Fréttablaðið - 08.10.2003, Blaðsíða 8

8 8. október 2003 MIÐVIKUDAGUR
Skortur á frumkvæði
„Einhvern veginn virðist skorta
frumkvæði að því að taka af
skarið og byggja markvisst upp
starfsnám fyrir menntakerfi
okkar.“
Hjálmar Árnason
í Fréttablaðinu 7. október.
Tukthúslimir
„... má því segja að nú sitji yfir
þrjú prósent þingmanna lands-
ins í fangelsi.“
Eiríkur Bergmann Einarsson
í DV 7. október.
Löngunin til að lifa
„Með nokkurri einföldun má
segja að tvær eðlislægar langan-
ir stjórni lífi mannsins, þ.e. löng-
unin til þess að lifa og löngunin
eftir samvistum við annað fólk.“
Steindór J. Erlinsson
í Morgunblaðinu 7. október.
Orðrétt
MOSKVA, AP Akhmad Kadyrov, for-
setaframbjóðandi í Tsétsníu sigr-
aði með miklum yfirburðum í for-
setakosningum í landinu á sunnu-
dag. Kadyrov, sem þykir afar hlið-
hollur Pútín og stjórn hans í
Kreml, hlaut yfir 80% atkvæða en
eftirlitsmenn með kosningunum
sögðu Kadyrov hafa svindlað í
kosningunum.
Sex frambjóðendur öttu kappi
við Kadyrov eftir að þremur fram-
bjóðendum hafði verið meinað að
bjóða sig fram.
Forsetakosningarnar voru liður
í áætlun stjórnvalda í Moskvu til
að koma á stöðugleika í Tsétsníu.
Mannréttindasamtök, heimamenn
og eftirlitsmenn segja kosningarn-
ar farsa, þær muni ekki lægja
ófriðaröldurnar í landinu.
„Að mínu viti á lýðræðið langt í
land um gervallt Rússland, ekki
bara í Tsétsníu,“ sagði Liza Vis-
hayeva, íbúi í höfuðborginni
Grosní.
Aðrir bundu vonir við að kosn-
ingarnar vísuðu veginn til betra
lífs og réttlætis. ■
ÖRYGGISMÁL Fjórir þingmenn Sam-
fylkingarinnar hafa lagt fram til-
lögu til þingsályktunar á Alþingi
um skipan opinberrar nefndar um
öryggi og varnir Íslands.
Í tillögunni kemur fram að
nefndin verði skipuð af öllum
þingflokkum á Alþingi í samræmi
við fjölda þingmanna. Verkefni
nefndarinnar eiga
að vera að gera út-
tekt á stöðu Íslands
á alþjóðlegum vett-
vangi og skilgreina
þær ógnir sem
steðja að landinu,
hvort sem þær séu
vegna árása ann-
arra ríkja, af völdum hryðjuverka
eða annars konar ógnum, svo sem
mengunarslysum.
Þá vilja þingmennirnir greina
stöðu Íslands í alþjóðalögum, gildi
varnarsamningsins, hlutverk Ís-
lands í Atlantshafsbandalaginu og
Sameinuðu þjóðunum og hvert
framlag Íslendinga til þjóðaréttar
og alþjóðasamfélagsins skuli
vera.
Einnig er lagt til að nefndin
geri tillögur um ráðstafanir innan
stjórnkerfisins til þess að tryggja
nauðsynlegan viðbúnað og öryggi
landsins.
Í greinargerð með tillögunni
segir að sjálfstæð og framsýn ut-
anríkisstefna á sviði varnar- og
öryggismála þurfi að taka mið af
nýjum ógnum og hættum sem að
Íslendingum kunna að steðja í
breyttri veröld. Hún verði einnig
að vera í samræmi við önnur meg-
inmarkmið íslenskrar utanríkis-
stefnu, til dæmis á sviði viðskipta,
menningar og þróunarsamvinnu.
Á árunum 1979-1991 starfaði
Öryggismálanefnd allra flokka
sem gaf meðal annars út 20 rit um
öryggis- og varnarmál.
Flutningsmenn vilja skoða
stöðu Atlantshafsbandalagsins og
samskipti Íslands og Bandaríkj-
anna. Þá telja þeir að skilgreina
þurfi verkefni Íslensku friðar-
gæslunnar betur og marka stefnu
sem tekur tillit til annarrar starf-
semi íslenska ríkisins og ís-
lenskra mannúðarsamtaka.
„Breyta þarf þeim hugsunarhætti
að Íslendingar séu aðeins að gera
eitthvað af því það er þrýstingur
erlendis frá að Íslendingar leggi
sitt af mörkum, t.d. á vettvangi
NATO. Við eigum sjálf að hafa
frumkvæði að aðgerðum í sam-
ræmi við stefnu okkar og mark-
mið.“
Enn fremur segir: „Það er
löngu tímabært að skoða öryggis-
mál í mun víðara samhengi en
gert hefur verið. Öryggismál Ís-
lands snúast ekki eingöngu um
það hvort hér séu táknrænar
varnir heldur einnig hvað Íslend-
ingar sjálfir geta lagt af mörk-
um“. Telja þingmennirnir að
þverpólitísk nefnd um öryggismál
væri mikilvægt skref í rétta átt.
Þingmennirnir leggja til að
nefndin skili niðurstöðum innan
árs frá samþykki tillögunnar.
kgb@frettabladid.is
Hokkaídó í Japan
skelfur enn:
Bíða stórra
skjálfta
TÓKÍÓ, AP Tveir sterkir jarðskjálft-
ar riðu yfir eyjuna Hokkaídó í Jap-
an í gær. Vísindamenn hafa varað
við því að öflugir eftirskjálftar séu
líklegir í kjölfar skjálfta upp á 8,0
á Richter sem skók eyjuna í síð-
asta mánuði og slasaði að minnsta
kosti 700 manns.
Fyrri skjálftinn, sem reið yfir
kl. 1:28 að staðartíma eða klukkan
16:28 að íslenskum tíma, mældist
4,8 á Richter. Seinni skjálftinn
reið yfir þremur klukkustundum
síðar og mældist 5,6 á Richter.
Engin slys urðu á fólki og tjón er
lítið. ■
Frumvarp á Alþingi:
Heimabrugg
verði löglegt
ALÞINGI Fjórir þingmenn úr stjórn
og stjórnarandstöðu hafa lagt
fram frumvarp á Alþingi um að
brugg á léttvíni verði gert löglegt.
Frumvarpið var lagt fram á
síðasta þingi en var ekki afgreitt
úr nefnd. Tilgangur þess er að
gera fólki kleift að „framleiða létt
vín úr innlendum ávöxtum og
jurtum og að þeir megi bera það
fram án þess að slíkur heimilis-
iðnaður teljist lögbrot“. ■
SIGURJÓN ÞÓRÐARSON
Gagnrýnir lokun smærri sláturhúsa.
Sauðfjárslátrun:
Stærri hús
hækka verð
LANDBÚNAÐUR Útflutningsskylda
sauðfjárbænda og áhersla ríkis-
stjórnarinnar á stór sláturhús
sem hafa leyfi til útflutnings hef-
ur orðið til þess að kindakjötsverð
hefur hækkað á innanlandsmark-
aði. Þetta segir Sigurjón Þórðar-
son, þingmaður Frjálslynda
flokksins.
Sigurjón sagði í þingræðu að
kostnaðarverð við slátrun í út-
flutningssláturhúsum væri hærra
en eðlilegt gæti talist. Minnstu og
auðseljanlegustu skrokkarnir
væru seldir úr landi og eftir stæði
íslenskur markaður með hærra
verð og illseljanlegra kjöt.
Hvorki náðist í Guðna Ágústs-
son landbúnaðarráðherra né Jó-
hannes Sigfússon, formann
Landssamtaka sauðfjárbænda. ■
Rúmenía:
Jarðskjálfti
5,0 á Richter
BÚKAREST, AP Jarðskjálfti upp á 5,0 á
Richter reið yfir Rúmeníu í gær.
Engar fréttir hafa borist af slysum
á fólki eða eignatjóni.
Skjálftinn skók landið skömmu
eftir miðnætti að staðartíma eða
laust eftir klukkan hálftíu að ís-
lenskum tíma. Upptök skjálftans
voru í Vrancea-héraði í austurhluta
Karpatafjalla, skammt norður af
höfuðborginni, Búkarest. Skjálftans
varð víða vart, m.a. í Búkarest. ■
VARNARMÁL Ögmundur Jónasson,
þingflokksformaður Vinstri
hreyfingarinnar - græns fram-
boðs, segir það vera deginum
ljósara að bandarískur her verði
ekki hér á landi til eilífðarnóns
hvort sem brotthvarf hans yrði
vegna ákvörðunar íslenskra eða
bandarískra stjórnvalda.
Í Fréttablaðinu á sunnudag-
inn lýsti Guðjón Arnar Krist-
jánsson, formaður Frjálslynda
flokksins, þeirri skoðun sinni að
Íslendingum bæri að undirbúa
sig undir að taka við rekstri
flugvallarins. Ögmundur segir
að VG hafi lengi hvatt til þess að
slíkur undirbúningur hæfist og
fagnar því að fleiri séu komnir á
þá skoðun.
Ögmundur segir að þegar
herinn fari bíði Íslendingum það
verkefni að taka við rekstri
flugvallarins. „Það má vel vera
að aðrir aðilar en Íslendingar
einir komi að fjármögnun þess
verkefnis. Þar horfi ég ekki til
hernaðarhlutverks flugvallarins
heldur fyrst og fremst til hans í
ljósi þess öryggis sem hann
veitir í samgöngum í þessum
heimshluta,“ segir Ögmundur. ■
EINN ÞRIGGJA VERÐLAUNAHAFANNA
Vitaly L. Ginzburg, 87 ára Rússi er einn
þriggja sem hljóta eðlisfræðinóbelinn í ár.
Þeir skipta með sér tæplega 100 milljóna
króna verðlaunum.
Nóbelsverðlaunin í eðlis-
fræði 2003:
Þrír deila
verðlaun-
unum
STOKKHÓLMUR, AP Þrír vísindamenn
deila Nóbelsverðlaunum í eðlis-
fræði þetta árið, Rússarnir Alexei
Abrikosov og Vitaly Ginzburg og
breski vísindamaðurinn Anthony
Leggett sem búsettur er í Banda-
ríkjunum. Vísindamennirnir hljó-
ta verðlaunin fyrir rannsóknir
sínar á eðli efna við afar lágt hita-
stig, einkum ofurleiðni og ofur-
flæði.
Vísindamennirnir deila með
sér verðlaunafénu, tæplega 100
milljónum króna.
Í dag verður tilkynnt hver hlýt-
ur Nóbelsverðlaunin í efnafræði
en á föstudag kemur í ljós hver
hlýtur friðaverðlaun Nóbels. ■
Á KJÖRSTAÐ
Ónafngreindar konur stinga atkvæðaseðl-
um sínum í kjörkassann, pappakassa sem
límdur var aftur með límbandi. 545.000
manns voru á kjörskrá í Tsétsníu um helg-
ina og að sögn stjórnvalda greiddu yfir
80% kjósenda Akmad Kadyrov atkvæði sitt.
Fulltrúi Pútíns gersigraði í forsetakosningum í Tsétsníu:
Sakaður um kosningasvindl
Skipi nefnd
um öryggismál
Þingmenn Samfylkingarinnar vilja að nefnd allra flokka fari yfir stöðu
Íslands og ógnir sem að því steðja. Einnig að greina stöðu varnarsamn-
ingsins og hlutverk Íslands í NATO og Sameinuðu þjóðunum.
■
Það er löngu
tímabært að
skoða öryggis-
mál í mun víð-
ara samhengi
en gert hefur
verið.
SAMFYLKINGIN
Vilja að nefnd fari yfir stöðu Íslands og hugsanlegar ógnanir.
ÖGMUNDUR JÓNASON
Herinn fer hvort sem mönn-
um líkar betur eða verr.
Íslendingar taki yfir rekstur Keflavíkurflugvallar:
Áhersla á öryggi
vallarins í samgöngum
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
LE
M
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/A
LD
A
LÓ
A
Rýmingarsala í Bónus
Skútuvogi:
30% auka-
afsláttur
NEYTENDAMÁL Verslun Bónus í
Skútuvogi býður 30% aukaafslátt
af öllum vörum meðan þær endast
fimmtudag, föstudag og laugardag.
Ástæðan er fyrirhugaðar breyting-
ar á versluninni sem er sú fyrsta
sem feðgarnir Jón Ásgeir og Jó-
hannes opnuðu 8. apríl 1989.
Versluninni verður lokað frá og
með sunnudeginum 12. október
næstkomandi. Áætlað er að hafa
lokað í tíu daga og opna á ný mið-
vikudaginn 22. október. Að sögn
forráðamanna er ætlunin að vera
með góð opnunartilboð að hætti
Bónus. ■
Kárahnjúkar:
Skrifað und-
ir samning
HEILBRIGÐISMÁL Samningur um heil-
brigðisþjónustu er nær til starfs-
manna allra verktaka á Kára-
hnjúkasvæðinu var undirritaður af
Impregilo, Landsvirkjun og Heil-
brigðisstofnun Austurlands á Egils-
stöðum. Þegar hefur íslenskur
læknir tekið til starfa á virkjunar-
svæðinu en Vladimir Stanovko,
rússneskur læknir Impregilo, sem
styr hefur staðið um að undan-
förnu, mun starfa áfram undir hans
stjórn. Gert er ráð fyrir sólar-
hringsvakt lækna, hjúkrunarfræð-
inga og sjúkraliða á Kárahnjúka-
svæðinu en Heilbrigðisstofnun
Austurlands mun sjá um alla yfir-
stjórn og skipulagningu aðgerða. ■