24 stundir - 01.03.2008, Blaðsíða 52

Árni spyr:
Ég sá grein þar sem talað var um
kristsgervinga í bíómyndum. Hvað
er það? Hvernig getur maður sagt að
einhver persóna sé kristsgervingur?
Arnfríður Guðmundsdóttir svarar:
Komdu sæll.
Því hefur verið haldið fram að
það sé tímanna tákn að umfjöllun
um persónu og starf Jesú Krists fari
ekki lengur fram í svokölluðum Jesú-
myndum, enda hafi þær flestar verið
bæði umdeildar og misheppnaðar.
Hvað sem því líður þá hefur á síðustu
árum mikið farið fyrir myndum sem
fjalla um persónur með „messíönsk”
einkenni, þar sem aðalpersóna mynd-
arinnar sker sig úr fjöldanum á ein-
hvern hátt, eða tekur að sér hlutverk
frelsarans, umbreytir lífi fólks og deyr
að lokum píslarvættisdauða. Slíka per-
sónu hafa marg ir kallað kristsgerving.
Hér verður ekki reynt að setja fram
fullkomna og skothelda skilgreiningu
á kristsgervingum heldur aðeins tvö
grundvallarviðmið, sem síðan kalla
á nánari útfærslu þegar lagt er mat
á einstök dæmi. Í fyrsta lagi þarf
kristsgervingur ekki að líkjast Kristi
í öllum meg inatriðum, þó að ekki sé
nóg að um sé að ræða aðeins lauslega
skírskot un. Í öðru lagi þarf kristsgerv-
ingur að hafa trúverðuga skírskot un
til persónu Krists, eða boðskapar hans.
Með öðrum orðum þarf sú tilvísun
sem á sér stað að vera í samræmi við
líf og starf Krists og ekki á skjön við
frelsunar- og kærleiksboðskap hans.
Það skal tekið fram að kristsgervinga-
myndir eru ekki einskorðaðar við
einhverja eina tegund mynda, heldur
er hér um að ræða ákveðið einkenni
á ýmsum flokkum kvikmynda. Að
sama skapi geta kristsgervingar verið
margvísleg ir, bæði hvað varðar aldur,
kyn, kynþátt og þjóðfélagslegan
bakgrunn.
Þú get ur fundið mörg dæmi um
kristsgervinga í kvikmyndum á vef
Deus ex cinema (www.dec.is), sem
er rannsóknarhópur sem sérhæfir
sig í rannsóknum á guðfræði og
kvikmyndum.
Elín spyr:
Ef það hefur dreg ist að skíra
barn – það er komið á annað ár
– hvernig er best að skíra á sem ein-
faldastan og „hljóðlátastan” hátt?
Steinunn Arnþrúður Björnsdóttir
svarar:
Sæl, Elín og takk fyrir
spurninguna.
Skírn er gleðileg athöfn hvort sem
hún er gerð í viðurvist fjölda votta eða
fárra. Einfaldast er að hringja í prest
í sókninni sinni og ræða við hann
um þetta. Nauðsynlegt er að hafa tvo
skírnarvotta auk foreldra. Algengt er
að skírt sé í guðsþjónustu en einnig
er hægt að biðja um skírn í kirkjunni
utan almennrar guðsþjónustu. Einnig
er möguleiki að prest urinn komi heim
og skíri barnið.
Fermingarbarn spyr:
Má maður tala við Guð í orðum
eins og við notum vanalega?
Pét ur Björgvin Þorsteinsson svarar:
Kæri vinur. Þakka þér fyrir afskap-
lega mikilvæga spurningu. Einfalt
svar er: „JÁ.” En mér datt líka flókn-
ara svar í hug og læt það fljóta með:
Bænin er samskiptatæki okkar við
Guð, þar sem við opnum okkur fyrir
heilögum anda þegar við biðjum í
Jesú nafni til föður okkar á himnum. Í
Orði sínu hvet ur Jesús Krist ur okkur:
„Biðjið, og yður mun gefast, leitið, og
þér munuð finna, knýið á, og fyrir
yður mun upp lokið verða. Því hver sá
öðlast, sem biður, sá finnur, sem leitar,
og fyrir þeim, sem á knýr, mun upp
lokið verða.” (Matt.7.7-8). Þessi orð
hans eru okkur ekki einung is hvatn-
ing heldur einnig stórkostlegt fyrir-
heit, við megum vera þess fullviss að
hann hlustar á bænir okkar. Örlitlu
framar í sama guðspjalli (Matt 6.)
leggur Krist ur línurnar áður en hann
kennir faðirvorið og minnir okkur á
að Guð þekkir þarfir okkar áður en við
leggjum þær fyrir hann í bæn. Hann
minnir okkur líka á að við eigum ekki
að nota bænina til að sýnast frammi
fyrir mönnum því bænin er samfélag
Guðs við okkur. Persónulega tala ég
við Drottinn minn með þeim orðum
sem ég nota dagsdaglega, enda legg
ég það ekki í vana minn að nota niðr-
andi orð né að blóta. Þetta nefni ég
vegna þess að þennan fyrirvara vil
ég hafa á „Já-inu” í einfalda svarinu.
Við get um semsagt talað við Guð á
venjulegu máli með fyrrnefndum fyr-
irvara. Fjöldi fallegra bænaversa get ur
hjálpað okkur til þess að gera bænalíf
okkar ríkulegra og verið mikil hjálp
á tímum þegar okkur skortir orð en
langar til þess að koma orðum að
bæn okkar. Því hvet ég alla til að læra
nokkur bænavers utan að. Einnig nota
marg ir sálma sem bænavers. Í lokin
vil ég minna á að bæn okkar kristinna
einstaklinga er alltaf í Jesú nafni og að
faðirvorið ætti að skipa heiðurssess í
bænalífi okkar.
Gangi þér vel og Guð blessi þig.
Pétur Björgvin,
djákni í Glerárkirkju
Þróun í þágu
kvenna er
allra hagur.
YFIRLÝSINGIN
24 stundir/Frikki
TRÚIN OG TILVERAN
Ráðgjafar tru.is svara spurningum lesenda - Spurningum má koma á framfæri á tru.is og taka fram ef beðið er um svar í 24 stundum
Málfar bænarinnar
Skírn á öðru ári
Hvað er kristsgervingur í kvikmynd?
Helga Margrét Helgadóttir
spyr:
Hvað heitir „skálin“ sem börn
eru skírð upp úr?
Sæl Helga Margrét og takk fyrir að
spyrja. Ég ólst upp á prestssetri og
þegar skírt var í kirkjunni heima var
farið með fallegustu skálina sem til
var á heimilinu út í kirkju og hún því
nefnd skírnarskálin. Ég hef orð ið
þess vör við skírnir í heimahúsum
að í sumum fjölskyldum eru til skírn-
arskálar sem fylgt hafa ættinni.
Nú er löngu kominn skírnarf-
ontur, öðru nafni skírnarsár í kirkj-
una þar sem ég ólst upp. Ég geri ráð
fyrir að það sé „skálin” sem þú ert
að spyrja um.
Orðið fontur merkir lind. Í upp-
hafi var skírt í rennandi vatni og
orðið fontur dregið af því. Guð sjáum
við ekki með eigin augum. Það sem
gerist í skírninni er líka ósýnilegt
augum og þess vegna notum við tákn
til að hjálpa okkur að skynja og skilja
það sem ekki sést. Vatnið er tákn lífs-
ins. Án vatns visnar allt og deyr. Lífið
sem við skírumst til er eilíft líf sem
aldrei visnar og aldrei deyr.
Til eru leifar skírnarkapella sem
stundum voru hringlaga eða átt-
strendar frá fjórðu öld. Þar var skírn-
arlaugin stundum með þrepum
niður báðum megin. Skírnarþeginn
gekk ofan í laugina og það var tákn
dauðans og upp úr aftur sem var þá
tákn upprisunnar.
Í miðaldakirkjum má sjá stóra og
víða skírnarfonta því að allt fram á
13. öld voru börn skírð með því að
dýfa þeim á kaf í vatnið. Það er enn
gert í rétttrúnaðarkirkjunni, oþód-
oxkirkjunni í Austur-Evrópu. Ekki
er talið að það hafi verið gert hér í
norðlægum löndum.
Skírnarfontar voru og eru
stundum áttstrendir. Það minnir
á tengsl skírnar og upprisu Krists.
Sunnudagurinn er áttundi dagur-
inn, fyrsti dagur hinnar nýju sköp-
unar. Talan átta er tákn björgunar
og hjálpræð is. Hringlaga skírnarf-
ontar eru tákn eilífðarinnar. Ég
vona að þetta svar nægi.
Bestu kveðjur,
sr. Jóhanna Sigmarsdóttir
„Skálin” sem skírt er úr
Stein unn Gyðu- og Guð jóns dótt ir,
fram kvæmda stýra UNI FEM á Ís landi,
fædd 14. febrú ar 1982.
52 LAUGARDAGUR 1. MARS 2008 24stundir
Útsölulok
70% afsláttur
af öllum fatnaði