Morgunblaðið - 04.09.2004, Síða 10
FRÉTTIR
10 LAUGARDAGUR 4. SEPTEMBER 2004 MORGUNBLAÐIÐ
heldur geta boðið upp á fjölbreytta,
gagnvirka afþreyingarmöguleika.
Síminn er fyrirtæki sem vill veita
viðskiptavinum sínum fjölbreytta
þjónustu í framtíðinni, svo sem í
formi samskipta, tölvuleikja og sjón-
varpsdreifingar,“ segir í tilkynningu
Símans.
Enski boltinn í læsta dagskrá
Gunnar Jóhann Birgisson lögmað-
ur, sem er í forsvari fyrir Fjörni,
sagði í samtali við Morgunblaðið að
með samningnum vildu eigendur
Fjörnis styrkja stöðu sína á sjón-
varpsmarkaðnum. „Við höfum verið
með félagið Íslenzkt sjónvarp, sem
við fáum nú tækifæri til að efla. Fé-
lagið er efnisveita, sem einbeitir sér
að því að kaupa og selja efni fyrir
sjónvarp. Það á í dag réttinn á enska
boltanum og mun sennilega fljótlega
eignast annað mjög gott efni, sem
við erum ánægðir með. Hugmyndin
að þessu félagi er sú að það selji
þeim fyrirtækjum, sem það er í sam-
vinnu við, efni. Við hugsum sérstak-
lega til þess að félagið muni selja
þeim rásum, sem verða á hinu nýja
stafræna dreifikerfi Símans, efni,
þannig að þær geti staðið sig í sam-
keppni á fjölmiðlamarkaði og boðið
upp á frambærilegt efni, sem hefur
svo væntanlega þær afleiðingar fyrir
Símann að fólk hefur áhuga á að
verzla við fyrirtækið og kaupa af-
ruglara hjá því,“ segir Gunnar Jó-
hann.
Hann segir að ein forsenda samn-
ingsins sé sú að með honum fái Ís-
lenzkt sjónvarp aðgang að mynd-
lykla- og áskriftarkerfi Símans, sem
hefur verið notað til að selja efni um
breiðbandið. „Okkar áætlanir hafa
alltaf gengið út á að setja enska bolt-
ann í læsta dagskrá ásamt öðru efni.
Við ætluðum að bjóða þjóðinni upp á
enska boltann í opinni dagskrá
fyrsta árið og á þeim tíma ætluðum
við að undirbúa okkur fyrir að geta
tekizt á við það verkefni að vera með
útsendingar í læstri dagskrá og góða
afruglara sem væru sambærilegir
við það bezta, sem væri til í heim-
inum. Við höfðum ekki fjármagn til
þessa sjálfir en þá opnuðust þessi
tækifæri í kringum þær hugmyndir,
sem Síminn er með um stafrænar út-
sendingar um fjarskiptakerfið.“
Gunnar Jóhann segir það sann-
færingu sína að samkomulagið muni
efla Skjá einn í framtíðinni.
Stærstu hluthafar í Íslenzka sjón-
varpsfélaginu verða, að kaupsamn-
ingi gerðum, Síminn og e.t.v. fleiri
fjárfestar, sem munu eiga rúmlega
26% í gegnum Fjörni, Fjölmiðla-
félagið hf., sem er í eigu ýmissa fjár-
festa og á um 12% í félaginu, Bratta-
brú ehf., undir forystu Margeirs
Péturssonar, sem á tæplega fjórð-
ungshlut, og Heildun ehf., sem er í
eigu Jóns og Sigurðar Gísla Pálma-
sona, en Jón er einnig hluthafi í
Bröttubrú.
Norðurljós taka
samningnum illa
Í fréttatilkynningu Símans, sem
send var út í gær, segir að Síminn
hafi á undanförnum mánuðum verið í
viðræðum við allar þrjár sjónvarps-
stöðvarnar um þátttöku í þróun á
stafrænu kerfi fyrir sjónvarp. „Í við-
ræðunum fólst að Síminn sæi um
dreifingu á efninu. Íslenska útvarps-
félagið, sem á og rekur Stöð 2, sleit
samningaviðræðum við Símann í
júní síðastliðnum og hefur ákveðið
að byggja upp eigið dreifikerfi fyrir
stafrænar sjónvarpsútsendingar í
lofti,“ segir í tilkynningunni.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins sleit Stöð 2 viðræðunum í
júní sl. á þeim forsendum að hinir
samningsaðilarnir, þ.e. Síminn,
Skjár einn og RÚV, höfðu þá kært
ákvörðun Póst- og fjarskiptastofn-
unar að úthluta rásum á hinu svo-
kallaða MMDS-tíðnisviði fyrir staf-
rænar sjónvarpssendingar til
Íslenzka útvarpsfélagsins, sem rek-
ur Stöð 2, Sýn og fleiri stöðvar.
Heimildir Morgunblaðsins herma
jafnframt að þegar fréttist af sam-
komulagi Símans og Fjörnis í gær
hafi forsvarsmenn Norðurljósa,
móðurfélags ÍÚ, tekið það afar
óstinnt upp og m.a. leitað til Björg-
ólfs Guðmundssonar, formanns
bankaráðs Landsbankans, um að
hann beiti sér fyrir því að kaupsamn-
ingur gangi ekki eftir, en bankinn er
helzti lánardrottinn Íslenzka sjón-
varpsfélagsins. Björgólfur vildi ekki
tjá sig um málið í gær, að sögn tals-
manns hans.
SÍMINN og eignarhaldsfélagið
Fjörnir gerðu í fyrrakvöld sam-
komulag um kaup Símans á félaginu,
sem á annars vegar félagið Íslenzkt
sjónvarp, sem á útsendingarréttinn
á ensku knattspyrnunni hér á landi,
og hins vegar 26,2% hlut í Íslenzka
sjónvarpsfélaginu, sem rekur sjón-
varpsstöðina Skjá einn. Samkomu-
lagið var gert með ýmsum fyrirvör-
um, m.a. um áreiðanleikakönnun.
Aðstandendur samkomulagsins
sjá sér gagnkvæman hag í því. Sím-
inn fær efni til að selja um stafrænt
dreifikerfi sitt, en Skjár einn vænt-
anlega aðgang að stafrænu mynd-
lyklakerfi Símans, sem gerir kleift
að koma á fót áskriftarsjónvarpi.
Fleiri fjárfestar geta bætzt við
Í fréttatilkynningu, sem Síminn
sendi frá sér í gær, segir að félagið
hafi tekið þátt í fyrirtæki, svokall-
aðri efnisveitu, sem hafi áhugavert
sjónvarpsefni fram að færa, og
dreifa efni þess á fjarskiptaneti sínu
á stafrænu formi. Í þeim tilgangi
taki Síminn þátt í kaupum á félagi,
sem eigi 100% í enska boltanum og
um fjórðungshlut í Íslenzka sjón-
varpsfélaginu.
Samkvæmt heimildum Morgun-
blaðsins er Síminn samkvæmt samn-
ingnum kaupandi að öllu hlutafé í
Fjörni, en til greina kemur að fleiri
fjárfestar taki þátt í kaupunum.
Ekki fékkst staðfest um hvaða félög
væri þar að ræða, en líkur voru
leiddar að því að Vátryggingafélag
Íslands og Tryggingamiðstöðin yrðu
þar á meðal.
Dreifikerfi Símans
nær til 92% þjóðarinnar
Í tilkynningu Símans kemur fram
að kaupin á efnisveitunni séu í sam-
ræmi við stefnu fyrirtækisins, sem
hafi frá því í nóvemver 2002 sent út
stafrænt efni um Breiðband Símans
og þannig orðið fyrstur til að hefja
stafrænar útsendingar á Íslandi. Um
þessar mundir undirbúi Síminn til-
raun með dreifingu á stafrænu sjón-
varpi um koparkerfið, þ.e. hið hefð-
bundna heimilissímakerfi, með
DSL-tækni. „Tilraunin hefst í sept-
ember en sú aðferð þýðir í raun
miklu meiri útbreiðslu á stafrænu
sjónvarpi en verið hefur á Íslandi,“
segir í tilkynningu Símans. „ADSL-
kerfið nær til 92% þjóðarinnar eða til
yfir 90 þúsund heimila á meðan nú-
verandi sjónvarpsþjónusta Símans,
Breiðbandið, nær til 35.000 heimila.
Þeir sem tengjast munu stafrænu
sjónvarpi yfir ADSL ættu kost á út-
sendingum á þeim 40 stöðvum sem
eru aðgengilegar á Breiðbandinu.
Einnig eru í gangi viðræður um
dreifingu efnis frá fleiri sjónvarps-
stöðvum auk þess sem þróa á ýmsa
gagnvirka efnisþjónustu.“
Í tilkynningu Símans segir að með
því að fara í sjónvarp yfir ADSL
auki félagið nýtinguna á fjarskipta-
kerfum sínum. „Örar breytingar í
tækni hafa leitt til þess að símafyr-
irtæki í heiminum veita ekki ein-
göngu hefðbundna símaþjónustu
Síminn fær sjón-
varpsefni, Skjár
einn myndlykla
Morgunblaðið/Árni Torfason
Gunnar Jóhann Birgisson hjá Fjörni segir að alltaf hafi verið áætlað að
setja enska boltann í læsta dagskrá ásamt öðru efni. Á myndinni er Snorri
Már Skúlason, verkefnisstjóri enska boltans á Skjá einum.
SIGURÐUR G. Guðjónsson, út-
varpsstjóri Íslenska útvarpsfélags-
ins, segist fagna samkeppni á
markaðnum en kveðst jafnframt
undrandi á að ríkisfyrirtæki sé að
fjárfesta í einkareknum sjónvarps-
stöðvum. „Landssíminn hlýtur þá
að þakka forset-
anum fyrir að
hafa stoppað fjöl-
miðlalögin. Þetta
þýðir væntanlega
að það verða eng-
in slík lög sett,
sem er líklega
stærsti plúsinn
við þetta,“ segir
Sigurður.
Hann segir að
þessi þróun sé
mjög merkileg upplifun fyrir Ís-
lenska útvarpsfélagið sem bauð í
enska boltann á móti Skjá einum sl.
vetur. „Þá vissum við ekki að við
værum að bjóða í kapp við eiganda
Landsbankans, Björgólf Guð-
mundsson sem átti Íslenskt sjón-
varp, sem átti réttinn á enska bolt-
anum,“ segir Sigurður.
Sigurður segir að það sé gott að
vita loks við hverja er verið að
keppa. „Við höfum ekki vitað frá
árinu 1999 hverjir áttu Skjá einn,
sem var reyndar upphaflega fjár-
magnaður með fé frá Landssíman-
um. Það er gott að Landssíminn
ætlar nú loks að gangast við króg-
anum.“
Sigurður segir að það sé athygl-
isvert að nú skuli verða þrjú rík-
issjónvörp á Íslandi, og á hann þar
við RÚV, Breiðvarp Símans og Skjá
einn.
Varðandi það sem Síminn segir í
tilkynningu sinni um viðræður við
íslensku sjónvarpsstöðvarnar um
dreifingu efnis um breiðbandið,
segir Sigurður að Íslenska útvarps-
félagið geti ekki verið í viðskiptum
við félag sem það sé einnig í sam-
keppni við um dreifingu á efni. „Ef
Landssíminn hefði hætt sínum
breiðvarpsrekstri hefðum við ugg-
laust haldið áfram að eiga viðræður
um dreifingu á breiðbandinu. Þeir
voru ekki til í að hætta þeim
rekstri.“
Hann býst við að málið muni
koma til kasta Samkeppnisstofn-
unar. „Maður reiknar með að sam-
keppnisyfirvöld taki nú á málinu og
skipti Símanum upp þannig að sjón-
varpsrekstur hans standi einn og
sér. Samkeppnisyfirvöld úr-
skurðuðu um það 1998 að okkar
kröfu að Síminn ætti að skilja breið-
bandsrekstur frá öðrum rekstri. Ég
krafðist þess síðan árið 2002 að yf-
irvöld framfylgdu þessum úrskurði
því mér fannst óeðlilegt hve mikið
væri hægt að fjárfesta í sjónvarps-
rekstri á vegum Landssímans með
hliðsjón af því hvað hann hafði litl-
ar tekjur af sjónvarpsrekstri. Það
mál hefur beðið hjá Samkeppn-
isstofnun síðan 2002, og afgreiðslan
frestast stöðugt. Ég held að sam-
keppnisyfirvöld hljóti að dusta ryk-
ið af málinu og skoða nú hvort
Landssíminn geti yfir höfuð komið
inn í þennan rekstur og orðið þetta
stór aðili á fjölmiðlamarkaðnum.“
„Þýðir væntanlega að fjöl-
miðlalög verða ekki sett“
Sigurður G.
Guðjónsson
ÁRNI Magnússon félagsmálaráð-
herra sagði á Fjórðungsþingi Vest-
firðinga í gær að við upptöku 90%
lána hjá Íbúðalánasjóði væri gert
ráð fyrir að sveitarfélögin hættu
fjármögnun viðbótarlána. Hann
sagði einnig að Íbúðalánasjóður
myndi áfram gegna mikilvægu hlut-
verki þrátt fyrir innkomu bankanna
á húsnæðislánamarkað, en það gæti
verið að markaðshlutdeild hans
kynni að minnka eitthvað.
Um þriðjungur allra lána Íbúða-
lánasjóðs í dag er 90%. Þessi lán
hafa verið veitt með hærri vöxtum
en önnur lán eða 5,3% vöxtum.
Sveitarfélögin hafa komið að þess-
um lánveitingum með þeim hætti að
þau skuldbinda sig til að leggja fjár-
muni í áhættusjóð sem stendur
straum af töpuðum útlánum.
„Eftir er að útfæra nákvæmlega
breytinguna í 90% lán en stefnt er
að því að sveitarfélögin hætti þátt-
töku í fjármögnun viðbótarlána. Það
er þó ekki þar með sagt að sveit-
arfélögin eigi að hætta allri fjár-
mögnun húsnæðiskerfisins en eftir
er að taka upp viðræður við þau um
hlutverk sveitarfélaga á sviði hús-
næðismála á komandi árum,“ sagði
Árni.
Árni sagði að flestir fögnuðu því
að bankarnir væru núna farnir að
bjóða sambærileg vaxtakjör og
Íbúðalánasjóður en um leið væri
spurt hvers vegna bankarnir hefðu
ekki verið löngu búnir að þessu.
Hann sagðist sjálfur telja að breytt
fjármögnun húsnæðislána Íbúða-
lánasjóðs með tilheyrandi vaxta-
lækkun ylli þar mestu.
„Þessi þróun mun vitaskuld hafa
einhver áhrif á Íbúðalánasjóð en ég
tel ljóst að sjóðurinn muni áfram
hafa mikilvægu hlutverki að gegna
þótt markaðshlutdeild hans kunni
að minnka eitthvað. Bankarnir
treysta sér til dæmis ekki til þess að
bjóða sama lánshlutfall á lands-
byggðinni og í Reykjavík, sem vita-
skuld þýðir að Íbúðalánasjóður mun
áfram hafa mikla þýðingu fyrir efl-
ingu byggðar á landsbyggðinni.
Á sama hátt mun sjóðurinn áfram
hafa það hlutverk að hjálpa hinum
tekju- og efnaminni íbúum þessa
lands að koma sér þaki yfir höfuðið
og loks mun sjóðurinn áfram veita
lán til byggingar leiguíbúða. Það er
því síður en svo komið að því að
leggja sjóðinn niður eða einkavæða
hann og miklu frekar má segja að
tíðindi síðustu daga undirstriki það
sem ég hef alltaf sagt, að bankarnir
muni aldrei geta tekið að sér það
hlutverk að tryggja öllum lands-
mönnum ódýrt fjármagn til íbúða-
kaupa, óháð fjárhag og búsetu.“
Félagsmálaráðherra segir að Íbúðalánasjóður muni áfram gegna mikilvægu hlutverki
Sveitarfélögin munu hætta
fjármögnun viðbótarlána
Morgunblaðið/Halldór Sveinbjörnsson
Félagsmálaráðherra lagði áherslu á það í ræðu á Fjórðungsþingi Vest-
fjarða að Íbúðalánasjóður myndi áfram gegna mikilvægu hlutverki.