Morgunblaðið - 04.09.2004, Síða 11

ÚR VERINU
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. SEPTEMBER 2004 11
HKópavogssundið eina almenningssundið á Íslandi, fer fram í 11. sinn í Sundlaug Kópavogs sunnudaginn 5. september n.k. og stendur yfir frá kl. 8—19.
Þátttakendur velja sér vegalengd sjál r og geta synt 500, 1000 eða
1500m og hlotið brons, silfur eða gullverðlaun fyrir.
Jafnframt er boðið upp á vegalengdir, sem jafna má við hálfmaraþon og maraþonhlaup.
Þátttakendur geta nú spreytt sig á þekktum sjósundleiðum.
Viðeyjarsundi 3,9 km og Drangeyjarsundi 6,8 km.
Sérstakir verðlaunapeningar eru veittir fyrir þessar vegalengdir.
Skráning fer fram á keppnisdegi í Sundlaug Kópavogs.
Þátttökugjöld eru kr. 400 fyrir börn (fædd 1988 og síðar), kr. 600 fyrir
ellilífeyrisþega (67 ár og eldri) og kr. 800 fyrir fullorðna.
Innifalið í gjaldinu er aðgangur að sundlauginni.
Kópavogssundið
Sund er holl hreyfing Sundlaug Kópavogs
„góð laug á besta stað“
Sunddeild BreiðabliksKópavogsbær
HÁLF öld er í dag liðin frá því að
síðasti hnúfubakurinn var veiddur
hér við land. Það var síðdegis
laugardaginn fjórða september
1954 að Ingólfur Þórðarson á
Hval 2 sá tvo hnúfubaka og náði
öðrum þeirra. Hann var í landi í
hvalstöðinni í Hvalfirði með hann
morguninn eftir, þar sem flens-
ararnir Magnús, Stefán og Jón
Ármann tóku við hvalnum og
skáru hann. Hnúfubakur var
sjaldséður hvalur á þessum árum,
líklega vegna ofveiði, en hann er
mjög hægur hvalur og liggur
lengi í yfirborðinu. Fyrir vikið er
auðvelt að ná honum. Hvalur hf.
veiddi aðeins sex hnúfubaka alls
öll þau ár sem fyrirtækið stundaði
hvalveiðar og um haustið 1954 var
hnúfubakurinn friðaður. Sama ár-
ið veiddust fimm steypireyðar.
Nú er öldin önnur, því hnúfu-
bakurinn hefur nýtt sér friðunina
mjög vel og er talið að um átta til
tíu þúsund dýr séu við landið og
fjölgunin sé allt að 15% á ári.
Hnúfubakurinn hefur á síðustu
árum valdið miklum óskunda við
loðnuveiðar.
Ljósmynd/Jón Ármann
Hvalur Vilmundur Jónsson stendur við bægsli hnúfubaksins.
Hálf öld frá
því hnúfu-
bakur veidd-
ist síðast
Ljósmynd/Jón Ármann
Flensarar Magnús og Stefán búa sig undir að skera hvalinn.
ÞORSKURINN er genginn í Smug-
una í Barentshafi á ný. Um tuttugu
togarar hafa verið að veiðum þar að
undanförnu og fór aflinn mest í 35
tonn í hali, en dregið hefur undan
síðustu daga og eru skipin að fá frek-
ar lítið nú.
Norska blaðið Fiskeribladet
greindi frá þessu á vefsíðu sinni í
gær, en togararnir sem þarna eru að
veiðum eru 16 frá Rússlandi og þrír
skráðir í Afríku, Togo, Sao Tome og
Principe, en Norðmenn gera því
skóna að þeir séu undir hentifána og
gerðir út af Portúgölum.
Norska strandgæzlan gerir ráð
fyrir því að afli Rússa verði dreginn
frá leyfilegum veiðiheimildum þeirra
í Barentshafinu, en hinir togararnir
eru gamlir og úr sér gengnir og voru
einnig við veiðar í Smugunni í fyrra.
Þeir salta og ef til vill frysta aflann
um borð. Norðmenn óttast ekki að
fjöldi skipa setji kúrsinn upp í Smug-
una vegna þessara frétta. Til þess sé
veiðin allt of óstöðug og alls ekki á
vísan að róa. Verði veiðin hins vegar
betri og jafnari þegar kemur fram á
haustið, gera þeir ráð fyrir að skip-
unum kunni að fjölga eitthvað.
Mikið veitt í Smugunni
Íslendingar veiddu mikið af þorski
í Smugunni um miðjan tíunda ára-
tuginn, tugi þúsunda tonna, þegar
mest var, í óþökk Norðmanna og
Rússa. Samkomulag náðist í deilunni
1999 og var þá samið um að Íslend-
ingar fengju veiðiheimildir í Bar-
entshafi, ákveðið hlutfall heildar-
kvóta, sem félli niður ef veiðin færi
niður fyrir 350.000 tonn. Fyrsta árið
var kvóti Íslendinga 8.900 tonn en er
nú 6.200, 3.818 innan norsku lögsög-
unnar og 2.386 innan þeirrar rúss-
nesku. Að auki hafa Íslendingar
heimildir til að kaupa kvóta af Rúss-
um til viðbótar. Norðmenn fá svo
bolfiskveiðiheimildir við Ísland á
móti, þó ekki í þorski. Samningurinn
var til fjögurra ára í senn með upp-
sagnarákvæði, sem ekki hefur verið
nýtt. Síðast var samningurinn fram-
lengdur árið 2002. Þar sem þessi
samningur er í gildi, sækja íslenzku
skipin kvóta sinn í lögsögu Norð-
manna og Rússa en ekki í Smuguna.
Þorskurinn gengur í Smuguna á ný
FRÉTTIR
SIGRÍÐUR Margrét Guðmunds-
dóttir, fréttamaður á Ríkissjónvarp-
inu, hlaut á þriðjudag verðlaun úr
Móðurmálssjóði og afhenti Þorgerð-
ur Katrín Gunnarsdóttir mennta-
málaráðherra Sigríði verðlaunin í
Þjóðmenningarhúsinu.
Verðlaunafjárhæðin nemur
150.000 krónum og skal nota féð til
utanferðar samkvæmt sjóðsreglum,
þótt það sé ekki skylda.
Í umsögn dómnefndar segir að
Sigríður flytji vandaðar fréttir og vel
samdar. Hún hefur verið sjónvarps-
fréttamaður á RÚV frá árinu 2000.
Móðurmálssjóður er minning-
arsjóður Björns Jónssonar og var
hann stofnaður árið 1943. Sjóðurinn
verðlaunar blaða- og fréttamenn
fyrir góðan stíl og vandað íslenskt
mál.
Sigríður Margrét er fjórtándi
verðlaunahafi sjóðsins frá upphafi
en ekki er veitt reglulega úr sjóðn-
um, enda „ekki mjög gildur“ að sögn
Njarðar P. Njarðvík, formanns
sjóðsstjórnar. Síðast var veitt úr
Móðurmálssjóði árið 2000 og fékk þá
Gísli Sigurðsson, umsjónarmaður
Lesbókar Morgunblaðsins, verð-
launin en Karl Ísfeld hlaut þau fyrst-
ur árið 1946.
Sigríður Guðmundsdóttir hlýtur
verðlaun úr Móðurmálssjóði
Morgunblaðið/Árni Torfason
Sigríður Guðmundsdóttir ásamt Þorgerði Katrínu Gunnarsdóttur mennta-
málaráðherra og Nirði P. Njarðvík, formanni sjóðsstjórnar.
Þykir flytja vandaðar
fréttir og vel samdar
„MITT hlutverk með að
heimsækja ýmis mis-
munandi lönd er [...] að
staðfesta skuldbinding-
ar okkar og forráða-
manna ríkjanna. Það er
mjög mikilvægt fyrir yf-
irmenn í samtökunum
okkar að gera þetta
reglulega,“ segir
Bandaríkjamaðurinn
Clement F. Kusiak, al-
þjóðaforseti Lions-
hreyfingarinnar, varð-
andi öll þau lönd sem að
forsetar Lionshreyfing-
arinnar heimsækja ár-
lega, en forsetar Lions eru kosnir til
eins árs í senn.
Kusiak heimsótti í ferð sinni m.a.
Bessastaði þar sem hann hitti Ólaf
Ragnar Grímsson, forseta Íslands,
auk þess sem hann heimsótti Barna-
spítala Hringsins, Nesjavelli, Þing-
velli, Reykjalund og Hlein og Med-
care Flögu. Kusiak kynnti sér
starfsemi Lionssamtakanna hér-
lendis og þeim málum sem samtökin
hafa verið að styrkja og vinna að.
Auk þess kynnti hann sér aðeins
land og þjóð, t.d. kynnti hann sér
orkumál en hann heimsótti Nesja-
vallavirkjun og ferðaðist innanbæjar
í vetnisknúnum strætisvagni. Bragi
Árnason prófessor flutti fyrirlestur
um vetnisrannsóknir og fram-
kvæmdir þeim tengdar sem Kusiak
hlýddi á.
Starfar í 190 löndum
Kusiak segir Íslandsheimsóknina
þá fyrstu hjá sér og aðspurður segist
hann vera ánægður með stefnu og
framþróun Lionshreyfingarinnar á
Íslandi eftir að hafa rætt við um-
dæmisstjóra og hitt meðlimi Lions-
samtakanna hérlendis. Hann segist
hins vegar vilja sjá fleiri konur í
hreyfingunni.
„Ég myndi gjarnan
vilja sjá fleiri konur
bætast í hreyfinguna á
Íslandi. Mér skilst að
10% af heildarfjölgun
meðlima hérlendis á
þessu ári hafi verið
konur,“ segir Kusiak.
Hann segir hreyf-
inguna hafa sett sér
það markmið á al-
þjóðamælikvarða að
bæta við 16.000 konum
í hópinn á síðasta ári.
Það hafi ekki einungis
tekist heldur fór fjöld-
inn vel yfir þá tölu. Nú
er yfir 61.000 konur í samtökunum
og er það mjög spennandi að hlutur
þeirra skuli vera að aukast að sögn
Kusiak.
Lionshreyfingin teygir anga sína
víða um heim og starfar í 190 þjóð-
löndum og er stærsta þjónustuhreyf-
ing heims. Eins og segir á heimasíðu
Lionshreyfingarinnar á Íslandi
(www.lions.is) eru samtökin óháð
stjórnmálaflokkum eða trúfélögum,
„en inna af hendi ýmiss konar þjón-
ustu á sviði líknar- og mannúðar-
mála. Þeir [Lionsklúbbarnir] eru
skipaðir athafnasömu og félagssinn-
uðu fólki.“ Meðal verkefna og mark-
miða hreyfingarinnar er að virkja og
efla anda skilnings meðal þjóða
heims, og að efla meginreglur heil-
brigðs stjórnarfars og borgarlegra
dyggða.
Spurður um hvernig hann líti á
framtíð samtakanna segist hann
telja hana vera bjarta, „Það er ekki
vegna mín sjálfs sem forseta heldur
vegna allra meðlimanna sem tilheyra
hreyfingunni. Þeir eru hreyfiaflið
sem gerir hreyfinguna að því sem
hún er í dag, og eiga mikinn þátt í
þeirri velgengni sem hreyfingin hef-
ur átt að fagna í gegnum tíðina,“ seg-
ir Kusiak.
Alþjóðaforseti Lions á Íslandi
Vill sjá fleiri kon-
ur í hreyfingunni
Clement F. Kusiak