Tíminn Sunnudagsblað - 23.02.1964, Blaðsíða 3

ur verið með í förinni. Með sam-
anburði við aðra heimild má og
komast að raun um, að prófastur
héraðsins, séra Jón Ormsson í
Sauðlauksdal, hefur verið stadd-
ur í Flatey, og var Páll Kolbeins-
son, sem þá mun hafa verið
heimamaður hans, í för með hon-
um. Voru báðir orðnir aldur-
hnignir, séra Jón kominn lítið
eitt yfir sjötugt, en Páll þó
nokkrum árum eldri, sennilega
mjög nálægt áttræðu.
Henderson fékk far til lands
á bátnum frá Brjánslæk og slíkt
hið sama þeir séra Jón Ormsson
og Páll. Um þetta leyti hafði
verið kaupstaður í Flatey um
allmarga áratugi. Sennilega hef-
ur siglingin verið komin um
þetta leyti sumars, og það kem-
ur því ekki á óvænt, þótt bát-
verjar væru sumir nokkuð öl-
hreifir. Það var ekki venja, að
menn færu öllu allsgáðir úr kaup-
stað, ef þar var brennivín að fá,
og eru frásagnir annála um mann-
dauða á sjó og landi í grennd
við kaupstaðinn órækastur vitn-
isburður um þann sið. Reimleik-
arnir á Vogastapa stöfuðu sem sé
frá brennivínsámunum í Keflavík,
svo að dæmi sé nefnt.
Einn virðist þó hafa verið öðr-
um drukknari af þeim, sem fóru
úr Flatey á Brjánslækjarbátnum
þennan dag. Það var sjálfur pró-
fasturinn, séra Jón Ormsson. Að
sönnu nafngreinir Henderson
hann ekki, og er orsökin vafa-
laust hlífð við gamla manninn og
prestastéttina, því að nærri má
geta, hve það hefur hneykslað
hann, að aldraður prófastur
skyldi ekki gæta sín betur í slík-
um sökum. Ekki virtist þó nein
hætta á ferðum, því að veður
mun hafa verið gott, bjart og
heiðskírt, og undir árum sátu
konur, svo sem oft var títt í
Breiðafjarðarbyggðum. Þær hafa
að sjálfsögðu ekki leitað á náðir
kútsins.
Það var að kvöldlagi, að lagt
var af stað frá Flatey, og var
komið að Hergilsey um klukkan
þrjú um nóttina. Þar var lent,
því að konurnar voru farnar að
slæpast við róðurinn. Hugðust
þær hvíla sig nokkuð og fá
hressingu hjá bændum. Þar var
þá þríbýli og gamli Hergilseyjar-
bóndinn, Eggert Ólafsson, enn á
lífi háaldraður.
Nú var hag séra Jóns Ormsson-
ar svo komið, að ekki þótti fært
að hafa hann með til bæjar. Varð
því að ráði að skilja hann eftir
í bátnum, er virðist hafa verið
látinn fljóta við hleinar í ládeyð-
unni, og skyldi Páll Kolbeinsson
vera þar hjá honum og gæta
hans. Segir Henderson í ferða-
bók sinni, að Páll hafi verið með
öllu ódrukkinn, er hitt fólkið
fór úr bátnum, en af frásögn,
sem séra Friðrik Eggerz hefur
skráð, er að ráða, að báðir hafi
verið ölvaðir. Þar verður þó að
telja það réttara, er Henderson
segir, þvi að hann var sjálfur í
förinni og í öllu hinn grandvar-
asti maður.
Nú er að segja af þeim, sem
gengu til bæjar. Kvenfólkið vakti
upp, og fór húsfreyja þegar á
fætur. Hitaði hún kaffi og sauð
æðaregg handa gestunum og vann
þeim að öllu leyti hinn bezta
beina. En nokkurn tíma hlýtur
það að hafa tekið að lífga eld og
koma upp suðu á vatni, svo að
búast má við, að fólkið hafi tafið
alllengi heima á bænum. Það
hefur að sjálfsögðu hugsað sem
svo, að ekki væsti um karlana i
góðviðrinu, þótt hrollkalt kunni
að hafa verið um þetta leyti næt-
Framhald á 190. síðu.
T í M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ
171