Heimilistíminn - 05.06.1975, Blaðsíða 7

Ofan af sólpýramidanum má sjá yfir til Mánapýramfdans, sem stendur við endan á
Breiðgötu dauðans.
Stefnumót við guðina
Þegar miðnætti nálgaðist og stjarnan,
sem gaf til kynna, að 52. árið væri
útrunnið, stóð á réttum stað, náði
hávaðinn og bænakvakið hámarki. Uppi á
pýramidanum stóðu prestarnir og stöðru
á stjörnuna. Næmi hún staðar? Það þýddi
eyðingu alls lifs. Heldi hún áfram að færa
þeim nýtt lif?
Þegar æðstipresturinn hafði tilkynnt, að
guðirnir hefðu heyrt bænir fólksins, að
heimurinn myndi ekki farast, að lifið
héldi áfram, og eldurinn lifnaði á ný,
kveikti hann nýjan eld i brjóstholi blæð-
andi fórnarlambsins, sem hjartað hafði
verið tekið úr og fært guðunum.
Ljósið breiddist niður tröppurnar og út
meðal fólksins eins og neistaregn i hita-
beltisnóttinni og varð að þúsundum log-
andi kyndla, meðan fagnaðarlætin fóru
eins og bylgjur um dalinn.
Með heilmiklu af tækjum og tækni i ljósi
og hljóði, hafa Mexikanar nú komið upp
nætursýningu i Teotihuacan. Þar er
menning fornbúanna endurvakin og
viðstaddir bókstaflega taka þátt i löngu
horfnum helgiathöfnum og musteris-
veizlum.
Úti i myrkrinu má heyra grát og
kveinan fólks sem biður fyrir nýju lifi. Ég
hafði ekki augun af veikum útlinum
Solpýramidans. Uppi á flötum toppnum
kviknaði skyndilega veikt, rauðleitt ljós
og þrumuraust tilkynnti: — Ég er
sólguðinn, herra lifs og dauða....
Ljósið varð skærara og lýsti loks upp
allan pýramidann með rauðum töfra-
bjarma,en allt umhverfiðláenn i myrkri.
Jafn skyndilega og það kom, hvarf ljósið
aftur. Allt var aftur dimmt og þögn
næturinnar algjör.
Miklar tröppur íiggja upp á topp Sólpýra-
mídans. Ofan að er gott útsýni yfir
borgarsvæðið. Breiðgata dauðans er ofar-
lega á myndinni.
Hinum megin við tunglpýramidann,
kom ljós, sem féll á skáhalla veggina,
silfurhvitt, eins og verið væri að hella
tungsljósi yfir pýramidann. Þá kviknaði
lika rauða ljósið á Sólpýramidanum og
valdsmannslegar raddir hljómuðu út yfir
dalinn. Guðirnir töluðu til þjóðar sinnar
og hún svaraði með bæn, dansi tónlist og
kveinstöfum.
Endurkoma
Quetzalcoats?
Fyrir nútimamanninum er timinn
endalaus vegur, 'sem við hröðum okkur
eftir með sekúndulöngum skrefum, án
þess að geta stanzað. Við getum hæglega
ruglastsvolitið yfir þessum timareikningi
þeirra i Teotihuacan.
Guðir, hálfguðir, keisarar og
æðstuprestar, sem starfað hafa um aldir,
vakna til lifsins þessa einu nótt og eru
meöal hinna. En fyrir fornmexikönum
var timinn ekki eining og rúmið ekki
svæði. Þessi tvö hugtök voru samslungin
og mynduðu sama hlutinn, sem fæddist
óx, dó og fæddist aftur. t samræmi við
þetta hafði heimurinn og fólkið verið
skapað, farizt og fæðzt aftur mörgum
sinnum.
Fjórum sinnum áður höfðu miklar
hamfarir eyðilagt jörðina og allt mannlif
á henni — siðast var mikið syndaflóð.
Eftir syndaflóðið hittust guðirnir i
Teotihuacan til að skapa nýjan tima —
þann sem við lifum i — og samkvæmt
trúarkenningum fornmexikana á að enda
með jarðskjálfta...
Til að hægt væri að skapa nýjan heim,
var nauðsynlegt að einn guðanna fórnaði
sér og það var hinn göfugi Quetzalooatl,
sem fleygði sér á bálið, herra visdómsins,
guð vindanna, guð morgunstjörnunnar,
fjaðurklædda slangan, upphafsguð allrar
menningar.
Quetzalcoatl, sem i goðsögninni er i liki
ljóshærðs, skeggjaðs manns, steig upp af
bálinu aftur og varð að hinni skinandi
stjörnu Venusi, sem áður hafði hann þó
lofað að koma siglandi aftur yfir hafið i
austri. Þá skyldi hann i mannsliki bjarga
þjóð sinni frá dauða og tortimingu.
Það var þessi helgisögn, sem eftirkom-
andi menningarþjóðir tóku i arf og sem
siðar varð til þess að leikur einn var fyrir
Hernando Cortes að sigra Mexikó.
Aztekakonungur þorði ekki að veita Spán-
verjum viðnám i fyrstu. Hverjir voru
þessir dularfullu, hvitu menn? Hvaðan
komu þeir? Voru þeir guðir, stignir niður
af himni? Komu þeir frá stjörnunum? Var
þetta guðinn Quetzalcoatl, sem kominn
var aftur til að skapa nýja
hamingjutima?
Þessi endurvakta helgiathöfn um
nóttina i Teotihuacan var svo raunveru-
leg, að maður fékk á tilfinninguna, að
hinir fornu guðir sætu einhvers staðar i
myrkrinu og stjórnuðu öllu saman — og
að það væru raunverulega raddir þeirra,
sem öðru hverju rufu kyrrð næturinnar
eins og eldingar i hinni heilögu borg forn-
mexikana.
7