Fréttablaðið - 02.05.2003, Blaðsíða 28

FJÖLMENNING „Markmiðið með
„Adrenalíni gegn rasisma“ er að
vinna að virðingu og friði milli
þjóðfélagshópa af ólíkum upp-
runa með margvíslegan bak-
grunn,“ segir Jóna Hrönn Bolla-
dóttir, sem veitir adrenalíninu
forstöðu.
„Við leitum leiða til að ungir
innflytjendur finni sig heima í ís-
lensku þjóðfélagi og ekki síður að
ungir Íslendingar finni sig heima í
fjölþjóðasamfélaginu. Þannig er
hægt að koma í veg fyrir óæski-
legar hópamyndanir og ofbeldi
vegna fordóma.“
Nýtt samtal með þjóðinni
Jóna Hrönn segir viðfangsefni
verkefnisins með innflytjendum
vera hina breyttu mynd íslensks
samfélags í ljósi vaxandi fjölda
nýrra landsmanna úr öllum
heimshornum. „Það kallar á nýtt
samtal með þjóðinni,“ segir Jóna
Hrönn. „Það samtal er þekkingar-
leit og sú leit er skammt á veg
komin. Verkið er fólgið í grasrót-
arstarfi þar sem ungu fólki af
margvíslegu bergi brotnu er
skapaður vettvangur til umræðu
um raunveruleg lífsgildi, siðferði
og framtíðarsýn.“
Sem fyrr segir er verkefnið
samstarfsverkefni Miðborgar-
starfsins, nýbúadeildar Austur-
bæjarskóla, Laugarneskirkju,
Laugalækjarskóla og ÍTR, en ÍTR
leggur starfinu til tvo verkefna-
stjóra, Guðbjörgu Magnúsdóttur
og Dagbjörtu Ásbjörnsdóttur.
„Það eru nemendur úr Lauga-
lækjarskóla og Austurbæjarskóla
sem eru stóri markhópurinn. En
einnig hafa komið inn fleiri ung-
lingar á vegum Miðborgarstarfs-
ins sem hafa einfaldlega áhuga á
að kynnast innflytjendum. Þá eru
nokkrir frá nýbúadeild Breið-
holtsskóla,“ segir Jóna Hrönn.
„Það er hinsvegar algjört lykil-
atriði að hafa skólayfirvöld með
sér í þessu verkefni til að allt sé
skilvirkt og gangi vel. Það er líka
alveg frábært hvað við höfum
fengið góða hvatningu frá skóla-
stjórum beggja skólanna, að
ógleymdum þeim sem vinna með
unglingunum. Svo erum við með
þrjá myndlistarnema, Margréti
Rós Harðardóttur, Matthías Werle
og Birgit Rosemeyer, og svo er
ein stúlka frá Bandaríkjunum,
Katrín Aikins, sem er hér að læra
guðfræði. Það er alveg frábært
hvað myndlistin er góð leið til að
vinna saman. Þar vefst tungumál-
ið ekki fyrir heldur vinna allir
saman að því að skapa eitthvað út
frá tilfinningum fyrst og fremst
en ekki tungumálinu.“
Ungir Íslendingar mikilvæg-
ir í svona starfi
Hvernig gengur ungu Íslend-
ingunum að taka á móti jafnöldr-
um erlendis frá?
„Mér þykir vænt um að fá
þessa spurningu,“ segir Jóna
Hrönn. „Ég tek nefnilega eftir því
að fjölmiðlafólk hefur mikinn
áhuga á því að vita hvernig út-
lendingum líður að koma til Ís-
lands, en mér finnst ekki síður
mikilvæg spurning hvernig við
tökum á móti þessum nýju lands-
mönnum. Þess vegna er líka rúm-
lega helmingurinn af hópnum
ungir Íslendingar. Það hefur jú
mest áhrif á nýja landsmenn
hvernig við mætum þeim.“
Jóna Hrönn segir íslensku ung-
lingana sækja um að fá að taka
þátt í starfinu og að þau séu spurð
um hvað þau vilja gefa inn í svona
hóp. „Þeirra framlag er vinátta og
að opna nýju Íslendingunum leið
inn í unglingasamfélagið. Svo
hafa auðvitað mörg þeirra einlæg-
an áhuga á því að þekkja menn-
ingu og umhverfi fólks af öðru
þjóðerni. Við segjum öll frá því
umhverfi sem við komum úr, til
dæmis frá menningu okkar, trúar-
brögðum og öðrum aðstæðum, og
þar kemur upp umræða um efna-
hag, menntun og jafnrétti. Það
hafa líka skapast heilmiklar um-
ræður um stríð og frið og ég finn
að það reynir á íslensku krakkana
ef þau verða vitni að rasisma og
ranglæti í umhverfi sínu.”
Jóna Hrönn bendir líka á að
umræður á heimilum endur-
speglist oft í viðhorfum ungling-
anna og þannig berum við full-
orðna fólkið mikla ábyrgð, að ala
börnin okkar upp í víðsýni og
kærleika.
Alþjóðlegur dagur í Ráðhús-
inu
Hinn 25. apríl síðastliðinn var
haldinn á vegum „adrenalínsins“
alþjóðlegur dagur í Ráðhúsi
Reykjavíkur. „Þetta er verkefni
sem við höfum verið að vinna að
síðan um áramót,“ segir Jóna
Hrönn. „Við hittumst þrisvar í
mánuði. Unglingarnir hafa verið
að vinna myndlistarverkefni sem
voru til sýnis á alþjóðadeginum og
nemendur í 7. og 8. bekkjum í
Austurbæjar- og Laugalækjar-
skóla komu og fylgdust með mik-
illi dagskrá. Þar var leiklist undir
stjórn Lindu Ásgeirsdóttur
leikkonu og Tinna Ágústsdóttir
dansari setti upp nútímadans und-
ir yfirskriftinni „Allir eitt, enginn
eins“. Svo komu fram unglingar
og sögðu frá heimalandi sínu,
fluttu ljóð og sungu. Síðan mætti
Helga Kolbeinsdóttir, nemi úr
Kvennaskólanum, í íslenskum
þjóðbúningi, því hún var að halda
hátíðlegan peysufatadag í skólan-
um, og flutti frumsamið ljóð sem
birtist hér í blaðinu. Þetta var
mikil uppskeruhátíð,“ segir Jóna
Hrönn.
Aðspurð um fjármögnun verk-
efnisins segir Jóna Hrönn að
styrkir hafi komið frá Áfengis- og
vímuefnaráði, Landsbankanum,
Ölgerð Egils Skallagrímssonar og
ÍTR. „Einstaklingar og fyrirtæki
hafa líka styrkt okkur, að ógleymd-
um foreldrunum sem lána okkur
börnin sín til að skapa verðmæti
sem eru ekki metin til fjár.“
Ómetanlegur árangur
„Við höfum öll lært mikið og á
þessum vetri höfum við lagt
áherslu á að vinna inn á við með
hópinn, sem hefur orðið til þess að
unglingarnir hafa myndað tengsl
sín á milli sem halda, líka utan við
skipulagt starf, og birtast meðal
annars í öðru félagslífi, skólaböll-
um, afmælum og fleiru. ÍTR hefur
einnig lagt áherslu á að kynna fyr-
ir ungum innflytjendum hvaða
tómstundastarf er í boði fyrir
unglinga í Reykjavík.“
Það vekur athygli blaðamanns
að Jóna Hrönn notar orðið ungir
innflytjendur, en ekki nýbúar eða
nýir Íslendingar
„Það sem er erfitt við orðið ný-
búar er að spurning verður
hversu lengi á að nota það.
Hvenær er fólk ekki lengur nýbú-
ar? Ertu nýbúi fyrstu fimm árin
eða hvað? Hver ætlar að ákveða
það? Sumir nota orðið nýir Íslend-
ingar, en mér finnst það heldur
ekki nógu gott orð. Ef ég flytti til
Svíþjóðar væri ég alltaf fyrst og
fremst Íslendingur en ekki nýr
Svíi. Við myndum ekki vilja af-
neita þjóðerni okkar þó við flytt-
um til annars lands.“
edda@frettabladid.is
30 2. maí 2003 FÖSTUDAGUR
FJÖLMENNING „Adrenalín gegn ras-
isma“ er fjölmenningarlegt ung-
lingastarf í Reykjavík þar sem
unglingum af ólíkum uppruna er
skapaður vettvangur til umræðu
um raunveruleg lífsgildi, ólíka
menningu og skaðsemi fordóma.
Að Adrenalíni gegn rasisma
stendur miðborgarstarf KFUM/K
og kirkjunnar í samvinnu við Laug-
arneskirkju, Laugalækjarskóla,
ÍTR og innflytjendadeild Austur-
bæjarskóla.
Markmiðið með „Adrenalíni
gegn rasisma“ er að vinna að virð-
ingu og friði milli þjóðfélagshópa
af ólíkum uppruna með margvís-
legan bakgrunn og veitir Jóna
Hrönn Bolladóttir miðborgarprest-
ur starfinu forstöðu. Hópurinn hafi
farið í fjórar „adrenalín“-ævintýra-
ferðir, þar sem tekist var á við ís-
lenska náttúru og samstaðan efld. Í
ferðunum voru einnig unnar tvær
kvikmyndir af Úlfi Teiti Trausta-
syni kvikmyndagerðamanni.
Nýlega stóð hópurinn fyrir
Alþjóðlegum degi í Fræðahúsinu. ■
Við kunnum ekki að elska, að virða hvort annað.
Manneskjur eru allar mótaðar úr sama efninu.
Ekki sumar úr gulli og aðrar úr silfri.
Getum við lært af reynslunni?
Þrátt fyrir nekt okkar og allsleysi þegar við komum í þennan heim
þykjumst við eiga eitthvað í honum.
Við særum hvert annað.
Særum þó mest þá sem við elskum.
Manneskja er ávallt manneskja
Þó við komum fram við hana eins og skepnu
verður hún alltaf manneskja
því hún kann ekkert annað
Of oft hefur hatrið stjórnað gjörðum okkar
og fáviskan sem það er sprottið af.
Hvernig getum við gert öðrum þetta?
Vitum við ekki að þau finna til eins og við, gráta og gleðjast?
Fordómar eru hlekkir, myndaður úr fávisku og ótta
Fordómar gegn því sem er öðruvísi
ekki verra, ekki betra, öðruvísi
Að horfa með augum hins þröngsýna er eins og veiðimaður
sem snýr kíkinum öfugt
hann mun aldrei sjá hlutina í nálægð.
Snúum kíkinum rétt.
Elskum hvert annað.
Helga Kolbeinsdóttir, nemi í Kvennaskólanum í Reykjavík, flutti frum-
samið ljóð á alþjóðadegi í Ráðhúsinu. Þetta er hluti af ljóði Helgu:
JÓNA HRÖNN BOLLADÓTTIR
Segir starfið ævintýri líkast.
Verðmæti sem ekki
verða metin til fjár
Jóna Hrönn Bolladóttir leggur áherslu á að vel sé tekið á móti innflytjendum sem koma til
Íslands. Þess vegna eru unglingar sem flust hafa til landsins og íslenskir unglingar leiddir saman í
verkefninu „Adrenalín gegn rasisma“.
Á ÖMMUKAFFI
Krakkarnir hittast í Austurstrætinu og ræða landsins gagn og nauðsynjar og ekki síst
alþjóðasamfélagið.
Fjölmenningarlegt unglingastarf í Reykjavík:
Virðing ríki milli
þjóðfélagshópa
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
I/
RÓ
B
ER
T
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
I/
RÓ
B
ER
T