Morgunblaðið - 18.10.2005, Blaðsíða 14

14 ÞRIÐJUDAGUR 18. OKTÓBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
LANDSSAMBAND smábátaeig-
enda vill að sumarveiðar á loðnu
verði bannaðar. Sömuleiðis að veiðar
í flottroll verði bannaðar þar til sýnt
hefur verið fram á að þær hafi ekki
áhrif á göngumynstur uppsjávarteg-
unda. Arthur Bogason var endur-
kjörinn formaður landssambandsins,
en hann hefur verið formaður í 20 ár.
Aðalfundir LS var haldinn á föstu-
dag og laugardag og þar var eftirfar-
andi aðalályktun samþykkt:
„21. aðalfundur Landssambands
smábátaeigenda lýsir miklum
áhyggjum af gríðarlegum veiðum við
landið á uppsjávartegundum, sér-
staklega loðnu, sem er uppistaða í
fæðu þorskstofnsins. Ýmis teikn eru
á lofti um breytingar í náttúrufari
sem m.a. hafa leitt til hruns í síla-
stofnum við landið með tilheyrandi
afleiðingum fyrir afkomu fiska og
fugla. Mikil línuveiði undanfarinna
missera bendir og til þess að ætis-
skortur og breytingar á fæðuvali séu
viðvarandi. Sagt er að náttúran eigi
að njóta vafans. Því er eðlilegt við
ríkjandi kringumstæður að dregið sé
verulega úr loðnuveiðum með þeim
hætti að stöðva sumarveiðar og
banna notkun flotvörpu þar til sýnt
hefur verið fram á að þær hafi ekki
áhrif á göngumynstur uppsjávarteg-
unda.
Eitt þeirra verkfæra sem stjórn-
völd geta beitt til að hvetja til auk-
inna verðmæta sjávarfangs er íviln-
andi ákvæði fyrir umhverfisvæn
veiðarfæri og veiðar sem margfalda
verðmæti úr einstaka fiskistofnum. Í
þessu sambandi hvetur fundurinn til
þess að veiðar á uppsjávartegundum
til manneldis fái sambærilega ívilnun
og línuveiðar, á kostnað veiða til
mjölframleiðslu.
Sú staðreynd að stórir kaupendur
fiskafurða hafa nú þegar dregið þá
markalínu að kaupa einungis þorsk,
ýsu og steinbít sem veiðist á línu ætti
og að vera stjórnvöldum hvatning til
þess að efla línuívilnun og hvetja
þannig til enn frekari notkunar
þessa veiðarfæris. Höfuðverkefni ís-
lensks sjávarútvegs er að hámarka
verðmæti sjávaraflans. Smábátaút-
gerðin mun ekki láta sitt eftir liggja.
Í henni felast tækifæri sem nýta ber
til fullnustu á þeim mörkuðum sem
best borga. Sú stigvaxandi krafa
kaupenda og neytenda að fiskveiðar
séu stundaðar með sjálfbærum og
ábyrgum hætti bæði gagnvart um-
hverfi hafs og mannlífi sjávarbyggða
fellur fullkomlega að þeim rökum
sem LS hefur ætíð lagt til grundvall-
ar sínum málflutningi. Tvennt gerir
brýnna en nokkru sinni að hámarka
verðmæti sjávarfangs. Ógnarhátt
gengi krónunnar liggur eins og mara
á sjávarútveginum og botnlaus vilji
sýnist fyrir því að skapa honum nýja
gjaldaliði. Fundurinn skorar á
stjórnvöld að grípa nú þegar til að-
gerða í þessum efnum. Vera má að
vægi sjávarútvegs í þjóðarbúskap sé
ekki sem áður fyrr. Hann gegnir
engu að síður lykilhlutverki í afkomu
þjóðarinnar sem og að vera lífæð
fjölmargra sjávarbyggða.
Öflug smábátaútgerð er forsenda
öflugs sjávarútvegs. Nýting náttúru-
auðlinda mun í framtíð leyfast þeim
sem best ganga um og best gera úr.
Öflug smábátaútgerð er því ávísun á
bjarta framtíð.“
Arthur endurkjörinn
Arthur Bogason var kosinn for-
maður og með honum í stjórn eru:
Guðmundur Elíasson, Akranesi,
Guðmundur Lúðvíksson, Akureyri,
Gunnar Ari Harðarson, Grindavík,
Gunnar Hjaltason, Reyðarfirði,
Gunnar Pálmason, Garðabæ, Hilmar
Zophoníasson, Siglufirði, Hjörleifur
Guðmundsson, Patreksfirði, Jóel
Andersen, Vestmannaeyjum, Krist-
ján Andri Guðjónsson, Ísafirði, Már
Ólafsson, Hólmavík, Pétur Sigurðs-
son, Árskógssandi, Símon Sturluson,
Stykkishólmi, Unnsteinn Guð-
mundsson, Hornafirði, Þorvaldur
Garðarsson, Þorlákshöfn, og Þor-
valdur Gunnlaugsson, Kópavogi.
Tvær breytingar urðu á stjórn,
Kristján Andri Guðjónsson kemur í
stað Ketils Elíassonar Bolungarvík
og Guðmundur Elíasson kemur í
stað Skarphéðins Árnasonar sem
setið hefur í stjórn Landssambands
smábátaeigenda frá upphafi.
Vilja banna veiðar
á loðnu á sumrin
EFNT var til kaffisamsætis um
borð í fjölveiðiskipinu Björgu
Jónsdóttur ÞH á dögunum, þar
sem skipið lá í heimahöfn á Húsa-
vík. Þar kom áhöfnin saman og
gæddi sér á dýrindis hnallþóru í
tilefni þess að hinn 22. september
sl. voru 30 ár frá því útgerðar-
félagið Langanes var stofnað.
Bjarni Aðalgeirsson útgerðar-
maður afhenti við þetta tækifæri
áhöfninni sjálfvirkt hjartastuðtæki
en slík tæki hafa verið að ryðja sér
til rúms í íslenskum fiskiskipum að
undanförnu. Bjarni sagði, þegar
hann afhenti Brynjari Jónssyni 1.
stýrimanni tækið, að útgerðin vildi
með þessu reyna að skapa betra
öryggi fyrir áhöfnina, enda ynni
hún langtímum saman lengst út í
hafi, langt frá fyrstu læknishjálp.
Brynjar þakkaði útgerðinni fyrir
hönd áhafnarinnar en sagðist jafn-
framt vona að aldrei þyrfti að
koma til þess að nota þyrfti tækið,
en það væri mikið öryggi í því að
hafa það til taks. Þrátt fyrir að
tækið sé sjálfvirkt, og þyki auðvelt
í notkun, fékk útgerðin Unnstein
Júlíusson lækni til að koma og
kynna áhöfninni tækið og notkun
þess.
Morgunblaðið/Hafþór Hreiðarsson
Gaf áhöfninni
hjartastuðtæki
ÚR VERINU
Líflegur
markaður fyrir
uppsjávarfisk
á morgun
LYFJAFYRIRTÆKIÐ Actavis er
orðið fjórða stærsta samheitalyfja-
fyrirtæki heims eftir kaup þess á
samheitalyfjastarfsemi alþjóðlega
lyfjafyrirtækisins Alpharma Inc.
Kaupverðið nemur 810 milljónum
dala, um 50 milljörðum króna. Eftir
kaupin verður Actavis með starfsemi
í 32 löndum og með um 10.000 starfs-
menn.
Með kaupunum á Alpharma aukist
tekjur Actavis í Bandaríkjunum
verulega og nema um 35% af heildar-
tekjum en félagið keypti bandaríska
lyfjafyrirtækið Amide í maí sl. Þá
nærActavis sterkri stöðu í sölu á eig-
in vörumerkjum á stærstu lyfja-
mörkuðum Evrópu, m.a. í Þýskalandi
og Bretlandi, og verður að auki í hópi
stærstu fyrirtækja í Skandinavíu, að
því er segir í tilkynningu frá Actavis.
Einnig styrkir Actavis stöðu sína í
Hollandi, Portúgal og á öðrum mörk-
uðum Evrópu og kemst að auki inn á
markaði í Kína og Indónesíu.
Segir í tilkynningunni að sameinað
félag verði með yfir 600 lyf á mark-
aði. Lyfjaúrval fyrirtækjanna skarist
lítið í Bandaríkjunum. Sameinað fé-
lag hafi yfir 200 lyf í þróun og skrán-
ingu.
Framleiðslugeta Actavis eykst
verulega með verksmiðjum Alp-
harma í Bandaríkjunum, Bretlandi,
Noregi, Kína og Indónesíu. Heildar-
afkastageta verður yfir 24 milljarðar
taflna og hylkja á ári auk umtals-
verðrar afkastagetu í framleiðslu á
fljótandi lyfjum, kremi og smyrslum.
Segir að töluverð tækifæri skapist
til samlegðar og hagræðingar í
rekstri, einkum í framleiðslu, sölu og
markaðsmálum.
Róbert Wessman, forstjóri Actavis
Group, segir sameiningar samheita-
lyfjafyrirtækja hafa verið mjög al-
gengar á undanförnum árum, enda
felist mikil hagkvæmni í stórum ein-
ingum í þessari starfsemi. „Ég sé
fram á að innan fárra ára verði
kannski fimm til sjö fyrirtæki leið-
andi í samheitalyfjaframleiðslu í
heiminum. Actavis hefur verið leið-
andi í yfirtökum og sameiningum í
þessari starfsemi, við höfum fjárfest í
yfir tuttugu félögum á sex árum.“
Róbert segir að sé miðað við kenni-
tölur séu kaupin á Alpharma mjög
góð en kaupverðið nemur um tífaldri
EBITDA-framlegð fyrirtækisins.
Róbert segir að í lyfjageiranum sé
jafnan greidd ríflega fjórtánföld
EBITDA-framlegð fyrir fyrirtæki af
þessu tagi. „Við teljum auk þess að í
kaupunum séu samlegðaráhrif og
tækifæri sem við getum náð í hús á
næstu tveimur til þremur árum.“
Gert er ráð fyrir að velta Actavis
verði yfir 1,3 milljarðar evra, 94 millj-
arðar króna á árinu 2006 og að hagn-
aður fyrir skatta, fjármagnsliði og af-
skriftir (EBITDA) í hlutfalli af veltu
verði 19–20%.
Alpharma var stofnað í Noregi ár-
ið 1903. Starfsmenn samheitalyfja-
sviðs Alpharma eru rúmlega 2.800
talsins og er starfsemi þess í 11 lönd-
um. Félagið er í hópi átta stærstu
samheitalyfjafyrirtækja Bandaríkj-
anna og það fjórða stærsta í Bret-
landi. Auk þess er félagið með starf-
semi í Kína og Indónesíu. Tekjur
Alpharma á fyrri hluta ársins 2005
námu 378,9 milljónum evra.
104 milljarða króna lán
Actavis hefur tryggt sér um 1.695
milljónir dala, um 104 milljarða
króna, til að fjármagna kaupin og
endurfjármagna meirihluta núver-
andi skulda félagsins. Alþjóðlegi
bankinn UBS tryggir 77 milljarða
króna en Íslandsbanki hf. og Lands-
banki Íslands hf. tryggja nærri 26
milljarða króna sem forgangshluta-
bréf.
Róbert Wessman segir að lánið frá
UBS sé á mjög hagstæðum kjörum
og það eitt og sér segi ýmislegt um þá
stöðu og nafn sem Actavis hefur
skapað sér. „Það hefur vakið athygli
hvernig Actavis hefur verið byggt
upp á síðustu árum. Aðgangur okkar
að erlendum bönkum, sem þekkja
þetta umhverfi, hefur batnað til
muna. Bæði núna og þegar við keypt-
um Amide eru fleiri bankar sem vilja
lána okkur fjármagn en þeir sem
fengu.“
Actavis kaupir samheitalyfjastarfsemi af Alpharma
Með 10.000 starfs-
menn í 32 löndum
Eftir Helga Mar Árnason
hema@mbl.is
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Fjórðu stærstu Róbert Wessman kynnir kaupin á Alpharma.