Atuagagdliutit - 17.02.1959, Blaðsíða 7
naxitagssat måne
nåkutigineKarpat?
„Kalåtdlit“, avalagsimassut penatigigfianit onauserissaussut
pivdlugit Lars Svendsenip agdlagå
kingumut peKatigit „Kalåtdlit" su-
liagssat Kalåtdlit-nunånut tungassut
OKaluserisimavait, tamatumunåkut
landsrådimut ilaussortaK Peter Niel-
sen autdlarKausissoralugo. akigssauti-
nut tungassut — landsrådime Kinigka-
mik sujuligtaissoKarnigssaK taimatut-
dlo „Grønlandsposten“ip åi'Kigssuissu-
ata kalåtdlimik taorserneKarnigsså
angnerussumik oKatdlisausimåput.
isumaKarpunga „torKigsiatdlangna-
KissoK" tusardlugo peroriartorfingme
erKaimassanik pugtarssiniardlune pe-
Katigigfiup taima agtigissumik, nunap
ingmikortuata ineriartorneranut so-
KutigissaKarnera, åmalo påsivdlugo
Kaiåtdlit-nunåne manåkut suliagssar-
pagssuarnut ajomakusortunut OKat-
dlivfiusavdlune taima pingårtitsitigi-
ssok.
agssortutiginiångilara „Kalåtdlit“
ilaussortarpagssuaKarmata, amerdla-
nerssaitdle inusugtuput iliniariartor-
dlutik avalagsimassut, inusugtut er-
Karsartautsimikut ima sule inersima-
tigingitsut suliagssat taima angnertu-
tigissut imåinåungitsigissutdlo pivdlu-
git tutsuviginartunik oKauseKarsi-
nauvdlutik.
åmale ikingeKissut tåssåuput kalåt-
dlit ukiune ima amerdlatigissune Dan-
maikimisimassut Kaiåtdlit-nunåne 1-
neriartorfiussume pissutsinik maling-
nausinaujungnaersimavdlutik, tåssa
ama tåuko isumamik erssersitsinerat
tutsuviginarpiarungnaersimavdlune,
OKauserissait, Kavdlunåt avisine ka-
låtdlit nunamingne isumamik saricu-
mineråtut issigineKarsinaunane.
ilaussortanut tåukununga oKaruma-
vunga påsisinauvdluarika, peKatigit
>,Kalåtdlit" sujulerssuissue ilaussor-
taitdlo utoi-Kaunerussut isumaKatigig-
Patigik. tåssame tåuko inonatigingne
sujornatigut najorsimassamingne isu-
•PaKatigingissutausinaussut pivdlugit
PerKéunago oicatdlitarnerit ilisimå-
ngilait. ajusångeKaoK Kalåtdlit-nunåt
Kimagdlugo ukiorpagssuarne erKu-
ngitsuliorfigissaunermik OKalugtut tu-
sarnåsavdlugit, sordlume inuit tåuko
akiuterujugssuarsimassut angisorssu-
arnigdlo pigdliuteKarsimassut inuit
danertugaunermit aniguisiniardlugit.
isumaKarpunga „tupigingitsugag-
ssåungitsoK" inuit ukiut ima amer-
dlatigissut Danmarkimisimassut nipi-
tusårsinaungmata, landsrådip Kinig-
kamik sujuligtaissoKarnigsså Kåputi-
§alugo, måssa rådip nangmineK må-
Pakut sujuligtaissune piginarumagå!
kiname sujuligtaissungortiniara-
Piiko?
anguteKarnerdlune akissugssåussut-
^iptik taimåitumik tigusiumassumik,
Smålo landshøvdingip kingorårtigi-
ssartagaisalo ingerdlatsineråtut piko-
rigtigissumik iliorsinaussumik?
_„Kalåtdlit“ taimånarssuaK ilunger-
sPtigissåt landsrådip avdlångortiku-
P^asimångilå, taimaingmat manåkut
PissariaKalerpoK kalåleK „Kalåtdlit“
tamatumunga piukussåt amagut tåi-
savdlugo.
akigssautinut tungatitdlugit suli-
Ssartunut tungassut kisisa erKartorsi-
Pauvåka. uvagutdlo måne hovedbe-
*tyrelsime isumaKatigigpugut inger-
P|atsiniarnerput, „Kalåtdlit" såkorto-
kissumik piumassarissåta avdlångor-
Psinåungikå.
åi-KigssuissoK Felbo taorserdlugo
kalåtdlimik årKigssuissoKartariaKar-
Permik oKatdlinermut tungatitdlugo
avdlatut oKarfiungilaK „aitsåtdlime
sukut tamauna". „Grønlandsposten"
Kuperariarsiuk tikuardlugulo årKig-
ssuissusimassup kia suliagssat Kalåt-
dlit-nunånut tungassut amerdlanerpåt
oKatdlisautilersimagai. ilivse issornar-
torsiuissut ardlavsilunit tusarsimaner-
pai Kaiåtdlit-nunåne radioavise uv-
dlune kingugdlernilo taissariaKameru-
ssut Felbop årKigssutai? tåssaKauna
avdlane taima pitsautigissunik suliau-
ssoKarsinauva.
kingumut aperKutiginiarpara: kina
kalåleK pikuneKarpa, kinalo kalåleK
taima pikorissuseKarpa, nukigssa-
Kardlune, atorfingmine taima sivisu-
tigissumik sulerérsimavdlune, igdlui-
narsiungitsigalune Kanordlo issigine-
Karnigssane soKutiginago isume ani-
sinauvdlugo? „Kalåtdlit" torKagagssa-
KåsaKaut kipunago atorfit tåuko ka-
låtdlinik inugtalerniaramikik. oKatdli-
nerme peKataussut ilåta, åle kalåtdlip
angnerussumik iliniarsimassup, suju-
nersutigisinaungmago, årKigssuissug-
ukiormåna ukiunerane peKatigit ka-
låtdlit Danmarkimitut A/G-p årKig-
ssuissua kalåliunginera kalåtdlisutdlo
OKalugtånginera pivdlugo atausiaratik
såssutarsimagåt radiokut tutsiutarpoK.
OKautsit taimåitut Danmarkime ka-
låtdlit ilamemginit tutsiutartut kalåt-
dlit månitut amerdlanerit isumåta er-
sserneratut påsei'KungikaluaKåvut.
sulisinåussuseK angnertoKissoK ator-
dlugo Kalåtdlit-nunånik sulissussineK,
DanmarkivtaoK Kalåtdlit-nunånik su-
leKatigingningneranut nakussagsau-
taussoK — suleKatigingneK, naku-
ssagtineKariartuinar-Kuvdlugo kalåliu-
ssugut åma tungivtinit ersserKigsumik
OKauseKautigissarsimassarput — taima
ilungersordlune iluaKutaussumik ilu-
mordlunilo sulissussineK sianigingit-
sussårdlugo nipangiutinardlugo Dan-
markip nålagauvfiata ilåne sume inu-
ngorsimaneK sutdlo OKauseralugit pe-
roriartorsimaneK kisisa kalåliussugut
ugtutiginialisaguvtigik tauva Dan-
markiminåungitsoK åmåtaordle silar-
ssup ilåne avdlane tusåmanerdlungne-
i-carsinaulernerput isumakulutigissari-
aKarsorårput.
kalåliussugut nuånårutigalugulo
tugdlusimårutigissariaKarparput aku-
navtine inungnik ilaitaravta nauk ka-
låtdlisut OKalungikaluardlutik månilo
inungorsimångikaluardlutik nunarput
ukiut Kulit Kångiukångaia . .
taima OKartonartarpoK. ukioK måna
nåssarput 1958 pisimassoKarfiuvoK;
taimåitordle atuagagssiat radiolume a-
lapernéitaKalugit kisame arajutsivig-
simaneravkit ardlåinånitdlunit eriiai-
neKångitsorivigkavko uvanga erKai-
lårdlara.
taimane ukiut itulit sujornagut ja-
nuare nålersoK radiokut tutsiupoK ar-
nat angutinut naligititauvdlutik nålag-
kersuissunut Kinersisinaulerdlutigdlo
Kinigausinaulersut. tamånalo 1. april
1958 atortulisassoK kungip atsiorå.
taimanerpiaK unukut ima agdlagsi-
ssamik torKaisinaujumavdlune lands-
rådip atuagagssiamik tigusinigsså, ta-
måna erKarsautigivdluagåungitsoråra
sianitsuliordluinarnerusoralugulo.
årKigssuissoK Felbo issornartorsior-
neKarmat, kalåtdlinik erKarsartausia-
nigdlo påsissaKånginine pissutigalugo,
uvagut uvdlune artomartune nunap
tamarme aliasungnerane, tåussumi-
nga tusåsimassugut påsingningneK ta-
kutitå pivdlugo KutsavigissariaKar-
parput.
naggatåtigut OKardlanga, „Ekstra-
bladet“ime 16/1 1959 agdlautigineKar-
mat: „naKitigagssat nåkutigineKarne-
rat taimaitineKarniardle. kisermåussi-
nermigut atuagagssiap Kaiåtdlit-nu-
nåne pissutsinik nålagauvfiuvdlo i-
ngerdlatsineranik issornartorsiuiniar-
neK tamåt ipititarpå", uvanga taigi-
nåsavara tamåna ima agtigissumik er-
icungitsuliornerussoK Kungujuinar-
dlune ima pissariaKardlune: uko avi-
silortusoriniarssarissut!
Lars Svendsen.
uvagutdlo sulissutdluta sulinerming-
nut ima tuniusimatigissunik agdlåt
nunavtinut ernerussutut misigissuse-
Karsinaulersimavdlutik.
Tønnes Poulsen. Julius Olsen.
Mariane Heilman Hans Holm.
Jens Simonsen. Josef Joelsen.
Klaus .Møller LudvigHammeken.
Telef Lynge. Peter Thårup Høegh.
Motzfeldt Hammeken. Ras. Berthelsen.
Peter K. S. Heilmann.
☆
uvangåtaoK isumaKarpunga månå-
kut pivfigssångortoK nålaortartut er-
sserKigsumik tusardlisavdlugit, måne
A/G-p årKigssuissoKarfiane suleKati-
gingneKardluartoK suleKatigit atausi-
åkåt oKautsinutaoK tungatitdlugit pi-
sinaussait iluaKutigalugit.
kina åritigssuissusanersoK pivdlugo
OKatdlinermut tungatitdlugo folketi-
ngimut ilaussortarigaluarput isuma-
Katigåra OKarmat: kalåtdlit sunik ta-
manik pitsaunerussumik ingerdlatsi-
sinausorineKarnerat påsinerdluiner-
mik tungaveKarunartoK, kalåtdlitdlo
suliagssamut påsissamikut nåpertuti-
ngitsut angisumik atorfeKalertariaKé-
ngitsut, tamåna ineriartornermut pe-
Katigigdluta su.iuarsarniagkavtinut ki
'gaitdlagsautausinaungmat.
Jørgen Fleischer.
mavunga. téuna tiguvara autdlarKau-
siutisavdlugo:
arnaKatika, OKalugtuarissaunivtine
uvdlut nutåt iserfigåvut. akissugssåu-
ssutsimik angisumik tunineKarpugut.
erKarsautivut ukiorpagssuarne igdlu-
mut, uvimut mérKanutdlo tungajuarsi-
massut avdlångorfigssaKalerput. piv-
figssaK nagdliusimavoK arnartaic sar-
KumertariaKalerdlune. sordlume uki-
orpagssuarne angutitavta sujumukar-
neK Karmarnialersimagåt nunavtlne
takunenarsinångortiniardlugo. ujarag-
ssuit kisimitdlutik kivigsinausimångi-
satik ikiouatigigdlutik isumagssarsio-
Katigigdlutigdlo iliorarpait Kagfag-
kiartortitdlugitdlo. sorme angutitavta
ilungersuanerine arnat issigingnåginå-
saugut? sorme nukimininguavut ator-
dlugit ikiuniåsångilagut? angutit uja-
ragssuit suliårisavait uvagutdle nukiv-
tinik kivigsinaussånguavut suliarisa-
vavut. taimåitordle angutitavta Kar-
marniagånut iluaKutaulårsinaussut i-
lame ikorfagssåinångugaluarpatalunit
isumaKarpunga igikumanaviångikait
suleKatauniarnerputdlo påsivdlugo na-
kussagtiatdlautigalugulo Kujarutisa-
gåt. tauvalo pivdluaritse!
ukiut Kulit ingerdlanerine sujuariar-
neKarérpoK. arnat ardlagdlit kommu-
nalbestyrelsemut forsorgsudvalgimut-
dlo ilåuput åmalo enrartusseKatausso-
Kardlune. inusugtut sulivfingnut angu-
tåinarnit tigumineKartaraluartune a-
torfinigtalerpat sordlo niuvertarfingne
agdlagfingnilo. sulilo iliniartitauneK
pitsångoriartortitdlugo angujumågkat
isumavdluarnartoKarput.
imåingikaluarpordlume suj ornatigut
arnaK tamatigut agtumåssuteKéngivig-
simassoK; tåssauna nålagkersuinerup
tungånut agtumåssuteKénginerata ta-
matigut arnaK tunuarsimårtutikaluarå.
sulilo OKausitorKat imåinaK katatag-
ssåungitsut tusarKorneKartuaramik a-
tåtaussup paninguane asarpaluvigdlu-
go oKarfigå: „ivdlit arnångugavit ag-
dlagtångikaluaruvit soKUtåungilaK,
merssorsinauguvit nåmagpoK". tamå-
ssalo ilåt: „arnångoK agdlagtartut ase-
rutaussarput".
taimåikaluartoK arnaK sujumukar-
nerme katatauvigsimångilaK. imåipoK
nipaitsumik (agdlagtångikaluardlune)
sujumukarsimanermik takutitsissuv-
dlune igdlumut iseråine ilaKutarit i-
ngerdlaneråne sarKumersukut.
taimane imungnik panertoKéngikat-
dlarmat mérKap perortugssap anånap
sakiai kisisa isumavdlutigssarai, tai-
måitumigdlo anånamut atavdluinar-
tardlune perorsarneKarnerdlo autdlar-
Kautiminit anånamit sunigaunerussoK
pigssarsiarissardlugo — tåssame atå-
taK uvdloK nåvdlugo sulissarmat pini-
artugunilo piniartardlune. OKåinardla-
nga: tåssauna nalivta angussuartai ar-
nat angutinut naligititåungitsut peror-
titait. KanordligoK tamåko uvdlut nu-
tåt arnartaisa perortitagssait!’
Kanorme nuånertigisagaluarpa „A-
tuagagdliutit" normue tamarmik arnat
agdlagåinik ilaKartaleraluarpata. pe-
(Kup. 21-me nangisaoK)
»Kalåtdlit«nit ilau-
ssortauj ungnaertut
kalåtdlit avalagsimassut peKatigig-
fiata Kaniglukut uulagsagsårineranut
åmalo Kavdlunåt ingerdlatsinerånut
tungatitdlugo imåitoK ilånguterKune-
KarpoK:
Kavdlunåt kalåtdlitdlo akornåne *u-
leKatigingneK påseKatigingnerulerner-
dlo Kangånit angnertunerussumik ma-
lungnarsisimavoii nangitariaKardlu-
nilo. uvagut Kavdlunåt kulturiånit su-
nerneKardluta agdliartorsimassugnt
nuånårutigalugulo Kujamasutigårput
påseKatigingnigssåkut angussaKariar-
tuinarneK. kikutdlilnit påsissariaKar-
påt kalåtdlit ingmikut itumik pissuse-
Karnernik ukiorpagssuarne ilerKussu-
tigut pugtåsimassartik, OKautsit kul-
turilo tungavigalugit, piginarniaråt av-
dlångutsailiniaråtdlo. Danmarkimut
Kavdlunåtdlo måne suliniarneranut
atdssuteKarnerput påsivdluarparput
Kujamasutigalugulo. sulilo angneru-
ssumik manåkut ukiut ikårsålerfiu-
ssut nalåne, inungnut sujuarsimassu-
nut naligititaunigssamut avKut atuat-
dlagsimagavtigo, tamåna pingårtiler-
simavdlugo. Kavdlunåt Kaiåtdlit-nu-
nåne ingerdlatsinerat Kavdlunåtdlo u-
kiune 200-ne Kaiåtdlit-nunåne suju-
lerssuisimanerat nangminigssarsiortu-
simångilaK kalåtdlinut iluaKutauvdlu-
ne. sule sujunigssame Kavdlunåt a-
ngutit arnatdlo sujulerssuinigssåt a-
torfigssaKarteKårput. „Kalåtdlit“ pe-
Katigit issornartorsiuiniåinarnerat ta-
matumunga nalerKutingilaK, tai-
maingmat nuliaralo peKatigingnit
tåukunånga ilaussortaujungnaerpu-
gut.
Otto Rosing, Ausiait.
„Kalåtdlit” A/G-mut
issornartorsiutåt
atane agdlagaK nagsiuneKarsimavoK radioavisimilo atuarneKardlune
ukiut Kulit Kångiukångata...
7