Morgunblaðið - 12.01.2005, Page 22
FRAMSÝNI OG METNAÐUR
Á SVIÐI TÓNLISTAR
Eins og fram kom í greinBergþóru Jónsdóttur, Aflistum, í Morgunblaðinu í
gær, er gjöf Halldórs Hansen
barnalæknis til Listaháskóla Ís-
lands, „stórmerk“. Með henni er
„lagður grundvöllur að því að hér
verði hægt að halda uppi fag-
mennsku á sviði tónlistarfræða
hvers konar; tónvísinda og tónlist-
arsögu“.
Gjöf hans má rekja aftur til ársins
1999 er Halldór, sem átti viðamikið
safn hljómplatna, myndbanda, bóka
og ýmiskonar gagna um tónlist, fór
fram á það að Listaháskólinn tæki
við safni hans. Árið 2001 gaf hann
skólanum safnið auk fleiri verð-
mæta, svo sem húseignar við Lauf-
ásveg. Var þá tekin ákvörðun um að
stofna sérstakan styrktarsjóð við
Listaháskólann og kenna hann við
Halldór Hansen, en sú athöfn fór
formlega fram í Salnum sl. föstu-
dag. Nemur stofnfé sjóðsins um 90
milljónum króna.
Auk þess að verðlauna einn eða
fleiri tónlistarnema Listaháskólans
fyrir framúrskarandi árangur, er
það hlutverk sjóðsins að byggja upp
og styðja við tónlistarbókasafn
skólans. Skilyrði Halldórs fyrir
gjöfinni var að skólinn tryggði að
tónlistarsafn hans yrði notað í þágu
nemenda og kennara Listaháskól-
ans, auk annarra sem rannsaka eða
kynna tónlist. Ennfremur að það
yrði skráð og gert aðgengilegt öll-
um notendum innan skólans og ut-
an. Skilyrðin bera hugsjónum Hall-
dórs gott vitni – en einnig þekkingu
hans á átakanlegri vöntun á slíku
safni hér á landi.
Bergþóra bendir á að „þeir há-
skólar heims sem teljast í fremstu
röð, eiga það sammerkt að státa af
feiknargóðum bókasöfnum, sem
laða ekki bara að sér nemendur og
kennara, heldur líka fræðimenn. Á
Íslandi hefur fræðimennska í tón-
list af augljósum ástæðum verið
handahófskennd og háð mikilli
þrautseigju þeirra sem hana hafa
stundað“. Sjóður Halldórs Hansen
hefur alla burði til að valda löngu
tímabærum straumhvörfum. Fram-
sýni Halldórs og metnað fyrir hönd
íslensks tónlistarlífs ber því að
þakka – gjöf hans mun vinna með
komandi kynslóðum og verða for-
senda brýnna framfara á þessu sviði
menningarinnar.
VERÐBÓLUR OG HEILBRIGÐ SKYNSEMI
Í Morgunblaðinu í gær birtistviðtal við Sir Howard Davies,
sem gegnt hefur lykilstöðum í
brezku fjármálalífi, verið aðstoð-
arbankastjóri Englandsbanka og
yfirmaður brezka fjármálaeftirlits-
ins.
Sir Howard var m.a. spurður,
hvort hann teldi þá miklu hækkun
sem orðið hefði á hlutabréfum á
Kauphöll Íslands eðlilega. Svar
hans var svohljóðandi:
„Miðað við það sem var rætt um
á ráðstefnunni í dag virðist
gegnsæi fjármálamarkaðarins vera
ofarlega á baugi í umræðunni hér á
landi. Þessi mikla hækkun, sem
hefur orðið á hlutabréfum hér á
landi, minnir um margt á það
mynztur sem verðbólur fylgja.
Verð á hlutabréfum hækkar,
þegar fjárfestar sjá fram á aukinn
hagnað fyrirtækjanna og aukinn
arð til sín. Mér þykir afar ólíklegt
að félögin geti skilað jafnmiklum
hagnaðarauka og þessi mikla verð-
mætisaukning gefur tilefni til að
ætla. Að því leytinu til verð ég að
segja að þessi mikla aukning sé
ekki eðlileg.“
Sir Howard Davies bætti því við
að hann vissi til þess að Fjármála-
eftirlitið tæki harðar á þessum
málum en að hans mati væri þörf á
auknum reglugerðum sem stuðluðu
að því að auka gegnsæi markaðar-
ins og veita Fjármálaeftirlitinu
möguleika á að bregðast við ef um
verðbólu væri að ræða.
Heilbrigð skynsemi segir okkur
að mat hins brezka sérfræðings á
stöðunni hér er rétt. Sum félög á
hlutabréfamarkaðnum eru metin
svo hátt að það þarf enga sérfræði-
þekkingu til að sjá að þau geta ekki
staðið undir því verðmati.
Það eru engin töfraráð til í dag-
legum rekstri fyrirtækja, þótt
stöku sinnum skapist möguleikar á
að ná inn miklum hagnaði. Og það
kemur engum á óvart að þær stóru
hagnaðartölur, sem stundum sjást
í reikningum íslenzka fyrirtækja,
byggjast sjaldnast á því sem dag-
legur rekstur þeirra skilar en oftar
á einhverjum einstökum viðskipta-
samningum sem gerðir hafa verið.
Einn fremsti sérfræðingur Breta
á þessu sviði telur sem sagt að á ís-
lenzka hlutabréfamarkaðnum ríki
nú verðbóluástand sem sumir kalla
reyndar loftbólur.
Það er hins vegar umhugsunar-
efni hvernig slíkt ástand getur
skapazt og hvernig hægt er að
halda því við misserum saman.
Hvernig er það gert? Er mark-
aðurinn hér svo lítill að það sé
hægt að halda honum uppi með
handafli? Það væri fróðlegt rann-
sóknarefni bæði fyrir Kauphöll Ís-
lands og t.d. sérfræðinga við-
skiptafræðideilda þeirra háskóla
sem hér starfa á þessu sviði.
Augljóst er að meiri líkur eru á
því en minni að einhverjir verði
fyrir verulegum áföllum af þessum
sökum áður en upp er staðið.
22 MIÐVIKUDAGUR 12. JANÚAR 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
Þetta hefur gríðarlegamikla þýðingu fyrir spít-alann,“ segir JóhannesM. Gunnarsson, forstjóri
Landspítala – háskólasjúkrahúss
(LSH), og vísar þar til hugmynd-
ar Davíðs Oddssonar utanríkis-
ráðherra, um að söluandvirði Sím-
ans verði notuð til að fjármagna
nýjan hátæknispítala. Jóhannes
rifjar upp að sameining sjúkra-
húsanna í Reykjavík hafi verið af-
ar umdeild á sínum tíma, ekki síst
meðal starfsmanna. „En það sem í
raun sætti aðila máls var sýnin
um uppbyggingu nýs háskóla-
sjúkrahúss. Með orðum utanrík-
isráðherra er búið að gefa vís-
bendingu um að framtíðarsýnin
geti orðið að veruleika á okkar
dögum, sem er auðvitað afar
ánægjulegt.“
Að sögn Jóhannesar hefur hann
haft mjög þungar áhyggjur af
framþróun varðandi uppbygg-
inguna. Hann rifjar upp að sam-
kvæmt áætlunum nefndar á veg-
um heilbrigðisráðuneytisins undir
forystu Ingibjargar Pálmadóttur,
fyrrverandi heilbrigðisráðherra,
um uppbyggingu nýs spítala neð-
an við Hringbraut hafi verið gert
ráð fyrir að hægt væri að fara af
stað með auglýsingu vegna hönn-
unarsamkeppni um skipulagningu
lóðarinnar í desember 2004. „Ég
hafði áhyggjur af því að ekki gæti
orðið að skipulagsvinnunni á til-
settum tíma og að það yrði gríð-
arlega mikið móralskt áfall fyrir
starfsmenn spítalans ef þetta gæti
ekki gengið eftir.“
Í þessu samhengi bendir Jó-
hannes á að í fjárlögum hafi ekki
verið gert ráð fyrir því fé sem
þurfi til að standa undir kostnaði
við fyrrnefnda hönnunarkeppni
sem gæti numið allt að 50 millj-
ónum. „Hins vegar má segja að
það birti til með þessari yfirlýs-
ingu utanríkisráðherra, sem við
hljótum að taka mjög alvarlega,
enda hér um að ræða forystu-
mann annars stjórnarflokksins.
Við þekkjum afstöðu hins stjórn-
arflokksins gegnum heilbrigðis-
ráðuneytið þannig að við hljótum
að líta svo á að innan ríkisstjórn-
arinnar sé einhugur um þetta
mál,“ segir Jóhannes og tekur
fram að sér finnist afar ánægju-
legt að náðst hafi þverpólitísk
samstaða um málið þó eftir sé að
skilgreina hversum stórum hluta
af söluhagnaði Símans sé gert ráð
fyrir í uppbyggingu LSH.
Hægt að hleypa
hönnunarsamkeppni af
stað nú í janúar
Spurður um hver staða mála sé
um þessar mundir varðandi und-
irbúning uppbyggingarinnar segir
Jóhannes búið að ákveða stað-
setningu uppbyggingarinnar sem
verði við Hringbrautina, búið er
að vinna áætlun um þrepaskipt-
ingu undirbúningsins og ganga
frá samningum um lóðina. „Auk
þess er búið að vinna innan spít-
alans viðamikla skýrslu um vænt-
anlegar þarfir fram til
2025 og verður sú
skýrsla lögð til
grundvallar þeirri
skipulagsvinnu sem
fram undan er.“ Að
sögn Jóhannesar
verður væntanlega
hægt að hleypa hönn-
unarsamkeppninni af
stað strax síðar í
þessum mánuði, en
auglýsa þarf á öllu
Evrópska efnahags-
svæðinu.
Jóhannes segir
keppnisgögnin þegar
tilbúin en gert er ráð
fyrir að keppnin verði
í tveimur hlutum, fyrst verði for-
keppni þar sem úr verði valdir
5–6 aðilar sem hafi kost á að skila
inn hugmyndum sínum. Ef allt
gangi að óskum má, að sögn Jó-
hannesar, gera ráð fyrir að hægt
sé að hefja deiliskipulagsvinnu í
október á þessu ári. „Í framhaldi
af þeirri vinnu og kynningarferli
deiliskipulags er hægt að fara að
vinna að hinum raunverulegu
teikningum sem gæti orðið um
mitt ár 2006. En það má ekki
gleyma því að í öllu þessu ferli
þarf að afla heimilda og leyfa frá
opinberum aðilum, þannig að þó
við setjum upp þessa tímaáætlun
þá er það há
ekki standi
ingu o
leyfa.“
Að sögn
esar hafa m
LSH reynt
af uppbygg
tæknisjúkra
nágrannalön
okkar og þá
lega í Noreg
varðar heild
búningstíma
sýnir reyn
menn verða
sér ekki m
fimm ár í u
inginn. Mi
það gætu framkvæmdir h
í kringum 2010.“ Aðspurð
Jóhannes gert ráð fyrir
skiptingu uppbyggingari
henni verði skipt í fjóra á
er gert ráð fyrri að síðas
anum verði lokið á árinu
Mikil rekstrarleg hag
næst með uppbyggin
Spurður hvernig uppb
sé hugsuð og hvað verði
byggingar sem nú þegar
hendi á Landspítalalóðinn
Jóhannes á að núverandi
LSH er komið verulega
sinna. „Sumar þeirra b
Framtíðarsý
orðið að ve
!
"
# "
$ % # "
6
>*-' +)
( + $4''-' ,+ >
8 .
+ ). -!" +) !+ ' A '+
L/"/ ' -, %. +!"' '
- $ ) ' + .)---!" +)
!+ -E#) 8 -'$ ) - + # + '1 )--/
) L".. " >
8 "+ $4''-' " !+
)" + +. 1+- ' .F " ." "
C.#) + "'- !+ -E#) 8 -'$ ) -/
. " $4''-' ,+- ) " /
&
#
'
(
)
)* + ,
/-$<. %.%
!*+ -
!*+ .
!*+ /
!*+ 0
Forstjóri Landspít-
alans og starfsmanna-
ráð fagna yfirlýsingum
utanríkisráðherra um
að söluandvirði Símans
verði notað til að
byggja upp nýjan spít-
ala. Búið er að afmarka
lóð undir spítalann, en
fimm ár tekur að undir-
búa framkvæmdir.
Jóhannes M.
Gunnarsson