Íslendingaþættir Tímans - 05.04.1975, Side 7
óvirk. En þar sem hann var verklag-
inn kunnáttumaður i þessari grein,
kom hann ávallt heill úr hverri ferð, og
má því með réttu segja, að á Skarp-
héðni frænda minum hafi rætzt hið
fornkveðna spakmæli, að „eigi verður
feigum forðan, né ófeigum i hel kom-
ið”, og hygg ég, að sumt af heimafólki
á Vagnsstöðum hafi kannski hugsað
eitthvað á þessa leið, eftir að hafa bor-
ið í brjósti ótta og kviða, sem þvi hefur
þó þótt ástæðulaust að bera á torg, á
meðan frændi minn var i þessum ferð-
um sinum.
Skarphéðinn var góður málsvari
náttúrulækningastofunnar, sem Jónas
heitinn Kristjánsson innleiddi af
slnum alkunna áhuga. Þar sem frændi
minn hafði verið veill i maga um tima,
án þess að fá veríilega bót með viðeig-
andi lyfjum, sem voru notuð á þessu
timabili, fannst honum ekki úr vegi að
hagnýta sér kynni sin af þessari stefnu
af " lestri bóka og timarita, er hann
aflaði sér, og var umboðsmaður fyrir
Suðursveit.
Eftir dálitinn tima lét magaveiki
frænda mins undan siga, þar sem hann
fór i einu og öllu samkvæmt viður-
kenndum nátturulækningaráðum. Og I
þessu sambandi tók ég oft eftir þvi,
þau skipti, er ég dvaldist á Vagns-
stöðum, að þegar gesti bar að garði,
hvort sem það voru kunningjar úr
sveitinni eða lengra að komnir, þá lét
Skarphéðinn ekki það tækifæri sér úr
greipum ganga að bera I tal við
viðkomandi gest eða gesti, ágæti
náttúrlegrar fæðu fyrir heilbrigt lif, að
loknu tali um daginn og veginn, eins og
tiökast, þegar kunningjar hittast.
Náttúrulækningafélagið átti um
nokkurt árabil ötulan, góðan og hug-
sjónarikan liðsmann, sem var trúr
sannfæringu sinni á hið mikla jákvæða
gildi stefnunnar. Vissulega voru
margir þurfandi fyrir hana og vildu
færa sér hana I nyt, og margir gera
það I vaxandi mæli enn i dag. Frændi
minn fékk verulega bót á magaveiki
sinni eftir nokkurn tima við það eitt. að
fara að neyta náttúrulækningafæðis.
Skarphéðinn frændi minn hafði
lengstum sérstakan áhuga á öllum
skrifum, er til framfara horfði, þótt
þær væru margar ólikar og
mismunandi, svo óhætt er að fullyrða,
að það hafi komið honum að fjöl-
mörgum notum, enda þótt hann nyti
ekki venulegrar undirstöðubarna-
skólamenntunar, fremur en margt
annað bamið, er óx úr grasi samtiða
honum.
Skarphéðinn frændi minn, var einn
af þeim mörgu, sem þorðu að takast á
við lifið, og fjölbreyttir hæfileikar og
rik eðlisgreind hans, samfara
rammislenskri skapfestu, hjálpuðu
íslendingaþættir
honum að settu marki, svo óhætt er að
segja, að eftir að ungdómsárum hans
lauk, hafi hann staðizt prófið i lifsins
skóla með miklum ágætum, ætt sinni
til sóma, svo og samferðamönnum
hans til eftirbreytni, sem nýtur og
góður þjóðfélagsþegn. Hann kunni að
nýta eðlisgreind og hæfileika sina að
fullu á fjölmörgum sviðum. Hann
hlaut I vöggugjöf góðar gáfur og fjöl-
breytta hæfileika.
Enn I dag eru margir, sem standast
prófið eða falla I skóla lifsins, eins og
áður, og miðla öðrum á einhvern hátt
meö einhverju tilviki, eins og frænda
minum var lagið. Þrátt fyrir aukna
menntunarmöguleika I skólum
nútlmans, kemst maðurinn ekki hjá
þvi að læra af lifinu sjálfu, I og með.
Ég held að það breytist ekki, meðan lif
er hér á jörð, þvi móðir náttúra er
alltaf söm við sig i sinum hrika- eða
einfaldleik, sem gerir öll börn sin mis-
munandi þolgóð, til að geta staðizt það
aö vera til. En maður veit, að það eitt
getur verið erfitt sumum einstakl-
ingum á stundum.
Þessu var ekki þannig varið með
Skarphéðin, þvi hann var gæddur ætt-
riku þolgæði. Hann nautþess þvi oftast
að vera til, meðan ekki var komið að
aðdraganda þess að fara I feröina
miklu, sem við öll förum einhvern
tlma. Hann vildi að aðrir nytu þess aö
vera til. Það er trúa mln, sömuleiðis,
að hann vildi að sem flestir væru, sem
hann, sdlarmegin I lifinu, þótt hann
minntist aldrei á það við mig eöa aöra.
Hann minntist aldri á það við mig eöa
aöra, svo að ég muni. Þó kom það
manni til hugar engu aö síður. Þrátt
fyrir það, að hann hefði enga tilhneig-
ingu til að hugsa þannig með sjálfum
sér, sökum þess hvað hann var
jákvæður gagnvart lifinu, eins og
maður varð oft var við og kom
stundum fram i orðum hans, æði og
athöfn.
Sigriður Þórarinsdóttir, fyrrum hús-
freyja á Vagnsstöðum, andaðist þar
árið 1969, en hún var kona Gunnars,
bróður Skarphéðins heitins frænda
mlns. Anna Skarphéðinsdóttir dó á
Vagnsstöðum fyrir nokkrum árum, en
hún hafði átt þar heima I fjöldamörg
ár, svo aö nú hafa verið höggvin vand-
fyllt skörð I fjölskylduhópinn. Nú
halda uppi búinu i félagi Gunnar og
Þórarinn sonur hans, ásamt konu hans
og núverandi húsfreyju á Vatnsstöð-
um, frú Ingunni Jónsdóttur. Hún er
ættuðfrá Smyrlabjörgum I Suðursveit,
og kvað frú Ingunn stýra búinu innan
dyra af engu minni rausn og myndar-
skap en fyrrverandi húsfreyjur á
þessu heimili hafa gert. Frú Ingunn og
Þórarinn munu fyrir nokkrum árum
hafa eignazt eitt barn, sem eflaust á
eftir að verða góöur þjóðfélagsþegn og
sómi ættarinnar, ef þvi endist llf og
heilsa til.
Skarphéöinn heitinn mun að lokinni
húskveðju að Vagnsstööum 28.
desember slðast liöinn hafa þann
sama dag verið jarðsettur við Kálfa-
fellsstaðakirkju að viðstöddu miklu
fjölmenni. Húskveðju Og ræðu I
kirkjunni fluti séra Fjalar
Sigurjónsson sóknarprestur. Þessi
iarðarfarardagur mun hafa verið
fyrsti sólardagurinn, sem komiö hafði
I Suðursveit I langan tlma. Má kannski
taka það sem tákn þess þáttar frænda
mlns i lifanda lifi, að hjálpa og leið-
beina svo mörgum til að vera sólar-
megin i lifinu og lifa þvi á heilbrigöan
og skynsamlegan hátt. Þótt hann
segði það ekki alltaf með orðum,
skynjaði maður það eins og ósjálfrátt
af þvl einu að vera I návist hans.
Það er að lokum ósk min, að þjóöinni
megi auðnast að eignast aftur jafn-
góðan hæfileikaþegn og Skarphéðinn
heitinn var I lifanda llfi.
10.3.1975
Gunnar Sveinsson
7