Heimilistíminn - 07.05.1975, Blaðsíða 5

EFTIR um það bil átta daga siglingu frá
Tahiti, kemur maður að pólynesisku eyj-
unum tveimur, Futuna og Wallis. Þessar
afskekktu systur I Kyrrahafinu eru gjarn-
an kallaðar Horne-eyjarnar og það voru
tveir Hollendingar, Schouten og Hoorn,
sem fundu Futuna I byrjun 17. aldar. Arið
1888 eignuðu Frakkar sér eyjarnar.
Futuna og Wallis eru á 179 lengdarbaug,
einmitt þeim baug, þar sem á skipum á
leið til Tahiti, eru klukkur færðar fram
um sólnarhring, eða aftur, ef maður er á
austurleið.
Það er langt frá þvl að vera auðvelt að
komast til Futuna. Hvorki er bryggja né
flugvöllur á eynni, og heldur ekki annars-
konar samgöngutæki. Það freistar fárra
að koma þar við, hvað þá að setjast þar
að. Ekki er þarna hótel, veitingastaður
eða neitt fyrir feröafólk. Futuna er ekki á
alfaraleið skipa eða flugvéla. Einn kopra-
bátur gengur milli Fiji og Horne-eyja
annan hvorn mánuð — ef skipstjórinn
man þá eftir að koma þar við. 1 hvert sinn
sem báturinn birtist, kemur hann öllum á
óvart. Hann kemur ekki á ákveðnum degi
og þegar hann kemur, er hann hlaðinn
byggingarvörum, sementi, matvörum,
bensini og lyfjum.
Ég fór fyrst til Fiji og var þar sagt, aö
ég fyndi skipstjórann á „Golden Dragon”
sjómannaknæpu, sem alltaf er full af
fögrum stúlkum. Þar er hann fastagestur.
Mikið rétt. Þar fann ég hann, skipstjór-
ann á Tuvulu, sem flytja skyldi mig til
Futuna og Wallis. Hann var umkringdur
ungum stúlkum. Við lögöum af stað dag-
inn eftir og hann alls ekki með glöðu geði.
Skipstjórinn taldi að réttast væri að ég
fengi að kynnast þvl sem sjómannsllfið
hefur upp á að bjóða strax. Og þvlllk
veizla. En slðan var það þungur sjó með
veltingi og háum öldum. Stefni Tuvulus
vlsaði til skiptis upp I himininn og niður I
djúpið. Við veltumst yfir sundið á átta
hnúta hraöa og skipið veinaði og stundi
svo að manni var næst að halda, að það
dytti I sundur á hverri stundu.
Innsiglingin
Eftir þrjá, fjóra sólarhringa, nokkru
áður en komið er inn I rennuna, komum
við auga á fjöllin á Futuna. Þau eru glæsi-
leg að sjá, skýjum krýnd. Beggja megin
rennunnar teygja rifin sig u.þ.b. tvo kiló-
metra. Þarna má ekki miklu muna, ef
hægt á að vera að sigla skipinu heilu og
höldnu til hafnar. Þau hafa mörg farizt.
Þorpin liggja þarna I röð eins og perlur
á bandi og llta út fyrir að vera aö hörfa til
sjávar undan fjöllunum. Sjórinn, sem
drynur og brýtur á strandrifjunum minnir
mann á heimþrá fanga. Ég fékk vanmátt-
arkennd á Futuna. Fjöllin virtust hylja
alla eyna, 120 ferkllómetra og hún var
eitthvaö svo einmana úti I óendanlegu
Kyrrahafinu, þar sem ekkert er kyrrt
nema nafnið.
A Futuna búa um þrjú þúsund manns af
Futuna-konur með fiskinet.
maoria-ættflokki. Upprunalega er þetta
fólk komið frá Samoa og það hefur þrengt
sér hér inn milli fjallanna og örmjórrar
sandstrandarinnar við nær fisklausan sjó-
inn. Fólkinu llður vel þarna og það er
hamingjusamt.
Fram til 1948 stjórnuðu tveir konungar
eynni, annar þeirra hélt til I Sigave, þar
sem er trúboðsstöð, sjúkrahús og fleira
mikilvægt, en hinn hélt til I Alo.Hverju
héraði var skipt I fimm þorp með álíka
mörgum ibúum og allir töluðu futunsku.
Til er litið af skjölum um eyjuna og Ibúa
hennar frá því áður en faðir Chanel kom
þangað um 1820. Hann varð fyrsti pislar-
vottur Kyrrahafsins og til minningar um
hann er farin árleg pllagrimsferð til
Poi-kapellunnar, sem reist var á stað
þeim, sem hann lézt.
Tuvulu lá úti á legunni og snerist hægt
um akkerisfestina. Við lágum utan viö
Leava, þar sem fimm evrópskar fjöl-
skyldur búa, landsstjórinn, læknirinn,
lögreglustjórinn og fjölskyldur þeirra og
tvær fjölskyldur af asiskum uppruna, en
sem taldar eru evrópskar.
Viö stigum um borð I léttbátinn og sjó-
veikin sleppir takinu, þegar ströndin
nálgast. Þar sjáum við brauðaldintrén
svigna undan ávöxtum slnum. Þegar þeir
eru steiktir, eru þeir betri en brauð.
Tilho-trén, sem ilma vel og bera fögur
blóm, sem kransar eru gerðir úr, kasta
löngum skuggum meðfram mjóum vegin-
um að þorpinu. Hálfnaktar ungar stúlkur
eru að þvo þvott og synda og grisir, sumir
með vlgtennur eins og villisvln, rýta
ánægjulega og velta sér I góða veðrinu.
Hjúskapartiiboð.
Stæltir og vöðvamiklir karlmenn ganga
Iklæddir manou, eins konar lendaklæði I
skærum litum. Hárið er blásvart og
hrokkið og húðin á lit eins og ristað brauð.
Stúlkurnar eru þreknar og feitlagnar
strax á unglingsaldri og síðar verða þær
feitar og brosa breitt. Hár þeirra er
óvenju fallegt með blárri slikju. Það
ilmar af lolo, ilmefni, sem framleitt er úr
blómum og kókosmjólk. Það nær yfirleitt
niður að mitti og er rikulega skrey tt hibis-
cusblómum, stórum og lýsandi rauðum.
Bæði karlar og konur eru brosandi og vin-
gjarnleg — og tattóveruð.
— Malo le malolo! (Vér heilsum yður,
sem lifið) Þetta er einfalt, eðlilegt fólk,
sem strax snýr sér að mér og spyr hvað ég
heiti. Slðan vilja þau vita, hvort ég sé.
kvæntur og hverrar trúar ég sé. — Þú ert
svo fallegur! segja þau.
Ég fór til að heilsa upp á höfðingja
þorpsins og samkvæmt siðunum tók ég
með mér tóbak til að færa honum. Hann
gaf mér ilmandi blómakrans og sagði: —
Gifztu dóttur minni, ég gef þér hana. Hún
fylgir þér. Svo einfalt er það.
Já, það hljómar einfaldlega, en við
evrópubúar erum svolitið flóknari, svo ég
afþakkaði kurteislega og þakklátlega, en
með trega i sálinni.
Hins vegar er ekki eins einfalt þarna að
útvega matföng. Verzlanirnar tvær á
eynni hafa ekki átt vörur i marga mánuði.
Ekkert er til, engin drykkjarföng og ekk-
ert niðursoðið.
Hinar mörgu ár á eynni leysa vatns-
5