Fréttablaðið - 14.09.2004, Blaðsíða 25

Sveitarfélögin
sitja því eins og púkinn á
fjósbitanum og hagnast
því meira því lengur sem
grunnskólakennarar eru
samningslausir.
Heimatilbúin kreppa
Sveitarfélögin barma sér mikið yfir
háum kröfum grunnskólakennara
og segja að ekki sé til fé til að greiða
það sem þeir fara fram á. Hefur
kostnaðarauki sveitarfélaganna
vegna grunnskólanna verið mikill
frá árinu 2001? Birgir Björn ljóstr-
aði því upp eftir undirritun síðasta
kjarasamnings að hann kostaði
sveitarfélögin u.þ.b. 2 milljarða
aukalega á samningstímabilinu. En
á móti kæmi að allir viðbótarsamn-
ingar féllu úr gildi og þar myndu
sveitarfélögin spara sér hundruð
milljóna! Hamrað var á kostnaðar-
aukanum 2 milljörðum en minna tal-
að um hundraða milljóna sparnað
sem kom á móti. En hvaða viðbótar-
samningar voru þetta? Skoðum það.
Grunnskólakennarar höfðu sýnt
fram á aukið umfang starfs síns en
fæstir fengið greiðslur fyrir. Reynd-
ar greiddu einstaka sveitarfélög að
eigin frumkvæði fyrir þessa auknu
vinnu en mörg þverskölluðust við.
Eftir mismikla baráttu grunnskóla-
kennara viðurkenndu sveitarfélögin
þetta aukna umfang og höfðu hvert
sinn háttinn á greiðslum og fékk
hver kennari í fullri stöðu að meðal-
tali um 10.000 kr. á mánuði. Þessar
greiðslur féllu niður við undirritun
síðasta kjarasamnings þó að hið
aukna umfang hyrfi ekki. Þegar
sveitarfélögin losuðu sig undan
þessum viðbótarsamningum spör-
uðu þau hundruð milljóna eins og
Birgir Björn sagði sjálfur. Reyndar
er hægt að sýna fram á að upphæðin
er á milli 1.700 og 1.800 milljónir kr.,
hátt í það sem síðasti kjarasamning-
ur kostaði. Hann kostaði því sveitar-
félögin 200-300 milljónir en ekki 2
milljarða. Nú hafa sveitarfélögin
náð þessum 200-300 milljónum til
baka með því að hafa grunnskóla-
kennara samningslausa frá 31.
mars. Sveitarfélögin sitja því eins
og púkinn á fjósbitanum og hagnast
því meira því lengur sem grunn-
skólakennarar eru samningslausir.
Það má með sanni segja að sveitar-
félögin skuldi grunnskólakennurum
stórfé því að Birgir Björn sagði
réttilega þegar búið var að undirrita
samninginn árið 2001: „Mikilvægt
er að hafa í huga að á móti fengju
sveitarfélögin aukinn stjórnunarrétt
og sveigjanleika sem erfitt væri að
meta það til fjár. Þau væru einnig að
kaupa meiri vinnu af kennurum.“ Af
ofanrituðu sést að grunnskólakenn-
arar hafa ekki fengið greitt fyrir
aukinn stjórnunarrétt, skertan
sveigjanleika og meira vinnufram-
lag. Ég vorkenni því sveitarfélögun-
um ekkert. Þau hefðu átt að reikna
dæmið til enda þegar þau tóku við
grunnskólunum frá ríkinu. Þeir sem
þar stjórna virðast ekki skilja að
grunnskólakennarar sætta sig ekki
lengur við að vera hornkerlingar í
samanburði við aðrar sambærilegar
stéttir. Um 90% grunnskólakennara
greiddu atkvæði um að boða mætti
til verkfalls þann 20. september
þannig að einhugur er meðal þeirra.
Þessi einhugur stafar ekki af frekju
og yfirgangi heldur svívirtri rétt-
lætistilfinningu. ■
17ÞRIÐJUDAGUR 14. september 2004
Hvað vilja kennarar?
Valur Óskarsson kennari skrifar:
1. Ef viðsemjendur okkar eru til í að
borga mér svona 2.000 krónum meira í
mánaðarlaun þá er ég auðvitað til í að
fara að kenna á laugardögum í staðinn.
2. Ef ég hækka um 4.000 á mánuði þá er
ég svosem alveg til í að kenna fyrir há-
degi á aðfangadag. 3. Ef ég hækka um
6.000 þá er ég alveg til í að taka foreldra
nemenda minna í námskeið í spænsku
einu sinni í viku án aukaþóknunar. En af
hverju finnst mér þetta svona sjálfsagt?
Jú, það er vegna þess að það er hreinlega
orðin venja í samningum kennara að
ganga út frá því að ef við hækkum í laun-
um þá vinnum við bara miklu lengur í
staðinn. Frægasta dæmið er úr síðustu
samningum, sem ég reyndi mikið til að
fá fellda. Eftir þá samninga vinnum við
u.þ.b. hálfan ágústmánuð og hálfan júní-
mánuð, en það gerðum við ekki áður
eins og allir vita. Fyrir að vinna nú mán-
uði lengur en áður fengum við meira að
segja launahækkun í síðustu samning-
um. Trúi því hver sem vill. Leyfi mér svo
að vitna að lokum í prýðilegan leiðara
Stefáns Kristjánssonar, ritstjóra Grafar-
vogsblaðsins, en hann segir svo í sept-
emberblaðinu: „Foreldrar eru fyrir margt
löngu orðnir þreyttir á eilífum vandræða-
gangi í skólakerfinu. Síðustu samningar
kennara gerðu illt verra fyrir foreldra.
Skólatíminn var lengdur og sú aðgerð
hefur ekki skilað neinum árangri.“ Seinna
í leiðara sínum segir hann: „Nær væri að
stefna að því að stytta skólaárið og nýta
tímann betur en nú er gert.“ Já, hvernig
væri nú að fá þokkaleg laun fyrir skólaár-
ið eins og það var fyrir síðustu samninga
og hætta þessari eilífu eftirgjöf, sem Stef-
án segir réttilega að hafi engu skilað og
hananú. ■
JÓN PÉTUR ZIMSEN
GRUNNSKÓLAKENNARI
UMRÆÐAN
KENNARADEILAN
,,
BRÉF TIL BLAÐSINS
Hjólreiðar góður kostur
Kári Harðarson skrifar:
Í tilefni af frétt í föstudagsblaðinu um um-
ferðarþunga í höfuðborginni vil ég benda
á merkar framfarir í hjólreiðum. Á meðan
umferðin í Reykjavík þyngdist varð regn-
fatnaður sífellt fullkomnari. Ökumenn
sem ég hjóla fram hjá (þeir keyra stund-
um fram úr mér, en það gerist æ sjaldn-
ar) gætu haldið að hjólreiðar í Reykjavík
séu ennþá óttalegt norp. Staðreyndin er
að nú er afskaplega huggulegt þarna á
hjólinu allan ársins hring, þökk sé nútíma
fatnaði. Ég svitna ekki og verð aldrei regn-
blautur. Það má segja að þessi fatnaður
hafi gert meira fyrir veðrið á Íslandi en
sjálf gróðurhúsaáhrifin. Gírar sjá um að
mótvindur er ekki vandamál og nú er líka
hægt að fá nagladekk fyrir reiðhjól. Ég
þarf að vísu hvorki að skutla barni í skól-
ann né skreppa á eigin bíl í vinnunni svo
að því leyti er ég heppinn. Ég þarf að
skipta um föt þegar ég mæti en ég er
bara 15 mínútur í vinnu af Melum niður í
Kringlu sama hvernig umferðin er. Skapið
hefur líka batnað. Ef þú sem þetta lest ert
að fara á límingunum yfir umferðinni, vil
ég ráðleggja þér að gefa reiðhjólinu tæki-
færi, eftir að hafa fjárfest í fötum: innra
lagi sem dregur raka frá húðinni, einangr-
andi miðlagi, t.d. flís, og svo nútíma regn-
fatnaði sem ég er satt að segja dolfallinn
yfir. Svona flíkur hétu „Gore-Tex“ og voru
dýrar, en nú má fá ódýrari föt sem gera
sama gagn. Ég deili þessu með ykkur, þótt
ég gæti haft hjólabrautirnar út af fyrir mig,
vegna þess að ef fleiri hjóla mun hjóla-
stígum vonandi fjölga þeim mun meira.
Hjólreiðar hafa aldrei verið betri kostur. ■