Tíminn Sunnudagsblað - 23.02.1964, Blaðsíða 19
austar, en við fluttumst þá að Seltúni
í Krýsuvík, og höfðum þar aðsetur,
ásamt mönnum þeim, er unnu við
jarðborun vegna væntanlegs gróður-
húsareksturs, sem undirbúningur var
hafinn að af sömu aðilum og við
unnum fyrir. Menn þessir voru úr
Hveragerði og hétu Gestur Eyjólfs-
son og Aðalsteinn Steindórsson. Við
Axel unnum þarna við skurðgröftinn
frá því um miðjan júlímánuð þar til
í fyrri hluta desembermánaðar, en
þá urðum við að hætta sökum frosts
í jörðu. Með því síðasta, sem við
grófum þetta haust, var mýrin
milli eyðibýlanna Nýjabæjar og
Krýsuvíkur.
Bæjarhúsin í Nýjabæ voru enn
uppistandandi, þótt hrörleg væru orð-
in að vonum. Eilthvað var líka uppi-
standandi af húsum í Krýsuvík, þar
á meðal kirkjan, en hún mátti heita
eins og hvert annað útihús. Þegar ég
skoðaði þessar leifar hinnar fornu,
þéttbýlu sveitar, vöknuðu upp í huga
mínum ýmsar hugsanir um sveitina
og það fólk, sem hér lifði og starfaði
sér og sínum til framdráttar og mér
komu í huga orð skáldsins, að hver
einn bær á sína sögu, sigurljóð og
raunabögu.
Hér í Krýsuvík bjó til dæmis Ámi
Gíslason sýslumaður og er grafinn
að kórbaki í Krýsuvíkurkirkjugarði.
Þar sem Krýsuvíkin hefur verið sýsl
mannssetur, hefur að sjálfsögðu ver-
ið litið á hana sem kostajörð, enda
ýmis hlunnindi, sem henni fylgdit,
auk þess sem hún hefur verið góð til
sauðfjárbúskapar, til dæmis fugla-
tekja í Krýsuvíkurbergi, reki og að-
staða til sjósóknar frá Herdísarvik
og Selatöngum. En þótt aðaljarðirn-
ear hafi veitt sæmilega lífsafkcmu.
miðað við aðstæður þess tíma, bá
hefur lif kotbóndans þar ekki verið
á marga fiska.
Ég vík nú að þvi er við Axel vor-
um að grafa í mýrinni á milli Nýja-
bæjar . og Krýsuvíkur sunnan undir
svo nefndu Móholti. Það var kvöld
eitt í öndverðum nóvembermánuði.
Veður var sérstaklega gott, og ætl-
uðum við að vinna fram eftir kvöld-
inu- Það var orðið aldimmt og unn-
um við við ljós frá gröfunni.
Við höguðum vinnunni þannig, að
vði grófum sína færuna hvor með vél
inni, en á meðan stakk hinn fyrir
köntunum á skurðinum og hreinsaði
niður barmana. Nú sem einni færu
var lokið og við vorum að skipta, sjá-
um við báðir í senn, að ljós er tendr-
að í kirkjunm, sem stendur að göml
um sið í kirkjugarðinum. Okkur furð-
ar ekki lítið á þessu, þar sem við viss-
u:n ekki um aðra menn á þessum
stað en þá, er lagðir höfðu verið til
hinztu hvíldar í grafreitnum fyrir
mörgum árum. iíugurinn beindist
ósjálfrátt að þessu löngu framliðna
fólki. Gekk það til helgra tíða í kirkju
sinni á síðkvcldum? Hér var upprunn
ið gullið tækitæri til athugunar á yfir-
náttúrulegum hlutum Við berum nú
saman ráð okkar um það, hvernig
við gætum rannsakað þetta og vórum
samnvála um, að við skyldum komast
að því, hvað þarna væri á seyði Mér
fannst liggja beinast við, að við fær-
um strax út að kirkjunni og gættum
þess að missa ekki sjónar af ljósinu.
Axel kvaðst ekki mundu fara út að
kirkju. En eg bauðst til þess að fara
þangað einn, ef hann biði mín. Ekki
vildi hann pað — sagðist vera veikl-
aður og ekki vilja leggja það á sig.
Og satt að segja þá var mér alls ekki
rótt í huga tieldur Það voru allar
líkur til þess, að við yrðum vitni að
því, sem fjöldi manna reyndi hér fyrr
á árum, þegai draugagangur og þe»-
háttar fyrirburðir voru daglegt brauð.
Nú var úr vöndu að ráða. Axel
T í M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ
187