Morgunblaðið - 20.07.2004, Blaðsíða 27

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 20. JÚLÍ 2004 27
✝ SveinbjörgHelga Kjaran
Sophusdóttir Blön-
dal fæddist á Siglu-
firði 8. des. 1919.
Hún lést á hjúkrun-
arheimilinu Skóg-
arbæ í Reykjavík
hinn 7. júlí síðastlið-
inn. Foreldrar henn-
ar voru Sophus Auð-
unn Blöndal,
forstjóri á Siglufirði,
f. 5. nóv. 1888 í
Reykjavík, d. 22.
mars 1936, og Ólöf
Þorbjörg Hafliða-
dóttir, húsmæðrakennari í Reykja-
vík, f. 10. des. 1894 á Siglufirði, d.
26. maí 1976. Foreldrar Sophusar
Auðuns voru Björn G. Blöndal,
læknir á Siglufirði og víðar, f. 19.
sept. 1865, d. 27. sept. 1927, og Sig-
ríður Blöndal Möller, f. 16. mars
1865, d. 25. jan. 1945. Foreldrar
Ólafar voru Hafliði Guðmundsson,
hreppstjóri á Siglufirði, f. 2. des.
1852, d. 12. apríl 1917, og Sigríður
Pálsdóttir, f. 5. nóv. 1856, d. 14.
okt. 1932. Systir Sveinbjargar var
Sigríður Broberg Sophusdóttir
Blöndal, húsm. í Gautaborg, f. 22.
des. 1917, d. 24. jan. 1998.
Sveinbjörg giftist 1. júlí 1941
Birgi Kjaran, hagfræðingi, f. 13.
júní 1916 í Reykjavík, d. 12. ág.
Daði, f. 3. okt. 2001. 2) Soffía Kjar-
an, f. 8. okt. 1943, d. 18. maí 1944.
3) Soffía Kjaran, skrifstofustjóri, f.
23. júní 1945. Maður hennar er
Pálmi Hannes Jóhannesson, skrif-
stofustjóri, f. 7. feb. 1952. Börn
Soffíu og Pálma eru Heiða Björg
og Jóhannes Birgir. a) Heiða
Björg, laganemi við HÍ, f. 2. apríl
1979. b) Jóhannes Birgir, tónlist-
armaður, f. 3. des. 1981. 4) Helga
Kjaran, kennari, f. 20. maí 1947.
Fyrri maður hennar var Ármann
Sveinsson, stud. jur., f. 14. apríl
1946, d. 10. nóv. 1968. Barn Helgu
og Ármanns er Birgir. Seinni mað-
ur Helgu er Ólafur Sigurðsson,
verkfræðingur, f. 18. júní 1946.
Börn Helgu og Ólafs eru Björg og
Ólöf. a) Birgir, lögfræðingur og al-
þingismaður, f. 12. júní 1968. Kona
hans er Ragnhildur Hjördís Ein-
arsdóttir Lövdahl, sendiráðs-
starfsmaður, f. 1. maí 1971. Barn
Birgis og Ragnhildar er Erna, f.
29. mars 2003. b) Björg, líffræðing-
ur og læknanemi, f. 18. okt. 1976.
c) Ólöf, líffræðingur, f. 29. okt.
1980. Sambýlismaður hennar er
Helgi Snær Sigurðsson, myndlista-
maður, f. 3. okt. 1974. Sonur Helga
Snæs er Máni, f. 22. ágúst 1997.
Sveinbjörg lauk námi frá Versl-
unarskóla Íslands 1938. Fyrst
starfaði hún hjá Útvegsbanka Ís-
lands á Siglufirði og síðar í Reykja-
vík þar til hún giftist. Frá 1977
starfaði hún á Fræðsluskrifstofu
Reykjavíkur.
Útför Sveinbjargar verður gerð
frá Dómkirkjunni í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13.30.
1976. Foreldrar hans
voru Magnús Kjaran,
stórkaupmaður, f. 19.
apríl 1890, d. 17. apríl
1962, og Soffía Kjaran
Franzdóttir Siemsen,
f. 23. des. 1891, d. 28.
des. 1968. Sveinbjörg
og Birgir eignuðust
fjórar dætur og kom-
ust þrjár upp, Ólöf,
Soffía og Helga. 1)
Ólöf Kjaran, myndlist-
arkona og kennari í
Reykjavík, f. 30. mars
1942. Maður hennar
er Hilmar Knudsen,
verkfræðingur, f. 5. okt. 1941.
Börn Ólafar og Hilmars eru Helga
Sveinbjörg og Unnur, a) Helga
Sveinbjörg, líffræðingur, f. 20. júní
1963. Maður hennar er Ólafur
Gunnarsson, viðskiptafræðingur,
f. 14. apríl 1959. Börn Helgu Svein-
bjargar og Ólafs eru Hilmar Birg-
ir, f. 18. júlí 1989, Gunnar Birnir, f.
28. feb. 1994, og Óttar Þór, f. 22.
okt. 2000. b) Unnur, textílhönnuð-
ur, f. 5. ág. 1966. Barn hennar með
Ragnari Agnarssyni, kvikmynda-
tökumanni, f. 21. jan. 1969, er Hild-
ur, f. 19. júlí 1989. Maður hennar
er Arnaldur Halldórsson, ljós-
myndari, f. 13. júlí 1971. Börn
þeirra eru Dóri, f. 2. júní 1996, d. 2.
júní 1996, Orri, f. 18. júní 1997, og
„Ég má þakka fyrir hvað ég
held heilsunni,“ varð tengdamóður
minni að orði fyrir fáeinum vikum
þegar talið barst að vanheilsu vin-
konu hennar. Sjálf var hún búin að
verða fyrir barðinu á alls kyns al-
varlegum krankleikum, svo sem
hjartaáföllum, beinþynningu og
tíðum beinbrotum. Samt var hún
þakklát fyrir heilsuna! Þetta við-
horf segir sína sögu um Svein-
björgu Helgu Kjaran.
Hún fæddist á Siglufirði 8. des-
ember 1919, yngri dóttir hjónanna
Ólafar Hafliðadóttur og Sophusar
Auðuns Blöndal. Þau Ólöf og
Sophus áttu sannkallað menning-
arheimili, bækur, tónlist og mynd-
list voru í hávegum höfð. Á heim-
ilinu var mikill gestagangur, þar
voru haldnar kóræfingar, tekið í
spil og skeggrætt um alla heima
og geima og þar var lítil stúlka
sem drakk í sig litina, talið og tón-
ana. Til er skemmtilegt málverk
eftir Gunnlaug Blöndal, föðurbróð-
ur Sveinbjargar, af þremur körlum
við spilaborð. Á milli tveggja
þeirra mótar fyrir lítilli stúlku, op-
ineygri með ljóst hár á bláum kjól.
Þetta var Sveinbjörg. Mannlífið á
Siglufirði var fjölbreytt á síldarár-
unum, uppvaxtarárum Sveinbjarg-
ar, og hún kunni ógrynni af sögum
frá þessum tíma, um skemmtileg
atvik, sérstætt fólk, mikil og lítil
örlög.
Árið 1936 lést Sophus eftir erfið
veikindi. Til að sjá heimilinu far-
borða eftir lát eiginmannsins tók
Ólöf Blöndal að sér kostgangara á
sumrin; á veturna sinnti hún
kennslu í hannyrðum. Þrátt fyrir
þetta þunga áfall tókst báðum
dætrum þeirra hjóna, Sigríði og
Sveinbjörgu, að ljúka prófi frá
Verzlunarskólanum með háum ein-
kunnum. Sigríður giftist kornung
sænskum síldarkaupmanni, fluttist
með honum til Svíþjóðar og bjó
þar alla tíð síðan.
Sveinbjörg lauk verslunarpróf-
inu 1938 og vann um tíma í Út-
vegsbankanum á Siglufirði. Þang-
að átti erindi ungur
skrifstofustjóri hjá Skeljungi,
Birgir Kjaran, sem nýlega hafði
lokið hagfræðiprófi frá Kielar-
háskóla í Þýskalandi. Ekki er að
orðlengja það að þau felldu saman
hugi og giftust 1. júlí 1941.
Sveinbjörg og Birgir stofnuðu
heimili á Laufásvegi 60 í Reykja-
vík og þar fæddust þeim fjórar
dætur. Þau urðu fyrir þeirri þungu
sorg að næstelsta dóttirin, Soffía,
lést úr lungnabólgu vorið 1944, sjö
mánaða gömul. 1947 fluttist fjöl-
skyldan á efstu hæðina á Ásvalla-
götu 4. Með tíð og tíma eignuðust
þau allt húsið og smíðuðu ris ofan
á það. Birgir dó árið 1976, aðeins
sextugur að aldri. Eftir lát Birgis
var Sveinbjörgu mikil huggun í
samneytinu við dætur sínar sem
allar bjuggu í næsta nágrenni,
Helga og fjölskylda hennar í sama
húsi. Vart leið sá dagur að hún
hitti ekki dætur sínar eða barna-
börn. Á Ásvallagötu átti Svein-
björg heima til október 2002 að
hún fluttist á hjúkrunarheimilið
Skógarbæ þar sem hún bjó til
dauðadags.
Ég minnist þess þegar ég kom
ungur maður í fyrsta skipti á
heimili þeirra Sveinbjargar og
Birgis, nýfarinn að draga mig eftir
Soffíu dóttur þeirra. Stigagangur-
inn upp að íbúðinni var þakinn inn-
römmuðum Reykjavíkurmyndum
eftir Halldór Pétursson og þar
sem myndir huldu ekki veggina
stóðu skápar með sýnishornum úr
steinaríki Íslands og fleiri landa.
Þegar inn í íbúðina kom var það
sama uppi á teningnum, varla sást
í auðan vegg fyrir bókaskápum og
málverkum af ýmsu tagi. Þau
hjónin voru sameinuð í áhuga sín-
um á bókmenntum og myndlist.
Og fljótlega komst ég að því að
húsfreyjan var söngelsk í meira
lagi. Hún gat spilað bæði á gítar
og mandólín og söng alla mögulega
og ómögulega texta: íslensk söng-
lög, Fúsa, Evert Taube, danskar
þjóðvísur, brúðkaupsbrag úr Fljót-
unum … hún lærði ljóð og lag fyr-
irhafnarlaust.
Sveinbjörg var heilsteypt kona,
sátt við sjálfa sig og aðra, átti
hvorki til öfund né nagg, ég heyrði
hana aldrei leggja illt til nokkurs
manns. Ekkert var fjær henni en
pukur, undirmál og óhreinlyndi,
hún var mannasættir og fólki leið
vel í návist hennar. Sveinbjörg
hafði lifandi áhuga á stjórnmálum
og fylgdist vel með öllum hrær-
ingum innan lands og utan fram á
síðasta dag. Hún studdi Sjálfstæð-
isflokkinn alla tíð.
Samband hennar við dæturnar
þrjár var afar sterkt og kærleiks-
ríkt á báða bóga. Meðan kraftar
leyfðu hafði Sveinbjörg opið hús á
Ásvallagötu um kaffileytið á
sunnudögum. Þangað komu dæt-
urnar með fjölskyldur eftir því
sem við var komið. Þar var oft tal-
að hátt og margir í einu, samræð-
urnar líktust meir einhvers konar
hljómkviðu frekar en skipulögðum
skoðanaskiptum en það var þessi
hljómur kærleika og ánægju af
samneyti við ástvini sem jafnvel
yngstu börnin skynjuðu og þau
hlökkuðu til þessara stunda.
Kannski er líka kærleikurinn og
umhyggjan sá þáttur í eðli Svein-
bjargar sem hæst ber. Það var
ekki eigingjarn, hávær eða kröfu-
harður kærleikur heldur mildur en
bjargfastur.
Við aðstandendur Sveinbjargar
tregum hana og mest þó dætur
hennar sem misst hafa móður sína
og bestu vinkonu. Guð blessi minn-
ingu Sveinbjargar Helgu Kjaran.
Pálmi Jóhannesson.
SVEINBJÖRG
HELGA KJARAN
 Fleiri minningargreinar
um Sveinbjörgu Helgu Kjaran bíða
birtingar og munu birtast í blaðinu
næstu daga. Höfundar eru: Ólafur
Sigurðsson, Birgir Ármannsson,
Heiða Björg, Björg og Ólöf, Soffía,
Sigurður, Magnús Kjaran, Birgir
Björn, Jóhann og Árni, Ragnhildur
H. Lövdahl, Ágústa, Sigrún Löve,
Árni Helgason.
✝ Hannes Karl Guð-laugsson búfræð-
ingur fæddist að
Fróðhúsum í Borgar-
firði 2. júní 1923.
Hann lést 29. júní síð-
astliðinn. Foreldrar
hans voru Guðlaugur
Unnar Guðmundsson
frá Ytri Knarrar-
tungu í Breiðuvíkur-
hreppi, f. 24. febrúar
1902, d. 1989 og Val-
gerður Hannesdóttir
frá Tandraseli í Borg-
arhreppi, f. 25. apríl.1900, d. 1985.
Systkini Karls eru: Dóra Unnur, f.
1925, Ásdís, f. 1928, d. 1993, Valdi-
mar, f. 1930, Guðmundur, f. 1933,
d. 2001, Júlíus Ingi, f. 1935, Ásta
Sigríður, f. 1939, Hreinn, f. 1941 og
Gunnar f. 1943, d. 1995. Hinn 16.
júní 1956 kvæntist Karl eftirlifandi
eiginkonu sinni Sigríði Ásgeirs-
dóttur, f. 18. janúar 1929. Foreldr-
ar hennar voru Ásgeir Jónsson frá
Hjarðarholti í Borgarhreppi f.
1885, d. 1963 og Marta Elín Dýr-
finna Oddsdóttir frá Eskiholti í
Borgarhreppi, f. 1894, d. 1980.
Börn Karls og Sigríðar eru: 1) Val-
gerður, f. 14. mars 1955, maki Her-
mann Guðmundsson f. 3. ágúst
1956. 2) Ásgeir, f. 25.
nóvember 1956, maki
Kristín Guðmanns-
dóttir, f. 25. septem-
ber 1958, 3) Ásgerð-
ur, f. 20. janúar 1958,
maki Ragnar Gunn-
arsson, f. 3. febrúar
1956, 4) Marta, f. 4.
janúar 1963. Auk
þess ólu Karl og Sig-
ríður upp dótturdótt-
ur sína Sigríði Ein-
arsdóttur Watson, f.
20. ágúst 1972, maki
Daniel E. Watson, f. 4. nóvember
1950. Dóttir Sigríðar er Elín Þóra
Geirsdóttir, f. 27. maí 1943 maki
Valur Jónsson, f. 1943. Barnabörn
Karls eru átta talsins og langafa-
börn fjögur.
Karl útskrifaðist sem búfræð-
ingur frá Bændaskólanum á
Hvanneyri árið 1948. Þau hjón
bjuggu á Akranesi til 1960 er þau
fluttust til Reykjavíkur þar sem
þau bjuggu síðan. Karl vann ýmis
störf í Reykjavík, síðustu ár starfs-
ævinnar starfaði hann sem nætur-
vörður hjá Heklu hf.
Útför Karls fer fram frá Bú-
staðakirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 13.30.
Þegar ég kynntist Karli fyrir tæp-
um þrjátíu árum bjó fjölskyldan í
Heiðarhvammi sem var í hlíðinni í
sunnanverðum Elliðaárdalnum. Hús-
ið var byggt um miðbik síðustu aldar
samkvæmt lögmálum húsanna við
Vatnsveituveginn. Ekki að ófyrir-
synju bar það nafn sem ljómar af
sveitasælu; til hliðar við höfuðstaðinn
naut það kosta þéttbýlis og strjál-
býlis, án þess að búa við ókostina. Átti
vel við Karl að búa á þessum stað, þar
sem kyrrðin var helst rofin af straum-
hljóðum og fuglasöng og umhverfið
skóp seiðmagn ekki ósvipað og í sveit-
inni forðum.
Árin í Heiðarhvammi voru fjöl-
skyldunni góð. Börnin uxu úr grasi
við eftirsóknarverðar aðstæður og
búmannshendur Karls fengu verðug
viðfangsefni. Fallegi garðurinn við
húsið bar skapara sínum vitni. Fyrir
rúmlega tveimur áratugum höfðu
börnin hleypt heimdraganum og þau
Sigríður fluttu í hentugra húsnæði.
Vinalega húsið hafði gegnt hlutverki
sínu og var rifið. Ómar nú umferð-
argnýrinn frá Höfðabakkanum þar
sem áður var sælureitur fjölskyld-
unnar í Heiðarhvammi.
Karl hélt mikið upp Borgarfjörð-
inn. Þar voru átthagarnir; þar sinnti
hann ungur víða bústörfum og vinnu-
mennsku og þar kynntist hann ást-
vinu sinni. Eftir flutning suður sótti
Karl í sveitina sína þegar færi gafst.
Ósjaldan var farið að Hreðavatni, þar
sem var tjaldað og rennt fyrir fisk.
Hvergi undi hann sér betur og honum
var mikilvægt að kenna börnunum að
meta þessa óviðjafnanlegu sveit.
Karl átti góða vini frá fornu fari,
ekki síst frá námsárunum á Hvann-
eyri. Þó samgangur væri ekki mikill
er frá leið, var vináttan traust, eins og
oft er þegar vináttubönd eru hnýtt í
æsku. Hann var lítt ágengur við
ókunnuga, en mat mikið að eiga
stundir með sínum nánustu. Átti við
hann að rökræða dægurmál og iðu-
lega hafði hann sterkar skoðanir og
honum leiddist tæpitunga. Ógjarna
lét hann hlut sinn væri annars kostur.
Ef sló í brýnu, var það oftast eftir-
málalaust af hans hálfu. Hann hafði
ágæta kímnigáfu og gat verið orð-
heppinn. Gerði hann sér oft leik að því
að finna mönnum nöfn sem honum
þótti lýsa persónueinkennum eða
háttalagi. Suma samferðamenn
þekktu hans nánustu tæpast eða ekki
undir öðrum nöfnum en þeim sem
Karl valdi þeim. Þetta var jafnan vel
heppnað og græskulaust gaman.
Karl var við góða heilsu fram á efri
ár. Með ósérhlífni og ráðdeildarsemi
tókst þeim hjónum að njóta fjárhags-
legs sjálfstæðis. Þegar um fór að
hægjast gátu þau látið eftir sér að
ferðast nokkuð til annarra landa og
höfðu af því yndi.
Karl taldi sig ríkan mann; ekki af
forgengilegum hlutum, heldur af fjöl-
skyldu sinni og hann var stoltur af
sínum. Hann var umhyggjusamur
faðir og afi og natinn og góður við
smáfólkið og áhugasamur og hjálp-
legur vegna skólagöngu barna-
barnanna og gladdist við sérhvern
sigur þeirra, stóran sem smáan.
Þegar Karl andaðist var hann far-
inn að heilsu og þá er dauðinn líkn. Ég
vil trúa því að hann hafi verið ferðbú-
inn þegar kallið kom, á fögrum degi er
birtu nýtur hvað lengst. Var við hæfi
að hann skyldi kveðja á slíkum degi,
því bjart er yfir minningu þessa
sómamanns. Að leiðarlokum minnist
ég elskulegs tengaföður og vinar með
virðingu og hlýju og þakklæti fyrir
það sem hann var mér.
Fyrir hönd ástvina Karls Guð-
laugssonar þakka ég starfsfólkinu á
hjúkrunarheimilinu að Vífilsstöðum
fyrir þá umhyggjusemi og alúð sem
hann naut þar síðustu mánuðina sem
hann lifði.
Hermann Guðmundsson.
KARL
GUÐLAUGSSON
 Fleiri minningargreinar um Karl
Guðlaugsson bíða birtingar og
munu birtast í blaðinu næstu daga.
Höfundar eru: Hulda.
Minningarkort
Krabbameinsfélagsins
540 1990
krabb.is/minningKársnesbraut 98 • Kópavogi • 564 4566 • www.solsteinar.is
SÓLSTEINAR erum fluttir á KÁRSNESBRAUT 98 Í PERLUNNI
Erfidrykkjur
Upplýsingar og pantanir í síma 562 0200
Á fallegum og notalegum
stað á 5. hæð Perlunnar.
Aðeins 1.250 kr. á mann.