Morgunblaðið - 18.10.2005, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 18. OKTÓBER 2005 31
UMRÆÐAN
JÆJA, nú er búið að einkavæða
símann og selja hann. Flestir eru
mjög ánægðir með að vera loksins
lausir við þessa þjóðareign, sem
lengi hefur skilað drjúgum arði í
þjóðarbúið. Það hefur verið eitt af
vandræðamálum þjóðarinnar, að
alltof oft hefur ríkið grætt á ýms-
um fyrirtækja sinna. Þess vegna
hafa stjórnvöld þessa tíma tekið
upp þá búskaparhætti að selja sem
flestar mjólkurkýr til einkaaðila,
því það eru auðvitað einkavinirnir
sem eiga að græða en ekki sauð-
svartur almúginn þ.e.a.s. rík-
issjóður.
Þrátt fyrir þetta finnst mér það
vera þakkarvert, að síminn var þó
seldur fyrir peninga sem ganga í
galtóman ríkiskassann. Það ætti að
þýða það, að gamalt og lasburða
fólk, sem lengi hefur greitt alla
skatta og skyldur í þennan sama
kassa þurfi ekki lengur að veslast
upp og deyja í einsemd og volæði
vegna þess að þjóðin hefur ekki
efni á því að búa því mannsæmandi
ævikvöld.
Því miður voru þessi vinnubrögð
ekki viðhöfð, þegar fiskimiðin við
landið voru einkavædd.. Þau voru
nú ekki aldeilis seld, heldur afhent
fáum útvöldum að gjöf. Þá voru
valdsmenn vinir vina sinna og
sögðu: Gjörðu svo vel, vinur. Hérna
eru auðugustu og bestu fiskimið í
heiminum, og þú mátt eiga þau.
Viltu kannski að ég pakki þessu inn
í gjafapappír? Síðan hafa menn
stundað það grimmt, í nafni frels-
isins og eignaréttarins að selja og
leigja hvor öðrum aðgang að þess-
ari auðlind, sem þó er rækilega
skilgreind í lögum sem þjóðareign.
Og ég sem hélt að það væri strang-
lega bannað að selja eða leigja eitt-
hvað sem maður á ekki nema að
mjög litlu leyti sem pínulítið brot af
þessari þjóð, rétt eins og ég. Samt
er það nú svo, að ef ég sem hef
stundað fiskveiðar á þessum miðum
í ríflega aldarfjórðung, vildi nú
skreppa fram fyrir landsteinana til
að ná mér í soðningu þá má ég það
ekki nema gangast undir svo hljóð-
andi reglur: Ég má hafa með mér
eitt handfæri á handrúllu (snellu).
Einnig gildir sú regla, að allt sem
ég afla verð ég að éta sjálfur. Ef ég
geri mig sekan um þann hroðalega
glæp að gefa kettinum að éta, þá
fara bæði ég og kötturinn lóðbeint í
tukthúsið.
GRÉTAR KRISTJÓNSSON,
alþýðuskáld,
Goðaland 6, 108 Reykjavík,
gretar@skondra.com
Einkavæðing
Frá Grétari Kristjónssyni:
Þann 21. september sl. gerðu Skipti ehf., kt. 530705-1450,
Tjarnargötu 35 í Reykjavík hluthöfum Landssíma Íslands hf.
yfirtökutilboð í hlutafé þeirra. Hefur hluthöfunum staðið til
boða að selja félaginu hlutafé sitt á genginu 9,6, sem er sama
gengi og félagið keypti hlutafé ríkisins í Landssímanum á
þann 5. ágúst síðastliðinn. Yfirtökutilboð Skipta ehf. stendur
til 25. október næstkomandi.
Samkvæmt 41. grein laga nr. 33/2003 um verðbréfaviðskipti
ber stjórn Landssíma Íslands hf. að semja og gera opinbera
sérstaka greinargerð þar sem fram kemur rökstutt álit stjórnar-
innar á tilboðinu og skilmálum þess. Unnt er að nálgast
greinargerð stjórnar á skrifstofu félagsins, Ármúla 25 og á
vef Kauphallar Íslands www.icex.is
Greinargerð stjórnar Landssíma Íslands hf.
í tengslum við yfirtökutilboð Skipta ehf.
SÚ GAMLA Reykjavík, sem ég
ólst upp í á síðustu öld, var með sinn
ákveðna þokka. Þröngar götur sem
urðu til þegar hestar og hestvagnar
voru helstu samgöngutækin og mikið
af skemmtilegum bárujárnsklæddum
litlum húsum. Í dag er verið að eyði-
leggja þessa gömlu Reykjavík, ekki
má sjá auðan blett, þá þarf að byggja
á honum. Gömul lítil
hús eru rifin og í stað-
inn byggð stærri
margra hæða hús.
Gömlu hverfin þola ekki
þetta álag. Gamla
Reykjavík er orðin yf-
irfull af bifreiðum, um-
ferðin hæg og nánast
útilokað að finna bíla-
stæði.
Nú á að setja mörg
þúsund manna byggð
niður í Vatnsmýrina
með tilheyrandi bíla-
mergð og mengun. Til
að koma allri bíla-
mergðinni að og frá hverfinu þarf að
fara í viðamikil og kostnaðarsöm um-
ferðarmannvirki. Ég spyr til hvers?
Jú, svarið er að við verðum að efla
miðborg Reykjavíkur og hún er
strjálbýl miðað við aðrar borgir.
Flestar höfuðborgir sem ég þekki
til í Evrópu eru með mikil umferðar-
og mengunarvandamál. Þær voru
orðnar þéttbýlar löngu áður en bif-
reiðin varð almenningseign og súpa
nú seyðið af því. Við eigum að forðast
að lenda í þeirra sporum. Það á að
hætta að þétta byggð í gömlu Reykja-
vík. Sætta okkar við það sem er óum-
flýjanlegt; að bifreiðaeign okkar er
alltaf að aukast. Þétting byggðar er
sökudólgurinn á umferðaröngþveit-
inu í gömlu Reykjavík og þúsund
manna byggð í Vatnsmýrinni gerir
illt verra.
Minn draumur er að í Vatnsmýr-
inni verði þær stofnanir sem þegar
eru þarna. Báðir háskólarnir, Land-
spítalinn, Valur, ylströndin í Naut-
hólsvík og síðast en ekki síst flugvöll-
urinn. Þarna yrði rúmt um allar
þessar stofnanir og svæðið yrði nán-
ast framhald af Hljómskálagarðinum.
Þetta yrði okkar Reykvíkinga
„Central Park“. Nú spyrja margir: er
þá ekki flugvöllurinn óalandi og óferj-
andi í þessari draumsýn minni? Því
svara ég hiklaust neitandi, hann yrði
rúsínan í pylsuendanum.
Áður en ég rökstyð það fer ég
nokkrum orðum um mikilvægi
Reykjavíkurflugvallar. Í fyrsta lagi
er mikið hagræði fyrir almennt far-
þegaflug að hafa tvo velli nálægt hvor
öðrum. Flugvélarnar þurfa ekki að
bera eins mikið eldsneyti til varavall-
ar og geta þess vegna tekið meiri arð-
bæra hleðslu. Í öðru lagi ef nátt-
úruhamfarir hæfust á
Suður-/Vesturlandi má
alveg búast við að annar
hvor flugvöllurinn gæti
lokast. Í þriðja lagi er
mikið öryggi að hafa
flugvöll í nálægð Land-
spítalans. Í fjórða lagi
ferðatími í innanlands-
fluginu eykst verulega.
Síðast en ekki síst þá
gleymist oft í um-
ræðunni að vetrarveður
eru oft válynd hér á
suðvesturhorninu. Ég
man eftir ótal dæmum,
þegar ég var að fljúga í
innanlandsfluginu, þar sem Reykja-
nesbrautin var ófær. Vegna snjó-
komu og ófærðar. Á sama tíma var
hægt að halda Reykjavíkurflugvelli
opnum og lítil truflun varð á innan-
landsfluginu.
Að mínum dómi er ekkert sem
myndi styrkja miðborg Reykjavíkur
meira en að hafa flugvöllinn þar sem
hann er í dag. Innanlandsflugið
mundi halda áfram að blómstra. Í
þessu sambandi má alveg geta þess
að það er ekkert náttúrulögmál að
mestallt millilandaflug fari um Kefla-
víkurflugvöll. Í dag eru til hljóðlátar
hentugar millilandaþotur sem geta
hæglega athafnað sig á Reykjavík-
urflugvelli. Ef ég væri ríkur; eins og
Róbert Arnfinnsson söng með inn-
lifun hér um árið, þá myndi ég stofna
flugfélag og taka upp síflug (shuttle)
þ.e. flug með nokkurra stunda milli-
bili allan daginn milli Reykjavíkur og
Glasgow. Hugsið ykkur bara að taka
strætó á kristilegum tíma að morgni
dags út á Reykjavíkurflugvöll og vera
kominn til Skotlands um hádegi. Það-
an má síðan til dæmis aka niður alla
Evrópu.
Völlurinn þyrfti ekki að raska ró
okkar, honum yrði lokað frá miðnætti
til kl. átta að morgni, nema í neyð-
artilfellum. Allt ferjuflug um Ísland
ásamt öllu kennslu- og æfingaflugi á
að flytja til Keflavíkurflugvallar. Með
þessu tel ég að í dag megi minnka
umferð um Reykjavíkurflugvöll um
ca 75%. Í þriðja lagi verði austur-
vestur flugbrautin lengd til vesturs
um ca 1.000 m. Með þessu yrði nýtni
flugbrautarinnar aukin með tilliti til
hliðar- og meðvindsvindsstuðla. Hún
yrði aðalflugbraut vallarins og þannig
notuð að sem sjaldnast yrði flogið yfir
byggð. Norður-suður flugbrautin
yrði aðeins notuð í undantekning-
artilfellum.
Með þessum aðgerðum verður
flugumferð yfir byggð í Reykjavík ca
15% af fyrri umferð.
Mér finnst sanngirnismál að ef efnt
verður til samkeppni um skipulag
Vatnsmýrarinnar, þá verði tveir kost-
ir í boði, annars vegar að völlurinn
verði áfram í Vatnsmýrinni í sambýli
við þær stofnanir sem fyrir eru. Hinn
kosturinn að leggja völlinn niður og
nota mýrina undir byggingar. Í mín-
um huga er fyrri kosturinn miklu bet-
ur fallinn til að styrkja miðborg
Reykjavíkur en sá síðari, og að
grannar okkar í nágrannahöf-
uðborgum okkar í Evrópu vildu gefa
mikið fyrir að eiga svona tækifæri.
Mér finnst líka að þegar þessar til-
lögur liggja fyrir þá eigi að kjósa um
þær við næstu alþingiskosningar,
þannig að allir landsmenn geti tekið
þátt í þeim. Þetta er ekki einkamál
okkar Reykvíkinga.
Um Reykjavíkurflugvöll
Rúnar Guðbjartsson fjallar
um Reykjavíkurflugvöll ’Mér finnst sanngirn-ismál að ef efnt verður
til samkeppni um skipu-
lag Vatnsmýrarinnar,
þá verði tveir kostir í
boði, annars vegar að
völlurinn verði áfram í
Vatnsmýrinni í sambýli
við þær stofnanir sem
fyrir eru.‘
Rúnar
Guðbjartsson
Höfundur er sálfræðingur
og fv. flugstjóri.
– runargu@simnet.is.
BRÉF TIL BLAÐSINS
Morgunblaðið Kringlunni 1 103 Reykjavík  Bréf til blaðsins | mbl.is
Fáðu fréttirnar
sendar í símann þinn