Tíminn Sunnudagsblað - 07.04.1968, Blaðsíða 18
skráði á búnað hans veturinn
1886, er Tungnamenn tóku upp á
sinn eyk.
Jóhann hafði áður farið um
Tungurnar og víða gist þar á bæj-
um. Að þessu sinni skaut honum
upp um veturnætur, og var þá
klæðnaði hans þannig háttað, að
hann var allsnakinn að ofan, en
buxnaslitur skýldu honum um
neðrurnar: „Hálfur líkaminn var
alveg klæðlaus og enginn hluti
líkamans svo klæddur, að klæðn-
að mætti kalla“.
Svo hittist á, að tíð var mild, oft
heldur hlýtt í veðri, eftir því sem
við var að búast svo síðla hausts,
og snjókoma lítil. Fór Jóhann um
sveitina svo búinn sem hann var
í heilan mánuð eða jafnvel nokkr-
um dögum betur. Gisti hann eina
til fimm nætur á bæ, falaði sums
staðar vetrarvist, en þrammadi af
stað á aðra bæi, er dauflega var
tekið í það. Þó að margir vildu
gefa honum fatnað, var ekki við
það komandi, að hann þekktist
neinar gjafir.
Undir lok nóvembermánaðar
tók að kólna til muna, og einn
af síðustu dögum mánaðarins gekk
strípalingur í bæ á því höfuðsetri
fornu, þar sem fleiri menn höfðu
leitað sér líknar í nauðum en á
nokkrum öðrum stað á íslandi. Jó
hann var kominn að Skáiiolti á
þeim degi, sem í senn var helgað-
ur Soffíu Magðalenu Danadrottn-
ingu og Gunnari Gjúkasyni Búr-
gundakonungi, til þess að þiggja
hjálp eða deyja ella í kalfæri við
grafir biskupanna. Bar hann það
upp við Grím bónda Eiríksson, að
hann „með engu móti treysti sér
til að halda áfram að fara á milli
manna“, og neyddist þess vegna
til þess að biðja hann að leita fyrir
sig ásjár hjá hreppsnefndinni.
Mun og mála sannast, að þá var
hann nær dauða en lífi af kulda
og vosbúð.
Grímur gerði sem hann var beð-
inn, „og þó að nefndin ætti að sjá
við ærnum vandræðum af innan-
sveitarmönnum, þótti henni ófært
að neita þessari áskorun, því svo
aumlegt var ástand Jóhanns, að ef
honum hefði verið vísað burt, það-
an sem hann var kominn, þá var
eigi annað sýnna en hann myndi
deyja bæja á milli“.
Hreppsnefndarmennirnir báru
nokkurn kvíðboga fyrir því, að
hann myndi ekki fást til þess að
vera kyrr á sama stað til lengdar,
því að sú trú var almen'n, að hann
gæti hvergi hamizt nema stuttan
tíma. Þó sömdu þeir um það við
Grím, að hann hýsti þennan nauð-
leitarmann og veitti honum þá að-
hlynningu, sem hann vildi þiggja.
Þegar til kom, virtist Jóhann
þekkjast þessa ráðstöfun fúslega,
og var honum þá fenginn „klæðn-
aður, sem hann fór þegar í, er
hann fékk leyfi til þess að vera
kyrr“. Er skemmst af því að segja,
að hann sat tíu vikur um kyrrt
í Skálholti, enda sagðist hann vera
hvíldar þurfi, hrakhólamaður á
vergangi í fjórðung aldar.
Þetta var í fyrsta skipti, að Jó-
hann settist upp á sveitarframfæri,
ósjúkur að kalla.
T f M I N* N — SUNNUDAGSBLÁÐ
258