Atuagagdliutit - 20.06.1968, Qupperneq 16

agdl.: S. Andersen,
tupap naussortåta latinerisut arica
tåssa Nikotiana. naussunut unuap tar-
rånik taineKartartunut ilauvon, „ila-
Kutarltdlo" tåuko kartoffel tomatilo
ama ilagait. naussut tåukununga „ila-
Kutaussut“ ilarpagssue toKunartoru-
jugssuput. tupap naussortå angisoru-
jugssuvoK, pilutai merKOKardlutik si-
nailo manigsuvdlutik. sivkernera ku-
muagtatut takisutut iluseKarpoK. sug-
dlinernit pujoralagterneKartarpoK.
paornå puiaussat simiånut naKigutsi-
utagkamut ernainartoK mikissunik
nautsiagssarpagssuarnik imaKartar-
poK. tupat åssiglngitsut mardluk ili-
simaneKarput: virginiap tupå, augpa-
lugtunik KaKuartunik sivkernilik,
åssiliartai: S. Mulvad
naussorigsaissutdlo tupåt, sungårtu-
nik Korsorpalugtunik sivkernilik.
tupap OKalugtuagssartå:
tupap naussortå Kangale ilisimane-
KarpoK Amerikamit pissussoK. Co-
lumbusip angalaKataisalo 1492-ime
IndiårKane nunamut niugamik sujug-
dlermérdlutik takuvait angutit arnat-
dlo suvdlulingmik tupap naussortai-
nik panertunik imalingmik pujortau-
serdlutik pujortartut. tamåna tiklt-
dlugo pujortarneK Europame ilisima-
neKångilaK Amerikamutdle tamar-
mut siaruåusimassoK påsineKardlune.
isumaKartOKarpoK autdlantåumut
suvdlulik Y-tut issikulik sordlungnut
pulatitdlugo pujortautigineKartarsi-
massoK. tikitat ilåine tupap pilutai i-
mussångordlugit pujortameKartarput,
nalivtine sikåp sujulé.
tupa Europame:
indiårarmiut pujortartut Columbu-
simit takune»arnerånit ukiut 50 siv-
neKartut Kångiungmata tupa Europa-
me nautineKartalerpoK. Jean Nicot
1558-ime tupap naussortånik Fran-
krigimut erKussivoK nautitalerdlugu-
lo. tupa taimanikut ikit åmikutdlo nå-
pautit nakorsameKarnerine atome-
KartarpoK.
tupap latinerisut arita svenskimit
naussorsiumit Linnémit pilersineKar-
poK Jean Nicot, franskit nålagkersui-
ssuisa sivnissimigtut Portugalime ku-
ngikormiunut autdlartitåt, atsiutdlu-
go.
tupa 1585-ime Walther Raleighimit
Tuluit-nunånut erecuneKarpoK. ukioK
1600 migssiliortoK Danmarkime pu-
jortartalerput.
tupa sume nautineuartarpa?
tupa nunarssup ingmikortortaine
tamane nautineKartarpoK. nautineKar-
tartut tatdlimångordlugit avgoråine
avgornerat atauseK migssiliortoK A-
merikame avangnardlerme nautine-
KartarpoK. silarssuarme tamarme u-
kiumut nautineKartartut 4 mili. tonsit
sivneKarput.
Amerikame kujatdlerme Brazilia
angnermik tupamik nautitsiviussar-
poK. Asiame nautitsiviunerpåuput
Japan Indonesialo, Afrikame Rhode-
sia. Havannap sikåvinik taineKartar-
tunik sanaortornerme tupa atorne-
KartartOK silarssuarme tamarme pit-
saunerpaussoK Cubame nautineKar-
tarpoK.
Danmarkime tupamik 1719-imile
Fredericiap erKåne nautitsissoKarta-
lerpoK. OKautigineKarsinauvoK nuna
tupamik nautitsiviussartoK sorssung-
nerssup nalåne 20 hektarinit 1672
hektarit migssiliortunut angnertusine-
KartoK.
ukiut 50 matuma sujornagut tupa
silarssuarme tamarme nautineKartar-
tOK V2 mili. tonsiuvoK, måna 4 mili.
tonsit sivnersimavdlugit.
inerterKutit, akilerårutit
erKussinermilo akitsutit:
tupa Europamut pissuneKarniariar-
mat pujortarnigssaK åssigingitsorpag-
ssuartigut inerterKutigineKarpoK. i-
nerterKutit KaKutiguinaK nålangne-
Kartarput, taimaingmat tupat akile-
rårusemeKartalerput erKuneKarneri-
nilo akitsusemeKartalerdlutik.
nunat tupanik nautitsiviussut ing-
mikut akitsuserneKartarput. — nior-
Kutigssiat inigkat erKuneKarnerine
tunineKarnerinilo akitsuserneKarta-
lerput.
taimatut akileråruteKartitsinikut
nålagauvfik ukiut tamaisa aningau-
ssarpagssuarnik pigssarsissarpoK. si-
karitit akilerårutaisigut danskit nå-
lagauvfiat ukiut ardlaKalersut ukiu-
mut 1 åma 2 milliarder kr. akornåne
pigssarsissarpoK. nioncutigssat erKil-
neKarnermingne (nunanit avdlanit)
tunineKamermingnilo akilerårutaisa
Ønsker De at blive selvstændig?
Disponerer De over 35.—100.000 kr., og ønsker De en sikker
fremtid og en god forrentning af Deres kapital, så skulle De kon-
takte os, og lade en af vore konsulenter fortælle Dem om hvor-
dan De kan etablere Dem med et KEMO-Renseri eller et Westing-
house Møntvaskeri.
De mange igangværende renserier og vaskerier har været en
god investering for indehaverne, og der kræves ingen fagkundskab.
Der er fremtid i Mønt-Vask og Selv-Rens, og der er plads til
mange flere. Vi har forskellige saloner under etablering, gør alvor
af det NU, ring eller skriv og få en uforbindende samtale med
en af vore konsulenter.
INDUSTRIAFDELINGEN
AARHUS A/S
Banegårdsplads 2 . Telf. (06) 1318 88 . Aarhus C.
VOLVO OPFYLDER ALLE KRAV
TIL STYRKE OG KVALITET
ILLUSTRATIONEN VISER EN VOLVO 142 PERSONVOGN, DER FAS MED 85 ELLER 115 HK.
BROCHURE OG SPECIALPRISLISTE FOR GRØNLAND SENDES UDEN FORBINDENDE
W(MO.SOMMER
UPLANDSGADE 70 KØBENHAVN S TELEGRAMADR.: AUTOSOMMER
20 procenté migssiliortut tupanit pi-
ssuput.
pujortartautsit:
pujortåumik pujortartameK pujor-
tartarnernit pisoKaunerssauvoK. oKau-
tigineKarérsutut indiånerit Kissungnik
Y-tut ilusilingnik sordlungmingnut
pulatitanik pujortartarput. ukiup
1600-p migssåne pujortåumik pujor-
tartarneK Danmarkime atorneKaler-
poK. pujortautit takisut naitsutdlo a-
torneKartarput — marrarmit utamit
sanåt. pujortaut KaKortuvdlune K?a-
ssertugångat kridtiussumik taineKar-
tarpoK. pujortaut måna atomeKame-
russoK Kavdlunåtut shagpibemik tai-
neKartarpoK. orpigkat kapinartugdlit
ilåta nunane imap Akugdlerssup ki-
tåta erKånitune naussartup sordlå
pujortausiomerme agsut atorneKar-
POK.
OKautigineKarérpoK indiånerit tupap
pilutainik imussanik, nalivtine sikåp
sujuline, pujortartut Columbusip ta-
kugai. ukiut 1700-gssane 1800-gssåni-
lo sikårpåluit Europamut pissuneKar-
put. sikåliorfik sujugdleK Hamburgi-
me 1788-ime pilersineKarpoK. Dan-
markime sikåliorfik sujugdleK 1815-
ime sananeKarpoK.
sujusingnerussukut sikåt agssåinar-
mik imuneKartaraluarput, imalunit
Kissungne ingmikut ilusilingne ilusi-
lersomeKartaraluarput. måna sikåt a-
merdlanerit maskinanik sikåliarine-
Kartarput. cerutit sikåjuput mikissut.
sikåt cerutitdlo ukiumut Danmarki-
me niorKutigssiarineKartartut 300 miil.
migssiliorpait. cigarillosit sikåvarå-
nguput 3 gr. inordlugit OKimåissusig-
dlit. tamåkunånga ukiumut Dan-
markime niorKutigssiarineKartartut
800 miil. migssiliorpait.
sikaritit tupanit KiortarKigsågkanit
såtunguanik ånorågssiagssanit pissu-
nik påpiarartalingnut imusimassuput.
sikaritit Ruslandime ukiup 1850-ip
migssåne sanaortomeKalerput, aitsåt-
dle sorssungnerssup sujugdliup nalå-
ne silarssuarme tamarme nuånarine-
Kardlualerdlutik.
1950-ip migssåne tamanut tusagag-
ssatut sarKumiuneKarpoK sikaritit
puagtigut kræfteKarnermut pissutau-
sinaugunartut, tamatumalo kingorna
ALT DET NYESTE I
F0T0-KIN0
ALLE FABRIKATER
køber man BILLIGST hos
NØRREBROGADE 26 - 2200 KØBENHAVN N
tlf.39 36 00
sikaritit kingmivingmikut tupap toKU-
nartuanut unerarfigdlit sanaortorne-
Karnerat agsut angnertunerulersine-
KarpoK. sikaritit taimåitut isue —
mitdluameKartarfé — ånorågssiag-
ssanik, plastikinik åssigissåinigdlunit
uvserutip unerarfigsséinik imerneKar-
tarput tupamut taorsiutdlugit. uvse-
rumut unerarfigssiaugaluit suniute-
Kångitsut måna påsineKarpoK. tåuko
putsumit avKusårneKarångata uvse-
rutip ilåinå unerartartoK påsineKar-
poK. måna Danmarkime sikaritit 5
milliardit migssiliortut ukiumut sa-
naneKartarput.
tupap akue ajoKutaussut
nikotin: tupa nikotinimik akoKar-
poK. tåuna sulivfigssuarne naussunit
pigssarsiarineKartarpoK toKunartoru-
jugssussoK. toKunartoK tåuna Kalipau-
teKaranilo tipeKångilaK, imingatine-
Karångame tiparujugssuartartoK. nau-
ssunik nautitsinerme atorneKartarpoK
sugdlinernik toKorautaussardlune. si-
karitit tupartaisa nikotinertåt 2 pro-
centiuvoK, sikåt pujortautitdlo tupar-
taisa 3 procentiuvdlune. sikarite 1
gramimik OKimåissusilik 1,5 procenti-
migdlo nikotinilik 15 milligramimik
nikotinertaKarpoK. sikåK 5 gramimik
OKimåissusilik tupartålo 2 procenti-
mik nikotinilik 100 milligramimik ni-
kotineKarpoK. nikotin inungmut toKU-
ssutausinaussoK 20 åma 50 milligramip
akoménipoK. tåssa sikåK nikotinimik
inungmut tOKussutausinaussup mar-
dloriautånik akoKarpoK.
tupap pujuane tupap nikotiniata 30-
mit 50 procentia ipoK. tåussumalo ilå
50-imit 90 procentimut timip amerau-
ssaisigut timimut akuliutarpoK.
nikotin timimut akuliutOK sukaso-
rujugssuarmik sujungnaersineKartar-
poK. taimaingmat nikotinip toKunar-
tutut suniutarnera migdleriarujug-
ssuartarpoK. tupatortuarnlkut nikoti-
nip suniutarnera malungnarungnaeri-
artortarpoK. tupamik sungiussisima-
ssut nikotin 8 milligram tikitdlugo
pigssarSiarisinauvåt malungniutoma-
go.
kulilte: tåuna tupap pujuane aku-
vok, ilte aungme inigssaraluanik ingi-
artardlugo, taimalo ilte timime angat-
dlåneKartoK migdlisitardlugo. sikari-
tip pujuata kulilte aungme akugisså
igdloKarfingne pujumit nalinginau-
ssumit aungmut akussumit Kuleriåu-
mik angnertuneruvoK.
benzpyren: tåuna tupame ikumasi-
massume akuvoK, tåssungalo ilaussut
åssiglngitsut arfinigdlit månamut ili-
simaneKarput. tåuko uvserumut ata-
ssuput. Amerikame misiligtainertigut
påsineKarsimavoK teriarssuit terissat-
dlo amisigut benzpyrenimik sivikitsu-
mik sunerneKarsimatitdlutik amimi-
kut kræfteKalertartut. sivisumik ang-
nertumigdlo inuit benzpyreninit su-
nerneKarångata puagtigut kræfteKar-
lOKalertarpoK.
i
i
nåpautit tupamit pilersineKar-
tartut ajornerulersineKartartut-
dlunit:
tupakatangneK: tåuna såkortuvat-
dlångitsumik atorneKartitdlugo ilisi-
maneKardluarpoK, såkortunårtumik
atorneKartarnera KaKutigorneruvdlu-
ne. tupakatagsimassut singnardliuler-
16