Heimilistíminn - 12.02.1978, Blaðsíða 5

Þetta eru forsiður fimm vinsælustu
gefandi um barnabókaútgáfu hjá bóka-
forlagi i fjöldamörg ár get ég einungis
svarað þvi til að barnabók á að vera góð.
Auðvitað eru til eins konar uppskriftir að
bókum, en það tryggir engan veginn, að
bækurnar verði góðar.
Astrid ræðir siðan um það, að hægt sé
aðskrifa bók um hóp góðra drengja, sem
komast i kynni við nokkra skúrka, um
heimskan lögregluþjón, ungamömmu og
skilningslausan föður og krydda þetta svo
með einhverjum rifrildissamtölum. Svo
sé lfka hægt að skrifa um unga fráskilda
móður, kjarnorkufræðing og guð má vita
hvað annað. Einnig sé hægt að bæta inn i
kynþáttamisrétti og bardaganum um
jafnrétti kynjanna.
—■ En þetta eru ekki þinar uppskriftir að
bók?
— Nei, ég skrifa ekki með ákveðinn les-
endahóp i huga. Ég skrifa til þess að
gleðja barnið i sjálfri mér. Mig langar til
þess að segja frá einhverjum ævintýrum,
og ég held að heimurinn þarfnist sliks.
Barnabókahöfundar, sem skrifa ádeilu-
bækur sem fjalla um liðandi stund hafa
gertmikið, enmér finnst, að börn eigi lika
rétt á að fá eitthvað sem þau geta lesið
einungis vegna gleðinnar af þvi að lesa
það.Það hefur þýöingu i sjálfu sér. Ég fæ
oft bréf frá börnum og fullorönum, sem
þakka mér fyrir ánægjustundirnar, sem
þeir hafa haft af aö lesa bækurnar mi'nar.
Þá er ég ánægð og læt mér gagnrýni ann-
arra i léttu rúmi liggja.
— Og hvernir vinnur þú svo?
— Eg fæ ákveðna hugmynd, sem ég
geymi með mér i langan tima, þar til hún
hefur fengið á sig ákveðið form. Þrátt
fyrir aldur minn skapast ævintýrið af
barninu sem imér býr og fyrir það. Þegar
ég skrifa er ég sjálf aðalpersónan. Ég
þarf ekki á neinum uppsláttarbókum að
halda tilþess að vita hvaða tungumál per-
sónurnar tala i bókunum, á hvaða aldri
sem þær annars eru.
barnabókanna eftir Astrid Lindgren.
Að hagkvæmnisástæöum skrifa ég bæk-
urnar minar á morgnana, og þá i rúminu
minu. Ég hraðrita einn kafla i einu. Svo
endurskrifa ég hann kannski 8 til 10 sinn-
um, þar til mér finnst hann vera fullfrá-
genginn. Ekki fyrr en þá tek ég til við
næsta kafla. Ég lagfæri málfariö á hverj-
um kafla hvað eftir annað, eða þangað til
mér finnst það vera oröið eins og ég vil
hafa það, óaðfinnanlegt. Oft er efnið sem
ég skrifa um, eitthvaö sem ég sjálf hef
upplifað. Þannig held ég að hljóti að vera
farið flestum rithöfundum. Þeir, sem eru
að alast upp i dag, hvar svo sem það karih
að vera, eiga áreiðanlega eftir aö skrifa
um æskuheimili sln I framtiðinni.
Ævintýri sem veitir huggun
— Bræöurnir ljónshjarta hafa haft ýms-
ar breytingar i för með sér i Sviþjóð
—Það er rétt En Bræðurnir ljónshjart;
er sú af bókum minum, sem hefur hlotið
umtal. Éghef fengið bréf út af öllum min-
um bókum, en um þessa einu bók hefur þó
verið sagt i bréfunum — þetta er bezta
bók, sem ég hef lesiö, eða — nú er ég ekki
lengur hræddur við að deyja. Myndin,
sem gerð hefur verð eftir bókinni er sann-
kölluð fjölskyldumynd. HUn fjallar um
efni, sem bæði fullorðnir og börn eiga
erfitt með að tala um. Dauöinn hefur
veriðbannorð. Ég held að óttinn við dauð-
ann sé ótrúlega algengur, og mjög mikill
hjá fjölmörgum. Sænski leikarinn Erland
Josephsson hefur til dæmis sagt frá þvi,
að i fjölmörgár hafi varla liðið sú minUta,
að hann hafi ekki leitt hugann að dauðan-
um.
Sagt hefur verið, að ævintýrið um
Nangijala sé nokkurs konar flótti. Þegar
ég var barn heyröi ég ævintýri um, að
eftir dauðann færi maður til himins, og
þar léki maður á hörpu, og þar væri ótta-
lega leiðinlegt. Verst af öllu var þó, að
þurfa aðláta leggja sig i jörðina. Ævintýri
mitt getur vel verið huggandi, og um leið
ástæða til þess að ræða viö aðra um dauð-
ann. Það eru þeir fullorðnu, sem ekki hafa
kjark til þess að tala um þetta.
Kostur ævintýrisins
— Ég man eftir þvi aö einu sinni var leik-
ari nokkur að segja eitt af ævintýrum
H.C. Andersens, ævintýrið umStóraKláus
og Litla Kláus. Þar er talað um dauöann
af mikiili hreinskilni. Litli Kláus platar
Stóra Kláus til þess aö drekkja sér. Leik-
arinn vildi reyna að bæta eitthvaö um, og
kom þvi að að Litli Kláus hefði séö eftir
öllu saman á eftir. Ég hugsaði þá sem svo,
— hvers vegna þarftu að bæta þessu inn I
kjáninn þinn? Þá er þetta eiginlega orðin
glæpasaga ogþá hefði i raun átt að kveðja
til lögregluna.
H.C. Andersen nýtir kosti ævintýrisins
út i yztu æsar, og börnin skilja það á rétt-
an hátt. Dauðinn er eiginlega ósvifni
gagnvart manneskjunni, sagði Harry
Framhald á 16. siöu
5