Fréttablaðið - 05.09.2004, Side 14

Björk Guðmundsdóttir ermjög meðvituð um frægðsína. Þetta skynjar hún
best á því hversu undarlega fólk
hegðar sér í kringum hana. Hún
virðist vera æðrulaus af náttúr-
unnar hendi og hugsar sig því
ekki tvisvar um áður en hún tal-
ar. Þannig áttar hún sig kannski
ekki á því fyrr en eftir á að ein-
faldar fyrirspurnir hennar geta
virkað sem skipanir á feimna Ís-
lendinga, sem ekki eru vanir því
að vera í návist okkar einu stór-
stjörnu.
„Hæ, á ég að vera hérna?“
spurði hún á einlægan hátt tvo
menn sem sátu inni í fundarher-
berginu á skrifstofu Smekkleysu
mínútu eftir að hún gekk inn um
dyrnar. Við höfðum mælt okkur
mót á skrifstofunni og hún hélt
greinilega að annar þeirra væri
ég. Mönnunum brá svo við að sjá
Björk í dyragatinu að þeir stóðu
upp og ruku út. Björk fylgdist
með hissa á svipinn. Svo áttaði
hún sig á því hvað var á seyði.
„Æi, ég var nú ekki að meina
þetta svona,“ segir hún við mig
stuttu eftir að ég kynni mig og
brosir.
Það er mánudagsmorgunn og
Björk er klædd í gráa hettupeysu
og gallabuxur. Hárið er úfið, og
fyrir ofan vinstra augað má sjá
örlítið sár. Mjög mömmuleg að
sjá og stórglæsileg í búningi
hversdagsleikans.
Þegar við komum okkur fyrir
í fundarherberginu viðurkennir
hún fyrir mér að hún sé nývökn-
uð eftir rauðvínskvöld með vin-
um sínum. Næst tekur hún upp
úr tösku sinni skyrdollu og app-
elsínusafa og gerir sig klára
fyrir viðtalið.
Medúlla púslið
Björk var stödd hér á landi til
þess að taka upp nýtt myndband
með Spike Jonze við lagið The
Triumph of a Heart. Það komst í
blöðin um síðustu helgi eftir að
það spurðist út að hún hefði ráð-
ið Ladda í eitt hlutverkanna.
„Myndbandið kemur ekki út
fyrr en í janúar en við skutum
það núna vegna þess að leikstjór-
inn er að fara að gera bíómynd,“
segir Björk og ljómar við endur-
minninguna. „Það hefur verið
draumur hjá mér lengi að vera á
bar og fólk myndi byrja að syng-
ja. Það er heil mínúta sem er al-
veg tekin upp læf á Sirkus. Mér
finnst sú útgáfa eiginlega betri
en sú sem er á plötunni. Það var
alveg frábært hvað fólk fór út úr
líkamanum og lagði á sig.“
Laddi var rosalega þakklátur,
honum fannst þetta voðalega
gaman.
„Hann var nú bara alveg æðis-
legur. Hann gerði eina töku í
þrjár mínútur og það voru engir
tveir taktar eins. Það væri hægt
að nota hvern einasta takt. Alveg
frábær.“
Medúlla snýst meira um ann-
að fólk og það sem það fram-
kvæmir á upptökuferlinu en
fyrri plötur þínar. Snerist þessi
nýja plata kannski um það að
fanga augnablikið, og vera
spontant?
„Já, það var eiginlega svolítið
þannig. Mér finnst skemmtilegra
að vera spontant. Stundum hleðst
svo mikið á batteríið að maður
getur það ekki lengur, og þá fríka
ég út. Sérstaklega eftir síðustu
plötu, þá var ég komin upp í það
að hafa 70 manns á sviði, fleiri en
úti í sal,“ segir hún og brosir.
„Það var ekkert rosalega spenn-
andi, maður gat ekkert allt í einu
breytt einu lagi því ég var með
strengjasveit og kór. Það var
samt ótrúlega gaman, enda hafði
það líka verið gamall draumur að
geta gert svoleiðis. Eftir það fór-
um við Ási í það að hlusta á allar
tónleikaupptökur sem við áttum,
heil 10 ár. Ég hélt að það yrði
ekkert mál, en það tók alveg heilt
ár. Svo gerði ég Greatest Hits
plötuna og eftir það var ég bara
komin með nóg. Ég þráði að fá að
vera spontant aftur, því það er
svo sterkt í persónu minni.
Venjulega er ég bara að vinna
með fólki sem ég þekki. Það tek-
ur smá tíma fyrir mig að byggja
upp þannig samband við fólk að
það sé hægt að fara inn í her-
bergi með því og búa til tónlist.
Þetta virðist þó vera öðruvísi
með söngvara.“
Valdir þú fólk sem þú dáðist
sérstaklega að, varst þú í hlut-
verki aðdáanda?
„Já, alveg. Það var samt ýmis-
legt sem réði valinu. Bæði hvað
plötuna vantaði og svo eftir því
hversu mikinn neista fólk gaf út
frá sér. Ef einn var blár gat ég
ekki haft annan bláann. Söngvar-
arnir þurftu að vera ólíkir. Þetta
var svona púsl.“
Rammar Bjarkar
Björk virðist vera þannig gerð að
hún setji sjálfri sér skýrar vinnu-
reglur áður en hún hefst handa.
Þannig hafa flestar plötur hennar
verið gerðar innan sjálfskapaðra
ramma. Rammi Homogenic átti
að vera sinfóníusveit mætir el-
ektrónískum bítum. Rammi
Selmasongs var að gera taktana
úr þeim umhverfishljóðum sem
voru á tökustað Dancer in the
Dark. Rammi Vespertine var að
gera plötu þar sem leitað væri inn
á við. Þannig voru flest hljóðin
hljóðrituð á augnablikum sem
Björk átti fyrir sjálfa sig, hvort
sem hún var ein að ganga í snjó
eða að krafsa í einhverjum hlut á
eldhúsborðinu heima. Rammi
Medúllu var að gera heila plötu
þar sem eina hljóðfærið væri
munnurinn. Af hverju ætli hún
starfi svona?
„Ég bara veit það ekki,“ svarar
Björk og grettir sig örlítið, gott ef
hún rekur ekki út úr sér tunguna.
„Ég á ástar-haturssamband við
ramma. Ég var náttúrlega í hljóm-
sveit með bassa, gítar og trommur
frá því að ég var 13 ára. Svo þeg-
ar ég varð 25 þá bara fékk ég nóg.
Það var afskaplega þröngur
rammi. Þess vegna var ramminn
sem ég fór í á Debut og Post
kannski akkúrat öfugt við það. Að
passa upp á að engin tvö lög hefðu
sömu hljóðfæraskipan. Þannig
var bara pípuorgel í einu lagi, og
slagharpa í því næsta. Ég var svo-
lítið eins og krakki í dótabúð með
rammann þar. Á Homogenic fór
ég svo í það að finna minn ramma.
Hvernig hljóðfæraskipan hefði
verið ef ég hefði stofnað mína eig-
in sveit 14 ára. Strengjasveit og
elektrónísk bít. Það var líka svo-
lítið þröngur rammi. Þá fannst
mér eins og ég hefði svindlað
rosalega mikið á Debut og Post.“
Þú svindlaðir nú líka á
Homogenic, þar laumast nú
nokkrar elektrónískar bassalínur
með.
“Já, svo svindlar maður alltaf
alveg gommu. Þetta eru reglur, en
samt engar reglur. Á Vespertine
var ég mjög meðvituð um þetta.
En í alvörunni, þegar ég byrjaði á
þessari nýju plötu ætlaði ég ekki
að hafa neinar reglur. Það var
fyrsta reglan. Ég var í hljóðverinu
og var búin að taka upp fullt af
hljóðfærum og spilaði meira að
segja á trommur sjálf. Ég byrjaði
ekki með rammann, en svo endaði
þetta á því að vera mesti rammi
sem ég hef nokkurn tímann gert.
Þetta er kannski bara einhver
draugur frá því að vera í hljóm-
sveit. Það er alltaf sama hljóð-
færaskipanin, sama hvað gerist.
Svo ullar maður aðeins á það, og
endar svo alltaf aftur í hljómsveit
sem maður hættir svo í strax.“
Biblían slæm hugmynd
Björk hefur verið dugleg í blaða-
viðtölum upp á síðkastið að minn-
ast á trúmál. Hún hefur greinilega
velt þeim þó nokkuð fyrir sér,
enda 16 ár frá því að hún fullyrti
að Guð væri ekki til í Sykurmola-
laginu Deus af frumraun þeirra
Life’s Too Good. Lítið var snert á
andlegum málefnum eftir það
nema svo skyndilega aftur í lag-
inu Alarm Call á Homogenic þar
sem hún hendir því í hlustandann
að hún sé nú enginn „fjandans
Búddisti“.
14 5. september 2004 SUNNUDAGUR
Ég hef sérstaklega
verið að hugsa um
trúmál eftir það sem gerðist
11. september. Það er nú
ekki góð hugmynd, Biblían.
,,
Í byrjun síðustu viku gaf Björk Guðmundsdóttir út breiðskífuna Medúlla þar sem öll hljóð eru framleidd með munninum. Hún ræddi við
Fréttablaðið um nýju plötuna, framandi hluti, trúmál, mannlega hluta elektrónískar tónlistar og hversu gaman það sé að prjóna.
Hálfur pönkari, hálf amma
BJÖRK Enn og aftur tókst Björk að gera plötu sem tónlistargagnrýnendur halda varla vatni yfir.