Fréttablaðið - 11.06.2004, Blaðsíða 20

Bæjarlind 2, 201 Kópavogur sími 564 2100
vingerdin@simnet.is www.vingerdin.is
Víngerðin
Verslun víngerðarmannsins
Frábær tilboð
Ef halda skal hið fullkomna matarboð þá er best að hafa nóg
af fallegum fylgihlutum ásamt því að elda góðan mat. Falleg
hnífapör, sparistellið, fíngerðir servíettuhringar og dásamlegar
diskamottur eru allt hlutir sem fullkomna matarboðið þitt.
YGGDRASILL, KÁRASTÍG 1, 101 RVK., S: 5624082
- þar sem þú getur treyst á gæðin -
Lífrænt ræktaðar vörur
sími 566 6103
F
í
t
o
n
/
S
Í
A

F
I
0
0
9
1
3
8
sími 568 6440
Allt í
eldhúsið
Skrýtnasti matur sem ég hef fengið:
Aðeins kristnir menn borða mýs
Tapas er eitt
af því sem
e i n k e n n i r
s p æ n s k a
matargerð og
hefur gert
það í mörg
hundruð ár.
Orðið tapas
þýðir í raun
og veru að
hylja en þetta
eru smáréttir
sem eru
borðaðir á
krám og veit-
i n g a h ú s u m
fyrir hádeg-
ismat og
kvöldmat til
að seðja
s á r a s t a
hungrið.
Ekki eru
allir á eitt
sáttir hvaðan
tapas kemur
og eru marg-
ar tilgátur til um uppruna þess.
Sumir halda því fram að fyrsta
tapasið hafi verið sneið af skinku
sem var borin fram ofan á glasi af
sérrí til að halda flugum úr sérrí-
inu. Þá uppgötvuðu barþjónar að
viðskiptavinirnir urðu svengri
vegna seltu í skinkunni og þannig
varð hefðin til.
Aðrir segja að Alfonso tíundi,
konungur Spánar, sem uppi var á
13. öld hafi þurft að fá sér matar-
bita með víni á milli máltíða
vegna veikinda. Þegar Alfonso
batnaði skipaði hann svo fyrir að
vín væri aldrei borið á borð án
matar. Enn aðrir halda því fram
að bændur og verkamenn hafi
þurft að fá sér smá matarbita á
milli máltíða til að geta haldið út í
vinnu og þannig hafi tapas orðið
til en lengi má deila um hver
hefur rétt fyrir sér.
Tapas rekur uppruna sinn til
Andalúsíu-héraðs í Suður Spáni og
er þar hægt að taka sem sjálfsagð-
an hlut að fá frítt tapas með drykk
sem pantaður er. Á flestum öðrum
stöðum þarf að borga fyrir tapas
og er hægt að fá bæði heita og
kalda rétti. Tapas getur verðið
jafn einfald-
ur réttur og
skál af ólífum
og saltaðar
kartöfluflög-
ur og allt upp
í matarmikilli
rétti eins og
ýmsa rækju-
rétti og fyllt-
ar kartöflur.
Tapas er aðal-
lega til þess
að gefa mag-
anum eitt-
hvað annað
en vín og bjór
svo fólk verði
ekki of hífað.
Margir siðir
fylgja þessari
hefð og er
það til dæmis
regla í borg-
inni Granada
að henda
servíettunni
á gólfið á
barnum ef þér líkar tapasinn sem
þér er boðið.
Tapas er hægt að finna á hvaða
stað sem er á Spáni og fleiri lönd
hafa einnig tekið upp þennan sið.
Tapas er aðallega félagslegur
hlutur nú til dags og á milli máltíð
skellir fólk sér á bar eða veitinga-
stað til að hitta vini og kunningja
til að rífast, spjalla eða jafnvel
daðra og tapas er það sem heldur
þeim gangandi. Að fara út og fá
sér tapas er frábært tækifæri til
að finna púlsinn á þjóðfélaginu og
kynnast menningunni almenni-
lega. Best er náttúrlega að fara á
tapas rölt og rölta á milli margra
staða. Bestu tapas barirnir eru í
háskólabæjum og stærri borgum.
Nú er sumrið heilsar er um að
gera að halda veislu með suð-
rænni stemmingu. Góð hugmynd
er að halda tapas partí. Réttirnir
þurfa ekki að vera flóknir heldur
bara nógu margir og fjölbreyttir.
Bjóddu fólki upp á brauð með
tómötum og hvítlauk, ekta spæns-
ka eggjaköku og brauð með hrá-
skinku ásamt Sangriu og það fer
enginn leiður heim.
lilja@frettabladid.is
Uppskriftir
Pan con tomate, ajo y jamón – Brauð
með tómati, hvítlauk og skinku
Brauðsneiðar
Hvítlaukur
Tómatur
Sneiðar af reyktri skinku
Best er að pönnu-
steikja brauðið en ein-
nig er hægt að rista
það. Meðan það er
enn heitt er hvítlaukn-
um nuddað á það
þangað til hvítlauksbragð kemur. Síðan er
brauðinu nuddað upp úr hálfum tómatn-
um. Svo er saltað eftir smekki, en ekki of
mikið, örlítið af olíu hellt yfir og loks er
einni skinkusneið skellt á brauðsneiðina.
Tortilla de patatas - Kartöflueggjakaka
Kartöflur
Einn laukur
Fjögur egg
Olía
Salt
Flysjaðu kartöflurnar og
sneiddu þær í mjög
þunnar sneiðar. Skerðu
laukinn í mjög litla bita
og bættu honum við
kartöflurnar. Þessu er svo
skellt á pönnu og steikt
með mikilli olíu á lágum hita. Eftir steik-
inguna verður að ná allri olíu úr blönd-
unni. Hrærðu eggin í annarri skál og
blandaðu þeim svo við kartöflublönd-
una. Láttu það vera í skálinni í nokkrar
mínútur svo kartöflurnar nái að liggja vel
í eggjunum. Hitaðu pönnu með einni
teskeið af olíu og helltu blöndunni í
pönnuna á lágum hita og leyfðu henni
að hleypa. Síðan er henni snúið við á
pönnunni og steikt í smá tíma og síðan
sett beint á diskinn.
Gambas al Pil Pil - Snarkandi rækjur
Rækjur
Paprika
Hvítlaukur
Chili pipar
Olía
Settu olíu, hvítlauk og chili
piparinn í litla pönnu.
Hafðu hita á þangað til
pannan er orðin vel heit.
Bættu rækjum og papriku
við og eldaðu þangað til
rækjurnar eru orðnar
bleikar og þær farnar að snúa upp á sig.
Berðu strax fram meðan rýkur enn úr rétt-
inum með brauði til að hafa með sósunni.
Matarhefð Spánverja:
Hluti af þjóðarsálinni
Tumi Tómasson, skólastjóri Sjávar-
útvegsskóla Sameinuðu þjóðanna á
Íslandi, hefur ferðast um allan
heim í leit að efnilegum nemendum
í skólann. Á ferðum sínum hefur
hann komist í tæri við alls konar
matargerð og er löngu hættur að
kalla allt ömmu sína í þeim efnum.
„Þegar ég bjó í Malaví fór ég
með Malövum til Tansaníu og þar
var okkur boðið upp á dýrindis
risarækjur. Malavarnir höfðu nú
ekki mikinn hug á því að borða
þennan óþverra en létu til leiðast
eftir þrábeiðni mína og smökkuðu
rækjurnar og sögðu þá að þær
brögðuðust alveg eins og engi-
sprettur. Í framhaldi af því spurðu
þeir hvort ég hefði nokkurn tím-
ann smakkað matinn þeirra og
áður en ég vissi af var ég búinn að
lofa því að borða maura, engi-
sprettur og mýs. En þegar ég kom
heim einn daginn með mýs til að
láta elda í kvöldmatinn, henti
kokkurinn þeim sveiandi í ruslið
með þeim orðum að aðeins kristn-
ir menn ætu mýs,“ segir Tumi.
Hann hefur ekki lagt sig eftir
því að borða skrýtinn mat á ferð-
um sínum en segist hinsvegar
vera kurteis og því eiga erfitt með
að neita þegar menn vilja gefa
honum þjóðarrétti að smakka.
„Ég hef borðað krókódíl, snák,
skjaldböku, sæbjúgu og marglytt-
ur, sem voru mjög góðar. Sér-
kennilegast var samt að borða
lifandi fisk í Kína. Fyrst var okkur
sýndur lifandi koli og svo var náð
í salatblað og flökin skorin af
fisknum lifandi og borin fram á
salatblaðinu. Svo horfði fiskurinn
á okkur og ranghvolfdi í sér aug-
unum á meðan við gæddum okkur
á honum.“ Tumi segist ekki óttast
matareitrun þegar hann snæðir
framandi rétti. „Það er alltaf best
að borða það sem heimamenn
borða því þá eru minnstar líkur á
að eitthvað fari úrskeiðis við mat-
reiðslu. Og svæsnasta matareitrun
sem ég hef fengið stafaði af sam-
loku sem ég fékk í flugvél á Ís-
landi.“ ■
Tumi Tómasson gerir aðra tilraun við ekta súkkulaðimús.
Tapas smáréttir.