Tíminn - 10.02.1974, Blaðsíða 20

20__________________TÍMINN_____ Sunnudagur 10. febrúar 1974.
Ræktun jurta og dýra
er heillandi starf
Hér fer á eftir spjall við Einar
Þorsteinsson. Hann er ráðunaut-
ur Búnaöarsambands Suðurlands
og auk þess bóndi i
Sólheimahjáleigu i Mýrdal.
Við Einar neyttum færis að
draga okkur út úr mannfjöldan-
um á formannafundinum i
Gunnarshólma á dögunum, þar
sem meðal annars var úthlutað
verðlaunum fyrirgóða umgengni.
Sá ágæti háttur búnaðarsam-
bandsins var að vonum ofarlega i
huga aðkomumanns, og þvi var
. það að fyrsta spurningin, sem
beint var til Einars, var á þessa
leið:
Merk nýbreytni
— Hvenær byrjuðuð þið að veita
verðlaun fyrir góöa umgengni?
— Þetta var gert i fyrsta
skipti árið 1967 og þá verðlaunuð
um við einstaka bændur fyrir
góða umgengni. Verðlaunagrip
irnir voru áletraður silfurbikar,
sem menn fengu til eignar. Þá
var verðlaunum þannig hagað, að
þau hlutu tveir bændur úr Arnes-
sýslu, tveir úr Rangárvallasýslu
og einn úr Vestur-Skaftafells-
sýslu.
Viö héldum þessu svo áfram i
fimm ár og verðlaunuðum ein-
staklinga, sem sköruðu fram úr á
þessu sviði. Fyrstu verðlaunin —
þaö er að segja fyrir árið 1967 —
voru veitt á formannafundi 1968,
en þá átti Búnaðarsambandið
sextiu ára afmæli. Við vonumst til
að geta með þessum hætti stuðlað
mjög að bættri umgengni.
Uppbyggingin hefur verið ákaf-
lega ör i sveitum, og i allri þessari
önn hefur blátt áfram ekki unnizt
timi til þess að gera ýmsa hluti
eins vel og skyldi. Venjulega
þurfa menn að afla sér verkfæra,
áður en hægt var að byggja verk-
færahús, en afleiðingin er
óhjákvæmilega sú, að tækin þurfa
að standa úti, fyrst i stað. Hefur
þá oft viljað við brenna, að þau
stæðu hér og hvar, á hlaði og
annars staðar úti við. En nú er
þetta mjög mikið að breytast, þvi
að bændur eru óðum að koma sér
upp húsum fyrir vélar sinar og
tæki.
Sama er að segja um málningu,
henni hefur viða verið nokkuð
ábótavant. Hér er i rauninni mjög
stórt mál á ferð, þvi að svo
nauðsynlegt sem það er að hús liti
vel út, bæði i augum gesta og
heimamanna, þá er hitt þó ekki
siður mikils um vert, að ending
þeirra verður miklu meiri, sé
þeim vel við haldið. Þetta vita
bændur að sjálfsögðu þótt þeim
hafi ekki gefizt tóm til að sinna
þessum þætti búskaparins eins og
þurft hefði aðera.
Þegar nú þessi fimm ár eru
liðin, byrjum við á þvi aö
verðlauna einstök búnaðarfélögs
Siðast liðið ár veittum viðþrem
búnaðarfélögum verðlaun og
skiptust þau þannig: Fyrstu
verðlaun hlut Búnaðarfélag
Hrunamannahrepps, önnur verð
laun Búnaöaríélag Landmanna-
hrepps og þriðju verölaun Búnað-
arfélag Hörglandshrepps.
Þegar við afhentum þessi
verðlaun, létum við þess getið
sérstaklega, að þar sem þjóðhá-
tiðarárið færi i hönd, legðum við
rika áherzlu á, að unniö yrði að
þessum málum eins vel og nokkur
kostur væri, svo að héraðið liti þá
sem allra bezt út, og að við mynd-
um verðlauna þá hreppa, sem
sýndu mesta framför á þessu
sviði á árinu 1973.
Það er einmitt þetta, sem við
höfum gert nú i dag. Við höfum
hér verðlaunað þá þrjá hreppa,
sem við teljum hafa sýnt mesta
framför i þrifnaði og umgengni.
Og sakar ekki að telja þá upp hér,
þótt þeirra hafi að visu verið áður
getið i frétt. Þetta eru Búnaðar-
félag Austur-Landeyjahrepps,
Búnaðarfélag Vestur-Eyjafjalla-
hrepps og Búnaðarfélag
Skeiðahrepps.
,,Málningarárið mikla”
— Hvað hyggist þið svo gera á
þessu nýbyrjaða ári?
— Það er verið að undirbúa
leiðbeiningarrit um húsamálun
og undirbúningsvinnu, sem henni
eru samfara. Sömuleiðis um
viðhald á tréverki. — Þessi
bæklingur kemur væntanlega út i
vetur á vegum Byggingarstofn-
unar landbúnaðarins og Búnaðar-
félags íslands.
Svo höfum við ákveðið að skrifa
bréf hverjum einasta bónda i
héraðinu og biðja hann að leggja
hönd á plóginn með því að fegra
býli sitt eins og kostur er. I öðru
lagi ætlum við að veita verðlaun
þeim bæ, sem nær beztum
árangri i viðkomandi sveit, og i
þriðja lagi ætlum við að
verðlauna á sama hátt þá fimm
bændur, sem skara fram úr i
héraðinu öllu. Verðlaunagripur
þeirra verður innrömmuð
litmynd af þeirra eigin bæ, og
verður á hana letrað, af hvaða
tilefni verðlaunin hafa verið veitt.
I fjórða lagi höfum við i huga að
taka litskuggamyndir af öllum
bæjum i héraðinu. Verður þar
mikinn fróðleik að finna fyrir
komandi kynslóðir um það,
hvernig húsakostur og húsaskip-
un hefur verið á hverjum bæ, sem
i byggð var á þvi herrans ári.
— Þegar þú talar um „alla bæi i
héraðinu,” — hvað ert þú þá með
stórt landsvæði i huga?
— Þá hef ég i huga allt starfs-
svæði Búnaðarsambands Suður-
lands. Það eru Arnessýsla,
Rangárvallasýsla og Vestur-
Skaftafellssýsla, ásamt Vest-
mannaeyjum.
— Það hlýtur að kosta mikið fé
og fyrirhöfn að mála hvert hús og
bæta alla pmgengni á þessu stóra
svæði.
— Já, vissulega. Það verður
keypt mikil málning — eða það
vonum við að minnsta kosti. Auk
þess verður að sjálfsögðu mikið
annriki alls staðar á meðan á
þessu stendur. Einn ræðumanna
hér I dag, Gunnar Jónasson
forstöðumaður Byggingarstofn-
unar landbúnaðarins, vildi gjarna
nefna þetta málningarárið mikla,
enda er það vel við hæfi.
Það, sem ég hef verið að tala
um hér, eru tillögur umgengnis-
nefndar, og eru þvi að sjálfsögðu
háðar samþykki stjórnar Búnað-
arsambandsins.
Ráðunautar hafa i mörg
horn á líta
— Næst skulum við vikja
ofurlitið að sjálfum þér. Hversu
lengi ert þú búinn að vera
ráðunautur Búnaðarsambands
Suðurlands?
— Ég réðist til Búnaðar-
sambandsins i byrjun september-
mánaðar 1957 og hef verið
ráðunautur hjá þvi siðan.
— Það hlýtur að vera mikið
starf að vera ráðunautur á svona
landstóru og þéttbýlu svæði?
— Já, þvi er ekki að neita. Enda
hefur það nú farið svo, að ég hef
unnið meira á austurhluta þess
svæðis, sem Búnaðarsambandiö
Hún er viða allhrikaleg, náttúrufegurðin i Vcstur-Skaftafellssýslu. Hér sjáum
við, hvernig Reynisfjallið gcngur i sjó fram, snurbratt og hömrótt en brimið
freyðir við bjargfótinn. Ueynisdrangar skammt undan landí. Þó er
Mýrdalurinn einkar hlýleg svcit og þar er gott að búa, eins og Einar
Þorsteinsson ráðunautur segir okkur i meðfylgjandi viðtali. Og ósköp hlýtur
það að vera hollt hörnum að alast upp i sliku umhvcrfi, þótt ekki hafi það
dekrað við þá sem þar búa, sizt hér áður fyrr.
-