtaka, heldurer flokkað með aðilum semsjáumstjórn- sýslu og réttargæslu fyrir ríkið.

x

Pressan

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Pressan
https://timarit.is/publication/298

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.