Tíminn Sunnudagsblað - 23.06.1973, Síða 20

Hvenær er maðurinn upp á sitt
bezta á lifsleiðinni? Liklega er
likamsatgervi hans og hreysti mest
beggja megin þritugs, og sumir
segja, að allt sé fertugum fært.
Eftir fimmtugt fer að halla fyrir
flestum, einnig andlegu þreki. Þor-
steinn M Jónsson, sá mikli hreysti-
maður og sterki hugsandi, kvaðst
einhvern tima i viðtali halda, að
hann hefði verið bezt á sig kominn
andlega um sextugt. Þá hafi
reynsla, lifsþekking og eiginleikar
átt bezta samleið. Ýmsir munu þó
telja, að sú óskastund sé fyrr á ævi
hjá flestum. En i þessu efni er
vafalaust jafnmargt sinnið sem
skinnið.
Ýmsum hefur orðið að visuefni
sú lifsreynsla að finna Hfsatgervið,
andlegt sem likamlegt, fjara hægt
út með ellinni og getizt misjafn-
lega að. Kristján Ólason sagði til að
mynda i visu, sem birt var hér i
þættinum nýlega:
Verið er að murka úr mér
mannvitsóveruna.
Eftirfarandi visa, sem mun all-
gömul og við vitum ekki höfund að,
lýsir sömu kennd „hins gamla”.
Það ég finn, að þetta er
þolraun sinni og skinni,
að verða að kynnast sjálfum sér
sifellt ininni og minni.
Menn taka þeim lifsins lögum af
misjafnri karlmennsku, en treginn
á þó hug flestra. Hann er ýmist
ljúfsár eða beizkur. GIsli á Eiriks-
stöðum segir:
Myrkrið skellur óðum á
ævi svella siörkin,
hárið fellur, fölnar brá,
finn ég ellimörkin.
Gisli kveður einnig svo af karl-
mennsku sinni:
lllilll
Útsýn min er ekki dimm
ennþá glaður vaki,
samt eru árin 75,
sem ég á að baki.
Eftir þessi ævistig
yndi er að vaka og dreyma.
t landvarinu langar mig
að lifa og sofna heima.
Hörður Gislason yrkir svo um
ellikynnin:
A mér tökum ellin nær,
allt er breytt, sem var i gær,
iturmennskan undan slær,
utan gátta dauðinn hlær.
En þó að sviði kaunin kals,
kvelji minning hroðins mals,
þegar kemur allt til alls,
er ég kannski á tindi fjalls.
Ýmsir eiga bágt með að hugsa
sér kyrrð, friðsæld — og einmana-
leik ellinnar — og vilja helzt hugsa
sér að láta aldrei undan siga, fyrr
en yfir lýkur. Rósberg Snædal
kveður:
Aldrei svifa undan sjó,
um mig drifið rýkur.
Faldinn rifa fráleitt þó
fyrr en yfir lýkur.
Bezt er að hætta slætti á þessa
strengi og leita að öðrum nótum.
Rósberg Snædal yrkir um andvök-
una, sem mörgum verður leið og
löng:
Eirð mig brestur, i mér fjand-
inn vill festa rætur.
Þó er verst að vera and-
vaka flestar nætur.
Þessi fallega vorvisa um ástir og
bústang mófuglanna er eftir Hjört
Gislason:
Hér i þessum hlýja mó
— heimi farfuglanna —
skýlir vakin viðikló
vonum elskendanna.
Þessi gráglettna visa Hjartar er
hins vegar um ástir mannanna, og
taki þær sneið sem eiga:
Út I lifið létt og kátt
lokkar svanninn manninn,
og I rúmið raunagrátt
rekur manninn svanninn.
Margur hefur ort um þá ónáttúru
mannkindarinnar að kunna sizt að
meta það, sem henni gefst, en
halda jafnan, að mikils hafi verið
misst i þvi, sem aldrei varð.
Hjörtur Gislason orðar þetta á
þennan veg:
Dásamlegt margt ég mátti
muna, sem þó er gleymt.
En það, sem ég aldrei átti,
alltaf getur mig dreymt.
Sætt er samlyndi, segir á ein-
hverjum stað. En slikt er ekki yndi
allra. / Þeir virðast kunna þvi bezt
að eiga I útistöðum meðan þeir
geta tuggið smjörið. Um þetta
segir Gisli á Eiriksstöðum:
Völt er löngum vinasátt,
vandi þar af stafar.
Sumir geta alltaf átt
i erjum — fram til grafar.
Og að lokum skulum við rifja upp
þessa angurværu heimferðarvisu
Rósbergs Snædal :
Æskan liður okkur frá
elfur timans streyma.
Bak við fjöltin blikar á
bæjarþilin heima.
Gnúpur.
524
Sunnudagsblað Tímans