Fréttablaðið - 02.05.2003, Blaðsíða 8

8 2. maí 2003 FÖSTUDAGUR
STJÓRNMÁL Ingibjörg Sólrún Gísla-
dóttir, Samfylkingu, og Ögmundur
Jónasson, Vinstri grænum, telja
að lækka beri framlag ríkis til
einkaskóla í samræmi við þau
skólagjöld sem innheimt eru af
nemendum. Þannig hefðu allir
skólar úr jafn miklu fé að spila á
hvern nemanda. Þetta kom fram á
kosningafundi í Háskóla Reykja-
víkur á þriðjudag.
Geir Haarde fjármálaráðherra
sagði þetta fáránlegt, skólar
myndu engan tilgang sjá í því að
innheimta skólagjöld ef ríkið
lækkaði þá sjálfkrafa framlagið á
móti.
Ingibjörg Sólrún svaraði því til
að tryggja þyrfti jafnræði með
skólum í samkeppni. Samkeppnin
sjálf fælist í gæðum og tegund
menntunarinnar sem boðin væri.
Geir Haarde sagði þá að Ingibjörg
væri að segja að skólagjald væri í
raun aðeins sérstakt „snobbgjald“.
Margrét Sverrisdóttir, fram-
kvæmdastjóri Frjálslynda flokks-
ins, sagði Háskóla Íslands eiga að
njóta forgangs. Hann hefði að
gegna skyldu umfram aðra skóla
að bjóða upp á nám sem síður teld-
ist arðbært. ■
VÍETNAM, AP Margir hafa velt því
fyrir sér hvernig Víetnamar fóru
að því að stöðva útbreiðslu
bráðalungnabólgunnar þegar há-
þróuð lönd á borð við Hong Kong,
Singapúr og Kanada virðast eiga í
mesta basli með sjúkdóminn.
Svarið er að finna í opinni stjórn-
skipan landsins, skjótum við-
brögðum yfirvalda og síðast en
ekki síst heppni, segja víetnömsk
yfirvöld.
Engin ný tilfelli hafa komið
upp í Víetnam í þrjár vikur og fyr-
ir fáeinum dögum lýsti landið því
yfir að tekist hefði að stöðva út-
breiðslu sjúkdómsins. En lítum til
baka.
HABL barst til Víetnam með
erlendum kaupsýslumanni í lok
febrúar. Var maðurinn umsvifa-
laust fluttur á háþróaðasta sjúkra-
hús landsins þar sem hann smitaði
fjölda heilbrigðisstarfsmanna.
Sérfræðingur var kallaður til og
var hann fljótur að átta sig á al-
varleika málsins. Fékk hann yfir-
völd á sitt band og var strax hrint
af stað öflugri herferð gegn sjúk-
dómnum. Almenningi var bent á
hvað mætti gera til að forðast
smit og hvernig bæri að bregðast
við ef sjúkdómurinn kæmi upp.
Sjúkrahúsið var loks einangrað
11. mars.
Niðurstaðan varð sú að aðeins
63 Víetnamar smituðust af
bráðalungnabólgu og mátti rekja
öll tilfellin til erlenda kaupsýslu-
mannsins. ■
LEE BOYD MALVO
Viðurkenndi við yfirheyrslu að hafa banað
fólki. Lögmenn hans segja lögreglu hafa
þvingað hann til játningar.
Réttarhöld leyniskyttu:
Játning
rannsökuð
FAIRFAX, AP Dómarinn í réttarhöld-
unum yfir Lee Boyd Malvo, 18 ára
pilti sem er gefið að sök að vera
önnur leyniskyttanna sem bönuðu
13 manns í nágrenni Washington
síðasta haust, kannar hvort játn-
ing piltsins hafi verið þvinguð
fram af lögreglu.
Malvo viðurkenndi við yfir-
heyrslu 7. nóvember að hafa skot-
ið nokkur fórnarlambanna. Lög-
menn Malvo segja að lögregla
hafi þvingað piltinn til játningar
og komið í veg fyrir að hann gæti
ráðgast við lögmenn sína. ■
GERVIRÉTTARHÖLD Í LAFAYETTE
Margs konar uppákomur hafa átt sér stað í
Louisiana til að minnast landakaupanna.
Meðal þess hafa verið sett upp gerviréttar-
höld til að skera úr um lögmæti sölunnar.
Hátíðahöld:
200 ár frá
landakaupum
NEW ORLEANS, AP Íbúar fjölmargra
fylkja í Bandaríkjunum halda í
dag upp á það að 200 ár eru liðin
frá því samningur Bandaríkj-
amanna og Frakka um kaup
þeirra fyrrnefndu á víðfeðmu
landsvæði í Norður-Ameríku var
undirritaður. Á því landsvæði lig-
gja nú fimmtán fylki Bandaríkj-
anna, ýmist að hluta eða heil.
Bandaríkin greiddu ríkis-
stjórn Napóleons Bónaparte
fimmtán milljónir dollara fyrir
landsvæðið. Forseti Bandaríkj-
anna á þessum tíma var Thomas
Jefferson. ■
Geir Haarde andvígur lægra framlagi til einkaskóla:
Skólagjöld eru
ekki snobbgjald
GEIR HAARDE
Fjármálaráðherra segir einkaskóla eiga að
fá jafn hátt ríkisframlag á hvern nemanda
og opinbera skóla jafnvel þó einkaskólarn-
ir innheimti skólagjöld að auki.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M
Útbreiðsla bráðalungnabólgu stöðvuð í Víetnam:
Skjót viðbrögð
og smá heppni
VIÐ SJÚKRAHÚS Í PEKING
Talsmenn Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar
draga það ekki í efa að ýmislegt megi læra
af árangri Víetnama í baráttunni við
bráðalungnabólgu.
Rússagrýlan rumskar
Heimsókn rússnesku „Bjarn-
anna“ sýnir hversu mikilvægt er
að haldið sé á þeim viðræðum
af ábyrgð og festu og með varn-
arhagsmuni Íslands efsta á
blaði.
Leiðari. Morgunblaðið, 30. apríl.
Vei, vei yfir fallinni borg
Óréttlætið veður uppi í sjávarút-
vegsmálum, velferðarkerfið er
að breytast í bandarískt forrétt-
indakerfi og heilu byggðarlögin
hrynja vegna kvótakerfisins.
Björgvin G. Sigurðsson, frambjóðandi Samfylk-
ingarinnar. Morgunblaðið, 30. apríl.
Og nóttin aumkvast
Næði slík stefna fram að ganga
yrði það rothögg á sjávarútveg-
inn og um leið alvarleg atlaga
gegn hinum dreifðu byggðum...
Davíð Oddsson um sjávarútvegsstefnu stjórnar-
andstöðunnar. Fundur Samtaka atvinnulífsins,
30. apríl.
Orðrétt
FYRIR RÉTTI „Þetta mál hefur haft
gríðarlegar og ófyrirsjáanlegar
afleiðingar,“ sagði Jón H. Snorra-
son, saksóknari í Stóra málverka-
fölsunarmálinu.
Málflutningi hans fyrir Hér-
aðsdómi Reykjavíkur lauk á mið-
vikudag. Lokaræða hans tók sam-
tals um 12 tíma að frátöldum mat-
arhléum. Þung orð féllu í ræðu
Jóns í garð sakborninganna Péturs
Þórs Gunnarssonar og Jónasar
Freydal. Saksóknari krefst þess, í
ljósi þess hversu alvarleg brotin
eru, að Pétur Þór hljóti 2 1/2 árs
fangelsisdóm óskilorðsbundið.
Vísaði Jón í þyngstu dóma sem
fallið hafa í fjársvikamálum. Frá
því megi draga 6 mánaða dóm sem
hann fékk fyrir sambærilegt mál
vegna þriggja málverka í Hæsta-
rétti árið 1999. Sá
dómur hafi for-
dæmisgildi og í
því ljósi sé ekki
hægt að dæma
Jónas til styttri
fangelsisvistar en
sem nemur sex
mánaða fangelsi.
Að auki beri þeim
að greiða saka-
kostnað sem sam-
kvæmt heimild-
um Fréttablaðs-
ins er rúmar 20
milljónir.
„Bótakröfur
eru háar í þessu
máli,“ sagði Jón
þegar hann dró
saman atvik sem ættu að hafa
áhrif á refsihæfi. En þær eru af-
stæðar því til dæmis hafi Kjartan
Gunnarsson ekki séð ástæðu til að
krefjast bóta og svo sé um fleiri.
Kaupendur verkanna hafi verið
leiksoppar þessara manna og lam-
aðir af harmi. Og Jón hélt áfram
þegar hann ræddi alvöru málsins.
Sala listaverka hafi algerlega dott-
ið niður, enginn þori orðið að
kaupa listaverk,
og eigi það jafn-
vel við um verk
núlifandi lista-
manna. Hags-
munir sem hafi
verið fyrir borð bornir séu gríðar-
legir og í raun ómælanlegir.
Sæmdarréttur höfunda virtur að
vetthugi og orðspor þeirra dregið í
svaðið. Óvissan um listasöguna
mikil og menningarsaga Íslands,
og þar með sjálf Íslandssagan, í al-
gjöru uppnámi. Að baki hafi staðið
einbeittur brotavilji sakborninga
sem hafi látið falsa eða falsað mál-
verk og vísvitandi selt í skjóli at-
vinnustarfsemi Péturs, í Gallerí
Borg, grandalausu fólki sem
treysti því að viðskipti þar væru
traust.
Jón H. kom víða við og nefndi
álitsgjöf listfræðinga og forvarða
en einkum lagði hann upp úr eig-
endasögu, sem alltaf strandaði hjá
sakborningum. Ýmist væri engin
eigendasaga eða hún væri fölsuð.
Hann nefndi sem dæmi sögu
Jónasar um viðskipti við Beck
nokkurn sem svaraði auglýsingu
Jónasar í Jótlandspóstinum. Beck
átti í kjölfarið að hafa komið til
Jónasar með tvö verk eftir Kjar-
val sem honum áttu að hafa
áskotnast í viðskiptum við Ragnar
í Smára. Jón H. segir þetta ævin-
týralega sögu. Þegar lögregla fór
til að sannreyna söguna leiddi
slóðin til Peters Kristmas Beck,
sem nýlega var látinn, bónda á
Suður-Jótlandi. Hann var algjör
naumhyggjumaður og nískur með
afbrigðum, en svo bar náinn ætt-
ingi hans fyrir rétti hér. Hann og
þeir feðgar sem þar bjuggu saman
sáu aldrei Jótlandspóstinn og
lögðu aldrei leið sína til Kaup-
mannahafnar. Fráleitt hljóti að
teljast að þeir hafi átt í málverka-
viðskiptum.
jakob@frettabladid.is
Leiksoppar lamaðir af harmi
Jón H. Snorrason saksóknari krefst þess að Pétur Þór Gunnarsson sæti 2 ára fangelsisvist og að
Jónas Freydal hljóti ekki minni refsingu en 6 mánaða óskilorðsbundið fangelsi.
MEINTUR KJARVAL
Verk selt á uppboði hjá Bruun Rasmussen en eigendasaga Jónasar leiddi lögreglu á slóð naumhyggjufeðga, bænda
á Suður-Jótlandi, blóðnískra sem aldrei komu til Kaupmannahafnar.
JÓN H. SNORRASON
Krefst þungra refsinga í Stóra málverka-
fölsunarmálinu enda hafi sakborningar
valdið ómælanlegum skaða, fjárhagslegum
sem og menningarsögulegum.