Atuagagdliutit - 01.10.1951, Blaðsíða 20
152
ATUAGAGDLIUTIT
nr. 19—24
mit pisiriianeranik, aperisavdlugo iseriaraluara-
ma parnaersimassordlugo taimailiungitsorpu-
nga imaKa kalåtdlit nunåmsimagune ilaKuta-
tama nalungisamalunit ilånik atauslnångugalua-
migdlunit ilisarisimassalitsiarssuaK. igdloKarfig-
dle ama Kiilånit Kimerdlorumagåine oKalugfissår-
ssup napassuliånut 51 meterinik portussuseKar-
tumut majuåinariaKarpoK tåssångånit sumor-
ssuaK issikivigtusivdlune pinen ajornångingmat.
avKuserngit silingnerssåtigordluta Nung-
me „avKusinerssuavtinit“ silingnerungikaluaK —
igdlutoi'Kat ilåta ivnåne agdlagai’taK nåmagto-
ratdlaruj arput imaingajagtumik agdlagarta-
lik: „uvane najugaKarsimavoK kamigpaliortoK...
tåussuma mdiånguåkulua Mårat novemberip ku-
lingiluåne 1642-me ilisitsutitauvdlune ikuatdlang-
neKarpoK!" tåssagoK Ribeme ilisitsut ikuatdla-
gaussut kingugdlersåt!
taimaitdluta ama tikileriatdlariput igdlu-
nguaK mikingårame uisorersångitsorfiungitsoK.
tåssagoK Ribeme „igdlut mingnerssåt“ — taivna-
Ka oKarpoK! Kaliata sinarssuanut pigsigkumagåi-
ne suva! peKigdluta isertariåtigut iseravta sordlo
tåssa Nungme avdlamilunit N. N.-ikut igdlunguå-
nut pututlnartugut mikeK, pukik ilailo ilå-
ngutdlugit. 1500 migssåne sanåjunerarpåt —
ukiut 300 Ribep igdloKarfingornerata kingorna-
gut. torssussårakasingmingånit putuniariardlune
avdla takorKiingilaK „sinigfik“ igkanmt morssug-
tiussardlugo ilorKassuliamitoK sinigtarfingmik
tåisavdlugo mikivatdlårtoK, inime putuvfigput
„inerssuaungmat“. sujugdliarssugpalårdlune por-
tupilugtunik akitsersugaK sordlo tåssa seKiinge-
riardluta uerKigkuvta ånavta niaKua portugtisi-
måKalune igdlerme nalassoK takuinåsagaluarig-
put. inunile KanoK mikitigisimanermata uvavtini-
lunit timimikut „mikissussune“ peKingångitsor-
fiugunångilaK. taimanikut ilerKUSSOK nåpertor-
dlugo isigkat inåta Kiilåne lgkame sikåvérånguaK
nakorsautausivik nivingavoK. inip teicerRuane
kissarssut KanganisaK portusoK ipoK kissar-
ssutitarpiamigut KissugtortariaicångitsoK. tåu-
ssumale inip sanianipoK „iggavik“ aulariai’feKå-
ngingajagtoK angmåinartumik Karmagarssuar-
mik kigdlulingmik kissarssutilik unaivingnik
iganigdlo kångusanik nivingassulik, tåssalo tå-
ssångånit kissarssumut inimitumut angmaneKar-
poK taimåikamilo ivssunut taimanikut Kissugine-
Kardluartartunut sipårnarunavigdlune. kissagti-
nertoKaoroK, taima arnaK nåkutigingnigtua —
igdlo najugarineKarane takornarianut takutita-
gåinaugame — navsuiaivoK. Kaliane inårssiingua-
KarsimavoK, kisiåne KanoK itorssusimanermat
nåkutigingnigtuata navsuiåussivdluaraluaKissup
tåingivigpå, uvagutdlume „mianerssortariaKå-
nguatsiaravta“ erKaisiniångilarput igalåvarå-
ngualo silatånit takugavtigo nåmaginardlugo.
Kuianarnerpauvordle igdlup tunua’tungånut anit-
dlåukavta matuarånguaK 130 centimeterlnarnik
portussuseKartoK avKutigalugo, Kavsiuvdluta
matserfianut niaKormerujugssuarnerpugut.
måtutut nalåne.
OKalugfissårssuaK Ribe domkirke ukiut 1200
migssåne sananeKarsimavoK. Kanga igdlussår-
ssuit napassuliånut erKarfilianut erKainartumik
Kåva torKigsumik napassuliartaKarpoK sumor-
ssuaK issikivigtusivdlune umeruiumassune ma-
juångitsorfiungitsumik. ilua imånarssuaK piner-
sauteKångilaK, påtagiarssuale pisoKaK portoKi-
ssok Kiperugarpagssuarnik tamalånik Kalipauti-
lingnik Kiperugartalik alutornaKaoK. påtagiar-
ssup såmiatungåne Georgip iluartup åssinga
umassupilungmut sorssugtoK KiperugaK igkanmt
nipititaK ipoK oKalugfiup ungasingitsukut ukiut
700-ngortorsiordlugit nagdliutorsiornerane tuni-
ssutigineKarsimassoK. Ribe timerpasigkaluaK
tusarérnivtitut marskime pukitsumingmat ukiut
ingerdlaneråne ardlaleriardlune anorerssuardlu-
ne ulingnerssuaKarneratigut KarssiineKartarsi-
mavoK, oKalugfissårssuvdlo iluane sukarssuit ar-
dlåne nalunaerKutserneKarsimavoK ukioK 1634-
me ulingnerssuaKarneratigut OKalugfiup nanea
meterit mardluk migssiliordlugit KarssiineKar-
simassoK.
OKalugfiata åipå åma måtutut nalåne sanau-
ssok Set. Cathrinip oKalugfia alutornartuvoK er-
Kumiginartuvdlunilo. domkirkisutdle pisoKauti-
gigunarpoK. ukiut ardlagdlit matuma sujornagut
upinigsså ulorianarsingmat dunkrafterssuit ilua-
Kutsiutdlugit nusimåKaut. igdlutåta igdluatungå
kivitdlugo upinavérdlugo KeråtarKusersorsima-
våt KarmarKigdlugo, nuneKarsimaneralume taku-
neK ajornångilaK igalåt matutdlo eKungassut er-
Kumiginavigsut takuinaråine. åiparminit pinersa-
gauneruvoK Kalipagai’ssuarnik Kiperugkanigdlo
åssilialersugauneruvdlune, atausiussutigåtdle
Danmarkime sualungmik nunåinarme oKalugfit