Morgunblaðið - 04.09.2004, Qupperneq 51
MENNING
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. SEPTEMBER 2004 51
Jarðvegsþjöppur, hopparar
og keflavaltarar
Sími 594 6000
Vetrarstarf Borgarleikhúss-ins hófst í gær með Nú-tímadanshátíð í Reykjavík.Guðjón Pedersen leik-
hússtjóri segir vetrardagskrá leik-
hússins mjög fjölbreytta og að verk-
efnavalið ráðist af mörgum þáttum.
„Fyrst og fremst er það mikil um-
ræða hér innanhúss sem ræður verk-
efnavalinu, en svo skjóta gamlir
draumar líka alltaf af og til upp koll-
inum; verk sem við höfum kannski
ekki fundið rétta plássið fyrir á sín-
um tíma, en svo kemur að því að stað-
urinn og stundin eru komin. Fyrsta
frumsýningin á stóra sviðinu er dæmi
um þetta. Það er Héri Hérason eftir
Coline Serrau. Þetta er verk sem við
höfum lengi ætlað að setja upp, en
ekki fundið réttu stundina fyrr en
nú.“ Guðjón segir ekki endilega reynt
að velja verkefni út frá þema eða
fastri hugmynd, en þó æxlist það
stundum þannig eftirá, að hægt sé að
sjá sameiginlegan þráð í mörum
verkanna. „Í vetur erum við til dæm-
is talsvert að fjalla um fjölskylduna
andspænis samfélaginu og Guð verð-
ur líka mikið með okkur í vetur. En
það er fleira; framhjáhald, ást, ter-
rorismi, og ýmsar klassískar spurn-
ingar sem við glímum við. Breiddin í
verkefnavalinu sýnir sig í því að við
erum að fjalla um mestu þjóðflutn-
inga Íslandssögunnar, þegar þriðj-
ungur þjóðarinnar flutti til Kanada, í
Híbýlum vindanna á sama tíma og við
erum að takast á við viðfangsefni úr
samtímanum, eins og terrorismann
og ýmsar hugmyndir um hann.“ Guð-
jón segir að þegar við hugsum um
terrorisma sjáum við gjarnan fyrir
okkur flugvöll eða vígamenn sem
búnir eru að loka börn inni í barna-
skóla. „Presnyakov-bræðurnir rúss-
nesku ákváðu hins vegar að kanna
hvernig terrorismi hefur birst gegn-
um aldirnar. Þá sjáum við að hann
snýst ekki bara um hryðjuverka-
menn sem drepa saklaust fólk, hann
á sér dýpri rætur sem teygja sig víða,
og langt aftur í mannkynssögunni.“
Fjölmörg samstarfsverkefni
Samvinnuverkefni Borgarleik-
hússins við sjálfstæð leikfélög eru
mörg í vetur. Leikritið Svik er sett
upp í samvinnu við Sögn, Á senunni
og Leikfélag Akureyrar, sem einnig
er í samvinnu við Borgarleikhúsið um
uppfærsluna á Ausu Steinberg og
Stólunum. Nýja Saumastofan er unn-
in í samvinnu við Leikfélagið Tóbías
og Crazy Gary’s Mobile Disco í sam-
vinnu við Steypibaðsfélagið Stút.
American Diplomacy kemur frá Hinu
lifandi leikhúsi, Riðið inn í sólarlagið
frá Kláusi, Paris at nigth er í sam-
vinnu við Á senunni og Rómeó og
Júlía í samvinnu við Vesturport og
Íslenska dansflokkinn. Samstarf við
slíka hópa er Borgarleikhúsinu hollt
og hollustan er gagnkvæm mati Guð-
jóns. „Það er okkur ljúf skylda að
rækta sambandið við grasrótina, og
mjög í anda Leikfélags Reykjavíkur.
Þarna eru ungir leikhússstarfsmenn
að stíga sín fyrstu skref og okkur er
mjög ljúft að styðja við þá. Það er
líka gott fyrir okkur að fá nýja hugs-
un inn í svona stórt leikhús. Við erum
alltaf að læra af þessu líka. Báðir að-
ilar hagnast á reynslu, hugmyndum
og öllum póstum þessarar samvinnu.
Þetta hjálpar okkur líka við að upp-
fylla þær kröfur sem borgarbúar
gera til okkar um að í Borgarleikhús-
inu eigi að vera allt litróf íslenskrar
sviðslistar. Mörg þau tilboð sem við
fáum um samvinnu eru mjög ögrandi,
segir Guðjón og bætir því við að í vet-
ur verði Litla sviðið nánast undirlagt
af samstarfsverkefnum.
„Við tökum stórt skref framávið í
samstarfi okkar við Danshátíðina
sem hefst nú um helgina, með því að
bjóða hingað sænskum leikhópi með
danssýningu sem heitir Things that
Happen at Home. Stuttverkakeppnin
er unnin í samvinnu við Bandalag ís-
lenskra leikfélaga og samstarfsverk-
efnin eru fleiri.“
Leikfélag Reykjavíkur á þó eftir
sem áður drjúgan hluta dagskrár-
innar í Borgarleikhúsinu. Nýtt verk,
Segðu mér allt, eftir Kristínu Ómars-
dóttur er þar á meðal.
„Kristín kallar þetta balloon show
(blöðrusýningu), og það er vel orðað
hjá henni, því hún sér heiminn í
gegnum mjög skemmtileg gleraugu.
Þetta er verk um unga konu og lýsir
því hvernig hún sér foreldra sína,
sem eru á barmi skilnaðar. Hún er
fötluð, og til að lifa af það líf sem hún
lifir býr hún sér til draumaveröld
með öðrum hjónum sem hún vildi
kannski að foreldrar hennar líktust
meira. Þetta er mjög skondið leikrit
um það hvað við getum verið asnaleg
í okkar lífsgæðakapphlaupi.“
Fjölskylduvænt leikhús
Lína langsokkur verður tekin upp
frá fyrra ári, en Guðjón ítrekar að
börn 12 ára og yngri séu alltaf vel-
komin ókeypis í leikhúsið með for-
eldrum sínum, nema á sérstakar
barnasýningar. „Þetta viljum við
gera til að hvetja fólk til að koma
með börnin með sér í leikhúsið. Við
viljum að leikhúsið sé samastaður
allrar fjölskyldunnar. Sum verk eru
bara sýnd einu sinni, sum jafnvel
ekki oftar en á 20 ára fresti eða svo.
Við höfum fengið mjög falleg við-
brögð frá foreldrum sem hafa komið
með börnin á sýningar eins og Sölu-
maður deyr, Fjandmann fólkins og
fleiri sígild verk, verk sem börnin
hafa ekki bara gott af að sjá, heldur
eru þau um leið mikilvæg upplifun af
leikhúsi. Fjölskylda og vinir eiga að
geta rætt saman um það sem þau
upplifa saman í leikhúsinu.“
Hús tilfinninga og hús skoðana
Spurður um þá erfiðleika sem
hafa steðjað að Borgarleikhúsinu á
liðnum árum, segir Guðjón að leik-
húsið sé nú á góðu skriði. „Það hlýt-
ur að segja sína sögu að um 140 þús-
und manns runnu í gegnum húsið á
síðasta starfsári. Borgarbúar finna
eitthvað hér sem þeim finnst athygl-
isvert. Ég vona að við séum á góðri
siglingu. Leikhús má þá aldrei ná
höfn. Leikhús verður að halda áfram
að vera í ólgusjó á opnu hafi. Þetta
er hús tilfinninga, hús skoðana, og
við erum að segja sögur af fólki sem
eru vonandi bragðmiklar. Bragð-
miklar sögur gerast í ólgusjó. Ég
vona í það minnsta, að á meðan ég er
hérna, sigli Borgarleikhúsið aldrei í
höfn.“
Nánari upplýsingar um starfsemi
Borgarleikhússins er að finna á vefn-
um: http://www.borgarleikhus.is.
Leikhús | Starfsemi Borgarleikhússins hefst um helgina með Danshátíð í Reykjavík
Leikhús má aldrei ná höfn
Morgunblaðið/Golli
Vetrardagskrá Borgarleikhússins var kynnt við upphaf Danshátíðar í Reykjavík.
Morgunblaðið/Golli
Guðjón Pedersen, leikhússtjóri í
Borgarleikhúsinu.
NÝJAR UPPFÆRSLUR:
Geitin – eða hver er Sylvía?
eftir Edward Albee
Nýja sviðið – september.
Leikstj: María Reyndal.
Héri Hérason
eftir Coline Serreau
Stóra sviðið – október.
Leikstj: Stefán Jónsson.
Híbýli vindanna
eftir Böðvar Guðmundsson
leikgerð Bjarni Jónsson
Stóra sviðið – jól.
Leikstj.: Þórhildur Þorleifs-
dóttir.
Segðu mér allt
eftir Kristínu Ómarsdóttur
Nýja sviðið – janúar.
Leikstj: Auður Bjarnadóttir.
Terrorismi
eftir Presnyakov-bræðurna.
Leikstj: Stefán Jónsson.
Draumleikur
eftir August Strindberg.
Leikstj: Benedikt Erlingsson.
Svik
eftir Harold Pinter.
Leikstj: Edda Heiðrún Back-
man.
Tvær perlur á einu kvöldi:
Ausa Steinberg
eftir Lee Hall.
Stólarnir
eftir Eugene Ionesco.
Leikstj: María Reyndal.
Saumastofan 30 árum síðar
eftir Kjartan Ragnarsson.
Leikstj: Agnar Jón Egilsson.
Crazy Gary’s Mobile Disco
eftir Gary Owen.
Leikstj: Agnar Jón Egilsson.
American Diplomacy
eftir Vanessu Badham.
Leikstj: Þorleifur Arnarson.
Riðið inn í sólarlagið
eftir Önnu Reynolds.
Leikstj: Oddur B. Þorkelsson.
Margt smátt
stuttverkahátið
23. október.
DANS:
Nútímadanshátíð
í Reykjavík
3.–11. september 2004.
Screensaver
eftir Rami Be’er
Íslenski dansflokkurinn.
Stóra sviðið – október.
Dansleikhús
Samkeppni um frumsamið
dansleikverk.
Sumarbyrjun 2005.
TÓNLIST:
15.15
CAPUT, Ferðalög og Benda
Nýja sviðið –
laugardaga kl. 15.15.
SÝNINGAR FRÁ FYRRA
LEIKÁRI:
Chicago
Lína Langsokkur
Don Kíkóti
Belgíska Kongó
Rómeó og Júlía
Paris at night
Í Borgarleik-
húsinu í vetur
TÓNLISTARSKÓLI Garðabæjar er
nú að hefja sitt fertugasta starfsár.
Af því tilefni verður haldin röð hádeg-
istónleika með „burtflognum“ nem-
endum skólans. Sl. fimmtudag kom
fram Jón Svavar Jósefsson, er stund-
aði framhaldsnám í óperusöng í
fyrravetur hjá Helene Karusso í Vín.
Viðfangsefnin voru aðallega íslenzk
gullaldarlög, en hófust og enduðu á
þremur góðkunningjum óperuunn-
enda – Fígaró-aríum Mozarts Aprite
un po’quegl’ occhi (í upphafi) og Non
più andrai, ásamt hæðnishláturmildri
aríu Mefistolesar úr Fást eftir Gou-
nod, Vous qui faites l’endomie, í nið-
urlagi.
Jón Svavar kom fyrir sem kraft-
mikill og efnilegur upprennandi
söngvari með hljómmikið radd-
hljóðfæri, þó svo sviðsframkoman
væri stundum örlítið þvinguð og
stuðningur og úthald í raddbeitingu
ekki alltaf nógu jöfn, einkum á veik-
asta styrksviði. Hins vegar hélt rödd-
in góðri fyllingu nema allra neðst, og
textaframburður var afburðafallegur
og skýr, jafnt á ítölsku sem á frónsku.
Ungum söngvurum lætur oft vel að
túlka dár og spé, enda kom það
hressilega fram í Gounod, Non più
andrai og tveim lögum Karls O. Run-
ólfssonar – 3 örvísum Æra-Tobba og
(nærri um of) í Nirflinum. Engu að
síður var einnig alvarlegu hliðinni
sinnt af innlifun í Útlaga Karls, og
Rósin Árna Thorsteinssonar og Sig-
urður Breiðfjörð Jóns Ásgeirssonar
voru sömuleiðis þýtt og fallega flutt.
Aukalagið, Kata litla (Kaldalóns) var
tekið með laufléttum sjarma og und-
irtektir eftir því góðar.
Þótt Jón sé enn í mótun sem söngv-
ari, er örugglega hægt að komast
langt með afburða raddfæri og bull-
andi tónnæmi sem þessu. Píanóund-
irleikur Agnesar Löve var fylginn en
ekki sérlega heillandi, enda tónninn
fremur blæbrigðasnauður (að vísu
fyrir fulllokuðum flygli) og áslátt-
urinn á köflum í harðara lagi.
Bassabarýton á uppleið
TÓNLIST
Tónlistarskóli Garðabæjar
Sönglög og aríur eftir Mozart, Jón Ás-
geirsson, Victor Urbancic, Árna Thor-
steibsson, Karl O. Runólfsson, Sigvalda
Kaldalóns og Gounod. Jón Svavar Jós-
efsson bassabarýton; Agnes Löve píanó.
Fimmtudaginn 2. september kl. 12.15.
EINSÖNGSTÓNLEIKAR
Ríkarður Ö. Pálsson