Atuagagdliutit - 01.10.1951, Blaðsíða 15
nr. 19—24
ATUAGAGDLIUTIT
147
måna tåssa soKutigissaKångissusermit eKiasussu-
sermitdlo pissuteKarmat. inuit aperigångavtik
oKartuåinarput nalungitdluaraluardlugo uvdlut
tamaisa assaissariaKardlutik, igdlo ipitsutitdlu-
go atissatdlo errordlugit, kisidne taimaisiorneK
ajorput.
tuberkulosip nungutiniameKarnera atåssu-
teKarpoK su j umukarnikut pei'Kingnigssåkutdlo
su j uariartornermik. ajoraluartumigdle oKarta-
rianarpoK tamåna sule kinguarsimaKissoK, tdssa
anguniagagssaK sule angeidssoK.
inutigssaKarnerup tuberkulose pivdlugo pissa-
riaKåssusia Kiviåsaguvtigo nalunenångilaK neri-
ssardliorneK nåpautinut tamanut akiussutigssa-
mik migdlisaissartoK, angnermik tuberkulosimut.
kalåtdlit nunåne Kavsinik uvdlut inutigssardlior-
nartut nagdliutarput-pingårtumik ukiup uvdlui-
sigut åssigingitsutigut, Kavsérpagssuartigut atå-
ssuteKarput piniussissut pikorissusiånik eidasui-
ssusiånigdlo, åmåtaordlo pissuteKartarput kater-
ssiniarnermut perusungissusermit pisinåussuse-
Kångissusermitdlo. soruna ama silap KanoK issu-
sia piniagagssatdlo pissutaussarput. taimåitut
nagdliukångata Kavsinik pisiniarfingme niorKu-
tigssat nerissagssatuatut pineKartarput taimai-
siornikutdlo akiusinåussuseK pigiumavdlugo pi-
ssariaKartut ånaineKartardlutik, taimalo ajor-
nånginerussumik tuberkuloseKalersinångordlu-
ne.
taerérpara arnat tuberkuloseKartut anguti-
nit tuberkuloseKartunit amerdlaneroKissut. tamå-
na pissuteKarpoK 1) arnat igdlune perKingnå-
ngitsune isersimanerussarmata. 2) kalåtdlit nu-
nåne arnarpagssuit Kasusagauvdlutigdlo nukig-
dlårsagausimangmata erneitåtårpatdlårnermit.
kingugdliutdlugo tainiarpara kalåtdlit nu-
nåne tuberkulosip siaruarsimaneranut pissutau-
ssut pingårnerit ilåt, tdssalo inuit Kitserarner-
mingnik sualugtorssuarmik mianerssuaitdliorne-
rat. inugpagssuit tuberkulosigdlit entarsautigi-
gåine Kiserpagssuitdlo sume tamåne — silåinar-
me pinane — ajoraluartumigdlo igdlut ilarpag-
ssuisa iluine takuvdlugit tauva kialunit påsineit
sapingilå tunitdlåussuinigssamut kuhok uloria-
nartoKartigissoK. nåparsimassut Kisine baciller-
pagssuaKarpoK. OKarérpunga agsut akiusinåu-
ssuseKartut, sordlo soKutiginago panersinåuput
pujoralangmutdlo ilauvdlutik anorimit tamanut
tamaunga angatdlåneKartardlutik taimalo naut-
sorssugagssåungitsukut inup perKigsup najusi-
nauvai tunitdlagtisinauvdlutigdlo. mérKat uja-
rak Kisermit panernikortaKartoK bacilleKartoK
tigusinauvåt, tauvalo tåssuguinaK méi’Kap agssa-
ne oKumiukunigit tunitdlagtisinauvoK. sordlo
oKarérsugut, erKarsauteKångitdluinardlune tama-
nut tamaunga KitserartoKartarpoK inuit tuber-
kuloseKarnermingnik ilisimangnigtut agdlåt ilå-
ngutdlutik. KiseK tuberkulosilingmit pissoK mia-
nerssuneKåsaoK ajoKutausinaujungnaerdlugulo
pérneKåsavdlune sordlo kissarssumut ikumaru-
lortumut igineKåsavdlune.
ajoraluartumik inugpagssuit tuberkulosip
navianåssusia ilungersornåssusialo påsisimångi-
lait. sordlo kalåtdlit nunåne nåparsimavingne
inuit tuberkulosigdlit takusimavåka. tarrarssor-
neKarput åssilineratigutdlo påsinarsivoK ajo-
rungnaerdluarsinaussut. nåpautåt pivdlugo oKa-
lugtuneKarput, OKarfigalugitdlo ukioK atauseK
sivnilårdlugulunit Kångiugpat Kularnångitsumik
ajorungnaersinaussut nåparsimavingmikunik.
Kavsériardlugit oKaluneKartarput KanoK navia-
nartigissoK nåparsimavdlutik angerdlarsimåi-
narpata, erKardlitik pingårtumik mérånguit tu-
nitdlagsinauvdlugit. tamåna tamåt påsissaruna-
raluarpåt, uvdlutdle ilåne nåparsimavik Kimag-
taraut, angerdlarseramik. taimalo taimailiorner-
migut nåpåune ilaKutaminut tunitdlåussortisinå-
ngorpå. nåpitagssat taima itut takutitsiput inuit
nangmingneK inoKatitigdlo pivdlugit erKarsaute-
Kångissusiånik. tamåkulo nåpautip nungusar-
niarnerane sulissussunut Kimagsautaussångit-
dlat.
måna misigssusavarput nålagauvfingmit na-
lcorsanitdlo KanoK iliornikut nåpaut nungusar-
niarneKartoK. sordlo OKarérsunga nåpaut inusug-
tunut ulorianarnerssauvoK. taimaingmat tuber-
kulosip nungutiniarnera mardlungordlugo avi-
neKåsaoK: 1) mérKat inusugtutdlo nåpåumit ta-
matumånga pineKarnavérsiniardlugit, 2) nåpau-
teKarérsut suliaralugit avdlanutdlo tunitdlaina-
vérsitdlugit. nåpautip iluarsarniarneKarnera
ukiorpagssuarne ingerdlasimavoK nåpåumik ilit-
sersuinikut OKåussutitigut KanoK nåpaut ajorti-
gisinaussoK, kisalo ilitsersutit nivingarneKartar-
put takutitsissut KanoK ilivdlune nåpaut tunit-
dlåutartoK. naluneKångilardle ilitsersutit tamå-
ko inuit takukulavatdlålerdlugit Katsutarmatigik.
takuneKartaraluarput, agdlagsimassutdle encar-