Tíminn Sunnudagsblað - 07.04.1968, Blaðsíða 10

Drotfningin hír'ðist í smáhúsi í Algeirsborg, fjarri þvi mannlífi, sem
henni var samgróiS, en suöur í sveitaþorpunum dönsuðu svörtu
stúlkurnar undir pálmatrjám á s'ðkvöldum.
„Ambátt Frakklands"
og Reykjavíkurstúlkan
i.
Madagaskar ein af stærstu eyjum
Iheims, hin fimmta í röðinni, og
þar búa upp undir fimm milljón-
ir manna. Þetta fúik er þó ekki
af einum og sama uppruna, heldur
mjög blandað að ætterni og ekki
einu sinni af blökkumannakyni
nema að nokkru leyti. Taiið er, að
frumibyggjarnir hafi komið frá
Aiustur-Afríku, en seinna barst
(þangað hvað eftir annað fólk af
kyni Malaja og Pólýnesa ftrá eyj-
um í Suðunhöfum. Stærsti þjóð-
fiokkur eyjarinnar, svonefndir Hó-
var, eru af þeim uppruna, og fleiri
hinna fjölmennustu þjóðflokka
eru af eyjakyni. Só þjóðflokkur-
inn, Sakalavar, sem af hreinustu
blökkumannakyni er, á heima á
vesturströndinni, en hann er frem-
ur fámennur— líklega nokkuð
innan við fjögur hundruð þúsund.
Á seytjándu öld náði þessi þjóð-
flokkur yfirráðum á vesturhluta
eyjarinnar, þótt fámennur væri, og
hafði þar mest völd, þar til upp úr
1800, að konungur Hóva lagði ná-
lega alla eyna undir veldi sitt.
Byggðir þeirra eru á hálendinu um
miðbik eyjarinnar, og höfuðsetur
þeirra, bærinn Antananarívó, hefur
síðan verið höfuðborg landsins.
Hóvar tortryggðu ekki Norður-
álfumenn eins og gert höfðu hin-
ir fyrri valdhafar, sem hvað eftir
annað brutu á bak aftur tilraun-
ir þeirra til nýlendumyndun-
ar. Leyfðu þeir bæði kaupmönn-
um og trúboðum mjög að fara
sínu fram, þó að stundum slægi
í bakseglin, og loks var enskum
liðsforingjum eftirlátið að koma
nýju skipulagi á her Hóva. Alit
virtist benda til þess, að Englend-
ingar myndu hreiðra um sig á
Madagaskar og færa sig smám sam-
an upp á skaftið, unz þeir gætu
lagt landið undir sig eins og syo
marga aðra hluta Afríku.
Þetta fór þó á annan veg. Frakk-
ar höfðu einnig augastað á Mada-
gaskar. Um og upp úr 1800 tóku
þeir að hernema lönd víða
um Asíu og Afríku, og árið 1883
kom röðin að Madagaskar. Þá
drottnaði yfir ríki Hóva drottning
sú, sem hét Ranavalóna II. og hafði
meðal annars tekið sér fyrir hend-
ur að kristna landsmenn. Það var
KaMnstrú, sem hún aðhyiltist.
Frakka? bundu enda á valdaferil
þessarar kristnu drottningar og
settu á stofn franskt verndarríki
og tóku í sínar hendur öl utan-
ríkismál þess.
Önnur drottning, Ranavanóla
III. naut þó um sinn þjóðhöfðingja
tignar, og var um hríð deilt um
það í Frakklandi, hvort henni
skyldi eftirlátin forysta leppstjórn-
ar eða landið gert að franskri ný-
lendu. Nýlendusinnarnir urðu yf-
irsterkari, og árið 1895 ruddist
franskur her inn í Antananarívó,
og tveim árum síðar var drottn-
ingin tekin höndum og svipt völd-
um og flutt nauðug til Algeirs-
borgar, þar sem henni var búin
vist við heldur lítinn veg í smáhýsi, •
sem franska stjórnin lét reisa
handa henni.
II.
Við þessa sögu, sem öll var held-
ur ósnotur, kom mjög hershöfð-
ingi einn af frægum ættum, Duc-
hesne að nafni. Hann stjórnaði her-
förinni til höfuðborgarinnar á
Madagaskar og handtöku drottn-
ingarinnar, og var hann heima á
250
T í M 1 N N — SUNNUDAGSBLAÐ