Morgunblaðið - 18.10.2005, Blaðsíða 16

16 ÞRIÐJUDAGUR 18. OKTÓBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
LEIÐTOGAKJÖR í breska Íhalds-
flokknum hefst í dag en þá munu
þingmenn flokksins greiða atkvæði
um frambjóðendurna fjóra. Almennt
er talið, að David Cameron, yngsti
maðurinn í hópnum, standi hvað
best að vígi meðal flokksmanna al-
mennt en hugsanlegt þykir, að
spurningar um fíkniefnanotkun á
skólaárunum geti spillt fyrir honum.
Hefur hann ekki viljað svara þeim
hreint út.
Frambjóðendurnir, þeir David
Cameron, Ken Clarke, David Davis
og Liam Fox, fengu í gær 20 mín-
útur hver til að kynna sín mál fyrir
þingmönnum og svara spurningum
en 66 þingmenn hafa nú þegar lýst
yfir stuðningi við Davis, 36 við
Cameron, 24 við Clarke og 22 við
Fox. Um 50 höfðu ekkert gefið upp.
Líklega kosið á milli
Davis og Camerons
Sá, sem fær fæst atkvæði þing-
manna í dag, fellur út og síðan annar
í þingmannakosningu á fimmtudag.
Þá verða eftir tveir, sem allir skráð-
ir flokksfélagar, um 300.000 manns,
munu greiða atkvæði um. Á sú nið-
urstaða að liggja fyrir 6. desember.
Telja má nokkuð víst, að Davis
muni komast áfram í lokakjörið og
þá líklega Cameron einnig. Á honum
hafa þó að undanförnu dunið spurn-
ingar um fíkniefnanotkun á háskóla-
árunum en þeim hefur hann ekki
svarað þeim öðruvísi en svo, að hann
hafi „reynt það sama og margir há-
skólastúdentar“.
Hefur verið gert mikið úr þessu í
breskum fjölmiðlum en ekki er ljóst
hvort þetta mál mun skaða David
Cameron á lokaspretti leiðtoga-
kjörsins.
Leiðtogakjör íhalds-
manna að hefjast
Fréttir um fíkniefnanotkun Camerons á skólaárunum kunna að skaða hann
David Davis David Cameron
Washington. AP. | Enginn er ánægður
með að borga meira fyrir bensínið
en áður en það fer þó mjög eftir því
hvar fólk býr, hvað talið er „við-
unandi“ verð. Kemur það fram í Ips-
os-könnun, sem gerð var í níu lönd-
um víða um heim fyrir og um síðustu
mánaðamót.
Bandaríkjamönnum ofbýður að
borga rúmlega 48 ísl. kr. fyrir lítr-
ann og segja, að 32 kr. geti þeir sætt
sig við. Í Bretlandi eru 48 kr. aftur á
móti bara brandari en þar kostar nú
bensínlítrinn rúmlega 103 kr. Finnst
Bretum viðunandi verð fyrir hann
um 80 kr.
Á Spáni finnst flestum, að bens-
ínlítrinn ætti ekki að kosta miklu
meira en 50 kr. en í Frakklandi, Ítal-
íu og Suður-Kóreu nefna flestir 64
kr. Þjóðverjar eru þó alveg sáttir við
80 krónurnar en Ástralir og Kan-
adamenn telja eðlilegt verð vera 48
kr. eða minna. Í Bandaríkjunum búa
aðeins 5% mannkyns en samt sem
áður nota þeir fjórðung allrar olíu-
framleiðslunnar eða 20 milljónir ol-
íufata á dag.
Í Evrópu leita menn ýmissa leiða
við að draga úr bílanotkun þegar
bensínið er dýrt en Bandaríkjamenn
eiga erfiðara með það. Þeir eru svo
háðir bílnum, sem í mörgum skiln-
ingi er orðinn að sjálfum nafla tilver-
unnar, efnahagslega og félagslega.
Víðast hvar í Evrópu eru skattar
tveir þriðju af bensínverðinu og þess
vegna leggja Evrópumenn mikið
upp úr sparneytnum bílum og öfl-
ugum almannasamgöngum. Í
Bandaríkjunum er skattlagningin
mismunandi milli ríkja en oft um
20% af heildarverðinu. Er bens-
ínverð þar lægra en víðast hvar ann-
ars staðar og fjárfesting í almanna-
samgöngum í lágmarki.
Bensínfrekir jeppar og pallbílar eru
mjög vinsælir og stjórnmálamenn,
sem ýja að aukinni skattlagningu,
eiga sér enga framtíð á þeim vett-
vangi.
„Þeim mun meira
finn ég til mín“
„Það er mjög rótgróið viðhorf
meðal Bandaríkjamanna, að þeir
eigi heimtingu á sumu, til dæmis
ódýru bensíni og svo stórum bílum,
sem þeir kæri sig um,“ segir Steve
Yetiv, stjórnmálafræðingur við Old
Dominion-háskóla, og Billy Fillers í
Sycamore í Illinois er ekki ósam-
mála því. Hann ekur um á Chevy
Tahoe en þótt bensínreikningurinn
hafi tvöfaldast, ætlar hann ekki að fá
sér minni bíl.
„Því stærri sem bíllinn er og því
kraftmeiri, þeim mun meira finn ég
til mín,“ segir Fillers.
„Viðunandi“ bensínverð
mismunandi eftir löndum
Bandaríkjamenn eru 5% jarðarbúa en nota 25% olíunnar
Ósló. AFP. | Norska varðskipið
Tromsø elti í gær rússneska togar-
ann Electron, inn í rússneska efna-
hagslögsögu vegna gruns um ólög-
legar veiðar, sigldi í gær í norður í
áttina að borginni Múrmansk. Um
borð í togaranum voru tveir norskir
varðskipsmenn en norska strand-
gæslan skipaði togaranum á laug-
ardag að sigla til Tromsø vegna
gruns um að hann hefði verið á ólög-
legum veiðum í Barentshafi.
Togarinn hlýddi þeirri skipun í
fyrstu en á sunnudag breytti hann
skyndilega um stefnu og hélt í áttina
til Rússlands. Sigldi hann í ýmsar
áttir til að byrja með, að sögn tals-
manns norska flotans, Espen Liens.
Að sögn rússnesku fréttastofunn-
ar Interfax amaði ekkert að norsku
varðskipsmönnunum. Talið er að um
hálfs sólarhrings sigling sé til Múr-
mansk frá þeim stað sem skipin
voru á síðdegis í gær. Styttra er til
rússnesku eyjarinnar Novaja
Semlja en norska strandgæslan
sagðist ekki vita hvers vegna tog-
arinn hefði breytt um stefnu. Hvasst
var á svæðinu og mikill sjór. Skip-
herra varðskipsins var sagður íhuga
að skjóta viðvörunarskotum að rúss-
neska togaranum til að koma í veg
fyrir að hann færi inn fyrir 12 mílna
landhelgi Rússlands. Lien vildi ekki
staðfesta þetta í samtali við fjöl-
miðla.
Fréttavefur norska blaðsins Aft-
enposten sagði að Jonas Gahr Støre,
sem tók við embætti utanríkisráð-
herra Noregs í gær, fylgdist með
stöðu mála í Barentshafi en myndi
ekki tjá sig um það í bili.
Sönnunargögnum eytt?
Varðskipsmennirnir norsku fóru
um borð í togarann á laugardag þar
sem hann var í Barentshafi á norska
verndarsvæðinu við Smuguna. Um
var að ræða hefðbundið eftirlit en
eftirlitsmennirnir fundu vísbending-
ar um að stundaðar hefðu verið
ólöglegar veiðar, svo sem á smáfiski.
Net með of lítilli möskvastærð fund-
ust um borð. Skipverjar á Elektron
voru sagðir hafa reynt að eyða sönn-
unargögnum um brotin.
Norðmenn elta
rússneskan togara
Ósló. AP. | Jens Stoltenberg kynnti í
gær ráðherralista nýrrar rík-
isstjórnar í Noregi en ráðherrarnir
eru alls 19, 10 karlar og níu konur.
Stoltenberg, leiðtogi Verka-
mannaflokksins og forsætisráðherra
í nýju stjórninni, sagði þegar hann
kynnti ráðherrana, að þar færi fólk
með mikla reynslu af atvinnulífinu.
Sjálfur er hann hagfræðingur að
mennt og einnig Jonas Gahr Støre,
framkvæmdastjóri Rauða krossins í
Noregi, en hann verður utanrík-
isráðherra. Kristin Halvorsen, leið-
togi Sósíalíska vinstriflokksins,
verður fjármálaráðherra, en Odd
Roger Enoksen frá Miðflokknum
verður olíumálaráðherra. Åslaug
Haga, leiðtogi Miðflokksins, verður
ráðherra sveitarstjórnarmála.
Anne-Grete Strøm-Erichsen
verður varnarmálaráðherra en
Helga Pedersen sjávarútvegs-
ráðherra.
Í þessari fyrstu meirihlutastjórn í
Noregi í 20 ár hefur Verka-
mannaflokkurinn 10 ráðherra, Sósí-
alíski vinstriflokkurinn fimm og
Miðflokkurinn fjóra.
Menntamál og málefni
aldraðra og barna
Meðal helstu stefnumála stjórn-
arinnar, sem tók formlega við í gær,
eru menntamál og málefni aldraðra
og barna en samkomulag er um að
láta Evrópumálin liggja milli hluta
enda engin samstaða um þau milli
flokkanna þriggja. Þá hefur stjórnin
heitið að fara varlega í að nota olíu-
gróðann en Norðmenn hafa lagt til
hliðar og eiga nú í handraðanum, að-
allega í fjárfestingum erlendis, rúm-
lega 11.000 milljarða ísl. kr. Ekki er
búist við neinum breytingum á utan-
ríkisstefnunni en hins vegar verður
fámennt, norskt herlið í Írak kallað
heim.
AP
Jens Stoltenberg, nýr forsætisráð-
herra í Noregi, er hann kynnti ráð-
herralista ríkisstjórnarinnar.
Stoltenberg
tekinn við
í Noregi
ÞESSI pakistanska stúlka norpaði í gær við elda-
mennsku undir berum himni í bænum Balakot í
Kasmír í Pakistan. Þar er vetur að ganga í garð,
ýmist kalsarigning eða frost, en þótt hjálp-
arstarfið vegna jarðskjálftanna mannskæðu
gangi nú betur en áður, þá er enn mikill skortur
á teppum og tjöldum fyrir þær þúsundir manna,
sem eiga í ekkert hús að venda. Óttast er, að
margir muni ekki lifa vosbúðina af.
Reuters
Kuldi og vosbúð ógna eftirlifendum