Morgunblaðið - 17.08.2005, Blaðsíða 14

14 MIÐVIKUDAGUR 17. ÁGÚST 2005 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
TIL átaka kom í gær á milli ísraelskra her- og lög-
reglumanna og ísraelskra landnema þegar lög-
regla reyndi að ryðja vegi að Neve Dekalim,
stærstu landnemabyggðinni á Gaza, svo að flutn-
ingabílar kæmust þangað inn. Hundruð andstæð-
inga brottflutningsins frá Gaza lentu í stimpingum
við her og lögreglu og voru um 50 þeirra hand-
teknir í kjölfarið. Samkvæmt áætlun um lokun
gyðingabyggða á Gaza áttu landnemar að hafa
haft sig á brott fyrir miðnætti í gær að staðartíma,
ellegar sæta því að vera fluttir brott með valdi.
Vegna aðgerða íbúa í Neve Dekalim, sem meðal
annars settu upp girðingar um byggðina, komust
ísraelskar öryggissveitir ekki þangað inn á mánu-
dag. Snemma í gær brutu þær hins vegar hlið að
henni og ruddu veginn þangað fyrir um 120 flutn-
ingabíla. Til átakanna kom þegar andstæðingar
brottflutningsins reyndu að stöðva þessa aðgerð
með því að stífla veginn, kveikja í stórum rusla-
gámi og kasta vatnsflöskum að lögreglumönnum.
Fjórir lögreglumenn slösuðust í stimpingunum og
50 mótmælendur voru handteknir. Síðdegis í gær
hafði hópurinn tvístrast og landnemar í Neve
Dekalim sáust sumir hverjir pakka eigum sínum
inn í gáma og bíla. Talsmaður íbúa á svæðinu sagð-
ist telja að aðeins 20% af þeim 400 fjölskyldum
sem búa í Neve Dekalim myndu yfirgefa byggðina.
Shaul Mofaz, varnarmálaráðherra Ísraels, sagðist
búast við því að um helmingur af þeim 8.500 ísr-
aelsku landnemum sem búa á Gaza myndu fara
fyrir tilsettan frest, það er að segja miðnætti í gær.
Mofaz sagði einnig að Palestínumenn skyldu hafa í
huga að það tæki um mánuð, eftir að síðasti land-
neminn væri farinn, að afhenda þeim landsvæðið.
Lögregla skaut viðvörunarskotum
Stuðningsmenn skæruliðasamtakanna Hamas
hafa lofað að ráðast ekki á landnemana þegar þeir
hafa sig á brott frá Gaza. Til að tryggja öryggi á
svæðinu hafa Palestínumenn gert út 7.500 manna
öryggissveitir sem koma eiga í veg fyrir árásir
gegn Ísraelsmönnum. Í gær söfnuðust um 2.000
stuðningsmanna Hamas saman í suðurhluta Gaza
til að fagna brottflutningnum. Palestínska lögregl-
an reyndi þar að hindra aðgang palestínskra ung-
menna að vegg við nærliggjandi landnemabyggð,
en ungmennin vildu setja fána Hamas á vegginn. Í
einu tilviki skutu ísraelskar öryggissveitir viðvör-
unarskotum þegar ungmennum tókst að setja fán-
ann á vegginn.
Eyðileggingu bænahúsa frestað
Þá úrskurðaði Hæstiréttur Ísraels í gær að
stjórnvöld skyldu slá tímabundið á frest áætlunum
um að eyðileggja 26 bænahús gyðinga á Gaza, sem
var hluti af áætlun um brottflutning landnema af
svæðinu.
Fimmtíu ísraelskir mót-
mælendur handteknir
Reuters
Stúlkur úr hópi ísraelskra landnema mótmæla aðgerðum ísraelskra öryggissveita í Neve Dekalim.
Eftir Birnu Önnu Björnsdóttur
bab@mbl.is
Kabúl. AP, AFP. | Sautján
spænskir friðargæslumenn fór-
ust er NATO-þyrla hrapaði til
jarðar við
æfingar í
Vestur-Afg-
anistan í
gær. Flest
bendir til, að
um slys hafi
verið að
ræða en
spænska
varnarmála-
ráðuneytið
sagði þó ekki útilokað, að skotið
hefði verið á þyrluna.
Auk þyrlunnar, sem hrapaði,
neyddist önnur spænsk þyrla
til að nauðlenda á sama tíma og
slösuðust þá fimm hermenn.
Abdul Wahab Walizada, her-
foringi í afganska hernum, sem
sá um öryggisgæslu á þessu
svæði fyrir vestan borgina Her-
at, sagði, að þyrlurnar hefðu
flogið svo nærri hvor annarri,
að skúfublöð annarrar hefðu
lent á hinni. Jose Bono, varn-
armálaráðherra Spánar, sagði í
gær, að líklega hefði verið um
slys að ræða en „eftir að hafa
séð myndir frá slysstaðnum
viljum við ekki útiloka, að skot-
ið hafi verið á þyrluna“.
Um 1.000 spænskir hermenn
eru í Afganistan og var æfingin
í gær liður í undirbúningi fyrir
almennar þingkosningar í land-
inu í næsta mánuði. Hafa Spán-
verjar áður orðið fyrir áföllum
þar en í maí 2003 fórust 62 her-
menn er flugvél, sem var að
flytja þá heim, hrapaði í Tyrk-
landi.
Sautján fór-
ust er þyrla
hrapaði
Jose Bono
Aþenu. AFP. AP. | Talið er hugsanlegt
að kýpverska farþegaþotan sem
hrapaði skammt frá Aþenu á sunnu-
dag, hafi orðið eldsneytislaus, að því
er AFP-fréttastofan hafði í gær eftir
háttsettum grískum embættismanni.
Annars hefur verið talið að slysið
hafi átt sér stað eftir að loftþrýst-
ingur í vélinni féll skyndilega. Rann-
sókn á tildrögum slyssins er í fullum
gangi og eru upplýsingar um það
sem gerðist enn óljósar.
Í gær kom fram að flugvélin, sem
var af gerðinni Boeing 737 og í eigu
Helios-flugfélagins, hefði áður átt í
vandræðum vegna loftþrýstings í
farþegarými. Í tilkynningu frá Hel-
ios segir að í sex ára sögu félagsins
hafi loftþrýstingur aðeins einu sinni
fallið í flugvél á vegum þess og það
hefði gerst í þessari tilteknu vél sem
fórst á sunnudag.
Með vélinni fórst 121, allir farþeg-
ar hennar og áhöfn. Krufning hefur
farið fram á 26 líkanna og í gær var
greint frá því að við hana hefði komið
í ljós að allir 26 hefðu verið á lífi, þó
ekki endilega með meðvitund, þegar
flugvélin hrapaði. Meðal þeirra var
aðstoðarflugmaður vélarinnar og
flugþjónn. Rannsókn hefur einnig
leitt í ljós að flugþjónninn virðist
hafa reynt að grípa í stjórntæki vél-
arinnar í því skyni að reyna að koma
í veg fyrir slysið. Flugþjónninn,
Andreas Prodromou, hafði flug-
mannsréttindi og mun sjást ásamt
unnustu sinni, sem einnig var flug-
þjónn í vélinni, á upptökum grískra
orrustuþotna sem flugu að vélinni
eftir að samband hennar við flugum-
ferðarstjóra rofnaði. Flugmenn orr-
ustuþotnanna sögðu að aðstoðarflug-
maðurinn hefði virst meðvitundar-
laus í stjórnklefa vélarinnar rétt
áður en hún hrapaði. Flugstjóri vél-
arinnar hafi hinsvegar ekki verið í
stjórnklefanum og er lík hans enn
ófundið.
Þá hefur komið í ljós að 32 ára
maður sem sagðist hafa fengið sms-
skilaboð frá frænda sínum sem var
um borð í vélinni, var að segja ósatt.
Hann sagði fjölmiðlum og lögreglu
að frændi sinn hefði sent sér eftirfar-
andi skilaboð:
„Frændi, allir eru meðvitundar-
lausir. Við erum að frjósa... flugstjór-
inn er dáinn... ég kveð þig.“
Maðurinn hefur verið kærður fyr-
ir að gefa lögreglu rangar upplýsing-
ar og á yfir höfði sér fimm ára fang-
elsisdóm verði hann fundinn sekur
og dæmdur til hámarksrefsingar.
Sögð hafa orðið
eldsneytislaus
Enn óljóst hvað
varð til þess að
kýpversk flug-
vél fórst með
121 innanborðs





 
 
   
  ! 

 



 "

   

# 

$% 
  & &&


'


$




 






 



    

  
 

  ! "#
$ %
& 

 &!
& !&
#
' (!%
&
)

! '%*$ +,
- .


) !


 !#
$ %

.

 
-  /!#


$  /0

%
.% ! / #

 !

  /0
*
#
'% 

%  
%!
!

 /0
 %

12
-
%
! 
 ()*+!,-


 


  
 
% 
)  /(!

.% (! 1/0
 



 -!

-&#

!




ÓTTAST er, að upp úr sjóði í
íröskum stjórnmálum takist ekki
að koma saman drögum að nýrri
stjórnarskrá fyrir næsta mánudag.
Er meginágreiningurinn enn sem
fyrr um tengsl íslams og rík-
isvaldsins, um skiptingu olíu-
teknanna og hugmyndir Kúrda og
sjíta um sambandsríki en súnnítar
eru ákaflega andvígir þeim.
„Stjórnarskrárnefndin fær ekki
annan frest. Ef þessi dugir ekki
til, verður að leysa upp þingið,
stjórnin mun falla og þá verður
óhjákvæmilegt að boða til nýrra
kosninga,“ sagði Munther al-
Fadhal, kúrdískur fulltrúi í stjórn-
arskrárnefndinni. Sagði hann, að
lögum samkvæmt væri ekki hægt
að fresta stjórnarskrárvinnunni
nema einu sinni en stefnt er að
þjóðaratkvæðagreiðslu um stjórn-
arskrána um miðjan október og
almennum kosningum undir árs-
lok.
Reyna að bera sig vel
Bandaríkjamenn, sem hafa lagt
mjög hart að Írökum að ljúka
stjórnarskrárvinnunni, reyndu að
bera sig vel í gær þrátt fyrir aug-
ljós vonbrigði og George W. Bush
forseti og Condoleezza Rice utan-
ríkisráðherra lögðu áherslu á, að
svona væri lýðræðið í verki.
Zalmay Khalilzad, sendiherra
Bandaríkjanna í Írak, kenndi hins
vegar miklum sandbyl um, að ekki
tókst að ljúka verkinu en vegna
hans lá öll vinna við það niðri í
þrjá daga.
Kúdísku fulltrúarnir í stjórn-
arskrárnefndinni kenna súnnítum
um, að ekki náðist samkomulag en
súnnítar óttast, að verði komið á
sambandsríki, muni þeir missa af
olíutekjunum. Eru olíulindirnar
fyrst og fremst í kúrdíska hlut-
anum í norðri og á svæðum sjíta í
suðri. Kúrdísku fulltrúarnir spáðu
því, að stjórnarskrárdrögin yrðu
samþykkt í vikunni með eða án
stuðnings súnníta.
Daglega lífið ein
samfelld kreppa
Erfiðleikarnir við að koma sam-
an nýrri stjórnarskrá voru aðal-
efni írösku blaðanna í gær en
mörg þeirra sögðu, að líklega
hefði þessi vandi farið framhjá
óbreyttum borgurum vegna þess,
að fyrir þá væri daglega lífið ein
samfelld kreppa.
„Bensínkreppan yfirskyggði
stjórnarskrárkreppuna,“ sagði í
leiðara eins stærsta dagblaðsins,
Azaman, og í Al-Mashriq, blaði,
sem tengist Kúrdum, sagði meðal
annars: „Hver hefur áhuga á þró-
uninni í stjórnmálum þegar hlut-
skipti venjulegra borgara versnar
með degi hverjum?“
Óttast ólgu í Írak
vegna stjórnar-
skrárkreppu
Ný stjórnarskrárdrög hugsanlega
samþykkt seinna í þessari viku
gegn mótmælum súnníta
Eftir Svein Sigurðsson
svs@mbl.is