Tíminn Sunnudagsblað - 06.02.1966, Side 15

að öðrum kosti samið um framleng-
ingu. Sé það vanrækt, sendir bank-
inn víxilinn til borgarfógeta eða til-
svarandi yfirvalds til afsagnar. Af-
sögnina verður að framkvæma þá
þegar, að öðrum kosti missir bank-
inn rétt sinn til þess að innheimta
víxilinn hjá útgefendum og ábeking-
um. Það er af þessari ástæðu, sem
bankastarfsmenn geta ekki geymt
víxla fyrir menn í einn eða tvo daga,
eins og oft er beðið um.
— Jæja, segjum nú, að víxill hafi
fallið og verið afsagður á tilsettum
tíma.
Þá er bankanum í sjálfsvald
sett, hvort hann hefur innheimtuað-
I
gerðir hjá samþykkjanda, eða þeim
ábyrgðarmönnum, sem ritað hafa
nöfn sín framan á víxilinn (útgef-
anda) eða á bak hans (ábekingum).
Ábekingar geta verið fleiri en einn
og þarf til dæmis fimmti ábekingur
ekkert að verða undrandi, þótt
bankinn heimti fyrst af honum skil
á víxilupphæðinni. Allir, sem skrifað
hafa á víxilinn, bera fyllstu ábyrgð.
— Vextir af víxlum eru um 9%,
er það ekki?
— Vextir af víxlum eru jafnan
teknir fyrirfram af láninu sjálfu og
eru sem hér segir:
9% af víxlum, sem greiðast eiga
upp innan 90 daga. 9%% af víxlum,
sem greiðast upp innan árs, svo og
af framlengingum á 90 daga víxlum.
10% af víxlum, sem teknir eru til
lengfi tíma, svo og víxlum, sem fara
í vanskil.
Auk þess er smávegis kostnaður
við burðargjald og ennfremur stimp-
ilgjald, 2.40 af hverjum þúsund iarón-
um og byrjuðu þúsundi.
— Eru víxlar nokkurn tíma tryg^ð
ir með eignum eins og veðlán?
— Já, það er oft gert. En ef þu
skuldar háan víxil eða hefur skrifað
upp á slíkt skjal, geturðu misst hús-
ið þitt jafnt sem aðrar eignir, þótt
ekkert hafi verið tekið fram sérstak-
lega um tryggingu. En ég held, að
það sé óhætt að segja, að bankarn-
ir reyni að koma til móts við skuldu-
nauta sína, ef þeir finna, að vilji er
til þess að standa í skilum, segir
( .nnar loks.
Víxlar voru fyrst einkum notaðir
kaupmanna á milli. Mestöll heildsölu-
verzlun fer fram á þennan hátt. Sak-
ir hinna ströngu og skýru greiðslu-
skilmála, hefur þetta lánsform breit.t
mjög út. Menn taka víxil vegna bygg-
ingaframkvæmda, utanlandsferða,
jafnvel tannviðgerða.
Og flestir standa í skilum eins og
vera ber, áður en yfir lýkur. Fyrir
þeim, sem halda vilja lánstraustinu,
er víxill heilagur hlutur.
En fyrir skáldunum er vixill lif-
andi, gæddur tilfinningum og löng
un til þess að fílósófera:
En mikil var sú raun, er ég féll i
fyrsta sinn
og framlengingin vikum og árutr
saman d .óst.
Og samþykkjandinn forðaðist mig
veslings víxillinn.
Þá varð mér heimsins ótrygglyndi
í fyrsta sinni ljóst.
Því víxill, sem er fallinn, á fáa
vini að,
og fæstum þykir gaman að endur
nýja hann.
En það eru fleiri en víxlar, sem
verða að reyna það,
hve valt er þeim að treysta, sem
fyrstir taka mann.
Inga.

WrllllMttMII 'rVri•

mm
. • . '

wWrtrt v. .4 —*
- -- - A • v-yí7’"-m7.......................... ...... 1...-....................’1 X
Þessi fimm króna seSill var prentaður árið, sem seðlaútgáfa hófst á íslandi, 1885. Hann er í réttri stærð.
Magnús Stephensen og Tryggvi Gunnarsson eiga nöfn sín á honum. Bakhlið seðilsíns er auð.
11?
T t M I N N — SONNUUAGSBLAÐ